[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Lees ook:
- Deel 1. Lijst Dedecker vecht voor haar centen
- Deel 2. SP.a wil nog eens vooruitgaan
[/box]
Drie jaar politieke chaos. Dat is het resultaat van een opgezweepte campagne van CD&V om na een paars intermezzo terug in de regering te komen. Alle mogelijke middelen werden boven gehaald. Het op sterven na dode N-VA werd als kartelpartner aan boord gehesen en kopstuk Leterme zou alles op een paar minuten tijd oplossen. De Ieperling bleek een politieke zeepbel te hebben geblazen die deed denken aan die andere Ieperse zeepbel van de spraaktechnologie. Vandaag applaudiseert CD&V voor zichzelf.
Voor CD&V was Open VLD verantwoordelijk voor de politieke crisis omdat Alexander De Croo de stekker uit de regering trok. Euthanasie wordt door CD&V blijkbaar nog steeds niet volledig aanvaard. De verantwoordelijkheid voor het communautaire opbod van de afgelopen jaren ligt echter evenzeer bij CD&V zelf dat een uitgesproken Vlaams-nationalistische campagne heeft gevoerd om een einde te maken aan de paarse regeringen en zelf terug regeringspostjes te kunnen opnemen.
Toch doet CD&V zich nu voor als de verantwoordelijke partij die bereid is om compromissen te sluiten en moeilijke situaties te ontmijnen. Alle oude kopstukken die een beetje discreet en betrouwbaar zijn – alle vroegere premiers behalve Mark Eyskens – werden terug van stal gehaald. Het ego van Van Rompuy mocht even premier worden en kreeg nog een extra promotie in Europa. Martens moest uit Disneyland terugkomen, Dehaene combineerde zijn jobs als Europees parlementslid, bestuurder bij Inbev, voorzitter bij Dexia,… met een job als communautaire schoonmoeder van Leterme. Maar ook Dehaene faalde. Hij slaagde er in om zijn partij ervan te overtuigen om het kartel met N-VA te beëindigen – “Quid N-VA” schreef hij al vroeg tijdens de politieke onstabiliteit na 2007 – maar het communautaire opbod was te ver gevorderd opdat dit zou volstaan om tot een compromis te komen. Na de verkiezingen zal de vraag van Dehaene (Wat met N-VA?) mogelijk opnieuw aan de orde zijn.
CD&V trekt naar de kiezer met een programma van bijna 70 bladzijden. Het begint met een uitgebreide lof aan de regering. De regering zou onder leiding van CD&V ons land hebben beschermd tegen de economische crisis. De banken werden gered en er kwam een herstelplan waarmee de werkgelegenheid werd ondersteund. Het feit dat 15 miljard euro werd geïnvesteerd in de banken wordt als een verwezenlijking beschouwd. Dat er de komende jaren 10 miljard euro op twee jaar moet worden bespaard, neemt de partij er bij. Die besparingen zullen vooral bij de gewone werkenden terecht komen, nu reeds bereiden Leterme en co er ons op voor dat er bij de collectieve loononderhandelingen dit najaar geen ruimte zal zijn om de lonen aan te passen. Leterme suggereerde reeds dat de oude gekende salamitactiek terug zal worden bovengehaald: besparen in schijfjes in de hoop dat dit een sterk en eengemaakt verzet kan tegenhouden. Waar zal worden bespaard? “Gegeven de reeds hoge lastendruk, zullen voornamelijk aan de uitgavenkant inspanningen moeten worden geleverd.”
De partij stelt het sluiten van een interprofessioneel akkoord eind 2008 voor als een “belangrijke realisatie”. Dat er in dit IPA zo goed als niets zat voor de werknemers, vinden vroegere Unizo-mensen als Thyssen en Kris Peeters natuurlijk niet erg. Het CD&V programma draagt hun stempel: “Het [IPA] akkoord omvatte ook een aantal zeer belangrijke lastenverlagingen: nacht- en ploegenarbeid, overuren en een uitbreiding van de algemene lastverlaging op de lonen. Op kruissnelheid zijn die goed voor 1,1 miljard euro.” CD&V realiseert dus grote cadeaus voor het patronaat. Nog een “verwezenlijking”: een derde van de ambtenaren die vertrekken, wordt niet vervangen. En wat werd op sociaal vlak gerealiseerd? CD&V stelt dat het de sociale zekerheid wil versterken “door de uitkeringen op peil te houden” en de “betaalbaarheid veilig te stellen” door te gaan voor een “hogere werkzaamheidsgraad”. Er werden extra middelen vrijgemaakt voor de sociale zekerheid – gezien de stijgende werkloosheid is dat niet zo’n verrassing. Bovendien is er in het IPA gekozen voor eenmalige premies in de plaats van loonsverhogingen zodat het louter opnieuw toekennen van dezelfde premies opnieuw zal beschouwd worden als een toegift aan de werknemers. Blijkbaar zijn het enkel de cadeaus aan het patronaat die telkens echt nieuw en extra zijn.
10 pagina’s van het CD&V-programma dienen om de vorige regering op te hemelen. De drie jaar chaos en opeenvolgende regeringen worden positief geëvalueerd. Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk, de slogan "nooit opgeven" krijgt meteen een andere betekenis. En voor wie daar maar niet genoeg van krijgt, belooft CD&V dat het “ook de komende jaren wil meewerken aan een verstandig en eerlijk beleid en een slagkrachtige overheid ten dienste van de mensen.”
Wat wil de partij realiseren? Op sociaal-economisch vlak stelt CD&V voor om de bedrijven “investeringzekerheid” te bieden door de cadeaus continu te maken, onder meer de notionele intrestaftrek wordt genoemd. Enkel misbruik van dat cadeau moet worden bestreden. De lonen daarentegen moeten onder controle worden gehouden: “De lonen mogen de volgende vier jaar niet sneller stijgen dan in de omringende landen.” Kortom: het neoliberale beleid van de afgelopen 20 jaar wordt met CD&V ook de volgende 20 jaar verder gezet. En daarbij is er veel aandacht voor de KMO’s, het programma van Unizo is net zoals het personeel van UNIZO nauw verbonden met dat van CD&V. ACV’ers vinden er minder hun ding.
De financiële crisis is voor de banken voorbij, zij maken terug recordwinsten. Ook Fortis maakt mooie winsten die nu naar BNP Paribas doorvloeien – deze "realisatie" van de regering wordt niet genoemd in het CD&V programma. Maar CD&V heeft er uit geleerd: de partij wil betere controle om “de kans op misbruiken” te “beperken”. Daarbij moet “ook de banksector haar verantwoordelijkheid nemen en zich niet inhalig opstellen om het vertrouwen van de bevolking terug te winnen.” Daartoe moeten de bankiers terughoudend zijn op het vlak van topbonussen en gouden parachutes. CD&V stelt dat het reeds “30 concrete aanbevelingen” heeft gedaan op dit vlak. Bij BNP Paribas zullen ze daar ongetwijfeld niet van wakker liggen.
CD&V heeft het vooral in algemene termen over lastenverlagingen en activering van werklozen. Wel concreet is de eis om “het degressieve karakter van de werkloosheidsuitkeringen nog te versterken” – dit betekent in de praktijk een beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd want het betekent dat de uitkering sneller afneemt. Het eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden moet voor CD&V onderwerp zijn van “een evenwichtig akkoord tussen de sociale partners.” Lees: de bedienden zullen moeten inleveren.
Verder wordt ook gepleit voor meer flexibilisering: “de wetgeving op deeltijdse arbeid, tijdelijke arbeid en overuren vereenvoudigen”, “de wetgeving inzake uitzendarbeid actualiseren”, “uitzendarbeid toelaten in de openbare sector”,… Wat er bedoeld wordt met de vraag om “bij de verdere uitwerking van flexibele arbeidsvormen te waken over de kwaliteit van de job en de keuzemogelijkheden van het individu” is ons niet duidelijk.
De hoge energieprijzen vormen een belangrijk probleem. Ook CD&V heeft enkele ideeën rond energie. Voornaamste voorstel: “Mensen in de eerste plaats te blijven aanmoedigen om minder energie te gebruiken.” Verder wil de partij de sluiting van de kerncentrales ongedaan maken en de mogelijkheid om nieuwe kerncentrales te bouwen, CD&V gaat voor kernenergie. Voor CD&V komt er geen nationalisatie van de energiesector, maar moet er meer concurrentie komen.
Om de sociale zekerheid te versterken en haar "verzet tegen sociale afbraak" te benadrukken, stelt CD&V: “De beste sociale bescherming blijft een snelle terugkeer naar een begrotingsevenwicht en daarna een afbouw van de schuld. Om dit te kunnen doen, is er nood aan een zuinig beheer en een hogere werkzaamheidsgraad.” Besparen en langer werken dus, dat is het "sociaal" programma van CD&V.
Het had even goed in het programma van gelijk welke andere partij kunnen staan. Voor CD&V zal er pas een volledig wettelijk pensioen zijn na 45 jaar werken. Over de pensioenleeftijd wordt niets gezegd, maar iedereen weet dat 45 jaar werken in de praktijk een verhoging van de pensioenleeftijd betekent, ook al beweerde Leterme op Rerum Novarum nog dat daar geen sprake van zou zijn. Om de hervorming door te voeren, pleit CD&V voor geleidelijke veranderingen met “voldoende lange overgangsperiodes” die mensen moeten toelaten “om hun gedrag nog te kunnen veranderen.” Brugpensioen is voor CD&V “een verspilling van menselijk kapitaal”, de partij houdt vast aan het Generatiepact. Brugpensioen kan voor CD&V – “na een voldoende lange overgangsfase” – pas vanaf 40 loopbaanjaren.
Armoede bestrijden kan volgens CD&V door “de krachten te bundelen via het permanente overleg tussen de regeringen”, “het laten participeren van mensen in armoede” of nog door “armoede te begrijpen als een multidimensioneel probleem.” Of: hoe je creatief met taal kunt omspringen om uiteindelijk niets te zeggen, maar dat wel op een mooie manier te doen. Strijd tegen fiscale fraude is voor CD&V net zoals voor alle andere partijen belangrijk en ook de christen-democraten koppelen het meteen aan “sociale fraude”. Fraudeurs die miljarden euro belastingsgeld achterover drukken (volgens het ABVV gaat het om jaarlijks 20 miljard euro) worden op een zelfde hoogte geplaatst als wie foefelt met een werkloosheidsuitkering. Wij praten dat laatste zeker niet goed, maar stellen ons de vraag waarom fraude van de kleine man gebruikt wordt om de grote fraude niet efficiënt te bestrijden.
Het CD&V-programma over de openbare diensten stelt meer van hetzelfde liberaliseringsbeleid voor. De NMBS moet met het oog op de liberalisering vanaf 2017 “transparanter en kostenefficiënter” en kan bijkomende publieke middelen vergeten, dat is “nauwelijks denkbaar”. Voor De Post is de “gezonde financiële situatie” belangrijk: de winsten zullen daar centraal blijven ook als dit ten koste gaat van dienstverlening en personeel (een “dynamisch personeelsbeleid” noemt CD&V dat).
Ook bij CD&V bevat het programma een stuk over de staatshervorming. Na drie jaar chaos en geklungel wil CD&V “de dialoog aangaan” en dit “constructief maar vastberaden.” Met “duidelijke afspraken over de methodologie, de doelstellingen en de materies voor een verdere staatshervorming” om uiteindelijk te komen tot een “confederaal model met het zwaartepunt naar de deelstaten.” Over een timing in termen van minuten en over politieke moed, wordt met geen woord gerept.
Het programma van CD&V kan samengevat worden als een verderzetting van het huidige beleid. Het neoliberale beleid van de afgelopen jaren wordt omschreven als een realisatie van de partij en op hetzelfde elan wordt verder gegaan. Naar aloude christen-democratische gewoonte wordt dat in wollig taalgebruik gegoten. Maar waar de partij concreet is, zien we dat dit niet in het belang van de werknemers en hun gezinnen is. Met een dergelijke "bevoorrechte partner" is het ACV politiek dakloos. Zelfs Cortebeeck lijkt dat te beseffen en deed een oproep om voor "verantwoorde partijen" te stemmen waarbij hij zich niet kon beperken tot enkel CD&V.