Your cart is currently empty!
Rusland. Duizenden arrestaties na straatprotest
Dinsdag stonden Russische blogs en websites vol met verslagen van troepen die in Moskou in het straatbeeld verschenen. Er waren foto’s van konvooien met witte bussen op de centrale toegangswegen. Wie aan de verboden protestacties van dinsdagavond deelnam, wist dat dit een risicovolle aangelegenheid zou worden. Maar toch waren er duizenden jongeren op de actie om te protesteren tegen de wijze waarop premier Poetin de verkiezingen van afgelopen zondag heeft gemanipuleerd. De partij van de premier, Verenigd Rusland, behoudt een meerderheid van 13 zetels in de Doema (parlement).
Het regime was goed voorbereid. Tijdens de verkiezingsperiode werden 50.000 jonge aanhangers van het Kremlin naar Moskou gehaald om iedere activiteit of protest van de oppositie de kop in te drukken. Het gaat vooral om jongeren die een gratis verblijf in een hotel aangeboden kregen en bovendien een paar euro per dag betaald kregen. Velen kregen te horen dat ze de bevelen moesten volgen omdat ze anders niet door hun examens zouden geraken. Dinsdagavond werden 5.000 van deze jongeren ingezet op het plein dat de betogers wilden gebruiken. Ze waren bijzonder luidruchtig en riepen slogans als “Rusland, Rusland!”. De betogers van de oppositie probeerden de situatie in hun voordeel te keren door de slogan “Rusland” te beantwoorden met “Zonder Poetin”.
De jongeren, ook wel “Nashisti” genoemd, werden omringd door opoerpolitie in vol ornaat. Alle pleinen in de buurt werden afgezet met bussen en politievoertuigen. Volgens het ministerie van binnenlandse zaken waren er 51.000 oproeragenten ter plaatse. Er werden honderden betogers opgepakt. Een groot aantal van de 300 betogers die maandag werden opgepakt, moesten dinsdag al voor de rechtbank verschijnen en kregen een gevangenisstraf van 15 dagen. Ongetwijfeld zullen vele andere betogers eveneens dat lot ondergaan.
Het is opvallend dat veel van de deelnemers aan de betogers jongeren zijn, velen nemen voor het eerst deel aan protest. Er was geen breed verspreide nationalistische stemming, wat aangeeft dat extreemrechts tot nu toe niet heeft gemobiliseerd. Bij een betoging in St Petersburg werden 200 mensen opgepakt en er zou ook een derde grote betoging hebben plaatsgevonden in de zuidelijke stad Rostov. Leden van het CWI in Rusland kwamen tussen met hun krant en pamfletten. We moesten het pamflet clandestien verspreiden zodat de oproerpolitie het niet zag. Dat leidde er vooral toe dat ons pamflet bijzonder populair was, dat was ook deels te verklaren door het verbazingwekkende feit dat ons pamflet het enige was op de betoging.
Het feit dat de politie een groot aantal betogers heeft opgepakt en het gebrek aan duidelijke oproep van de organisatoren van de acties zorgen ervoor dat het onzeker is of het protest zal voortgaan en groter zal worden. Op de betoging van dinsdagavond werd verklaard dat deze verkiezingen niet de belangrijkste waren en dat we ons moeten voorbereiden op de centrale verkiezing, met name de presidentsverkiezing van maart 2012. Dat is in de praktijk een oproep om de acties stop te zetten. Maar de aanwezige jongeren volgden die oproep niet, zij beseffen dat ze nu in actie moeten komen.
Algemeen ongenoegen
De afgelopen jaren zouden gelijkaardige jongerenacties slechts een beperkt aantal aanwezigen hebben gelokt. De meerderheid van de bevolking zou die kleine groep activisten als ‘marginaal’ beschouwd hebben. Maar nu zijn de acties een uitdrukking van een algemeen ongenoegen in de samenleving. Dat werd versterkt tijdens de verkiezingscampagne waaruit bleek dat Poetin niet zomaar onoverwinnelijk is. Poetin moest al beloven dat hij, “indien” hij wordt herverkozen in maart, de regering zal herschikken. Aan de vooravond van de verkiezingen van afgelopen weekend werd zelfs op de belangrijkste Poetingezinde zender openlijk gediscussieerd of Poetin de steun van de bevolking niet aan het verliezen is.
Vlak na de verkiezingen was er een poging van Poetin en Medvedev om het resultaat te verbloemen. Ze stelden dat het een resultaat was van de globale crisis, dat regeringen doorheen Europa zijn gevallen en werden vervangen door onverkozen regeringen. Moesten de parlementsverkiezingen effectief eerlijk zijn verloren, dan zou het resultaat van Verenigd Rusland (49,5%) effectief opvallend zijn geweest. Maar het ging om de meest frauduleuze verkiezingen uit de geschiedenis van het nieuwe kapitalistische Rusland.
Het regime wist dat het met de fraude zou weg geraken indien het op voorhand al de internationale waarnemers zou bewerken. De verkiezingswaarnemers van de OVSE botsten op tal van hindernissen, de dag voor de verkiezingen werd een verantwoordelijke van de VS-gezinde groep ‘Golos’ zelfs opgepakt. De regering verwelkomde wel de waarnemers van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) en van de Shanghai Co-operation Council, het ging daarbij vooral om waarnemers uit landen die nog minder democratisch zijn. Er waren ook andere internationale gasten die verklaarden dat alles eerlijk verliep. Zo was er een Britse politicus die stelde dat hij geen enkele onregelmatigheid had gezien. De politicus in kwestie was de topman van de extreemrechtse BNP, Nick Griffin.
De omvang van de fraude is enorm. Een paar voorbeelden van de meer extreme gevallen. In Tsjetsjenië stemde 99,5% van de bevolking zogezegd voor Verenigd Rusland. In het verleden kenden grote steden zoals Moskou geen grootschalig fraude, maar nu waren er uit diverse hoeken van de stad berichten over stembussen die al vol zaten voor er werd gestemd. Volgens een exitpoll haalde Verenigd Rusland in Moskou 30%, het officiële resultaat hield het op 49%. Er werd gewerkt met een ‘carrousel’ waarbij mensen werden betaald om met bussen naar de verschillende stembureau’s te gaan. Een CWI-lid werd 5 euro aangeboden om dergelijk werk te verrichten.
Elders werden vertegenwoordigers van de oppositie niet toegelaten in de stembureau’s, hun plaats als waarnemer was al ingenomen door aanhangers van Poetin. In de stad Astrakhan werden de volle stembussen weg gehaald en overgebracht naar een gebouw dat werd bewaakt door de oproerpolitie. Wat er vervolgens is gebeurd, weten we niet. Maar het officiële resultaat voor Verenigd Rusland was er wel bijzonder hoog.
En toch haalde Verenigd Rusland officieel nog geen 50%. De partij verloor een derde van haar stemmen sinds de vorige verkiezingen. De opkomst lag ook lager, slechts 60% kwam stemmen. Dit betekent dat Verenigd Rusland officieel slechts werd gesteund door 30% van de bevolking. En dat is met inbegrip van de fraude en de dreigementen, omkopingen en chantage. Op verschillende plaatsen moesten werknemers aan hun baas een kopie van hun ingevulde stembiljet tonen om te bewijzen dat ze ‘juist’ hadden gestemd.
Realiteit van Rusland bloot gelegd
De realiteit van Rusland is nu voor iedereen duidelijk. Poetin nam de macht na de rampzalige periode onder Jeltsin. Hij genoot een zekere steun omdat hij het land terug op de kaart zette. Hij kon gebruik maken van de groeiende olie-inkomsten in 2000-2007, maar nu worden die inkomsten getroffen door de wereldwijde crisis en zit het land terug aan de grond.
De periode van groei wordt door velen als een gemiste kans gezien. Het geld verdween in de zakken van een klein aantal oligarchen. De aankondiging van Poetin dat hij zou terugkomen om opnieuw 12 jaar president te worden, zagen velen als een recept voor een periode van stagnatie zoals destijds onder Brezjnev. Poetin was zo arrogant dat hij dacht dat hij niet kon verliezen. De officiële ‘overwinning’ kan amper verbergen dat de steun voor Poetin afbrokkelt en ook na de verkiezingen ging hij verder achteruit in de peilingen.
De Communistische Partij werd tweede met 19,5%. De CP is in Rusland geen linkse partij die ingaat tegen het bewind van de oligarchen. Het is een steeds rechtsere nationalistische partij met enkele populistische eisen waarrond het steun kan verwerven. De steun voor de partij verdubbelde en heel wat jongeren stemden voor het eerst voor de CP. Dat deden ze omdat ze de partij zien als een tegenstander van Poetin en deels omdat ze aangetrokken werden door de nationalistische retoriek van de partij.
Als het protest tegen de verkiezingsfraude voort gaan en momentum krijgt bij het geplande protest komende zaterdag, dan kan dit zelfs de overwinning van Poetin bij de presidentsverkiezingen bedreigen. Het is geen toeval dat een aantal van de ‘Nashisti’ dinsdagavond badges droegen met de slogan “I love Medvedev”. Sommigen in de heersende kliek houden er misschien al rekening mee dat Medvedev als vervanger van Poetin kan blijven dienen als Poetin verder aangebrand blijft.
Wij nemen actief deel aan het protest. De voornamelijk jonge betogers moeten naar buiten treden naar de arbeidersklasse en de armen, op de werkvloer, in de wijken en elders. De georganiseerde arbeidersklasse is potentieel de krachtigste factor om tot verandering te komen, maar dan is er wel nood aan een methode van massastrijd met stakingen en ook een algemene staking.
Het protest verder opbouwen betekent ook dat er moet worden gebouwd aan een politiek alternatief op de partijen van de oligarchen en de nationalistische en populistische formaties. Het CWI verdedigt het idee van een nieuwe massale arbeiderspartij die ingaat tegen de oligarchen en tegen het kapitalisme om de basis te leggen voor een democratische socialistische organisatie van de samenleving waarmee een einde kan komen aan de huidige crisis en waarmee de levensstandaard van de meerderheid er drastisch op vooruit kan gaan.
We verzetten ons tegen het politiegeweld en verdedigen het recht om zich te organiseren, om te betogen, vergaderingen te houden en te staken. De ‘verkiezingscommissies’ en de Centrale Commissie moeten onmiddellijk worden ontbonden. Er moeten regionale, lokale en nationale comités van arbeiders en armen worden opgezet om de vrije democratische verkiezingen te organiseren en te controleren.
Alle partijen moeten het recht hebben om zich te organiseren en deel te nemen aan de verkiezingen voor de Doema, met uitzondering van de fascisten. De enorme stroom van overheidsmiddelen naar de pro-kapitalistische partijen in de Doema moet onmiddellijk stoppen. Alle beperken om politieke, sociale en syndicale organisaties te vormen, moeten weg.
De Russen kunnen het resultaat van de verkiezingen niet vertrouwen. Wij zeggen: weg met de regering en voor nieuwe verkiezingen voor een democratische grondwetgevende vergadering waarin alle lagen van de arbeidersklasse en haar medestanders – de overgrote meerderheid van de samenleving – vertegenwoordigd is om te beslissen over welke structuren het beste aangepast zijn om hun belangen te verdedigen.
Socialisten verdedigen de noodzaak van een regering van een meerderheid van arbeiders en met een socialistisch beleid. Een arbeidersregering zou een einde maken aan armoede, werkloosheid, dakloosheid en lage lonen. Er zou massaal geïnvesteerd worden in degelijke huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg,… Dat betekent ook dat de enorme rijkdom van het land, waaronder de olie- en gasindustrie, in publieke handen moet komen met democratische arbeiderscontrole en –beheer. Dat is totaal verschillend van wat we kenden onder het dictatoriale bureaucratische bewind van het stalinisme. Een democratisch socialisme is noodzakelijk om de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking op te drijven en om een echt socialistisch Rusland te vormen.