Opnieuw terrorisme in Europa. Terreur bestrijden door solidariteit, niet door haat

We delen de afschuw die in Frankrijk en elders heerste na de vreselijke moord op Samuel Paty op 16 oktober. Deze aanval is niet anders dan de imperialistische drone-aanvallen waarmee bommen op Afghaanse gezinnen gegooid worden. We verafschuwen de acties van deze terrorist, maar ook de schurken van het salafisme of traditioneel extreemrechts. De salafisten willen hun haatideologie verspreiden door racisme en islamofobie te instrumentaliseren. Op dezelfde manier gebruikt Le Pen – maar ook Macron – deze tragische gebeurtenis om haat binnen de arbeidersklasse te verspreiden.

De moordenaar van Samuel Paty, Abdullah Anzorov, kwam 10 jaar geleden op 8-jarige leeftijd in Frankrijk aan. Velen stellen nu de vraag of zijn vader wel of niet de vluchtelingenstatus had moeten krijgen. Men zou echter ook de vraag kunnen stellen hoe Frankrijk, de zesde economische macht ter wereld, die zich beroemt op zijn zogenaamd egalitair republikeins onderwijs, er in tien jaar tijd niet in is geslaagd een tiener ervan te overtuigen dat er betere vooruitzichten waren in deze maatschappij dan deze aanslag, die even afschuwelijk als suïcidaal was. De afschuwelijke radicale islamistische propaganda verklaart niet alles. Deze maakt gebruik van vruchtbare grond: die van de systematische marginalisering en ontmenselijking van bevolkingsgroepen in arme buurten.

Verdeel en heers

Daarbij komt nog de bijzondere context van het officiële discours in Frankrijk, waar racistische en islamofobe maatregelen elkaar opvolgen. In de media is alles een voorwendsel om olie op het vuur te gooien: boerkinis, menu’s in kantines en zelfs voornamen van mensen. Onlangs protesteerden parlementsleden door het halfrond te verlaten omdat de ondervoorzitter van de studentenvakbond UNEF, Maryam Pougetoux, aanwezig was met een hoofddoek op.

Vervolgens kondigde Macron een wetsvoorstel aan om het “secularisme te versterken”, dat begin 2021 in het parlement wordt besproken. Het doel is de politieke en radicale islam aanpakken, maar het voorstel wil vooral het verbod op religieuze tekens en praktijken op de werkplek in de publieke sector verder uitbreiden. Daarmee wil Macron inspelen op de emoties rond de start van het proces over de aanslagen op Charlie Hebdo om een rechtse basis te stabiliseren. Dat heeft hij nodig om zijn zwakke positie in de aanloop naar de presidentsverkiezingen te keren. Dat is de context van de reacties op de moord op Samuel Paty en de aanslag op de basiliek van Nice op 29 oktober waarbij drie doden vielen.

De rechtse burgemeester van Nice verklaarde onmiddellijk dat hij een grondwetswijziging wilde om “oorlog te voeren” tegen een ideologie die hij omschreef als “islamo-fascisme”. Eric Ciotti, een parlementslid van dezelfde partij, Les Républicains, riep op tot de oprichting van “een Guantanamo in Franse stijl”. De minister van Onderwijs, Jean-Michel Blanquer, haalde uit naar het “islamo-gauchisme” dat volgens hem een ware ravage aanricht aan de universiteiten. Een amendement dat in de Senaat werd aangenomen, bepaalt dat universitair onderzoek zich voortaan “moet uitdrukken in het kader van de waarden van de Republiek.” Dat is een dubbelzinnige formulering die een poging doet om iedereen in de pas te doen lopen.

Olie op het vuur

De willekeur van de “waarden van de Republiek” werd duidelijk toen op 21 november En Marche (de partij van Macron), Les Républicains en het Rassemblement National (het vroegere FN) samen stemden voor een maatregel uit het wetsvoorstel ‘globale veiligheid’. Dat gaat over het opleggen van draconische straffen van een jaar gevangenisstraf en een boete van 45.000 euro aan wie “beelden van het gezicht of een ander element van identificatie” van politieagenten deelt, waarbij de beelden een “aanval” op de “fysieke of psychische integriteit” vormen. Het linkse La France Insoumise merkte op dat dit uiteraard tot doel heeft om te vermijden dat het brutale politieoptreden tijdens betogingen wordt gefilmd.

Dit klimaat geeft zelfvertrouwen aan extreemrechts, waaronder de meest extremistische groepen. Enkele uren na de aanslag in Nice werd een jongeman die verbonden was met Génération Identitaire door de politie doodgeschoten omdat hij mensen van Noord-Afrikaanse afkomst met een pistool bedreigde. In Cholet was er op 14 november een incident met een man die naar eigen zeggen “door God aangezet was om te handelen.” Hij vermoordde twee mensen en verwondde ook zijn vrouw ernstig. De nationale media zwegen hierover en de lokale media deden er alles aan om niet over een terreuraanslag te spreken. Het ging immers om een katholieke moordenaar die ongelovigen wilde straffen.

Het antwoord organiseren

De arbeidersbeweging, de vakbonden, de organisaties van de arbeidersklasse moeten zich voorbereiden op een toename van extreemrechtse ideeën en een steeds verdergaande normalisering van dergelijk misselijkmakend gedachtengoed. Alleen door een programma met echte oplossingen voor te stellen om de sociale woestijn en de crisis van het systeem aan te pakken, kunnen we voorkomen dat extreemrechts en fundamentalisten van allerlei pluimage aan invloed winnen.

De laatste jaren is de sociale mobilisatie in Frankrijk massaal geweest, gele hesjes, de strijd tegen de pensioenhervorming, de strijd voor de gezondheidszorg, de strijd van mensen zonder papieren … Al deze voorbeelden tonen het ongelooflijke potentieel voor sociale strijd in Frankrijk.

Het is op straat en allemaal verenigd tegen de verdeeldheid van de heersende klasse, dat we haat en verdeeldheid kunnen vervangen door solidariteit. Uiteindelijk is immers het hele kapitalistische systeem schuldig. Het is de hoogste tijd om het te vervangen door een systeem dat gebaseerd is op de sociale behoeften en niet op het winstbejag; een democratisch socialistische samenleving.