De afgelopen week was er heel wat discussie over de pensioenen. Professor Jos Berghman pleitte voor het uitbreiden van de stelsels van aanvullende pensioenen. Hij stelt dat iedereen een dergelijk tweede pensioen nodig heeft. Tegelijk blijkt dat de kloof tussen de hoogste pensioenen en de laagste blijft toenemen, onder meer door het groeiend belang van een aanvullend pensioen. De 20% hoogste pensioenen zijn gemiddeld 16 keer zo groot als de 20% laagste!
Professor Berghman stelt dat aanvullende pensioenen vandaag voor iedereen nodig zijn, maar meestal slechts toegankelijk zijn voor wie al het meest heeft. Daarmee wordt een pleidooi gehouden om het aanvullend pensioen te “democratiseren” voor iedereen. Wij zijn het daar niet mee eens omdat het neerkomt op een privatisering van een deel van de sociale zekerheid, met name de pensioenen. In plaats van een aanvullend pensioen voor iedereen, moeten de gewone pensioenen worden opgetrokken.
De tweede pensioenpijler (aanvullend pensioen via groepsverzekeringen etc) en de derde pensioenpijler (individueel pensioensparen) worden vandaag sterk gepromoot, zeker nu duidelijk is dat de pensioenen vaak te laag liggen om te overleven. Eerder deze week nog verschenen cijfers over de stijging van armoede onder gepensioneerden. In 1980 was 12% van de gepensioneerden in dit land arm en was België het op één na beste land van Europa na Nederland, nu scoort België het tweede slechtste resultaat (net voor Groot-Brittannië en Spanje). Dat komt omdat de pensioenen niet mee evolueren met de stijging van de welvaart.
De oplossing die naar voor gebracht wordt door politici en onderzoekers is evident: meer nadruk op de tweede en derde pensioenpijler. Uit het onderzoek van professor Berghman blijkt nu dat het bedrag van het aanvullend pensioen hoger is als het wettelijk pensioen ook hoger is. Met andere woorden, de kloof tussen de hoogste en laagste pensioenen wordt enkel nog versterkt.
Professor Berghman erkent de afbraak van de wettelijke pensioenen en stelt dat deze al 20 jaar lang zachtjes aan het verglijden zijn tot een minimumpensioen gelijk voor iedereen. Berghman pleit er enkel voor om het beleid rond de tweede pensioenpijler te wijzigen en uit te breiden tot zowat alle werknemers.
De cijfers zijn veelzeggend: wei enkel een wettelijk pensioen heeft, trekt gemiddeld 748 euro pensioen per maand. Wie ook een aanvullend pensioen heeft, trekt gemiddeld 1.316 euro per maand aan wettelijk pensioen. Het bedrag van het aanvullend pensioen neemt toe naarmate het wettelijk pensioen hoger is. Resultaat: de hoogste 20% van de pensioenen is gemiddeld 16 keer groter dan de laagste 20%.
Om daar iets aan te doen, zijn dringende maatregelen nodig inzake het wettelijk pensioen. Wij verzetten ons tegen een verdere sluipende privatisering van de pensioenen en wijzen erop dat dit de kloof tussen rijk en arm enkel versterkt. Een verhoging van de wettelijke pensioenen, met een drastische inhaaloperatie voor de laagste pensioenen en een daarop volgende welvaartvastheid, is dringend noodzakelijk!