CWI Statement

"The killing or capturing of Saddam Hussein will have an impact on the violence, but will not end it," General Sanchez, US military commander in Iraq, New York Times, 7 December 2003.

Saddam’s capture is obviously a psychological boost for US and British imperialism and something they have attempted to exploit to the maximum. A mighty propaganda wave swept over the world, trumpeting this "success", and trying to present it as a fundamental change in Iraq. At the same time, however, serious commentators have been more cautious; warning that Iraqi opposition to occupation will not simply disappear.

The hypocrisy emanating from Washington and London is striking. To this day, US imperialism protects former dictators, like Pinochet in Chile and Suharto in Indonesia, who, when they were in power, were important friends of Washington. If Saddam had not invaded Kuwait in 1990, and had remained in power, he would likely still be an ally of Washington.

However, notwithstanding all the talk of a "turning point" or a "new start" in Iraq, Saddam’s arrest will not resolve the crises facing Iraqi society. The severe problems gripping the country will not disappear and Saddam’s incarceration could well further boost demands that the occupying powers quit Iraq. Now it will not be so easy to accuse those opposing Iraq’s occupation of wishing to bring Saddam back to power.

The immediate boost in Bush’s own popularity is quite unstable and its continuation will depend both on the US economic situation and future developments in Iraq. Blair on the other hand has not really benefited. The failure to find any ‘Weapons of Mass Destruction’ in Iraq has damaged Blair far more than Bush. In the New Year, Blair faces serious problems with the Hutton enquiry findings and also over government attempts to massively increase charges for studying at university.

The circumstances in which Saddam was found, living in primitive conditions, showed that he was not directing the continuous daily attacks on both the occupying forces and the reconstituted Iraqi police. Many commentators have correctly said that his capture will not end the attacks. This shows that, to a certain extent, Saddam already represented the past before his seizure.

Unlike the leaders of the US, Britain, France and other countries the CWI never supported Saddam and his dictatorial regime. By the time Saddam came to power in a US supported coup in 1979 he already had been instrumental in the murder of many members of the Iraqi Communist Party and trade unionists. Saddam’s first period in office witnessed a bloody purge of the Iraqi left. The CWI has always supported any efforts by Iraqi workers and poor to overthrow Saddam’s brutal dictatorship and to establish their own rule, which is the complete opposite to Bush’s attempts to create a client state.

At different times many regimes and leaders, both inside and outside Iraq, created opportunistic alliances with Saddam. This was not only the case when former US President Ronald Reagan supported Saddam during the Iran-Iraq war; as recently as 1996 the leaders of the Kurdish Democratic Party, currently one of Bush and Blair’s allies, appealed to Saddam to send 40,000 troops to help fight against their rivals in the Kurdish Patriotic Union (PUK).

Socialists unreservedly condemned the Saddam regime’s vicious repression of the left, Shi’ites, Kurds and others, at the time it was happening. But we do not join in Bush and Blair’s celebrations today over Saddam’s capture. They are cheering another success for their imperialist aims, not for democratic rights or justice. Bush’s support for democratic rights is only skin-deep. Only a few weeks ago he was congratulating the new President of Azerbaijan, an ally in the "war on terror", on his election as "his security forces were arresting the opposition, and after independent observers had criticised the election" (Financial Times, 27 November 2003).

Like Bin Laden, Saddam, in many ways developed under the sponsorship of the West. While Bin Laden’s al-Qaeda originated as a creation of the West, Saddam in the 1970s moved more and more to a pro-West position. It is not accidental that today pro-Bush and Blair propagandists, like the prominent British historian Michael Burleigh, only mention Saddam’s brutalities from 1991 onwards, after the invasion of Kuwait, and do not mention Saddam’s tyranny during the 1980s. But then, of course, in the 1980s Saddam was the West’s ally, waging war on Iran. He played friendly host to guests like Donald Rumsfeld, today’s US Defence Secretary, who in 1983 met Saddam as President Reagan’s special messenger.

Amongst Iraqis there will be mixed reactions to Saddam’s capture. Some, especially Kurds and Shi’ites, will undoubtedly shed no tears. Others, seeing him as a symbolic fighter that opposed the West, will be bitter at this further success for the occupying powers; a feeling coupled with dismay that Saddam seemingly just surrendered without a fight, unlike his two sons and a 15 year old grandson.

But even amongst those welcoming Saddam’s capture there will be a growing call for the occupation forces to withdraw. After all, Bush’s proclaimed aim was to "decapitate" the old regime. Now, with Saddam in custody, this aim has been achieved. But Bush and co. had other aims, of course; to install a pro-US imperialist regime in Iraq. That is why for US imperialism it is not a question of now letting the Iraqi people democratically decide their own future. Currently, the occupiers have scheduled elections for the end of 2005, after an unelected assembly draws up a constitution.

Resistance will deepen

As it becomes clear to Iraqis that Bush and his gang are determined to shape Iraq as a client state, the resistance will deepen and start to develop a mass character. The US commander in Iraq, General Sanchez, has already admitted that the seizure of Saddam would not end the attacks on the occupiers and their allies.

These attacks are not simply carried out by Saddam loyalists. The German daily, Süddeutsche Zeitung, reported that Allied secret services have identified 15 different armed groups with diverse ideological, regional or religious origins but all sharing "anti-American" sentiments (16 December 2003). Their strength is hard to judge, but in November the CIA estimated that there were 50,000 insurgents operating against the occupying forces.

The former Conservative British Foreign Secretary, Malcolm Rifkind, has written: "Most of these insurgents are Iraqis resentful of the American occupation of their country. Others are Arabs or Islamic extremists from other countries who have moved into Iraq, seeing it as an opportunity to wage jihad against the west. These elements will have no incentive to end their violence." (Guardian, London, 15 December 2003). One irony of this situation is that before the war Bush falsely claimed that Iraq was one of al-Qaeda’s bases. That was not true, but since the war al-Qaeda has begun operating in Iraq and now, after Saddam’s capture, Islamic groupings like al-Qaeda will claim that they are the most resolute fighters against occupation.

The US is now on the horns of a dilemma. It was much easier to invade Iraq than it will be to withdraw. With the next US Presidential election looming in less than 11 months Bush wants out of Iraq as soon as possible, but cannot risk leaving chaos behind. That could destabilise the entire region, which is a major source of the world’s oil resources.

This is the background to the US’s recent change of policy and its attempt to accelerate a handover of power to what they would see as "safe hands". But the dilemma Bush faces is who to hand power over to? The different political, ethnic and religious factions can barely agree. Even Bush’s own administration is divided. The Pentagon sponsors the banker Chalabi’s Iraqi National Congress; the State Department supports the Iraqi Independent Democrats of the pre-1968 Iraqi Foreign Minister Pachachi; while the CIA backs the Iraqi National Accord led by Alawi, a businessman.

The US government’s attempts to install a puppet regime are overshadowed by widespread Iraqi opposition to foreign occupation, particularly against the US, the closest ally of the Israeli government. Rifkind commented that: "Now that threat [of Saddam] has finally disappeared, Iraqis will be less persuaded than ever that they need American tutelage in order to educate them how to govern themselves … However delighted they might be to be relieved of Saddam’s tyranny, they feel humiliated by foreign occupation, and they should not be expected to be any less anti-American than the rest of the Arab world. If the Americans ignore these sensitivities then the insurgents, with Saddam out of the way, will seem even more like freedom fighters to ordinary Iraqis."

The US military’s brutal methods in Iraq, including the re-introduction of aerial bombing of civilian areas as their answer to terror attacks, have only served to deepen opposition. Likewise, the economic and social crisis gripping the country – a situation made worse by the occupiers’ neo-liberal policies – has created despair and anger against what is correctly seen as the occupiers opening up Iraq to naked exploitation by the predominately US owned multinationals.

The strengthening Iraqi opposition to foreign occupation is the background to 300 of the 700 members of the newly created First Battalion of the new Iraqi Army either deserting or being discharged after protesting at their pay and conditions. Even if the US succeeds in rebuilding the Iraqi Army it could never be certain of the loyalty or reliability of the soldiers.

The most recent opinion poll in Iraq illustrates the depth of the Iraqi peoples’ anger. 57% did not trust the US and British occupation forces "at all" and a further 22% did not trust them "very much". 43% did not trust the US appointed Provisional Authority "at all" and 30% "not very much". The United Nations was, after years of running sanctions in Iraq that led to many deaths, also not "at all" trusted by 37% and "not very much" by 28% (Guardian, London, 13 December 2003). It was the religious leaders who had the greatest trust and this is why the US is trying to find ways to involve them, and religious groups, in a puppet regime. But, given the deep divisions and rivalries between these forces, this US policy is fraught with problems.

In many countries, including both the US and Britain, there are calls from capitalist politicians and strategists for Bush to change course and let the United Nations attempt to defuse the Iraqi situation by taking over more control of the occupation. These proposals are partly linked to the continuing tensions and differences between the main imperialist powers over whether the war was the best course of action. It also reflects imperialist rivalries in the Middle East. But, in a situation of rising Iraqi opposition to US occupation, there could be an attempt to bring the UN in, possibly to work alongside some kind of nominal Iraqi administration.

Opinion polls in Iraq show large-scale doubts about the UN, understandable given its record in enforcing the sanctions that so badly hurt the Iraqi people. Any hopes that do exist in the UN are misplaced. The only big change UN control would bring would be that instead of the occupation being dominated by one power, the US, decisions would be made collectively by the leading imperialist powers running the UN Security Council, along with Germany and Japan. Socialists argue that the real alternative to US occupation is the withdrawal of all foreign armies and the right of the Iraqi people to decide their own future.

Throughout the Middle East there are mixed reactions to Saddam’s capture. The New York Times correctly commented: "While the Arab public harbours no particular love for the deposed dictator or other oppressive governments in the region that were similar to his, it despairs that an outside power can humiliate the Arab world by capturing such a significant figure with relative impunity, underscoring the masses’ powerlessness" (15 December 2003). As Saddam was seen by many Palestinians as one of the few Arab leaders who "stood up" to imperialism during the 1990s, some will feel disheartened that he was captured without a fight.

Within the US there is much talk about Saddam’s arrest forming the basis upon which Bush can win re-election next year. However, the elections are still eleven months away and continued US casualties could well undermine Bush’s support, let alone any dramatic weakening in the fragile US economy. Indeed, Saddam’s capture will fuel the growing demands for the withdrawal of the troops. Charley Richardson, a co-founder of ‘Military Families Speak Out’ and whose son is a marine who served in Iraq, said that Saddam’s seizure, "Removes the last excuse that the Bush administration has being using to continue the occupation. It will bring to a head the question of why we are in Iraq".

Within Iraq there will be demands by many for a quick open trial of Saddam. But it is not at all certain whether this will happen and, if a trial takes place it could well be a rushed affair to try to limit its scope. Significantly, when discussing possible charges that Saddam might face, many Western commentators brush over the eight year war – and alleged war crimes – that the former dictator launched, with Western support, against Iran in 1980. They instead concentrate on his oppression within Iraq and the invasion of Kuwait. As a former British Air Marshal, Sir Timothy Garden, coyly explained, "Certain elements of the US/Iraq relationship during the 1980s might be embarrassing if revealed in open court." (London Evening Standard, 15 December 2003).

A real settlement of accounts with Saddam can only be carried out by a trial run by representatives of the Iraqi workers and poor that investigates all aspects of Saddam’s regime, including which powers, inside and outside Iraq, supported him during his 24 years of rule. Although, of course, it is doubtful whether someone like Donald Rumsfeld would honestly testify over what he discussed with Saddam in 1983!

This settling of accounts with Saddam’s regime can only be successfully completed if it is part of the struggle to end the occupation, and imperialist control, of Iraq. To achieve this goal the key task is the building of an independent workers’ movement that has support amongst the urban and rural poor.

Internationally support has to be given to those activists seeking to build workers’ organisations, and especially those who oppose the occupation and fight for democratic rights for all, including for women and for all nationalities and religions.

Within such organisations socialists would campaign for a programme based upon the following main points:

• Immediate withdrawal of all foreign occupying forces. Removal of the US appointed Governing Council.
• Immediate formation of democratic popular bodies at all levels to take over the running of Iraqi society. Convening of a national assembly of democratically elected delegates to appoint a government representing the Iraqi workers and poor peasants.
• Democratically controlled multi-ethnic militias to provide security for working people.
• Defence of democratic rights and protection for women, different nationalities, and all ethnic and religious groupings. Right of self-determination for all the peoples in Iraq.
• An end to censorship.
• Full rights for trade unions and workers’ organisations.
• Reversal of all privatisations and neo-liberal measures imposed by the occupation powers. Cancellation of Iraq’s foreign debt. Implementation of workers’ control and management in all nationalised industries, to stamp out corruption and looting and to ensure that the economy is run in the interests of the Iraqi people. Preparation of an economic plan to utilise Iraq’s economic resources to rebuild the country in the interests of the Iraqi people.
• For a democratic socialist Iraq, and a socialist federation of the Middle East.

De arrestatie van Saddam Hussein gisteren, op zondag 14 december is een propaganda-overwinning voor de regering van de VS. Ze zullen de vondst, de vernedering, de arrestatie en uiteindelijke executie van Saddam volledig uitmelken, daarbij gebruik makend van het volle gewicht van de Amerikaanse media en de propaganda-machine.

Als socialisten hebben wij altijd gezegd dat Saddam berecht zou moeten worden door zijn eigen mensen – de Irakese arbeiders en boeren, de armen en onderdrukten: zijn slachtoffers. Als een imperialistische, onderdrukkende mogendheid dit in hun plaats doet, dan zal dat gebeuren met heel andere beweegredenen. Als niet de Irakezen zelf Saddam kunnen berechten, zal de rechtszaak slechts gebruikt worden voor de belangen van grote bedrijven en bepaalde westerse regeringen. De komende dagen en weken zal blijken wat voor rechtszaak het wordt, en of wij gelijk hadden door te zeggen dat niet de Irakezen (waarmee we niet de door de VS geïnstalleerde marionetten-regering bedoelen) Saddam zullen mogen berechten.

Natuurlijk zal er nu in de media weinig aandacht zijn voor de in eerste instantie opgegeven redenen voor de aanval op Irak: de vermeende massa-vernietigingswapens en de banden met Al Qaida. Zoals wij al zeiden vanaf het begin: het waren nooit de werkelijke redenen voor de aanval, en de massa-vernietigingswapens zijn dan ook tot op heden niet gevonden, en de banden met Al Qaida nooit bewezen. Dat laatste was zowieso nooit waarschijnlijk, omdat Al Qaida (en Osama bin Laden) vanuit hun fundamentalisch-islamitische ideologie Saddam haatten en als ‘ongelovige’ beschouwden, omdat Saddam een seculiere staat (met scheiding tussen kerk en staat) voorstond.

Wat de VS ook wijselijk ‘vergeten’ te melden is dat Saddam ‘hun man’ was toen hij aan de macht kwam, en dat de VS maar wat blij waren dat Saddam meteen begon om de onafhankelijke vakbonden, Communistische Partij en de Sji’ietische en Koerdische oppositie uit te schakelen. Saddam was ook ‘hun man’ toen hij de oorlog tegen het islamitische Iran begon in 1979. Bush senior, ex-president en vader van de huidige president Bush, zei ooit over Saddam: "hij is een monster, maar hij is óns monster".

Pas later, na de invasie van Koewiet in 1990 en het weer terugveroveren ervan vlak erna, werd hij opeens gezien als één van de vele door de VS gesteunde dictators die te ver was gegaan en weer teruggefloten moest worden, net zoals Noriega in Panama.

De arrestatie van Saddam is waarschijnlijk het resultaat van de tegenstellingen tussen verschillende groeperingen binnen Irak, die in de gunst van de VS willen komen. De Amerikaanse militairen zelf worden namelijk gehaat door de overgrote meerderheid van de bevolking, en het was dan ook niet waarschijnlijk dat de VS Saddam zonder hulp konden vinden, ondanks al hun technologie.

Het deel van het gewapende verzet dat voortkomt uit de restanten en leden van Saddam’s Baath-partij, zal misschien tijdelijk uitgeschakeld zijn als gevolg van Saddam’s arrestatie. Maar het zou een illusie zijn om te denken dat dat verzet voorgoed uitgeschakeld is.

Maar op de groeiende Sji’ietische oppositie in het zuiden van Irak, en op de vele islamitische strijders die door gaten in Irak’s grenzen het land binnen komen om Amerikaanse militairen aan te vallen, zal Saddam’s arrestatie geen effect hebben. Zij hebben Saddam immers altijd al gezien als een tegenstander, omdat hij door de VS werd gesteund, de Sji’ieten onderdrukte en Iran binnenviel. Feitelijk zal de arrestatie, net als überhaupt de inval en bezetting van Irak door de VS, de fundamentalistische islamitische stromingen in de kaart spelen.

Bewijs voor onze opvatting dat het gewapend verzet geenszins verzwakt is, zijn de aanslagen vandaag, nog maar één dag na Saddam’s arrestatie.

Maar belangrijker nog: de arrestatie van Saddam zal de getergde Irakese bevolking geen elektriciteit of aardgas brengen. De arrestatie zal geen banen creëren of huizen gebouwd doen worden, en zal ook niet de economische plundering door de VS stoppen. De arrestatie van Saddam zal geen werkelijke democratie brengen voor de gewone werkende Irakese bevolking!

De realiteit is dat er in bijvoorbeeld Afghanistan (een andere ‘schurkenstaat’ die in het kader van de hypocriete ‘war on terror’ is aangevallen), er nu armoede nog steeds wijd verbreid is, er nog steeds geen democratie is, voortdurende gevechten tussen krijgsheren doorgaan, er nog steeds geen vrouwenrechten zijn, en een Taliban die weer sterker wordt. De VS en andere mogendheden kan dat niets schelen: de Afghaanse regering deed wat het voor hun moest doen, namelijk akkoord gaan met de aanleg van een oliepijpleiding om olie uit Centraal-Azië via Afghanistan en Pakistan (weer een door de VS gesteunde dictatuur) te kunnen exporteren.

Voor Irak zijn de vooruitzichten niet veel anders, ondanks Saddam’s arrestatie: Irak heeft nu een door de VS geïnstalleerde marionetten-regering, zonder steun vanuit de bevolking, en ook een nieuwe regering zal er onder de huidige situatie alleen komen met toestemming van de VS. Er zal geen recht op zelfbeschikking zijn voor de diverse volkeren in Irak. De Amerikaanse regering geeft Amerikaanse bedrijven voorrang bij de ‘wederopbouw’ van Irak. Bedrijven waar leden uit de Amerikaanse regering nauwe banden mee hebben. Bedrijven die dik betaald willen worden voor hun ‘diensten’. De opbrengsten van de verkoop van de gigantische Irakese olievoorraden, die ooit Irak tot één van de meest ontwikkelde landen in de regio maakten, zal voor het grootste deel niet langer naar Irak vloeien. Heel anders dan de genationaliseerde olie-industrie vroeger, waarbij in ieder geval een deel van de opbrengsten aan de bevolking ten goede kwam. Kortom: de Irakese werkende bevolking zal niet werkelijk kunnen beslissen over hun eigen toekomst. Dat heeft ze niet gekund onder de verschrikkelijke dictatuur van Saddam en zijn clan, en ook nu zal zij dat niet kunnen als het aan de VS ligt.

Ook voor de VS zelf zal er niet echt iets veranderen. Met het blijvende verzet tegen de Amerikaanse aanwezigheid, zal Irak een bloedende wond blijven voor de Amerikaanse financiën, en mogelijk zal het hun ‘nieuwe Vietnam’ worden.

Niettemin zal de komende tijd de druk van de propaganda uit de VS groot zijn, en zullen we ons daarop voor moeten bereiden.

We zullen de achtergronden en onze positie in deze kwestie geduldig uit moeten leggen in onze eigen media naar de mensen toe, als tegenwicht tegen de rechtse propaganda. Dat houdt in: de werkelijkheid achter de propaganda laten zien. En op moeten komen voor een socialistisch alternatief als enige blijvende oplossing voor de problemen van de massa’s in het Midden-Oosten. Vandaar onze eisen voor een socialistische federatie op vrijwillige basis in het Midden-Oosten, en democratisch geplande economieën om de aanwezige (olie en andere) rijkdommen ten volle te benutten!

In de repressieve Iraanse Islamitische Republiek, lijdt de bevolking onder de hoge graad van kapitalistische uitbuiting. De stagnatie van de economie, met een overkapaciteit en bedrijfssluitingen, heeft geleid tot het verdwijnen van veel jobs en een grotere jobonzekerheid.

Eleanor Pari

In dit economische klimaat wordt de hoge werkloosheid door het patronaat gebruikt om een aanval te lanceren op de lonen en om de arbeiders langer te laten werken, terwijl dit in veel gevallen nefast is voor hun gezondheid. Die problemen zijn verboden aan het beleid van de zogenaamde ‘hervormingsgezinde’ president Khatami die het beleid voert dat opgelegd wordt door de Wereldbank.

In 1995 keurde het parlement een wet goed waardoor werkgevers werknemers op basis van een overeenkomst voor korte duur kunnen tewerkstellen. Als arbeiders akkoord gaan met de overeenkomsten voor 89 dagen, kunnen ze uitgesloten worden van de toegang tot werkloosheidsuitkeringen, aangezien daar pas recht op is nadat de werknemer 90 dagen gewerkt heeft bij eenzelfde werkgever.

De arbeidsvoorwaarden zijn zo hard dat een aantal arbeiders gestorven zijn op hun werk. Zo was er in de Pejeote auto-fabriek op 15 september een spontane staking nadat een 25-jarige arbeider bezweken was onder druk van het harde werk. Enkele uren voordien hadden arbeiders aan de patroon gevraagd om iets te doen aan de arbeidsvoorwaarden van die arbeider, maar de patroon weigerde.

In een ander geval pleegde een arbeider van het staalbedrijf Ahvaz zelfmoord nadat hij geen loon had gekregen gedurende 4 maanden. Zijn vrouw was ziek en hij kreeg een deurwaarder over de vloer die aankondigde hem uit zijn huurflat te zullen zetten.

Om zich te verdedigen tegen de kapitalisten, vechten de Iraanse arbeiders op verschillende manieren. Er zijn stakingsacties, bijeenkomsten op de werkvloer, wegblokkades, betogingen en recent ook een aantal hongerstakingen.

De belangrijkste strijd de afgelopen maanden was die van militante arbeiders in Behshabr in het noorden van Iran. Nadat ze geen loon hadden gekregen gedurende 25 maanden, en sommigen onder hen gedurende 5 jaar, werd geprotesteerd in de stad. In mei slaagden ze erin om een grote betoging te organiseren, volgens de officiële media waren er 25.000 deelnemers aan de betoging!

Zoals gewoonlijk weigerde de regering in te gaan op de eisen van de arbeiders. Op het einde van de maand mei gingen de arbeiders in hongerstaking. De autoriteiten hadden geen aandacht voor de actie, maar zorgden er wel voor dat de arbeiders omsingeld werden door politie-agenten zodat ze niemand zouden kunnen contacteren, zelfs niet de eigen familie.

Bij de recente studentenbetogingen, slaagden arbeiders vanuit Behshahr erin om deel te nemen aan de acties. Het laatste nieuws is dat de politie de arbeiders bij hen thuis heeft aangevallen waarbij traangas in de huizen van de arbeiders werd verspreid. Daarbij werden vele arbeiders ook op brutale wijze opgepakt.

Een andere belangrijk voorbeeld van strijd is de beweging van de 5.000 arbeiders in de Deezel auto-fabriek. Volgens een Iraans blad werden acties opgestart nadat de patroon de arbeidsovereenkomsten van onbepaalde duur wou omzetten in overeenkomsten van 89-dagen. Hierdoor zouden arbeiders die ontslaan worden niet langer recht hebben op een werkloosheidsuitkering. Een aantal arbeiders heeft in dit bedrijf gewerkt gedurende meer dan 15 jaar en worden nu onder druk gezet om zelf ontslag te nemen.

De strijd van zijde-wevers in Gilan (een provincie in het noorden van het land) is een recent voorbeeld: op 28 oktober trokken 300 ontslagen arbeiders op straat om werk te eisen. Hun eis werd niet ingewilligd waarop een weg tussen de steden Astra en Rasht werd geblokkeerd terwijl de arbeiders slogans riepen als: "We hebben honger, we willen werk".

Duizenden Georgiërs kwamen samen aan het parlement in de hoofdstad Tbilisi om het ontslag van president Edward Shevardnadze te vieren. De zogenaamde ‘vreedzame revolutie’ van de tegenstanders van Shevardnadze vormde een hoogtepunt van de langdurige politieke crisis in het land. Recent had de oppositie de regering beschuldigd van corruptie en verkiezingsfraude. Een decennium Shevardnadze heeft geleid tot afsplitsingsbewegingen, burgeroorlog en economische ineenstorting.

Dave Carr

Nadat delen van het leger en de politie overliepen naar de betogers zat het spel erop voor de belegerde president. Rusland, de grote buur van Georgië in het noorden, heeft troepen in het land en controleert de gastoevoer. Rusland liet de minister van buitenlandse zaken Igor Ivanov meedelen aan Shevardnadze om onopvallend te vertrekken.

Het lijkt erop dat Rusland, dat nog steeds een bloedige oorlog uitvecht in het naburige Tsjetsjenië, de crisis zo snel mogelijk wou bedwingen om alleszins een versterkte burgeroorlog te vermijden. Dat zou immers enkel leiden tot regionale instabiliteit.

Het VS-imperialisme wil stabiliteit en heeft snel het voorlopige regime van Mikhail Saakashvili erkend. De VS steunde voorheen Shevardnadze en trok zich niets aan van de corruptie onder de elite, zolang die maar steun geeft aan een belangrijk project voor een oliepijpleiding vanuit Azerbeidjan naar de Middellandse Zee.

Georgië splitste, net als veel voormalige Sovjet-republieken, van de Sovjetunie af na de ineenstorting van het stalinisme in 1991.

Een gewelddadige strijd zorgde ervoor dat verschillende elementen uit de voormalige heersende bureaucratie erin slaagden politieke controle te verwerven. Dit leidde aanvankelijk tot het oprichten van een republiek in Abkhazië, een moslimgebied geleid door de krijgsheer Aslan Abashidze, en een seperatistische beweging in Zuidelijk Ossetië, gesteund door Rusland.

De belangrijkste slachtoffers van deze strijd waren de arbeiders. Zo’n 60% van de Georgiërs leeft onder de armoedegrens, de elektriciteit wordt geregeld onderbroken, wegen en gebouwen bevinden zich in bouwvallige staat en intussen is er enorme werkloosheid. De zwarte economie is in het land zelfs groter dan de formele legale economie!

Het nieuwe regime van Saakashivili, een in de VS opgeleide voormalige medewerker van Shevardnadze die voorstander is van een pro-Westers kapitalistisch model, zal de enorme problemen in het land niet oplossen. Zonder een revolutie geleid door de arbeidersklasse met het oog op het vestigen van een democratisch socialistische maatschappij, zullen de problemen aanhouden.

Sinds het opbreken van de onderhandelingen in augustus stierven meer dan 1.000 Nepalezen bij confrontaties tussen het leger en de Maoïstische rebellen. De zwakke heersende monarchie treedt repressief op tegen de bevolking van het verarmde en hoofdzakelijk agrarische land met 25 miljoen inwoners. Onder het kapitalisme is dit mooie deel van de planeet een sociale nachtmerrie voor de arbeiders en boeren.

Hugh Caffrey

Nepal heeft een lange geschiedenis van dictaturen, van het oprichten van het land in 1768 tot 1990, met daartussen één jaar (1959) dat er meerdere partijen aan de macht waren waarna de monarchie opnieuw de touwtjes in handen nam. Nepal bevindt zich tussen China en India en is bijgevolg van strategisch belang voor beide landen en voor het VS-imperialisme.

De koning is een militaire dictator die zich verschuilt achter een zwak parlement. De degeneratie van de heersende klasse rond de koning wordt duidelijk door de aanhoudende corruptie-schandalen, de liederlijke levensstijl van zijn zoon en de moord op een groot deel van de koninklijke familie in 2001 door de kroonprins die in een toestand van dronkenschap, aangevuld met de nodige drugs, was beginnen schieten.

De sociale basis voor de toplaag van parasieten is erg beperkt, dat blijkt o.a. uit de beperkte steun voor de koningsgezinde partijen in het parlement. De economie is sterk afhankelijk van hulp na een catastrofaal neo-liberaal beleid begin jaren ’90. De Indische en Britse regering, en meer en meer de VS, steunen het monarchistisch regime ondanks de duizenden doden sinds 1996.

Maoïstische aanvallen

De heersende klasse heeft steeds gewerkt via het koningshuis. Massale protesten in de jaren ’80 dwongen de heersende klasse om democratische hervormingen door te voeren in 1990. Maar voor de zwakke heersende klasse gingen zelfs beperkte democratische rechten te ver. De opeenvolgende regeringen legden een neo-liberaal beleid op, wat leidde tot enorme woede onder de bevolking en de verkiezing van een regering onder leiding van de ‘Communistische’ Partij (CP) in 1994-95.

Het huidige conflict begon in 1996. Een afsplitsing van de CP verklaarde dat het een Maoïstische Volksoorlog zou voeren. De heersende klasse herstelde in dezelfde periode het monarchistisch bewind. De koning benoemt en ontslaat marionettenregeringen naargelang het hem uitkomt en ondanks het feit dat de officiële CP recent de grootste partij werd in het parlement.

Na 11 september 2001 bestempelde de koning de rebellen als "terroristen". De VS-regering kwam hem prompt te hulp. De regering-Bush nam recent Maoïstische bezitting in beslag en heeft haar militaire steun aan Nepal verhoogd, o.a. door het sturen van 10.000 M16 geweren. De regering-Blair schaart zich achter het VS-imperialisme.

De Maoïsten controleren tussen 40% en 80% van de landelijke gebieden. In 2003 kwam er een staakt-het-vuren toen de monarchisten vreesden dat de hoofdstad Katmandoe ook zou vallen.

Regelmatig zijn er sterk bewapende aanvallen op de regeringstroepen, waarbij de rebellen "meer van hetzelfde" beloven voor de Amerikanen die er zijn als onderdeel van de VS-interventie. De rebellen kunnen rekenen op zo’n 3.000 tot 4.000 strijdkrachten van de harde kern en zo’n 12.000 militie-leden.

De politie is uit de landelijke regio’s (de meerderheid van Nepal) verdreven en het leger slaagt er niet in om de rebellen te verslaan. De diepe sociale crisis leidt er bovendien toe dat de Maoïsten steun krijgen van de bevolking.

De eisen van de rebellen omvatten o.a.: "Het herverdelen van het land, een minimumloon en gratis gezondheidszorg". Verder eisen ze ook een "verbod op vreemde cultuur" – waarmee ze zich richten tegen aangebrande films, video’s, tijdschriften.

De guerilla eist de afschaffing van de monarchie. Hetgeen ze voorstellen varieert van een orgaan dat een nieuwe grondwet moet opmaken tot een "niet-revolutionaire" wetgevende vergadering. Ze stellen dit voor als een stap in de richting van een "volksrepubliek" naar het model van China.

Dat programma is echter in tegenspraak met een aantal uitspraken in 2003. Tijdens het staakt-het-vuren "bezocht Dr Baburam Bhattarai, de voornaamste Maoïstische ideoloog, zelfs de kapitalisten van de Nepalese Handels- en Industriekamer om hen ervan te verzekeren dat zijn groep de markt-economie steunt". (BBC Nieuws van 20 september 2003)

Bovendien werd vanuit de guerilla opgeroepen tot de vorming van een anti-monarchistische alliantie met pro-kapitalistische krachten en reformistische partijen op wie ze recent nog geschoten hebben.

Algemene staking

Welke toekomst is er dan voor Nepal? De enorme militaire steun van het VS-imperialisme aan de monarchie kan een leiden tot een tijdelijke nederlaag van de rebellen. Het is niet uitgesloten dat er onderhandelingen komen en een vredesakkoord. Maar het kapitalisme is niet in staat om de fundamentele problemen op te lossen.

De Maoïsten hebben terrein gewonnen door het ontbreken van een echte arbeidersbeweging. De parlementaire ‘communisten’, de UML, hebben een programma van hervormingen, maar binnen het kapitalisme.

Een economische groei op basis van buitenlandse investeringen en export is erg onwaarschijnlijk in het kader van de huidige wereldwijde economische conjunctuur. De toevoer van Amerikaanse wapens om de oorlog te laten escaleren maakt een vredesakkoord bovendien meer en meer onwaarschijnlijk.

Maar de enorme potentiële macht van de bevolking om hun stempel te drukken op de ontwikkelingen in het land is erg duidelijk. In augustus was er een algemene staking van drie dagen, waartoe werd opgeroepen door de Maoïsten, die ertoe leidde dat het land plat lag. Het waren ook de massale protesten die zorgden voor beperkte democratische hervormingen in 1990.

Die kracht, gewapend met een duidelijke arbeidersleiding met een revolutionair socialistisch programma zou de oude feodale en kapitalistische heersers kunnen omverwerpen, het imperialisme de deur wijzen en beginnen met de opbouw van het land in samenwerking met arbeidersregeringen die in de regio zouden moeten gevormd worden, zeker in India en China.

Zoniet dreigt er een uitbreiding van het conflict, waarbij mogelijk ook buurland Bhutan zal betrokken raken op basis van de vluchtelingen, of waarbij een aantal Chinese en Indische provincies zouden betrokken raken.

De enorme taak voor de massa’s van Nepal, en in het bijzonder de arbeiders, is om zichzelf te bevrijden doorheen hun eigen acties en organisaties. Een eerste stap zou bestaan uit het opzetten van een echte socialistische organisaties, zonder Maoïsme of reformisme.

Zo’n organisatie zou uitleggen dat het Nepalese kapitalisme enkel kan bestaan op basis van repressie en dictatuur – parlementaire democratie is er een tijdelijk gevolg van druk vanuit de bevolking, de omvang en duur ervan zijn echter afhankelijk van de krachtsverhoudingen tussen de verschillende klassen.

Het kapitalisme kan Nepal niet ontwikkelen. Echte landhervormingen kunnen enkel doorgevoerd worden door een regering van arbeiders, kleine boeren en landarbeiders. De boerenguerilla kan hoogstens een ondersteuning vormen van de stedelijke arbeidersstrijd. Onder het vaandel van het Maoïsme zal het alleszins nergens toe leiden. De guerilla op zich zal immers niet leiden tot arbeidersdemocratie.

De enige weg vooruit voor de massa’s is een socialistische revolutie, als onderdeel van de internationale revolutie. Enkel de arbeidersklasse, met een massale revolutionaire partij die bewust is van haar taken, kan het feodalisme en kapitalisme omverwerpen en beginnen met de socialistische omvorming van de regio.

Een socialistisch programma in Nepal zou o.a. volgende eisen moeten bevatten:

• Afschaffing van de monarchie
• Het imperialisme uit Nepal
• Volledige democratische rechten
• Een revolutionaire arbeidersregering in samenwerking met kleine boeren en landarbeiders op basis van een socialistisch beleid
• Het tenietdoen van de privatiseringen door deze bedrijven onder publiek bezit met arbeiderscontrole en arbeidersbeheer te brengen.
• Nationalisatie van de grote bedrijven en banken onder democratische arbeiderscontrole en arbeidersbeheer
• Een socialistische federatie van de regio

De poging van president Chandrika Kumaratunga om met een semi-militaire staatsgreep de macht over te nemen van premier Ranil Wickremesinghe van de United National Party (UNP) lijkt zich tegen de president te keren. Ze was immers niet in staat om verdeeldheid te krijgen onder de parlementsleden van de UNP om hen te overtuigen haar partij, de Sri Lanka Freedom Party (SFLP) te ondersteunen. Ze moest integendeel een aantal stappen terug zetten en nu ontkent ze zelfs dat de noodtoestand ooit uitgeroepen werd.

Robert Bechert

Hoewel de situatie er nu minder slecht uitziet dan wat mogelijk was, blijft het gevaar van nieuwe etnische spanningen tussen de Sinhalezen, Tamils en moslims die op het eiland samenwonen. Chandrika’s zet was gebaseerd op het uitspelen van de nationale tegenstellingen in Sri Lanka om zo de UNP aan te pakken. Ze stelde dat het nodig was de macht te grijpen omdat er onderhandelingen zouden opgestart worden tussen de UNP-regering en de Tamil tijgers in een poging om een einde te maken aan de burgeroorlog die de afgelopen 20 jaar 70.000 slachtoffers maakte.

Op verschillende ogenblikken hebben zowel de UNP als de SLFP de etnische tegenstellingen in Sri Lanka gebruikt om hun positie te versterken. De burgeroorlog begon toen de UNP in de regering zat. Chandrika werd aanvankelijk verkozen als president in 1994 omdat ze zich als een vredeskandidaat naar voor bracht.

De militairen en politie-agenten zijn vandaag ontevreden. De afgelopen twee jaar is er amper gevochten en zij willen de vijandigheden niet heropstarten. De leiding van het leger daarentegen steunt Chandrika en dit leidt tot spanningen binnen het leger.

De belangrijkste imperialistische machten, Groot-Brittannië en de VS, samen met de regionale imperialistische mogendheid India, zijn tegen de staatsgreep van Chandrika en hopen dat een akkoord zal kunnen gesloten worden.

Na wat vertraging sprak Chandrika op 7 november het land toe in een TV-uitzending. Haar toespraak was vooral gericht naar de buitenlandse krachten, ze sprak in het Engels en er moest een uur gewacht worden op de vertaling naar het Sinhalees.

De United Socialist Party (USP, onze zusterpartij in Sri Lanka) heeft een statement geproduceerd en verschillende pamfletten waarin ze zich uitspreken tegen de poging tot staatsgreep en de ondemocratische maatregelen, de USP roept op om de vredesonderhandelingen te herstarten en er wordt uitgelegd dat enkel de arbeidersklasse de etnische en sociale problemen die Sri Lanka reeds decennialang beheersen, kan oplossen.

Actualiteit van de week

Een meevaller voor Bush is alvast de unanieme stemming van de VN resolutie over Irak, ingediend door de VS. Het zet de deur open voor het aantrekken van kapitaal alsook voor het sturen van troepen. De bezetting is immers door deze stemming gelegaliseerd. Of investeerders en regeringen echter ook zo happig zullen zijn om te daadwerkelijk te investeren in het zeer instabiele Irak is een andere vraag. Verder blijft de Iraakse overgangsregering zich verzetten tegen het sturen van troepen door Turkije, uit vrees voor een verdere destabilisatie. Reeds meer dan 100 amerikaanse soldaten werden gedood sinds het einde van de oorlog, maar lang niet meer alleen amerikanen zijn het doelwit van aanslagen. Afgelopen week vond een mislukte aanslag plaats tegen de Turkse ambassade in Bagdad.

Dit allemaal terwijl de situatie in Israël-Palestina verder escaleert. De aanslag op het Amerikaanse konvooi vorige week, waarbij twee CIA agenten omkwamen, leidde tot het verder opdrijven van de repressie. Er werd besloten door het Israëlische bestuur om over te gaan tot de versnelde bouw van "de muur" en maandagnacht vonden 6 luchtaanvallen plaats op de Gaza.

"De dertiende dag van onze staking is geëindigd met een belangrijke overwinning!" verklaarde Saranapala Palihena, een lid van het gezamenlijk stakerscomité op 30 september.

"Vorige donderdag hadden we een bijeenkomst met de minister van gezondheid en die ging in op alle eisen van de arbeiders. Op vrijdagmorgen ontdekten we dat de werkgevers een nota rondstuurden om alle tijdelijke arbeiders te vragen om zich opnieuw kandidaat te stellen voor hun job.

"Er waren in die categorie 3.126 arbeiders in staking op een totaal van 91.000. We konden niet aanvaarden dat ze zouden vervolgd worden omwille van hun deelname aan de acties en dus ging de staking door. Maandag was er een betoging met zo’n 10.000 deelnemers aan het station van Colombo Fort. We betoogden naar het Ministerie van gezondheidszorg en zeiden dat we daar zouden blijven tot werd ingegaan op onze eis om de tijdelijke werknemers niet te ontslaan. We kwamen er aan om 14u30 en om 16u30 kregen we bericht dat iedereen opnieuw aangenomen werd!.

"Hierdoor behalen we een complete overwinning. Er komt een loonsverhoging gelijk aan dat van de dokters. En gelet op de stijging van de levensduurte zullen we elke rupee van die 40% loonsverhoging nodig hebben.

"Er werd ons gezegd dat het zes weken zou duren vooraleer de nieuwe lonen zouden ingevoerd worden. We hebben geantwoord dat we binnen zes weken opnieuw in staking zullen gaan als er gebreken zijn bij de invoering van het nieuwe loon.

"De sfeer onder de arbeiders is erg uitgelaten. De staking stond erg sterk. Het leger en de politie werden ingezet in de ziekenhuizen, wat negatief was, maar er waren geen pogingen om ons te intimideren met geweld. De LTTE (Liberation Tamil Tigers of Eelam) wilden dat onze leden in het Noorden en Oosten terug aan het werk zouden gaan opdat de politie en leger niet zouden ingezet worden. Maar de arbeiders waren vastberaden om hun recht om te staken uit te oefenen.

"Deze strijd werd geleid door een gezamenlijk comité van 51 vakbonden, zowel lokale bonden als bonden gelinkt aan partijen. In het verleden organiseerden de vakbonden verbonden aan de JVP (een partij die beweert ‘marxistisch’ te zijn, maar eerder nationalistisch is) eigen acties. Hoewel ze sterk staan in de ziekenhuizen, lukte het hen niet om nu aparte acties te ondernemen.

"Door deze overwinning is de basis gelegd voor sterkere arbeiderseenheid in iedere arbeidersstrijd in Sri Lanka. We hebben aangetoond dat met de kracht van organisatie en vastberadenheid het ook mogelijk is om stakingen te organiseren in sectoren waar het moeilijker is.

"De gezondheidswerkers hebben de regering tot toegevingen gedwongen op een wijze die niet is voorgekomen in de afgelopen 15 jaar. De regering zal moeten beseffen dat meer arbeiders ons voorbeeld zullen volgen en dat moet geluisterd worden naar de eisen van de arbeiders."