Communautaire kwestie. Dit artikel is geen fictie…

Op woensdag 13 december slaagde de Franstalige openbare omroep RTBF er in om 89% van de kijkers te laten geloven dat het Vlaams parlement net de onafhankelijkheid van Vlaanderen had uitgeroepen. Spijtig genoeg voor Bart De Wever betekende dit niet dat er eindelijk een droom van hem uitkwam. De reportage was immers fictief. Het feit dat zoveel kijkers aanvankelijk geloof hechtten aan de reportage, was een uitdrukking van een langdurige campagne in de Franstalige media en door de politici over het nationalistische karakter van de Vlamingen.

Onder het mom van humor, werden een reeks “reportages” gebracht op de Franstalige publieke omroep. In die reportages werd een stap verder gezet in vergelijking met normale reportages: zo werd een bijeenkomst getoond van Vlamingen in het Antwerpse Sportpaleis waar de onafhankelijkheid werd uitgeroepen, optochten met grote leeuwenvlaggen,… De journalisten gingen zelfs zo ver dat ze een aantal figuranten inhuurden om voor het Vlaams parlement de beslissing te komen toejuichen. Ze werden snel vervoegd door enkele Vlaams-nationalisten, maar die wisten aanvankelijk niet dat het om fictie ging…

Het is natuurlijk waar dat er nationalisten en fanatici bestaan langs Vlaamse zijde (zoals elders overigens ook het geval is), maar het klopt niet dat ze een meerderheid van de bevolking vormen in Vlaanderen. Om het beeld van een nationalistisch Vlaanderen te kunnen brengen, kon de RTBF rekenen op de bereidwillige en zelfs enthousiaste deelname van onder meer Filip Dewinter. Als de RTBF het nog eens heeft over de tamme houding van Vlaamse journalisten tegenover het Vlaams Belang, moeten ze misschien nog eens aan deze uitzending herinnerd worden?

De veel geplaagde Bart De Wever stelde dat het “helaas” om een nepuitzending ging. Hij had “met veel genoegen” de reportage bekeken. Zijn partijgenoot Geert Bourgeois kon “helaas” niet zeggen dat hij met veel genoegen had gekeken. Hij moest laten weten dat de reportage getuigde van een “perfide politieke strategie”. Wellicht bedoelt hij dat de voorstelling van de Vlamingen als ultra-nationalisten een kaakslag voor Vlaanderen vormde. Maar dan wel een kaakslag die zijn partijvoorzitter “met veel genoegen” incasseerde.

Dewinter vond de reportage ook goed. “De reportage heeft de onafhankelijkheid van Vlaanderen en Wallonië bespreekbaar gemaakt”, verklaarde hij. Over Brussel zweeg hij. Dewinter werkte mee aan de reportage en sprak daartoe met de journalisten af om het project geheim te houden. Het “cordon” in de Franstalige media werd daarmee doorbroken. Dewinter vond de reportage erg goed en stelde dat iedere Waal nu zal beseffen dat “Vlaamse onafhankelijkheid geen romantische utopie of wensdroom is, maar een realistisch scenario.”

Uit alle peilingen blijkt nochtans dat een grote meerderheid van de Vlamingen absoluut niet wakker ligt van een zogenaamd belangrijk dossier als de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Communautaire dossiers kunnen meestal op heel weinig belangstelling rekenen van bredere lagen. Dat soort thema’s wordt vaak gebruikt door de traditionele partijen (zowel in het noorden als het zuiden van het land) om een afbraakbeleid te maskeren. Thema’s zoals werk, sociale zekerheid en huisvesting zijn volgens peilingen veel belangrijker. Daarnaast zouden 84% van de Vlamingen en 92% van de Franstaligen voor het behoud van België zijn.

Op straat hoor je wel eens berichten over luie Walen die met het geld van de Vlamingen gaan lopen, of over Vlamingen die vanuit hun natuur egoïstisch en bekrompen zijn. Dat is een verwrongen uiting van ongenoegen dat aanwezig is, maar geen oriëntatie krijgt. De media en de traditionele politici proberen graag in te spelen op die gevoelens.

Het feit dat het Vlaams Belang in Vlaanderen als een gewone partij als andere wordt naar voor gebracht, draagt natuurlijk bij tot een negatief beeld onder de Franstaligen. De mediatieke aandacht voor de heisa rond het Vlaamse kartel van CD&V en N-VA gaf de N-VA veel meer aandacht dan het gewicht van de partij. De N-VA moest vernederd terugkeren naar CD&V en de avonturier Dedecker aan de deur zetten om zo de eigen toekomst veilig te stellen.

Het beeld dat in de uitzending van de RTBF naar voor werd gebracht, heeft weinig te maken met de realiteit. Misschien leeft een dergelijk beeld wel onder Vlaamse politici, maar onder bredere lagen is dat al wat minder. Of dachten ze bij de RTBF dat alle Vlamingen even rechts zijn als de traditionele politici? Hoe verklaren ze dan dat er bij de 100.000 betogers tegen het Generatiepact ook heel wat Vlamingen waren (ook al stemde geen enkel Vlaams parlementslid tegen het Generatiepact in het parlement?).

De heisa rond deze reportage leidt er enkel toe dat alle traditionele politici hun communautaire retoriek opnieuw naar voor brengen. De aandacht wordt nogmaals afgeleid van de echte problemen. Eerder deze week stelde Yves Leterme dat de volgende federale regering een hard beleid moet voeren naar het voorbeeld van zijn Nederlandse collega Balkenende. Hij stelde dat dit beleid pijn zal doen. Niet voor de grote bedrijven natuurlijk, die maken recordwinsten (vorig jaar nog 50,6% meer in vergelijking met het jaar daarvoor). Maar wel voor de arbeiders en hun gezinnen, los van hun taal of communautaire achtergrond. Helaas was die aankondiging van Leterme geen fictie.