Veel Indische studenten en jongeren dromen er vandaag van om een rockster te worden. Voor de drie getalenteerde meisjes uit het door India bezette deel van Kasjmir zal dit een droom blijven. Er werd een fatwa uitgesproken door religieuze fundamentalisten. Hierop besliste de allereerste Kasjmiri rockgroep die enkel uit meisjes bestond om ermee te kappen. Meer nog, de meisjes vrezen voor hun leven. Dukhataarn-e-Millat, een rechtse organisatie, riep op tot een sociale boycot van de groep waarop de drie meisjes moesten onderduiken.
In december 2012 haalden gitarist-zangeres Noma Nazir, drummer Farah Deeba en gitarist Aneeka Khalid de media met hun optreden op ‘Battle of Bands’ waar ze de prijs voor het beste optreden binnen haalden. De drie meisjes wisten niet dat deze erkenning al snel tot doodsbedreigingen zou leiden. Kort na hun overwinning kregen ze haatmails en berichten op hun GSM’s en sociale netwerken. De politie trad op tegen een aantal mensen dat dreigementen uitte via Facebook, maar uiteindelijk hebben de meisjes besloten om ermee te kappen.
De groep werd het slachtoffer van een ‘fatwa’, een regel volgens de islamitische wetten die werd uitgevaardigd door de ‘Grote Mufti’, de hoogste officiële religieuze regelgever in Kasjmir en tevens een nuttig instrument voor de Indische overheid. Na de fatwa, waarin werd bepaald dat de groep niet islamitisch was, moesten de drie meisjes muziek in het algemeen opgeven.
De fatwa bepaalde dat de meisjes hun muzikale carrier moesten stoppen en zelfs dat ze volledig moeten zwijgen. Dat is een klassiek voorbeeld van een patriarchaal systeem van mannelijke dominantie die nog sterk aanwezig is, ook in het rotte kapitalistische systeem dat India kent. Vrouwen worden dagelijks onderdrukt op het werk, op school, op straat en waar eigenlijk niet? Er zijn tal van voorbeelden van onderdrukking thuis. De verkrachtingszaak in Delhi of de tragische dood van Savita Hallappanavar in Ierland (Savita overleed nadat dokters weigerden om haar foetus te aborteren ook al was haar eigen leven hierdoor in gevaar) zijn eveneens uitdrukkingen van ongelijkheid in deze samenleving.
Het door India bezette gedeelte van Kasjmir kende de afgelopen decennia een bloedige geschiedenis. Dit maakte het leven voor de gewone bevolking des te moeilijker. Er is een draconische veiligheidswet, de Armed Forces Special Powers Act (AFSPA), waardoor de lokale bevolking in het dagelijkse leven gebukt gaat onder de constante militaire dreiging en bemoeienissen. Er waren overigens verschillende gevallen van militairen die vrouwen fysiek misbruikten.
In deze staat doorbraken de drie meisjes voor het eerst een grens door met een meisjesgroep rockmuziek te brengen. Voor de Grote Mufti en de religieuze conservatieven was dit een uitdaging van hun religieuze autoriteit en dus werd een dictaat uitgevaardigd met de belachelijke verklaring dat muziek on-islamitisch zou zijn. “Als meisjes en jonge vrouwen van het rechte pas afdwalen… dan is dergelijke niet-ernstige activiteit de eerste stap naar onze vernietiging”, zou de Grote Mufti Bashir ud-din Ahmed verklaard hebben.
De fatwa was van doorslaggevende aard om de rockgroep plat te leggen. Het is een poging om de vrijheid van uitdrukking door drie getalenteerde jonge muzikanten te onderdrukken en het is tevens een onderdrukking van vrouwenonderdrukking. Als deze regel geen onderdrukking is, wat is het dan wel?
Kasjmir staat overigens bekend voor Soefistische muziek met gekende musici zoals wijlen Ghulam Hassan Sofi, Ghulam Mohammad Saznawaz of Ghulam Nabi Sheikh. Deze artiesten waren tevens de ambassadeurs van Kasjmiri muziek doorheen de wereld. Het valt te betwijfelen dat soefistische muziek zo populair zou zijn moest er een fatwa tegen uitgesproken zijn. In welke zin is muziek door een meisjesgroep anders dan muziek door mannen? Dit is een ernstige inbreuk op de formele gelijkheid tussen mannen en vrouwen, en dit in een zogenaamd seculier en democratisch land.
Kasjmir is de enige Indische deelstaat met een moslim-meerderheid. De sociale rol van vrouwen wordt er bepaald door religieuze regels die vaak worden gehanteerd om vrouwen nog meer te onderdrukken. De meisjes van Pragaash hebben het recht om op te treden en muziek te maken zonder angst te moeten hebben. Rockmuziek is misschien niet aan iedereen besteed, maar het is niet aan de Mufti of aan gelijk wie anders om te bepalen wat goed of slecht is.
Deze obscure dictaten moeten uitdrukkelijk verworpen worden. Religieuze standpunten zijn een keuze van mensen in hun persoonlijke leven, maar ze mogen geen greep hebben op het staatsapparaat of het beleid dat voor iedereen geldt.
Pragaash betekent letterlijk ‘Eerste lichtteken’, maar nu ziet het er naar uit dat de groep voor altijd in de duisternis terecht komt.