Covid-19 terug van niet weggeweest. Heel het systeem is schuldig

Het aantal besmettingen neemt opnieuw toe. Regeringen en lokale overheden nemen maatregelen om onze vrijetijdsbesteding te beperken als antwoord hierop. Via de gevestigde media (waaronder de sociale media) wordt heel vaak met een beschuldigend vingertje gewezen naar gewone mensen. Uiteraard zijn er heel wat voorbeelden van gedrag dat niet slim is. Alles daartoe beperken, heeft echter tot doel om de centrale kwestie te vermijden: heel het systeem is schuldig.

Het vaak aanwezige moraliserende toontje is compleet misplaatst. Maatregelen zoals het houden van afstand en het dragen van een mondmasker afdwingen, gebeurt het meest efficiënt als de bevolking ervan overtuigd wordt. Hoe kan je de bevolking overtuigen als de aankondigingen elkaar opvolgen en in onduidelijkheid uitblinken? Het gebrek aan eenduidigheid in de aankondigingen heeft veel te maken met het doorwegen van economische belangen. Daarnaast stellen velen zich de vraag waarom ze op het werk wel tientallen contacten mogen (beter: moeten) hebben, terwijl dat in hun vrije tijd niet zou mogen. Het is logisch dat mensen in zo’n context onvoorzichtiger worden, of op zijn minst niet overtuigd zijn door de argumenten van de regeringen en lokale autoriteiten. Vier maanden van beperkt contact hebben uiteraard ook een effect, zeker in dichtbevolkte wijken met kleinere woningen zonder tuin. In de Antwerpse wijken waar de opflakkering het sterkst zou zijn (zou, want echte cijfers zijn er niet om dit te bevestigen), loopt de bevolkingsdichtheid op tot 10.000 à 15.000 inwoners per vierkante kilometer. In armere buurten krijgt het virus meer mogelijkheden dan in villawijken waar het sowieso gemakkelijker is om afstand te houden, inclusief op publieke plaatsen.

Iedereen wist dat het Covid-19 virus niet weg was. De heropening van de economie werd echter aangepakt zoals de sluiting ervan eerder: onbeholpen en zonder echt plan. Er wordt vertrokken van de beperkingen en tekorten, in plaats van wat nodig is. Van bij het begin van de gezondheidscrisis was er nood aan een massaal plan om de bevolking te testen. Zoals Emmanuel André opmerkte: “Als er van bij het begin genoeg tests en maskers waren geweest, dan was er misschien geen lockdown nodig geweest.” Een exit-strategie zonder voldoende mondmaskers en tests was eveneens waanzin. Alles is gericht op de economische belangen. In sommige landen starten de versoepelingen zelfs op een ogenblik dat het virus nog aan kracht wint. Het risico op verloren marktaandeel weegt blijkbaar niet op tegen de gezondheidsrisico’s voor de bevolking. Maar dan is het de schuld van de gewone mensen dat er een tweede golf begint te ontwikkelen?!

Zo goed als alle bedrijven mogen terug draaien, maar enkele zaken worden nog steeds aan drastische maatregelen onderworpen. Denk maar aan het recht op collectief protest. Er werd massaal uitgehaald naar het protest rond ‘Black Lives Matter’ begin juni, maar de nieuwe toename van het aantal besmettingen kan daar niet naar teruggebracht worden. De hernieuwde kracht van het virus is van latere datum. Ondertussen wordt de situatie wel gebruikt om elke vorm van collectief protest ‘verdacht’ te maken. Vorige week werd in Antwerpen nog een protestactie tegen politiegeweld repressief gestopt. De actie was nochtans veiliger dan een doorsnee zaterdagnamiddag in de winkelstraten. Kortom: het gezondheidsargument wordt gebruikt naargelang dit het establishment goed uitkomt. En dan zijn ze verwonderd dat het moeilijker is om de bevolking te overtuigen van gezondheidsmaatregelen?

Het feit dat er 600 miljoen extra voor de zorg komt, is positief en noodzakelijk. Het zal niet volstaan om alle tekorten aan te pakken en het wordt niet gebruikt om de vermarkting van de zorgsector te stoppen om plaats te maken voor een plan van een nationaal gecoördineerde en geïntegreerde gezondheidsdienst die op preventie gericht is. Maar het is belangrijk dat er extra middelen komen. Waarom de regering deze middelen vrijmaakt, werd samengevat door CD&V’er  Verherstraeten: “Sociale vrede in die sector mag een prijs hebben.” Zelfs in dit geval is de eerste bekommernis niet onze gezondheid, maar wel het feit dat protest vanuit de zorgsector brede steun kan krijgen en een probleem vormt voor de politieke autoriteit van de gevestigde partijen.

In elke fase van de gezondheidscrisis, die nog niet voorbij is, botsen onze belangen op de wijze waarop dit systeem georganiseerd is. In de Black Lives Matter-beweging zeggen de betogers: ‘Heel het systeem is schuldig.’ Dit merken we ook in de Covid-19-crisis. Een systeem gericht op de winsten van een kleine minderheid, moet altijd maatregelen nemen die ingaan tegen de belangen en zorgen van de meerderheid van de bevolking. De traditionele politici zijn de trouwe verdedigers van de belangen van big business. Al hun pogingen om stoer naar zondebokken te wijzen – van migranten over Walen tot het ‘domme klootjesvolk’ – dienen enkel om te verbergen dat ze eigenlijk de schotelvodden van de grote bedrijven zijn. Het doet de werkende klasse tegen elkaar vechten in plaats van tegen de kapitalistische machthebbers.

Het gebrek aan een deftige strategie om de gevolgen van het virus te beperken, toont het falen van het systeem aan. Het is niet de schuld van migranten of gewone werkenden, het is het systeem dat tekortschiet en een bedreiging vormt voor onze gezondheid en toekomst. Hoog tijd om ons te organiseren en te strijden voor verandering. Een krachtsverhouding zal niet uit de lucht komen vallen, we zullen het zelf moeten opbouwen. De geplande zorgbetoging van 13 september kan daar een rol in spelen, naast campagnes voor een hoger minimumloon (14 euro per uur) of tegen racisme en politiegeweld. LSP neemt daaraan deel en neemt waar mogelijk zelf initiatieven, waarbij we elke campagne zien in het kader van de opbouw van een kracht waarmee we het kapitalisme efficiënt kunnen bestrijden. Alles wijst erop dat dit bijzonder noodzakelijk is!