Gelobby bij Europese instellingen neemt fors toe. Wie beslist in de EU?

Eerder op de week verschenen mediaberichten dat het Europees Parlement weinig voorstellen te bespreken heeft. De afgelopen negen maanden passeerden 28 wetsvoorstellen. De 751 parlementsleden gaan vaak vroeger naar huis tijdens de zitting in Straatsburg. Dit betekent echter niet dat er niet gewerkt wordt om en rond het Europees Parlement.

Om de doorzichtigheid van het gelobby te vergroten, vroeg de EU aan bedrijven om zich te registreren in een “transparantieregister”. De registratie is vrijwillig, maar bedrijven die zich niet registreren kunnen geen vergaderingen houden met EU-commissarissen of medewerkers op de kantoren van deze commissarissen of medewerkers.

Op de lijst staan maar liefst 7.190 bedrijven, NGO’s en belangengroepen. De afgelopen jaren gingen onder meer de grote Amerikaanse banken een steeds grotere rol spelen. Waar JP Morgan Chase in 2013 ‘amper’ 50.000 euro aan lobbywerk in Brussel uitgaf, liep dit vorig jaar op tot 1,25 tot 1,5 miljoen euro. Goldman Sachs ging van 50.000 naar 700 à 800.000 euro. UBS verzevenvoudigde het budget voor lobbywerk in Brussel tot 1,7 miljoen euro. Er wordt wel gezegd dat de lage cijfers uit het verleden bewuste onderschattingen waren. In de VS zou Goldman Sachs 3,4 miljoen euro aan lobbywerk uitgeven.

De banken zijn overigens niet de grootste lobbyisten. In de top tien staan vijf Amerikaanse bedrijven, met vooral petrochemische en technologische bedrijven. Hieronder een overzicht van de top 10:

1. ExxonMobil: 5 miljoen euro
2. Microsoft: 4,75 miljoen euro
3. Shell: 4,5 à 4,75 miljoen euro
4. Deutsche Bank: 4 miljoen euro
5. Dow Chemical: 4 miljoen euro
6. Google: 4 miljoen euro
7. Siemens: 3,2 miljoen euro
8. Huawei: 3 miljoen euro
9. Paij (Duits bedrijf dat mobile apps verkoopt): 3 miljoen euro
10. General Electric: 3 miljoen euro

Vielen net buiten de top 10: BP en Ikea die ook ongeveer 3 miljoen euro aan lobbywerk in Brussel uitgaven. Al deze bedrijven hebben makkelijk 10 tot 20 voltijdse lobbyisten in dienst in Brussel. Het maakt dat er in en rond het Europees Parlement meer lobbyisten zijn dan verkozenen.

Een bedrijf als Google investeerde in 2014 opmerkelijk meer in lobbywerk. Dat er op dat ogenblik een discussie was over de Europese voorwaarden die aan bedrijven als Google worden opgelegd, had daar natuurlijk alles mee te maken. Zo werkt de Europese besluitvorming: lobbyisten sturen de administratie en de verkozenen om gedaan te krijgen wat ze willen bekomen. Volledigheidshalve moet opgemerkt worden dat ook de vakbonden lobbyen, het Europees Vakverbond (EVV) heeft 19 lobbyisten in dienst en besteedt jaarlijks meer dan een miljoen euro hieraan. Maar uiteraard kan de vakbond de bedrijfswereld niet kloppen inzake middelen en al zeker niet inzake resultaat. Waarom besteedt het EVV het beschikbare geld niet aan de uitbouw van een sterke Europese vakbond in plaats van aan een inefficiënte lobbymachine?

De grote bedrijven zouden geen miljoenen in lobbywerk steken als het niets zou opbrengen, het is een vorm van legale corruptie. De Europese Unie werpt zich al jaren op als de stormram van het neoliberale besparingsbeleid. Deze Europese Unie dient niet om de Europese bevolking dichter bij elkaar te brengen en te ondersteunen, het is wel degelijk het Europa van het kapitaal. De cijfers van de bedragen die aan lobbywerk worden uitgegeven bevestigen dit. Als Europese politici zoals Verhofstadt nog eens prediken over hun ‘Europese waarden’ moeten we de vraag stellen over welke waarden dit gaat: die van de gewone bevolking of die van de top 10 van lobbyisten?

Socialisten staan voor een ander Europa en een andere democratie. Wij staan voor een Europese samenwerking tussen werkenden en hun gezinnen in de strijd voor een beleid dat breekt met de besparingen. Europese samenwerking van onderuit is nodig om te komen tot een alternatief systeem waarin de behoeften en noden van de meerderheid van de bevolking centraal staan, een socialistisch Europa. Door middel van een stelsel van democratisch verkozen vertegenwoordigers die permanent afzetbaar zijn en geen enkel privilege genieten zou de bevolking in tegenstelling tot vandaag ook effectief meebeslissen.