Op woensdag 12 oktober was er in het Europees Parlement een hoorzitting van drie mensenrechtenorganisaties (Amnesty International, Human Rights Watch en International Crisis Group) gesteund door sprekers van verschillende fracties in het parlement. Onderwerp was de documentaire van Channel 4 over de laatste fase van de bloedige oorlog in Sri Lanka in 2009. De maker van de documentaire, Callum McCrae, leidde de publieke vertoning in. Nadien volgde een debat waarin de Sri Lankaanse ambassadeur vanuit de zaal een heuse tirade afstak. Paul Murphy was een van de sprekers.
De documentaire van Channel 4 zorgde voor ophef. De regering van Sri Lanka weigerde niet alleen iedere medewerking of reactie in de film, nadien zag ze zich verplicht om een ‘antwoord’ te produceren: ‘Lies agreed upon’. Callum McCrae was de producent van de documentaire en zette in zijn inleiding in het Europees Parlement meteen de toon. Het regime van Rajapakse deed er alles aan om een geheime oorlog te voeren en ervoor te zorgen dat de oorlogsmisdaden nooit bekend zouden raken.
Als Channel 4 een documentaire kon maken, was dit enkel omwille van de moderne communicatiemiddelen zoals GSM en videocamera’s. Het beeldmateriaal in de documentaire komt uit het oorlogsgebied, mogelijk deels door Tamil Tijgers die hoopten hun overwinning te filmen maar in werkelijkheid de verschrikkelijke oorlogsmisdaden van het Sri Lankaanse leger hebben vastgelegd.
Via beeldmateriaal van onder meer GSM’s wordt een exact beeld gegeven van wat er gebeurde. De regering van Sri Lanka heeft alle mogelijkheden om beschikbare gegevens bekend te maken, maar doet dat niet. Documentairemaker Callum McCrae benadrukte dat hij geen proces van de regering wil maken en dat hij ook kritiek op de LTTE bracht, maar dat het toch vreemd is dat het enige beeldmateriaal dat tot nu toe bekend raakte, via een Britse zender naar buiten kwam.
Experts bevestigen de authenticiteit van de beelden. De feiten in de documentaire werden bevestigd door een rapport dat voor de VN werd opgemaakt. McCrae stelde nadien in de discussie nog dat er geen verzoening mogelijk is indien oorlogsmisdaden onder de mat worden geveegd. Na de inleiding door Callum werd de schokkende documentaire van Channel 4 getoond. Hieronder kan je deze documentaire bekijken. Waarschuwing: deze docu bevat beelden die niet geschikt zijn voor gevoelige kijkers.
Sprekers van mensenrechtengroepen brachten verslag uit van de moeilijkheden die ze ondervinden om de ware toedracht van de feiten bloot te leggen. De spreker van de International Crisis Group, een orgaan met figuren als George Soros of Mark Eyskens in de raad van bestuur en dus zeker geen gauchistische instelling, weerlegde de argumentatie van de documentaire die de regering als ‘antwoord’ op de film van Channel 4 liet maken. Zo wees de spreker erop dat de verklaring van de dokters in de regeringsdocumentaire werd afgenomen terwijl die dokters gearresteerd waren op beschuldiging van terrorisme. Rond de vaststelling dat LTTE-kopstuk kolonel Ramesh in gevangenschap werd vermoord, komt er geen antwoord.
De mensenrechtengroepen alsook de sprekers van de gevestigde partijen (de voorzitter was van de sociaaldemocratische fractie) hielden een pleidooi voor een echt onderzoek om een exact beeld te krijgen van de oorlogsmisdaden.
In de zaal was ook de ambassadeur van Sri Lanka aanwezig. Die kreeg nog voor de aangekondigde sprekers zoals Paul Murphy het woord. De ambassadeur bracht een heuse tirade. Zowel inhoudelijk als wat de stijl betreft, deed het wat denken aan figuren als Khadaffi. Wellicht is het geen toeval dat president Rajapakse bij de invasie van Libië meteen verklaarde dat Khadaffi steeds welkom is in Sri Lanka. De argumenten van de ambassadeur kunnen als volgt worden samengevat: de documentaire van Channel 4 is propaganda om voor de LTTE te recruteren, het zijn allemaal leugens aangestuurd door de extremisten in de Tamil-diaspora, het is een schande dat de infrastructuur van het Europees Parlement kan worden gebruikt om terroristen aan het woord te laten,… Enfin, subtiel was het alleszins niet.
De hysterische ambassadeur had een medestander meegebracht die – eveneens voor Paul Murphy – vanuit de zaal het woord kreeg om zijn vrienden van de Sri Lankaanse regering te steunen. Het ging om een Britse conservatieve verkozene die voorzitter is van de ‘vrienden van Sri Lanka’, of beter gezegd: ‘de vrienden van de heersende dictatoriale kliek in Sri Lanka’. Hij stelde weinig onverwacht dat hij alle vertrouwen heeft in het rapport van de LLRC (Lessons Learnt and Reconciliation Committee) dat binnenkort zal uitkomen. Hij voegde er nog aan toe dat er geen verzoening mogelijk is zolang de Tamils opkomen voor een eigen staat.
Uiteindelijk kreeg Paul dan toch het woord. De ambassadeur nam plots ijverig nota’s, Paul kan na Kazachstan ook Sri Lanka schrappen als potentiële vakantiebestemming. De tussenkomst van Paul werd wel gesmaakt door de aanwezige Tamils. Verschillende van hen zeiden me achteraf dat ze bijzonder tevreden waren met de tussenkomst van Paul omdat hij hen vertegenwoordigde. Paul bedankt de makers van de documentaire op Channel 4 omdat zij aan de wereld tonen wat de Tamils al langer wisten: er is een bewuste campagne geweest om Tamils uit te moorden in de eindfase van de oorlog. Daarbij vielen minstens 40.000 doden.
De regering doet alle kritiek af als leugens of propaganda van de LTTE. Ondertussen wordt de situatie op het terrein opnieuw erger. De oorlog en de onderdrukking van de bevolking gaat voort. In de praktijk is er een militaire bezetting en bovendien worden nog steeds duizenden mensen vast gehouden in kampen. Er zijn 300.000 soldaten in Sri Lanka, wat betekent dat er een militarisering is die niet alleen tegen Tamils wordt ingezet maar ook tegen Singalezen die eigen vakbonden willen opzetten in Speciale Economische Zones of tegen al wie de regering bekritiseert.
Paul stelde dat hij een poging had ondernomen om Sri Lanka te bezoeken om ter plaatse vast te stellen hoe de situatie er is. De ambassadeur weigerde hem evenwel de toegang, hij stelde dat er niet genoeg tijd was om een inreisvisum af te leveren. In werkelijkheid wil het dictatoriale regime vermijden dat er kritische stemmen aan bod komen.
Paul verdedigde de centrale eisen van de campagne Tamil Solidariteit: de sluiting van alle militaire kampen en de bekendmaking van de namen van al wie in deze kampen zit, een echt onafhankelijk onderzoek onder leiding van vertegenwoordigers van de lokale gemeenschappen in Sri Lanka. Hij stelde dat de conclusie van de LLRC nu al vast ligt: de regering zal vaststellen dat haar niets te verwijten valt, dat is het enige doel van het ‘verzoeningscomité’. Er moet worden gebroken met het huidige regime. Er is nood aan een regering die de belangen van de gewone bevolking verdedigt en bijgevolg democratische rechten erkend alsook het recht op zelfbeschikking met inbegrip van het recht op afscheiding indien een meerderheid van de Tamils dit wil en garanties voor alle nationale minderheden.