Het besparingsbeleid in Ierland botst op steeds meer verzet. De druppel die de emmer deed overlopen, was het voorstel van de regering om alle gezinnen een extra belasting van 100 euro te laten betalen. Dat is een voorloper op nieuwe belastingen. Er werd een niet-betalingscampagne opgezet en er waren verschillende grote protestacties. Een nationale bijeenkomst van de Campaign Aginast the Household and Water Taxes (CAHWT) bracht 3.000 mensen op de been, een week later waren er tot 15.000 betogers. De Socialist Party speelt een prominente rol in het organiseren van het verzet. We spraken hierover met Europarlementslid Paul Murphy.
Door Finghin Kelly
Wat houdt deze nieuwe belasting in?
De belasting voor gezinnen is een van de vele aanvallen en ‘hervormingen’ als gevolg van het ‘memorandum’ dat werd overeengekomen tussen de Ierse regering en de trojka. De belasting is voor iedereen even hoog: 100 euro per huishouden. Er wordt geen rekening gehouden met het inkomen of de mogelijkheid om te betalen. Na een jaar wil de regering deze belasting verder verhogen en bovendien zijn er plannen voor een nieuwe waterbelasting die elk huishouden tot 1.000 euro per jaar kan kosten. Omwille van verschillende historische redenen kent Ierland een groot aantal huiseigenaars. Die zullen nu allemaal extra moeten betalen voor onrechtvaardige belastingen die de armsten het hardste raken.
Hoe werd op dit voorstel gereageerd?
Met de Socialist Party stelden we dat de belasting het beste kon worden bestreden met een massale niet-betalingscampagne. Samen met anderen zetten we de Campaign Against Household and Water Taxes (CAHWT) op. De CAHWT hield overal in het land druk bijgewoonde lokale bijeenkomsten, er werden zelfs afdelingen opgezet in de kleinste dorpen. Er waren grote betogingen, met eind maart zelfs 15.000 betogers aan de partijconferentie van de grootste regeringspartij. Een week voordien was er een nationale conferentie van de campagne waarop er 3.000 aanwezigen waren.
Wordt de oproep om niet te betalen opgevolgd?
De deadline om de belasting te betalen was op 31 maart. Op dat ogenblik hadden meer dan een miljoen huishoudens (op een totaal van 2 miljoen) de belasting niet betaald. Meer dan de helft betaalde dus niet en dit ondanks een enorme propagandacampagne van de media en het politieke establishment. De regering dreigde met zware boetes en rechtszaken. Het aantal niet-betalers is opvallend. Dit is de grootste campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid in de geschiedenis van Ierland!
Er is een verzet tegen deze belasting, maar wordt het verband ook gelegd met het volledige besparingsbeleid?
Deze campagne is zo succesvol omdat het niet enkel om deze belasting gaat. De afgelopen vier jaar kenden de gewone werkende gezinnen in Ierland de ene besparingsmaatregel na de andere. Er werd bespaard op de lonen en de diensten. De werkloosheid nam toe en de belastingen schoten de hoogte in. Er is een enorme politisering en radicalisering die ook in deze campagne tot uiting komt. Er is een breed anti-establishmentgevoel met een enorme woede tegenover de gevolgen van het besparingsbeleid maar ook tegen de onrechtvaardigheden en de ongelijkheid. De mensen weten dat deze belasting een onderdeel is van het besparingsbeleid om de belangen van de grote aandeelhouders en speculanten te dienen. De campagne tegen de belasting voor huishoudens vormt een uitdrukking van een breder verzet tegen het besparingsbeleid.
Eind mei is er in Ierland een referendum over het Europese Fiscaal Verdrag. Zal dit een impact hebben op het verzet tegen het besparingsbeleid?
Er komt op 31 mei inderdaad een referendum over het Fiscaal Verdrag, dat door velen is omgedoopt tot het ‘Besparingsverdrag’. Dit verdrag legt de nationale regeringen een permanent besparingsbeleid op. De verdragsbepalingen inzake schuldafbouw zouden in Ierland leiden tot nog eens bijna 6 miljard euro besparingen bovenop wat nu al wordt opgelegd. Een tegenstem zou een enorme nederlaag zijn voor de trojka en voor het besparingsbeleid van de regering. Het verdrag en het referendum worden besproken op alle afdelingen van de CAHWT. De Socialist Party nodigt alle activisten uit om mee campagne te voeren voor een Neenstem in het referendum.
Hoe zal de campagne nu verdergaan?
De komende maanden wil de regering de dreigementen tegen de niet-betalers opvoeren en zullen er mogelijk rechtszaken komen met pogingen om boetes op te leggen. Het is belangrijk dat de campagne actief blijft, niet-betalers verdedigt en de druk blijft opvoeren. Dit zal geen eenvoudige strijd zijn, de regering staat onder zware druk van de trojka om deze besparing erdoor te krijgen. Maar als de campagne sterk blijft, kunnen we winnen. Een overwinning zou een zware slag vormen voor de regering, de trojka en hun besparingsbeleid. Het zou leiden tot enthousiasme onder de arbeiders in Ierland en de rest van Europa.