Dodelijk geweld op vrouwen: strijd is nodig!

22 november: nationale betoging tegen geweld op vrouwen

De gewelddadige dood van de voormalige burgemeester van Aalst heeft ons allen enorm geraakt. Campagne ROSA betreurt dit zoveelste slachtoffer van partnergeweld, maar het maakt ons vooral ook kwaad. Deze gebeurtenis legt de pijnpunten van het beleid bloot en toont de nood aan collectieve strijd tegen geweld op vrouwen.

Reactie van Campagne ROSA 

Feminicide

De feiten zijn ondertussen algemeen bekend. Ilse Uyttersprot, van 2007 tot 2012 burgemeester van Aalst en nadien schepen, werd in de nacht van 4 augustus in haar slaap vermoord met een hamer. Haar partner bekende meteen deze gruwelijke daad aan de politie en werd opgepakt.

Dit is helaas geen geïsoleerd geval. Elk jaar sterven gemiddeld 15 tot 20 vrouwen ten gevolge van partnergeweld in België. Tussen 2017 en 2019 zijn er 102 vrouwen om het leven gebracht, louter omdat ze vrouw zijn. Ilse Uyttersprot was al de 13^de vrouw dit jaar. Toch wordt feminicide (de moord op een vrouw alleen omdat ze een vrouw is) nog niet als een aparte categorie opgenomen in de Belgische strafwet.

Partnergeweld blijft in 2020 een groot probleem, dat we moeten blijven aanklagen. Maar er moet ook worden gezocht naar de dieperliggende oorzaken. Hoe komt het dat er, na #metoo en na Julie Van Espen, nog steeds geen zichtbare verandering is in België? Wat veroorzaakt dit structureel seksisme en welke concrete eisen kunnen we stellen om hiertegen te vechten?

De slachtoffers van het besparingsbeleid

Een van de grote problemen is dat slachtoffers van partnergeweld nog vaak geen aangifte doen bij de politie in geval van seksuele intimidatie of geweld. Dat komt enerzijds omdat ze zich nog steeds niet begrepen of serieus genomen voelen; op sommige politiecommissariaten wordt bijvoorbeeld pas na een vierde keer een proces-verbaal opgemaakt. Er moet dan ook meer geld gestopt worden in de sensibilisering en preventie zodat het taboe doorbroken wordt. Slachtoffers van geweld moeten zich veilig voelen om klacht te kunnen indienen.

Anderzijds doen vrouwen ook geen aangifte uit angst. Vrouwen blijven helaas nog vaak financieel afhankelijk van hun partner. Het geweld aanklagen en de relatie beëindigen, betekent dan in de armoede belanden. Daarom pleiten wij voor een minimumloon van 14 euro per uur en voor degelijke arbeidscontracten om zo ook de loonkloof tussen man en vrouw aan te pakken. We moeten de materiële voorwaarden creëren waardoor een vrouw zonder problemen kan beslissen om een onveilige relatie te verlaten.

Het besparingsbeleid van de voorbije decennia heeft zeer diepe wonden geslagen. Zelfs al durven slachtoffers uit de relatie te stappen, dan nog worden ze door de regeringen in de kou gelaten. De nood voor een degelijke herfinanciering van de sociale sector is dan ook hoog! Alleen door zo’n herinvestering kunnen we de slachtoffers op een gepaste wijze opvangen. Ze moeten terecht kunnen in voldoende opvangcentra en een degelijke begeleiding krijgen.

De moord op Ilse Uyttersprot had eigenlijk vermeden kunnen worden. In 2014 werd de dader namelijk al eens veroordeeld voor partnergeweld. Toen kreeg hij zes maanden voorwaardelijke celstraf voor slagen en verwondingen ten aanzien van zijn ex-vriendin. Een lichte straf, hoewel haar klacht toen vermeldde dat hij haar probeerde te wurgen. Na de moord op Ilse Uyttersprot werd duidelijk dat er meerdere andere beschuldigingen van stalking, intimidatie en geweld waren. De moord was dus geen eenmalig geval. De man had een verleden van geweldpleging. Lichte straffen, maar vooral ook het gebrek aan diensten voor dadertherapie met voldoende personeel om daders ook echt op te volgen, maken dat ze opnieuw kunnen toeslaan.

Geen kapitalisme zonder seksisme

Helaas worden na zo’n drama nog vaak de foute conclusies getrokken. Zo reduceert men de gebeurtenissen soms tot ‘de foute keuze’ van de vrouw en negeert men dat dit geweld ingebakken zit in ons huidig systeem, het kapitalisme. Mensen worden niet gewelddadig geboren. De verkrachtingscultuur in de media, de vermarkting van vrouwenlichamen en dergelijke meer geven ons een vertekend beeld van de vrouw en wakkeren seksisme aan.

De vrouw wordt anderzijds ook vaak tot een minderwaardige positie veroordeeld in dit systeem: vrouwen werken vaker in ondergewaardeerde slecht betaalde sectoren, ze werken vaker deeltijds of ze krijgen de moeilijke opdracht om werk en gezin te combineren. Deze ongelijkheid verzwakt onze positie in de samenleving en dient enkel de belangen van de superrijken die hun winsten ermee omhoog kunnen drijven. Het kapitalisme past de techniek van ‘verdelen om te heersen’ toe om de meerderheid van de bevolking tegen elkaar op te zetten – op basis van gender, afkomst, godsdienst. Voor fundamentele veranderingen moeten we het probleem bij de wortel aanpakken: het kapitalisme. Ongelijkheid, uitbuiting en onderdrukking zijn inherent aan dat systeem en het is belangrijk om die mechanismen bloot te leggen en samen ten strijde te trekken!

Stop geweld tegen vrouwen – Strijd mee!

Op 25 november vindt de internationale dag tegen geweld op vrouwen plaats. Al enkele jaren is er rond die dag een betoging, die jaar na jaar is aangegroeid. Dit jaar is deze betoging gepland op 22 november, indien de gezondheidsmaatregelen het toelaten uiteraard! Campagne ROSA was er steeds aanwezig met een strijdbaar socialistisch-feministisch blok, dat de strijd tegen seksueel geweld koppelt aan de strijd voor concrete eisen die vrouwen economische onafhankelijkheid kunnen bieden – en aan de strijd voor een andere maatschappij.

Als je wilt helpen met die mobilisatie in je school, hogeschool of universiteit, op je werkplaats, in je wijk en/of onder vrienden, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!