Speculatie op de financiële markten, crypto, meme stocks en Robinhood: oplichterij!

Door Rob Rooke (Socialist Alternative, ISA in de VS)

De koppen in zakenkranten gaan bijna altijd over de winnaars. Hun artikelen tonen figuren als de 20-jarige Jake Freeman, die 110 miljoen dollar verdiende door de aandelen van Bed Bath & Beyond te manipuleren. Freeman kocht Bed Bath aandelen toen ze onder de $5,50 werden verhandeld, en verkocht ze een paar weken later toen ze boven de $27 werden gewaardeerd.

De manipulaties van Freeman en zijn vrienden en de georganiseerde hype op Reddit’s r/WallStreetBets, inclusief de onthulling dat GameStop’s Ryan Cohen aandelen had gekocht, leidde een leger van onervaren beleggers, meestal jonge mensen, ertoe om Bed Bath aandelen te kopen. De aandelen werden gekarakteriseerd als een “Meme Stock” vanwege de sociale media-gekte die rond het aandeel ontstond. Mensen werden wijsgemaakt dat als ze de aandelen niet kochten, ze de kans van hun leven zouden missen.

Zodra de koopwoede zijn hoogtepunt bereikte, sprong Freeman van het schip en verkocht hij snel zijn aandelen en stortte het hele kaartenspel in, waarbij de aandelen naar $11 doken.

Er is niet onderzocht hoeveel mensen hun spaargeld investeerden, hoeveel iedereen verloor, en van wie Freeman zijn 110 miljoen dollar stal. Maar het zijn veel mensen. Dus terwijl Jake Freeman door de grote financiële media wordt opgehemeld als de triomfantelijke held, wordt er geen geschiedenis geschreven over de slachtoffers van de zwendel die misschien alles verloren wat ze hadden.

Begraven in de financiële kranten is de prijs van Jake Freeman’s succes: de plannen van Bed Bath om 20% van zijn personeel te ontslaan en 150 winkels te sluiten. Het bedrijf kondigde ook aan op zoek te gaan naar een lening van 500 miljoen dollar als nieuwe financiering. Op 2 september pleegde Bed Bath & Beyond CFO Gustavo Arnal zelfmoord in zijn appartement van $18.500 per maand in New York, waarmee een zomer van winnaars en verliezers voor Wall Street werd afgesloten.

De schromelijk misleidende ‘Robinhood’-app

Een andere recente massale verschuiving van rijkdom van kleine naar grote beleggers heeft plaatsgevonden onder de paraplu van het verkeerd genaamde Robinhood, de gratis online beleggingsapp. Robinhood heeft meer dan 21 miljoen klanten, overwegend kleine beleggers, overwegend jonge en onervaren beleggers. Gewone mensen. Velen hebben hun stimuleringscheques en spaargeld overhandigd op zoek naar economische hoop.

Robinhood is geen Charles Schwarb. Schwarb’s gemiddelde klant heeft een portefeuille van 350.000 dollar. De gemiddelde Robinhood-klant heeft $ 4.500 geïnvesteerd. De app werd het belangrijkste vehikel voor jongeren die investeren in de cryptocurrency-trend, die nu naar beneden gaat.

In de spottende taal van een effectendeskundige hielp Robinhood jongeren hun “stimmy in dogecoin” te kanaliseren: het stimulusgeld van de overheid wegens de pandemie werd in cryptomunten gestoken. “Deze jongeren werden verpletterd omdat ze alle aandelen aanhielden die werden verpletterd: de crypto-aandelen en de fintech-aandelen (…) Die lagere inkomens, minder geavanceerde klanten zijn degenen die gewoon weg zijn gegaan.” (Financial Times, 9 augustus 2022)

Het vermogen van Robinhood is dit jaar met 38 miljard dollar gedaald: dat is een netto overdracht van rijkdom van die 21 miljoen jongeren naar de grote beleggers, die de aandelenmarkt slim manipuleerden voor hun eigen verrijking, door de onervaren beleggers uit te buiten. Vergeleken met de Subprime Mortgage ripoff in de laatste recessie is Robinhood natuurlijk veel minder diep, maar ook breder. Zoals alle scenario’s onder het kapitalisme is de aandelenmarkt geen gelijk speelveld, maar een roofterrein.

De Robinhood-ervaring heeft mogelijk miljoenen van het geloof in het marktsysteem afgewend. Dit gebeurde op een zeer tastbare en destructieve manier. Het kapitalisme richt altijd de schijnwerpers op de winnaars, maar niet op de miljoenen verliezers die werden voorgelogen en beroofd van al hun spaargeld. Als dat wel zo was, zou Wall Street niet zoveel opgewonden nieuwe beleggers hebben om van te stelen.

Dit soort oplichting heeft misschien een speciaal soort lelijkheid – niet omdat het destructiever of verderfelijker is dan veel van de andere manieren waarop het kapitalisme steelt van kleine bedrijven en werkende mensen, maar omdat het specifiek gebruik maakt van het verlangen van werkende mensen en jongeren om te ontsnappen aan hun financiële onzekerheid.

Wat is de les hier? Voor de arbeidersklasse is er geen kortere weg naar een comfortabel leven. Gedurende tientallen jaren hebben grote bedrijven en gevestigde politici de positie van vakbonden, de arbeidsvoorwaarden en de lonen ondermijnd. Loonsverhogingen werden volledig opgeslokt door hoge huren en inschrijvingsgelden om te studeren. Om dat allemaal terug te krijgen is organisatie van de arbeidersklasse nodig op de schaal van de algemene stakingen van de jaren dertig, en de opbouw van niet alleen vakbonden maar een partij die verantwoording aflegt aan de massabewegingen en die de belangen van de arbeidersklasse vertegenwoordigt. We zullen ons spaargeld niet winnen van Wall Street op de beurs – maar we kunnen wel terugnemen wat van ons is.