Na de succesvolle blokkade-actie bij Inbev en de aankondiging van de sluiting van Opel-Antwerpen voelt het patronaat zich genoodzaakt om een imago-campagne op te zetten. Onder het motto “Laat ons ondernemen” eisen ze respect op. De timing van deze démarche is geen toeval, het komt aan de vooravond van een grote syndicale betoging in Brussel. De inhoud is evenmin verrassend: het patronaat wil meer cadeaus.
Het is opvallend dat verschillende patronale organisaties de handen in elkaar hebben geslagen om het imago op te poetsen. Er werd een petitie opgemaakt die reeds werd ondertekend door verschillende woordvoerders van de patronale organisaties alsook enkele ondernemers. De tweede ondertekenaar bijvoorbeeld is importeur van kaviaar in ons land. Die vreest wellicht dat kritiek op de bonussen voor topmanagers zijn zaken geen goed zal doen.
De patroons willen dat de “steunpilaren van onze economie – de ondernemingen” worden versterkt. De ondernemers zouden “werkkracht omzetten in koopkracht”. Wij maar denken dat het de werkenden zijn die met hun werkkracht waarde creëren en daar een stukje koopkracht voor in de plaats krijgen. Maar neen, de patroons denken dat zij waarde creëren en werk “geven” terwijl ze eigenlijk onze arbeid “nemen” om hun winsten op te drijven.
Na de praatjes komen natuurlijk enkele concrete voorstellen: lastenverlagingen moeten de concurrentiekracht versterken, een eenheidsstatuut van werklieden en bedienden zonder te raken aan de concurrentiepositie (lees: de ontslagtermijn van bedienden naar beneden herzien), een nieuw Generatiepact, extra fiscale voordelen voor “innovatie”. Dat er al heel wat fiscale voordelen zijn zonder dat dit enige innovatie of jobcreatie oplevert, doet niet ter zake. Neen, het patronaat blijft vasthouden aan haar neoliberale recepten uit de jaren 1990.
Het feit dat de aloude standpunten kracht worden bijgezet met een publieke campagne is geen toeval. Het patronaat zit in een defensieve positie na wat gebeurd is bij Inbev, Opel en andere bedrijven. Het afdanken van personeel om de reeds rijkelijke bonussen van de top verder op te drijven, botste op algemene verontwaardiging. De sluiting van Opel-Antwerpen heeft velen geschokt.
De economische crisis en de reddingsoperaties voor de banken hebben de reputatie van het kapitalisme ook geen goed gedaan. Er waren miljarden voor de banken zodat de topbankiers zichzelf opnieuw grote bonussen kunnen toekennen, maar intussen worden heuse sociale bloedbaden aangericht. Daarvoor zijn er dan geen middelen.
Het kapitalisme wordt steeds meer betwist, het patronale initiatief is er een uitdrukking van. Deze betwisting wordt ook erkend door liberale figuren als Paul De Grauwe. Die schrijft vandaag in een vrije tribune in De Standaard: “De grootste vijanden van het kapitalisme vandaag zijn niet de vakbonden die protesteren voor de poorten van de grote Leuvense brouwer, maar de ceo’s zoals Carlos Brito, die de champagneflessen ontkurken na een succesvolle rationalisatie (lees: afdankingen). Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het kapitalisme gered wordt uit de greep van de kapitalisten? Dat is de systeemvraag die zich vandaag stelt.” Als VBO, Unizo,… menen dat het “gedaan moet zijn om de ondernemers altijd als zondebok te gebruiken”, kunnen ze misschien eerst eens onderling het debat met De Grauwe aangaan.
Het patronaat verwijt het ABVV dat het met voorstellen als arbeidsduurvermindering en afschaffing van de notionele intrestaftrek maatregelen naar voor brengt die uit de jaren 1970 dateren. Dat is niet correct, de notionele intrestaftrek is een recente maatregel en de eis voor de afschaffing ervan kadert in een verzet tegen het opbod aan patronale cadeaus dat de afgelopen jaren is opgebouwd. Een arbeidsduurvermindering naar 32 uren (we hopen zonder loonsverlies en met bijkomende aanwervingen) is evenmin een eis die in de jaren 1970 naar voor werd gebracht. Het is overigens opvallend dat het patronaat een probleem heeft met arbeidsduurvermindering, maar intussen de werkenden wel minder laat werken met systemen van economische werkloosheid. Bovendien is het vreemd te denken dat de werkloosheid kan opgelost worden door diegenen die een job hebben meer en langer te laten werken, zodat er met minder werkenden evenveel kan worden gedaan. Dat zal de werkloosheid enkel verder opdrijven.
De patronale vergelijkingen over de “arbeidskost” in België en de buurlanden lopen mank. De cijfers worden betwist door de bonden, maar er wordt ook bijvoorbeeld geen rekening gehouden met de productiviteit. En sinds wanneer is het zo dat vergelijkingen met het buitenland enkel mogen gebruikt worden om alles te uniformiseren naar beneden toe? Als het over de bonussen van de topmanagers gaat, wordt die logica omkeerd. Dan moet plots geconcurreerd worden met de hoogste bonussen!
De vakbonden reageerden terecht verontwaardigd op de voorstellen van het patronaat en ze hebben gelijk dat er gemobiliseerd wordt naar een nationale betoging. LSP roept op om die betoging te ondersteunen door aanwezig te zijn. We zullen er pleiten voor een degelijke informatie- en mobilisatieronde op basis van een actieplan met een offensief eisenplatform.
Met de betoging van komende vrijdag moeten we respect eisen voor de werkenden. Het zijn zij die welvaart creëren. Niet de werkenden zijn verantwoordelijk voor de huidige crisis of het kapitalistisch systeem. Het patronaat wil de werkenden verdelen, het doet een weinig verhulde poging om het ABVV te viseren en mogelijke verschillen tussen ABVV en ACV in de verf te zetten. Het doel daarvan is evident: verdeeldheid zaaien om sterker te staan met de eigen patronale agenda. En daarbij verliezen alle werkenden, los van de kleur van hun vakbond.
Een succesvolle betoging komende vrijdag kan een belangrijke stap zijn in de opbouw van een breed gedragen syndicaal antwoord op de crisis, de ontslagen en het arrogant patronaat dat ons wil laten betalen voor de crisis. Daartegenover zeggen wij: stop de kapitalistische hebzucht, voor een socialistisch alternatief!