Een enorm shoppingcenter, een hotel, kantoorruimten, een theater. Dat is wat het prestigieuze maar ook controversiële plan voor de reconversie van de oude Renault-site in Vilvoorde omvat.
Het project kadert in de plannen van de Vlaamse overheid om 18 braakliggende industrieterreinen een nieuwe bestemming te geven. Daarvoor doet de Vlaamse overheid steevast beroep op private partners: vastgoedontwikkelaars die aangetrokken worden met fiscale steun en het kwijtschelden van de registratierechten. De investeringen in openbaar vervoer en wegen zijn wel voor de Vlaamse overheid.
Op zich er niets mis met het gebruik van gemeenschapsgeld voor stadsontwikkeling. Braakliggende industrieterreinen aan de rand van een uitbreidende stad niet gebruiken, is absurd. Maar is een grootschalig shoppingcenter met kantorencomplexen de beste bestemming voor zo’n terrein?
Projectontwikkelaar Uplace meent alvast van wel. Topman Bart Verhaeghe stelt dat er een tekort is aan winkelruimte in de noordrand van Brussel. Hij stelt dat er met het project 3.000 extra jobs worden gecreëerd. Bij Uplace mikken ze op 8 miljoen bezoekers per jaar waardoor de winkel- en kantoorruimte duur kan verkocht of verhuurd worden, terwijl het de grond goedkoop kan aankopen.
Het doel van Uplace is uiteraard om winst te maken. Ook dit complex dient vooral om de zakken van de projectontwikkelaar en de bouwondernemingen te vullen. De sponsoring door de Vlaamse overheid maximaliseert de winst verder.
Voor de omwonenden is het project minder interessant. Dit terrein bevindt zich bij het drukste deel van de Brusselse Ring. Met 25.000 extra wagens per dag wordt het helemaal problematisch, ook voor de vastslibbende sluipwegen door Machelen en Vilvoorde. Pakweg met de auto inkopen doen in de lokale supermarkt of de kinderen naar school brengen, wordt dan een nog helser karwei.
Uplace beweert dat het voor werk zal zorgen. Het gaat echter om tijdelijke jobs bij de bouw en nadien om laag betaalde flexibele jobs in de winkelketens. Bovendien wordt heel wat werkgelegenheid bij kleinhandelaars in de regio bedreigd. Uplace beweert dat de bouw van het complex ‘democratisch beslist’ is omdat er toestemming is van de regering. Maar de inwoners van Machelen, Vilvoorde, Schaarbeek,… genoten geen enkele inspraak, zij moesten via de media vernemen dat er een groot winkelcomplex in hun buurt komt.
In plaats van een herbestemming van de Renault-site die enkel de belangen van vastgoedmakelaars, speculanten en grote winkelketens ten goede komt, is er nood aan een herbestemming ten dienste van de lokale gemeenschap en met een actieve betrokkenheid van die gemeenschap zodat degelijke jobs en maatschappelijk nuttige dienstverlening en productie centraal kunnen staan.