Niet enkel Poetin, het volledige Russische regime moet weg!

Het regime van Poetin heeft in deze crisis nooit uit kracht gehandeld, alleen maar uit zwakte. In een wanhopige poging om drie decennia van versneld Russisch imperialistisch verval sinds het herstel van het kapitalisme te doorbreken, wordt zijn regime ook gemotiveerd door angst voor omverwerping. Dit volgt op de recente periode waarin autoritaire regimes in de regio door opstanden werden uitgedaagd, en op de herhaalde golven van crisis en anti-regime protesten in eigen land.

Artikel uit maandblad De Linkse Socialist

Het regime maakte de berekening dat de samenwerking met China in het kader van de nieuwe koude oorlog met de VS, de verdeeldheid van de Europese Unie en de verzwakking van het VS-imperialisme (onder meer na de aftocht in Afghanistan) een warme oorlog in Oekraïne mogelijk maakte. Een zwakke schakel in die berekening is het verzet van de bevolking in Oekraïne, maar ook het protest in Rusland zelf.

Begin vorig jaar waren er in Rusland grote acties tegen het regime van ‘tsaar’ Poetin. De beweging rond oppositieleider Navalni speelde daar een belangrijke rol in. Navalni maakte de afgelopen jaren een bocht waarbij hij afstand nam van zijn antimigrantenstandpunten om zich te concentreren op de strijd tegen corruptie. Hij verklaarde zelfs Bernie Sanders in de VS te steunen. Niet dat Navalni plots links geworden is, hij probeerde slechts op populistische wijze in te spelen om een veranderend bewustzijn onder Russische jongeren. Vorig jaar werden in Rusland meer mensen gearresteerd wegens deelname aan protesten dan in de 17 voorafgaande jaren.

Waar de annexatie van de Krim in 2014 nog gepaard ging met brede steun en enthousiasme onder de Russische bevolking, is er nu van bij het begin oppositie in Rusland voelbaar. Duizenden heldhaftige werkenden en jongeren trotseerden het gevaar van onmiddellijke arrestatie door op straat te komen. In sommige steden was er een gebrek aan politiecellen om alle gearresteerde betogers op te sluiten. Naarmate de oorlog vordert en de lijkzakken met gesneuvelde soldaten zich opstapelen, terwijl de Russische economie in een crisis wordt gestort door de gevolgen van de sancties, kunnen de ingrediënten voor een brede volksopstand tegen het regime rijper worden.

Ook aan de top van de samenleving is er verdeeldheid, zelfs indien niet duidelijk is hoe ver dit gaat. Zakenlui en bekende Russen spraken zich uit tegen de oorlog. De dubieuze Russische zakenman Alex Konanykhin beloofde vanuit de VS een premie van 1 miljoen dollar voor elke militaire officier die Poetin ‘dood of levend’ afvoert. In een opiniestuk in De Standaard (7 maart) pleitte Hubert Smeets van het kenniscentrum ‘Raam op Rusland’ voor een paleiscoup, omdat er in Rusland zelf geen ‘civil society’ overeind bleef onder de repressie van Poetin. Smeets schreef: “De enige schrale troost is dat de Russische politiek zo primitief is dat een paleiscoup van de ene maffiabende tegen de andere wel enigszins denkbaar is. Misschien maakt een groep verstandige Russische generaals nog net op tijd een einde aan het bewind van de man in het Kremlin.” (De Standaard 7 maart). Is een regime geleid door een maffiabende echt het enige perspectief in Rusland?

Voor de Russische bevolking volstaat het niet om Poetin weg te krijgen indien hij vervangen wordt door één van zijn ministers of generaals, of erger nog: door nog brutalere en onvoorspelbaardere figuren als de Tsjetsjeense Poetin-getrouwe leider Kadyrov die maar al te graag van Kiev een nieuw Grozny zou maken. Grozny werd in 2003 door de VN omschreven als “de meest verwoeste stad ter wereld.” Het volstaat evenmin om het Poetin-regime te vervangen door een marionettenregime van de NAVO.

Tegen de nieuwe Russische tsaar en zijn oorlog, corruptie, autoritair bewind en armoede is een revolutie nodig die het regime vervangt door een arbeidersregering met een socialistisch beleid. Dit zou de situatie in de wereld veranderen, een snel einde van de oorlog mogelijk maken en een nieuwe wereldwijde golf van revolutionaire bewegingen, in zowel het Oosten als het Westen, tegen oorlogszuchtige regeringen en heersende klassen mogelijk maken. Hiervoor is socialistische strijd nodig, onafhankelijk van de pro-kapitalistische krachten.