Waarom het Interprofessioneel Akkoord vertraging oploopt

Sinds 13 november zijn de sociale partners aan het onderhandelen om te komen tot een nieuw interprofessioneel akkoord. De onderhandelingen zitten muurvast en er is nog steeds geen akkoord over de verdere invulling van het Generatiepact. Dat is vereist vooraleer over een IPA kan gesproken worden. Maar zat VW er ook niet voor iets tussen?

Geert Cool

De afgelopen weken werd nog geen akkoord bereikt door het patronaat en de vakbondsleidingen. Toen er vorige week bijna een akkoord was over de definitie van zware beroepen (die sneller toegang geven tot vervroegd pensioen) en over de “gelijkgestelde periodes” (die mee in rekening worden gebracht om toegang te hebben tot vervroegd pensioen), werd dit akkoord afgeschoten door het federaal bureau van het ABVV. Het compromis dat gesteund werd door de vakbondsleidingen werden verworpen. Ook in het ACV was er kritiek vanuit verschillende centrales. Pijnpunten waren de regeling voor brugpensioen voor deeltijdse arbeiders en het feit dat 50-plussers met een loopbaanvermindering die jaren met vermindering niet in rekening zouden kunnen brengen.

20 december werd als streefdatum naar voor gebracht om met een nieuw IPA naar buiten te komen, maar die kans lijkt nu wel bijzonder klein te worden. Er wordt geopperd dat er nog een mogelijkheid zou zijn indien de onderhandelingen rond de invulling van het Generatiepact en die rond het IPA losgekoppeld worden.

Wellicht vormden de discussiepunten rond het Generatiepact inderdaad voor problemen. De vakbondsleidingen moeten bijzonder voorzichtig tewerk gaan in die kwestie nadat ze eerder werden teruggefloten door de eigen achterban ten tijde van het Generatiepact zelf. Het ABVV kwam in 2005 pas tot haar oproep voor een algemene staking op 7 oktober 2005 na een reeks informatiebijeenkomsten in de gewesten waar de leiding de woede van de basis kon voelen. Het ACV sprong pas na 7 oktober 2005 op de kar. De ABVV-staking werd afgeschoten met een dure reclamecampagne (140.000 euro), maar het ACV moest een groter bedrag uittrekken om stakersvergoedingen aan eigen leden te betalen voor die dag (er waren 58.000 ACV-leden in staking).

Voor het patronaat zou een beweging rond het IPA eveneens ongelegen komen. Net op een ogenblik dat de directie van Volkswagen erin slaagt om zelfs de meest natte dromen van het VBO te realiseren (geen ondermijning van de index, geen uitschakeling van de index maar een pure loonsverlaging door arbeidsduurverlenging), zal alles eraan gedaan worden om te vermijden dat een beweging tegen een slechte loonnorm in het vaarwater komt van een beweging voor het behoud van alle jobs bij VW-Vorst (en de onderaannemers).

Het samenkomen van de IPA-onderhandelingen en de discussie rond VW-Vorst zou kunnen leiden tot een veralgemeende beweging van de arbeiders en hun gezinnen in dit land. Daar is het patronaat na het Generatiepact bang van, zeker nu het enkele stappen vooruit wil (en mogelijk kan) zetten. Als Volkswagen ermee weg komt om effectief de arbeidsduur van 35 uur naar 38 uur per week te verlengen zonder loonsverhogingen, dan zal dit een precedent zijn. Het is een scherpe aanval op de lonen, veel scherper dan een verdere ondermijning van de index door middel van het uitbreiden van all-in en saldi-akkoorden in de sectoren (waar het VBO op aanstuurt).

Toch moeten we erop wijzen dat de inzet van de IPA-onderhandelingen en de arrogante en cynische aanval van de VW-directie op haar arbeiders, beiden gaan over hoe onze lonen kunnen worden aangepakt. Het patronaat, dat recordwinsten maakt, wil nog meer winst en wil ons daarvoor laten opdraaien. Als het niet via gewone onderhandelingen (IPA en daarna de sectorakkoorden) kan, dan maar met de dreiging om ons op straat te gooien (VW).