Dictator pleegt staatsgreep na verkiezingen. VS kijkt toe

De Pakistaanse president Musharraf kwam in 1999 aan de macht met een staatsgreep. Generaal Musharraf nam het toen niet dat president Sharif de rol van de legerleiding wou inperken. In 2001 moest Musharraf op korte termijn kant kiezen in de “oorlog tegen het terrorisme”. Hij koos de kant van Bush en werd rijkelijk beloond vanuit de VS. Nu kijkt de VS toe terwijl Musharraf voor de tweede keer reeds een staatsgreep pleegt.

Het is origineel: een zittende president die vlak na verkiezingen in de feiten een staatsgreep pleegt om aan de macht te kunnen blijven. In feite heeft hij formeel dus een staatsgreep tegen zichzelf gepleegd. Maar natuurlijk is dat formele aspect niet de reële achtergrond van de recente gebeurtenissen. Er is een machtsstrijd bezig in het land waarbij Musharraf de rol van het burgerlijke establishment van gerecht en ambtenaren wil beperken. De voorzitter van het Hooggerechtshof werd reeds vervangen nadat de noodtoestand werd afgekondigd.

De officiële reden voor de noodtoestand is de situatie in de Noordwestelijke Grensprovincie waar er strijd geleverd wordt met verschillende fundamentalistische islamtische groepen, inclusief de Taliban. Die problemen zijn niet nieuw en in het verleden was er meermaals sprake van samenwerking tussen het Pakistaanse regime en dergelijke groeperingen. Tot op 11 september 2001 steunde Musharraf het Afghaanse regime van de Taliban. Op 11 september 2001 werd hij gedwongen tot een snelle keuze: ofwel zou Pakistan een “schurkenstaat” worden, ofwel een baken van de strijd voor democratie en tegen terrorisme. De aard van het regime deed er niet echt toe bij deze keuze.

Na de gebeurtenissen van 11 september 2001 werden de sancties tegen Pakistan opgeheven en kwam er steun vanuit de VS. Er kwam ook wel wat druk op Musharraf om de schijn van “democratie” te versterken. Vandaar de oproep om verkiezingen te organiseren. Enig probleem daarbij was de houding van het gerecht en de ambtenarij waar gezocht werd naar argumenten om het Musharraf en de legerleiding moeilijk te maken. Ondanks de steun die Musharraf genoot van onder meer de Pakistan People’s Party (PPP) van Benazir Bhutto dreigde de top van het gerecht om de verkiezing van Musharraf ongeldig te verklaren omdat hij niet twee maanden voor de verkiezingen afstand had genomen van zijn militaire positie.

Eerder dit jaar dreigde Musharraf reeds om de noodtoestand uit te roepen, maar hij werd toen teruggeroepen door Condoleezza Rice. Nu heeft Musharraf de schijn van de democratie achter zich gelaten en de noodtoestand uitgeroepen. 400 tot 500 vertegenwoordigers van oppositiepartijen werden zaterdagnacht onder huisarrest gezet. Benazir Bhutto zelf voelde de bui hangen en vertrok reeds voor het uitroepen van de noodtoestand. De media kreeg als regel dat het geen kritiek mag geven op de president.

Deze nieuwe zet van Musharraf komt niet als een verrassing in Pakistan zelf waar de machtsstrijd reeds enige tijd gevoerd wordt. Voor de VS komt het echter bijzonder ongelegen. Een dergelijke cruciale bondgenoot in de “oorlog tegen het terrorisme” en voor de “democratie” die zo openlijk kiest voor een dictatoriale ingreep, dat doet pijn. Pakistan was een cruciale bondgenoot omdat het een uitdrukkelijk islamitische staat is en bovendien vlak bij zowel Afghanistan, Iran als China is gelegen. Het land was traditioneel vaak een bondgenoot van China, wat het strategisch belang voor de VS enkel maar nog doet toenemen.

Het argument dat Pakistan een bondgenoot is in de strijd voor “democratie” maakt vooral duidelijk dat “democratie” voor het VS-imperialisme een leeg argument is dat enkel voor de propaganda wordt bovengehaald maar geen inhoudelijke betekenis heeft. Wat is voor Bush het verschil tussen Saddam Hoessein en Musharraf? Beiden zijn dictators die politieke tegenstanders het leven lastig maken, niet zachtzinnig optreden tegen minderheden (de Koerden in Irak of de bewoners van Kasjmir en Balochistan in Pakistan),… Is het verschil misschien dat Musharraf wel over massavernietigingswapens beschikt?