Britse stakingsgolf: de werkende klasse gaat in strijd

Onderstaand artikel door Mike Forster (Socialist Alternative, ISA in Engeland, Wales en Schotland) uit maandblad De Linkse Socialist is geschreven voor de dood van de Britse koningin. De stakingsgolf is op pauze gezet de afgelopen twee weken. De eerste tekenen zijn er echter voor een herneming van het sociaal protest vanaf 1 oktober. 

Groot-Brittannië is in de greep van meerdere crises die een groeiende stakingsgolf aanwakkeren. De regerende Tories worden terecht bestempeld als een ‘zombieregering’, nu de leden van die partij een nieuwe partijleider en premier verkiezen. Beide kandidaten zijn in een opbod verwikkeld om zich zo rechts mogelijk op te stellen. Topfavoriete Liz Truss kwam met een tirade van aanvallen op de rechten van werkenden en vakbonden.

Geen andere keuze dan terug te vechten

Ondertussen gaat de bevolking gebukt onder de ergste inflatie van alle Europese rivalen, met meer dan 10%. De energiefacturen zullen de komende maanden met maar liefst 60-80% stijgen. De huren rijzen de pan uit omdat de Bank of England de rentetarieven opkrikt om de inflatie zogenaamd binnen de perken te houden nu er een diepe recessie dreigt. De reële koopkracht van de werkenden dreigt er dit jaar 5% op achteruit te gaan, de grootste daling in mensenheugenis.

De werkenden hebben geen andere keuze dan terug te vechten. De golf van eendaagse spoorstakingen zal tot in de herfst aanhouden en zet de toon. De minister dreigt ermee stakingen in ‘essentiële’ diensten illegaal te maken en dreigde zelfs met het ontslag van het spoorpersoneel om het onder nieuwe voorwaarden terug in dienst te nemen. De leiding van de militante transportvakbond RMT reageerde met een escalatie van de acties en oproepen voor een algemene staking. Ze kreeg navolging van het postpersoneel dat aan het einde van de zomer het werk neerlegde, maar ook van personeel in de technologiesectoren.

Er waren stakingen van buschauffeurs, luchthavenpersoneel, dokwerkers, winkelpersoneel … Sommige groepen arbeiders staken voor het eerst in 30 jaar. De vakbondsfederatie TUC registreerde in de 12 maanden voor april 2022 tenminste 300 geschillen in verschillende bedrijfstakken. Tussen oktober 2021 en maart 2022 registreerde de industrievakbond GMB 42 collectieve conflicten, zeven keer meer dan in dezelfde periode in 2019-2020. Dit zijn uitdrukkingen van de groeiende woede en de toename van militant verzet onder de werkende klasse. Misschien nog belangrijker is dat het personeel van Amazon, dat nog weinig in vakbonden georganiseerd is, het werk neerlegde uit protest tegen de schamele loonsverhoging van minder dan 1 pond per uur.

In zowat alle sectoren gaan nu stemmen op voor stakingsacties: in de zorg, het onderwijs, het lokale overheidspersoneel, brandweerlieden, ambtenaren … Hierdoor kunnen miljoenen mensen in een direct conflict met de regering komen. De werkende klasse heeft geen keuze nu er een ‘winter van crisis en ontevredenheid’ in het verschiet ligt. Elke dag zijn er berichten over gewone mensen die in ellende terechtkomen: 2 miljoen mensen slaan om financiële redenen al eens een maaltijd over, tot de helft van de bevolking dreigt deze winter met ‘energie-armoede’ geconfronteerd te worden, tot een kwart van het verplegend personeel moet op voedselbanken beroep doen om hun gezin te voeden. Dit alles doet de wanhoop omslaan in actie. 

Genoeg is genoeg!

De leiders van de meest militante vakbonden, Dave Ward van de postbond en Mick Lynch van de transportbond, namen samen met vooraanstaande linkse parlementsleden en vakbondsmensen het nationaal initiatief ‘Genoeg is genoeg.’ De respons was ongekend: meer dan 450.000 mensen betuigden al hun steun. In 50 steden zijn er meetings gepland. Op de eerste waren er duizenden aanwezigen. In Londen was de zaal te klein en werd buiten een geïmproviseerde massabijeenkomst gehouden.

De campagne heeft vijf eenvoudige eisen: reële loonsverhogingen, lagere energierekeningen, een einde aan de voedselarmoede, degelijke woningen voor iedereen en het belasten van de rijken. Dit raakt een gevoelige snaar. De campagne heeft het potentieel om lokaal, regionaal en nationaal ongenoegen en strijd bijeen te brengen, acties te coördineren en de basis te leggen voor een politieke stem voor de werkenden en jongeren.

Het succes van de campagne onderstreept de impopulariteit van Labour-leider Keir Starmer, die zijn parlementsleden opdroeg om niet naar stakersposten te gaan en die zich distantieert van de groeiende stakingsgolf.

Socialist Alternative is actief betrokken in het protest. We belegden een online publieke meeting voor Amazon-personeel, waarop gesproken werd door Amerikaanse leden die actief zijn bij het opzetten van vakbonden bij Amazon. We kregen heel wat respons op onze voorstellen om de campagne ‘Genoeg is genoeg’ te versterken, zowel op straat als online. Onze leden trekken naar stakersposten en acties met ons socialistisch programma. We roepen op tot de organisatie, escalatie en coördinatie van deze stakingsgolf om de Tories ten val te brengen. De campagne ‘Genoeg is genoeg’ kan zich versterken door lokale stuurgroepen te verkiezen en te mobiliseren naar een nationale coördinatie met een ‘conferentie van verzet.’

De werkende klasse komt opnieuw in actie. Om overwinningen te boeken, heeft onze klasse nood aan een moedige en resolute leiding die opkomt voor de val van de Tories en voor een nieuwe linkse partij van massastrijd die de crisis van de politieke vertegenwoordiging van de werkenden begint aan te pakken.