Hun antwoord op de crisis? Deel 5. Harder en Vlaamser besparen met N-VA

N-VA is de partij die momenteel in de lift zit. Er zijn verkiezingen die draaien rond het kernthema waar de partij zich op profileert. De Wever doet zich voor als een anti-establishment figuur die aansluiting zoekt bij zowel de gewone man in de frituur als bij intellectuelen die in het Latijn dromen. N-VA deed de meest opmerkelijke politieke transfer met Siegfried Bracke, niet bepaald een anti-establishment figuur uit de mediawereld. Minder bekend is het bijzonder asociale programma van de partij: langer werken, arbeidstijd berekenen op jaarbasis,…

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Lees ook:

• Deel 1. Lijst Dedecker vecht voor haar centen
• Deel 2. SP.a wil nog eens vooruitgaan
• Deel 3. CD&V wil de postjes nooit opgeven
• Deel 4. Langer werken, maar wel met positieve energie

[/box]

Bij de vorige verkiezingen hebben we reeds gemerkt dat er een grote volatiliteit is: grote schommelingen in het stemgedrag. De resultaten van de verkiezingen in 2009 waren verrassend. N-VA scoorde toen reeds een pak beter dan vooraf werd gedacht. Dit ging ten koste van zowel CD&V, LDD en Vlaams Belang. De Wever probeerde zich voor te stellen als een aanvaardbare oppositiefiguur en maakt daarbij handig gebruik van alle mogelijke media-aandacht. Waar de N-VA toen het met de kiesdrempel streed bij monde van Geert Bourgeois nog uithaalde naar politici die in spelprogramma’s meededen, dook De Wever zelf op in dergelijke programma’s en met Bracke hebben ze nu zelfs een maker van politieke spelprogramma’s opgevist. Dreigt hier geen erg grote spreidstand te ontwikkelen? Een mediagenieke positie kan bovendien snel in een andere richting omslaan, daar kan de voormalige en bijzonder korstondige N-VA’er Dedecker van meespreken.

N-VA eigent zich het communautaire thema toe. Opmerkelijk genoeg is er in de Vlaamse kiescampagnes in deze vervroegde verkiezingen die omwille van een communautaire discussie tot stand kwamen relatief weinig aandacht voor dat communautaire. Langs Franstalige kant ligt dat anders. N-VA beweert op te komen voor een confederalisme en meer bevoegdheden voor de Vlaamse regering waar het mee in zit. Voor de post van Vlaams minister van financiën werd wit konijn Philippe Muyters uit de hoed van De Wever getoverd. Muyters was voorheen voorzitter van de extremistische patroonsfederatie VOKA. Waar de N-VA sociaal-economisch gezien staat, wordt daarmee snel duidelijk. Dat wordt bevestigd in het partijprogramma.

Naast een grote staatshervorming wil N-VA ook de arbeidsmarkt en de sociale zekerheid hervormen. Beide zijn met elkaar verbonden voor de Vlaams nationalisten die meteen toegeven dat een staatshervorming voor hen verder gaat dan een institutionele kwestie en dat de financieringswet moet worden afgeschaft. Op sociaal-economisch vlak eist N-VA een “cultuur van verantwoordelijkheid met een sterk arbeidsethos.” Daarmee bedoelt de partij dat hard moet worden bespaard. Bij de bedrijven zal dat niet gebeuren, N-VA wil een "lineaire verlaging" van de vennootschapsbelasting. De notionele intrestaftrek moet behouden blijven, de partij wil enkel een "objectieve doorlichting" ervan.

De stijging van de werkloosheid, die als gevolg van de crisis overigens sneller verloopt in Vlaanderen dan in Wallonië, vereist voor N-VA een intensievere begeleiding van werklozen en een beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd (met na twee jaar verplichte tewerkstelling in de nonprofit of semipublieke sector, benieuwd wat de impact daarvan zou zijn op de lonen in die sectoren…). Alsof de werklozen verantwoordelijk zijn voor de werkloosheid. Het brugpensioen mag van N-VA worden afgeschaft. Dat betekent dat Bart De Wever nog 25 jaar te gaan heeft als partijvoorzitter. Benieuwd of hij dat zo lang zal volhouden. Een volledig wettelijk pensioen kan voor N-VA pas na een loopbaan van 40 tot 45 jaar. De partij wil een Vlaamse sociale zekerheid zodat er “geen foefelaars” kunnen profiteren. Diegenen die zich “wentelen in de hangmat van de sociale zekerheid” zullen het hard te verduren krijgen. De partij haalt niet uit naar fiscale fraude, maar naar "sociale fraude" des te meer.

Loonmatiging is essentieel voor N-VA. De sociale partners moeten tot afspraken komen inzake loonmatiging en daarnaast wil de partij de "zeer hoge loonkost" aanpakken, onder meer door een deel van de (communautair gesplitste) sociale zekerheid af te splitsen uit de sociale zekerheid. Kinderbijslag en gezondheidszorg zouden uit de sociale zekerheid worden gehaald, of toch allleszins uit de financiering van de sociale zekerheid uit de lonen. De kosten van de gezondheidszorg mogen voor N-VA met slechts 2% per jaar toenemen, ook daar zal dus bespaard worden. De partij erkent elders nochtans dat de kosten van gezondheidszorg niet boven het Europese gemiddelde liggen (pagina 30 van het N-VA-programma: "Er zijn twee gebieden van de sociale zekerheid waar België ruim boven het Europese gemiddelde qua bestedeingen zit, namelijk de overlevingspensioenen en de werkloosheidsuitkeringen.")

De loonlasten moeten met 2 miljard worden verlaagd, N-VA denkt dat dit een "terugverdieneffect" zou teweeg brengen ter waarde van maar liefst 14 miljard euro. Van alle vorige cadeaus aan het patronaat hebben wij nog niet veel terugverdieneffecten gezien. Zelf opperliberaal Marc De Vos betwiste dit in De Standaard: "Er wordt gegoocheld met het terugverdieneffect, maar daarvoor heb je een vruchtbare conjuncturele bodem nodig waarop je economie kan groeien. En de komende jaren is die er niet. Je kan niet op een knop drukken en van vandaag op morgen wakker worden in een ander land. De omstandigheden zijn er niet naar en bovendien is het politiek onhaalbaar."

De loonvorming moet voor N-VA worden gesplitst, N-VA wil dus regionale CAO’s. Doel daarbij is de productiviteit verhogen om "de concurrentie met de lageloonlanden" aan te kunnen. Daarbij pleit de partij voor meer flexibiliteit door "een veralgemeende berekening van de arbeidsduur op jaarbasis". Dat betekent de afschaffing van overuren en extreme flexibiliteit. N-VA zegt niet wat binnen die annualisering van de arbeidstijd de maximale arbeidsweek zou zijn, is het 48 uur of 60 uur? De partij wil een "algemeen werknemerstatuut" als eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden, maar omschrijft dit niet verder. Wel moet het voor N-VA makkelijker worden om te ontslaan. Ook nog op het programma: afstappen van de leeftijdsgebonden loonvorming. Anciënniteit zou dus niet leiden tot hogere lonen.

De pensioenen zijn volgens N-VA onbetaalbaar. Tegen 2060 zou de kost voor vergrijzing oplopen tot 31,3% van het bbp aldus de partij. De totale pensioenuitgaven in 2008 bedroegen 8,96% van het bbp. Tegen 2014 zou de kost van 31 miljard oplopen tot 36 miljard (wat tegen het bbp dat in 2014 door het Planbureau wordt verwacht 8,84% zou bedragen). Voor 2060 is er nog geen vooruitzicht voor wat het bbp zal bedragen, maar N-VA baseert daar wel haar cijfers op.

De energiesector is voor N-VA "te traag" geliberaliseerd, er is nood aan "een betere marktwerking". Kernenergie moet voor N-VA een deel van "onze energiemix" blijven. Ook andere zaken moeten worden geliberaliseerd: "De N-VA wil dat alle juridische en operationele obstakels worden weggewerkt op de markten van energie, telecommunicatie en mobiliteit zodat een vrije concurrentie kan ontstaan." Dit betekent een liberalisering van het openbaar vervoer.

"De liberalisering van het goederenvervoer per spoor moet alle kansen krijgen," waarbij de partij het gebruik van bloktreinen (complete treinen voor één bedrijf) wil stimuleren. Nogal logisch: dat brengt het meeste op en kost de minste moeite, alleen is het niet evident om bedrijven te vinden die een volledig goederentransport kunnen vullen. Na het goederentransport volgt de rest: "Na de liberalisering van het goederenvervoer per spoor is ook het binnenlands personenvervoer aan de beurt." Opvallend detail: de partij die alle verantwoordelijkheden wil regionaliseren, pleit wel voor een "volledige tariefintegratie" bij de NMBS, De Lijn, MIVB en TEC. Maar wie zal dan over de tarieven beslissen? Tenslotte eist N-VA een beperking van het stakingsrecht door de invoering van "minimale dienstverlening".

Het nationalistische programma van de partij, de "core-business" zoals De Wever dit in het schoon Vlaams zou noemen, is gebaseerd op het idee van een sterk Vlaanderen in een sterk Europa. Dat idee staat vandaag nochtans net onder druk. De crisis heeft het proces van Europese eenmaking een forse slag toegebracht en de tendens vandaag is er eerder een in de andere richting. Het feit dat Duitsland naar buiten komt met een fors besparingsplan (10 miljard euro per jaar) is een indicatie van de ontwikkeling van een Europa op drie snelheden: Duitsland, Zuid-Europa en een derde snelheid van de landen daartussen. In de praktijk betekent dit minder Europa. N-VA blijft evenwel hopen op een verdere eenmaking van Europa omdat dit voor de partij een reddingsboei is om tot meer Vlaanderen te komen. Het Schotse nationalisme stelde destijds dat een onafhankelijk Schotland op IJsland zou lijken, de economische crisis heeft die illusie doorprikt. Mogelijk zullen de illusies van N-VA in de EU sneller dan verwacht onder druk komen te staan.

Als de N-VA haar pro-Europese positie nader verklaart, komt het overigens al bijzonder snel op de neoliberale EU-agenda die volledig wordt ondersteund: er wordt gejammerd dat de Lissabon-doelstellingen niet overal worden gehaald, de EU 2020 strategie zou positief zijn,… Ook in Europa moeten de overheden orde op zaken stellen voor de N-VA. "Snoeien door forse efficiëntieverhogingen moet gecombineerd worden met investeringen inzake mobiliteit, infrastructuur, onderwijs en opleiding, kenniseconomie en innovatie." Keihard besparen is ook voor N-VA de boodschap.

Op internationaal vlak vraagt N-VA dat we "als NAVO-lidstaat [vermoedelijk bedoelt N-VA daar België mee] onze verantwoordelijkheid moeten opnemen. " Dat betekent steun aan de oorlog in Afghanistan: "Met betrekking tot Afghanistan pleiten we voor een verdere solidaire deelname en afronding van deze missie." Een leger blijft nodig, ook al zag N-VA de afgelopen 50 jaar geen grote militaire conflicten in Europa (ex-Joegoslavië is gemakshalve even vergeten?).

Net als de andere traditionele partijen staat N-VA voor een asociaal programma waarbij uitkeringtrekkers foefelaars zijn, werklozen het zelf gezocht hebben en wij met zijn allen langer moeten werken. Verbazend toch hoe sterk de neoliberale consensus is onder de verschillende partijen en dat langs alle kanten van de taalgrens.