“Goodbye Lenin!”

Filmbespreking

Ron Blom

De film "Goodbye Lenin" speelt zich af in het voor Duitsland cruciale jaar 1989. Alex’ moeder, na de vlucht van haar man naar het Westen een groot aanhanger van de Oost-Duitse stalinistische machthebbers en dirigente van een patriottisch koor, krijgt een hartaanval als ze haar zoon in een demonstratie mee ziet lopen en belandt in een coma.

Als zij daaruit na acht maanden ontwaakt is het regime van Sozialistische Einheitspartei Deutschland tezamen met de Berlijnse muur gevallen. Maar haar hart is zo zwak dat de kleinste schok haar dood kan zijn. Zoon Alex heeft dan ook een probleem met het brengen van de boodschap over de triomf van het kapitalisme. Hij besluit de werkelijkheid naar zijn hand te zetten.

Terwijl de wereld om hen heen razendsnel verandert, blijft hun 79 vierkante meter grote appartement met de hulp van vrienden en familie de DDR voortleven. Zo kan Alex de ondertussen ex-koorleden overhalen om nog eens te komen zingen, nodigt hij een ex-astronaut en volksheld, nu taxi-chauffeur, uit en hevelt hij Spreewald-augurken over in oude DDR-potten met vale etiketten.

De film van Wolfgang Becker is een internationaal succes en zeker een aanrader. Niet alleen het kazerne-"socialisme" van de oude DDR wordt gehekeld, ook de nieuwe verworvenheden van het kapitalistische Westen zoals Burger King en Coca Cola worden op de hak genomen. Nu men er inmiddels is achtergekomen dat het kapitalisme óók niet de hemel op aarde heeft gebracht, komt de (n)ostalgie naar wat er geweest is. De produkten en de sfeer uit de oude DDR, maar dan zonder de repressie. "Goodbye Lenin!" neemt dan ook vooral afscheid van de stalinistische DDR.