Birma geraakt door dodende cycloon. Aantal slachtoffers kan oplopen tot meer dan 1 miljoen

Birma werd geraakt door de cycloon Nargis die een spoor van vernieling aanrichtte in het Aziatische land. De lokale dictators weigeren de toegang te verlenen voor hulpverleners. Multinationals als Total blijven intussen wel welkom in het land. Het aantal slachtoffers loopt op. De omvang van de ramp werd versterkt door het rooien van de bossen aan de kust, waardoor een natuurlijke berschermingsgordel was verdwenen.

De cycloon Nargis is een natuurlijk fenomeen, maar de omvang van de schade en het aantal slachtoffers wordt versterkt door menselijk ingrijpen. Het regime in Birma is dan ook mee verantwoordelijk voor het aantal slachtoffers, net zoals het kapitalistisch systeem waarin enkel de winsten van een kleine minderheid centraal staan. Dat had reeds een impact bij vorige natuurrampen (zoals de tsunami in Zuidoost-Azië of de orkaan Katrina in de VS).

Met de dodende cycloon in Birma is het natuurrampenseizoen opnieuw op gang gekomen. Het is duidelijk dat het aantal rampen toeneemt naarmate de vernietiging van het milieu in naam van de winst toeneemt. Klimaatveranderingen zijn geen abstracte gegevens voor de tienduizenden slachtoffers van deze natuurrampen. Ook wordt de impact van rampen vergroot door een gebrek aan investeringen in veiligheidsmaatregelen zoals bijvoorbeeld op het vlak van huisvesting (met stevige woningen die voorzien zijn op stormen) of de bescherming van de kuststrook. Cyclonen zijn geen nieuw fenomeen in Zuidoost-Azië, maar er worden geen preventieve maatregelen genomen omdat enkel de directe winsten van een kleine minderheid van tel zijn. Het springtij als gevolg van de cycloon had een extra verwoestende impact door de afwezigheid van de natuurlijke beschermingsgordel van de bossen, een ontwikkeling die er kwam om de grote viskwekerijen in het zuiden van het land te stimuleren.

Het regime in Birma is hypocriet als het de toegang weigert voor buitenlandse hulpverlening. Het klopt dat die hulpverlening vaak niet zozeer gericht is op de belangen van de gewone bevolking, maar op de politieke en strategische belangen van de grote imperialistische mogendheden. Maar wat het regime van Birma niet voorstelt, is dat de hulpverlening gebeurt onder controle van de bevolking zelf. Neen, de militaire junta wil er zelf de controle over behouden. Een tekort aan onmiddellijke hulp zal ruimte geven voor diarree en cholera waardoor het dodental volgens hulporganisaties kan toenemen van 100.000 tot 1,5 miljoen!

De gevolgen van de cycloon zullen hard aankomen voor de bevolking van het land. Niet alleen zijn er veel dodelijke slachtoffers, er zullen ook gevolgen op langere termijn zijn. De rijstteelt is aangetast door de cycloon en dat nadat eerder de prijzen voor voedsel (en energie) reeds sterk waren gestegen in het land. De prijsstijging voor energie was de directe aanleiding voor een beweging (aanvankelijk vooral van Boeddistische monikken) die het regime bedreigde in 2007. Op die beweging had het regime maar één antwoord: repressie. Het werd daarin onder meer gesteund door de Chinese bondgenoten. Ook nu is het regime bang van bewegingen en acties van de bevolking. Daarom wil het zeker geen pottenkijkers zoals buitenlandse hulpverleners en de internationale media.

Wie wel welkom is in Birma, zijn de multinationals die de grondstoffen van het land plunderen. Birma is potentieel een erg rijk land met onder meer natuurlijk gas, olie, tin, zilver, goud,… Dat komt niet ten goede aan de lokale bevolking, maar aan multinationals zoals Total. De prijsstijgingen voor energie leverden Total in het eerste kwartaal van 2008 een grote winststijging op: + 18% tot een nettowinst van 3,6 miljard euro. En dat op drie maanden tijd! Zo weten we ook wie profiteert van de hoge prijzen in de tankstations!

Total is bijzonder actief in Birma, wat eerder leidde tot protest tegenover deze multinational. Nu stelt de vraag zich opnieuw naar de rol van Total in Birma. Op een ogenblik dat een groot deel van de bevolking in Birma in diepe miserie leeft, kan een multinational als Total pronken met de grote winsten die mee het resultaat zijn van de uitbuiting van de arbeiders in Birma.

Deze ramp toont het failliet aan van het regime in Birma en van het kapitalistische systeem. Natuurrampen kunnen we niet tegenhouden, maar een socialistisch alternatief zou opkomen voor een betere bescherming (zowel op het vlak van directe preventie – waarschuwingssystemen, beter beschermde huisvesting – als indirecte preventie door onder meer het herstel van de bossen aan de kust en daadwerkelijke maatregelen tegen de klimaatvernietiging). Daartoe moeten we breken met een systeem waarin de winsten van een kleine minderheid centraal staan. Een socialistisch alternatief zou vertrekken van de belangen van de grote meerderheid van de bevolking en bijgevolg voorzien in een democratische controle en beheer van de productie zodat rekening kan worden gehouden met de behoeften (onder meer op het vlak van voedsel, maar ook op het vlak van ecologische bescherming).

> Engelstalig artikel over de geschiedenis van Birma