Hete herfst nu voorbereiden. Vechten voor koopkracht

Met 80.000 eisten we op 20 juni meer koopkracht. “Alles wordt duurder, het lukt steeds minder goed om behoorlijk te leven.” “De bedrijven halen grote winstmarges, maar voor ons blijven er kruimels over.” De betogers zeiden waar het op staat. Telkens we tanken of inkopen doen, worden we met onze neus op de feiten gedrukt: de prijzen slaan op hol. Onze lonen en inkomens volgen niet.

door Geert Cool

De bazen beweren dat onze lonen door de indexering wel volgen, sommige voegen eraan toe dat dit onaanvaardbaar is. In mei bedroeg de inflatie op jaarbasis 8,97%, volgens Europese cijfers was het zelfs 9,9%. Geen enkel loon werd over dezelfde periode met 8,97% geïndexeerd. De ‘gezondheidsindex’ loopt achter en volgt de prijsstijgingen niet volledig, al helemaal niet voor wie een klein inkomen heeft en huurder is.

De prijsstijgingen bezorgen steeds meer mensen angst. Hoe kunnen we rondkomen? Welke toekomst is er voor de volgende generaties? Eén op de zeven Belgen, 14,1%, komt moeilijk tot zeer moeilijk rond en nog eens 26,6% “eerder moeilijk.” Dat zijn cijfers van Statbel. Meer dan 40% heeft het dus financieel moeilijk, in Brussel en Wallonië zelfs meer dan de helft. Een job is geen garantie meer om rond te komen. Nederlands onderzoek naar mensen met betaalproblemen toonde aan dat 39% van hen werkt, 69% huurder is en 63% een auto heeft. Bestaansonzekerheid en een dalende levensstandaard beperken zich niet tot een kleine minderheid. Stilaan kan de helft van de bevolking niet meer mee! Met de spectaculaire prijsstijgingen voor huisvesting is dat onder jongeren nog meer.

Als we de bazen mogen geloven, is dat onze eigen schuld. Zij zeggen dat de concurrentiepositie ondermijnd geraakt omdat onze lonen te hoog zouden zijn. Het zijn leugenaars. De bedrijven draaien op volle toeren en boeken grote winsten. De winstmarges zijn vorig jaar gestegen tot 46,8%, een pak hoger dan in de buurlanden. En te hoge lonen? Wellicht zijn ze te hard gefocust op hun eigen inkomens: de managers van BEL20-bedrijven kregen vorig jaar 14,4% opslag. Gewone werkenden daarentegen kregen niets. Zelfs die belachelijke loonnorm van 0,4% is niet overal toegepast. De afgelopen jaren gingen de winsten omhoog, terwijl het aandeel van de geproduceerde rijkdom dat naar de werkenden en hun gezinnen ging daalde. De inflatie versterkt dat proces van groeiende ongelijkheid.

Als de prijzen vandaag zo sterk stijgen, is dat het resultaat van de winsthonger van de bazen en van de toenemende internationale spanningen als gevolg van die winsthonger. Een groot aantal bedrijven profiteert van de hoge prijzen, de winsten van de energiebedrijven gaan bijvoorbeeld door het dak. Maar ook de meeste andere bedrijven rekenen de hogere grondstoffenprijzen gewoon door in hun verkoopprijzen, waardoor de factuur doorgeschoven wordt. Ondertussen is het gezamenlijke fortuin van de miljardairs goed voor 13,9% van het wereldwijde BBP, terwijl dat in 2000 nog maar 4,4% was. Dat cijfer van Oxfam vat het samen: om hun steeds groter fortuin verder te doen groeien, veroordelen de superrijken een meerderheid van de bevolking tot ellende.

De woede rond de aftakelende koopkracht is groot. De betoging van 20 juni toonde dit aan. De komende maanden worden belangrijk in de strijd voor meer koopkracht. Er zal een hete herfst nodig zijn met betogingen en stakingen die goed voorbereid worden, er moet niet tot september gewacht worden om de mobilisatiecampagnes op te starten! De bazen steken zich weg achter de regering, nadat ze de regering eerst een patronale politiek lieten voeren. De regering steekt zich weg achter de inflatie. Onze rekeningen kunnen zich niet wegsteken.

We moeten ons organiseren op elke werkplaats en in elke wijk om de strijd op te voeren. Strijd om koopkracht is klassenstrijd, het werpt de vraag op wie welk deel van de door ons geproduceerde waarde krijgt. De bazen zagen hun deel van de koek de afgelopen jaren toenemen. Dat gaan ten koste van onze levensstandaard. We moeten een krachtsverhouding opbouwen om daar verandering in te brengen. Elke stap vooruit met loonsverhogingen of prijsblokkeringen is welkom en kan ons versterken in het noodzakelijke gevecht om een einde te maken aan het kapitalisme dat leidt tot ongelijkheid, ellende, ecologische rampen en oorlogen. Wij gaan resoluut voor systeemverandering: een socialistische maatschappij waarin de werkende klasse op planmatige wijze de door haar geproduceerde rijkdom bezit en aanwendt met het oog op de noden van mens en planeet.