Congres Nederlandse SP: welke weg vooruit?

Op zaterdag 28 mei vond in Nijmegen het dertiende SP-congres plaats, met als belangrijkste agendapunten het verkiezen van een nieuw partijbestuur en het bespreken en vaststellen van het congresstuk "Heel de Wereld". Hoewel het congres duurden van 10.00 tot 19.00 uur was er amper vier uur ingeruimd voor beide punten, de rest van de dag werd traditioneel besteed aan speeches, intermezzo’s, optredens en dergelijke. SP-partijleider Jan Marijnissen, die met een hernia in Oss in bed lag, kon – na enkele vergeefse pogingen – telefonisch bereikt worden om het congres toe te spreken. Het radiocontact met Anja Meulenbelt in Gaza verliep aanmerkelijk soepeler.

Door Johan Kwisthout uit Breda & Bas de Ruiter uit Den Bosch (beiden Offensief Brabant), Peter den Haan (Offensief Rotterdam) & Ron Blom (Offensief Utrecht) – allen actief SP-lid, allen op persoonlijke titel

De verkiezing van het partijbestuur had weinig om het lijf. Voor de directe verkiezing van de leden van het dagelijks bestuur was er alleen voor de penningmeester een tegenkandidaat, en dan nog alleen omdat de zittende penningmeester had aangegeven zich niet herkiesbaar te stellen, een besluit waarop ze later terugkwam. Voor de tien algemene bestuursleden waren er elf kandidaten. Interessanter was de discussie over het congresstuk "Heel de Wereld", een soort van ‘internationaal aanhangsel’ van het beginselprogramma "Heel de Mens". Door leden van Offensief waren drie amendementen ingediend, die ondersteund werden (in wisselende samenstelling) door de afdelingen Breda, Utrecht en Rotterdam. Deze drie amendementen gingen in op essentiële punten: de noodzaak van een internationale organisatie van socialisten, de strijd voor een Europese socialistische federatie (als alternatief voor een kapitalistische superstaat) en het Europese vakbondswerk.

Zeer opmerkelijk was de toespraak en het forumdebat met PT-parlementarier Mauricio Rands uit Brazilië. De PT zit in Brazilië in de regering en levert de president, Lula. De vertegenwoordiger verkondigde trots dat Brazilië zich netjes aan de normen van IMF en Wereldbank hield en er in slaagde de buitenlandse investeerders binnen te houden. Dit in tegenstelling tot het Chili van Allende: volgens de PT had de linkse regering van Allende – in bloed gesmoord tijdens de door de CIA gesteunde staatsgreep van Pinochet – gefaald omdat zij buitenlandse investeerders afschrikte! Een schandalige suggestie, overigens met dezelfde argumentatie die het CDA en de VVD gebruikten in hun veroordeling van Allende in de jaren ’70. Vanuit de zaal werd door onze kameraden de nieuwe P-sol als duidelijk alternatief naar voren gebracht, wat in het forumdebat leidde tot een paar stamelende woorden van de PT-vertegenwoordiger… De kritische opmerkingen vanuit de zaal veroorzaakten bijna een rel!

De door leden van Offensief ingediende amendementen werden, zoals verwacht, ontraden door de congrescommissie. Harry van Bommel, het Kamerlid wat namens de congrescommissie reageerde op onze inbreng, had geen behoefte aan een internationale organisatie, was tegen een socialistische federatie in Europa (in plaats van de kapitalistische EU), en hij wilde geen concrete vakbondseisen in het stuk opnemen. Desalniettemin konden de amendementen bij de stemmingen op enige steun van de afgevaardigden rekenen. De stemming over de amendementen was vrij voorspelbaar: slechts in twee van de meer dan honderd gevallen week het congres af van het stemadvies. In beide gevallen ging het overigens over een iets radicalere formulering, zonder de strekking van de tekst aan te vallen.

Als er woensdag bij het referendum over de Europese Grondwet ‘Nee’ wordt gestemd, staat de SP voor twee belangrijke kwesties. De SP zal een antwoord moeten geven op de vraag welk politiek alternatief ze voor ogen heeft na deze afwijzing van het neoliberalisme. De inbreng van Offensief op het congres heeft de hoofdlijnen daarvan aangegeven: een socialistisch alternatief. En er is de vraag hoe dit alternatief te bereiken. Samenwerking met de PvdA (waar Offensief al een tegenstander van was) is na de campagne rond de Europese Grondwet absoluut uitgesloten.

Offensief heeft een goede interventie gehad op het congres. De amendementen en bijdragen raakten de essentie van het debat, maakten het verschil tussen een revolutionair-socialistische en een gematigde koers duidelijk en konden op de steun van een deel van de SP-leden rekenen!

Offensief roept alle leden van de SP op om zich te blijven bemoeien met discussies binnen de SP over socialistisch internationalisme van onderop versus hervormingen van instituties als VN/Wereldbank/IMF… Dat kan binnen de SP, maar als je (nog) geen lid bent kan dat ook bij de socialisten van Offensief. Het debat over internationalisme is te belangrijk om te beperken tot één organisatie of één land. Wij werken daarom samen met revolutionaire socialisten in meer dan 35 landen op alle werelddelen, die allen aangesloten zijn bij het Committee for a Workers International (CWI).