CETA, TTIP… Laat de multinationals niet speculeren met ons leven en onze toekomst!

Multinationals oefenen een enorme macht uit over ons dagelijkse leven. Het voedsel in de supermarkt wordt geproduceerd door amper tien concerns, brandstof wordt uitsluitend opgepompt en geraffineerd door gigantische bedrijven, cosmetica is in handen van een handvol bedrijven en zo kunnen we wel even doorgaan.

Artikel door Koerian (Gent) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Elke kans die multinationals zien om hun macht en winsten te vergroten wordt gegrepen, ongeacht de prijs die de meerderheid van de bevolking daarvoor betaalt. Door middel van speculatie en artificiële schaarste trachten deze gigabedrijven hun winsten op te drijven. Zo werd de stijging van graanprijzen en de daarop volgende hongersnood, die in 2011 mee aan de basis lag van de revolutionaire golf in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, veroorzaakt door verregaande speculatie vanwege multinationals. Daar stopt het niet, tweederde van de uitstoot van broeikasgassen sinds 1751 werd veroorzaakt door amper 90 bedrijven, multinationals vernietigen onze planeet. Ondanks de miljarden die ze in de loop der jaren toegestopt kregen van de samenleving storten ING en Caterpillar vandaag samen bijna tienduizend gezinnen in de ellende.

Hun lakeien in onze regeringen, gepaaid met bestuursfuncties, doen er alles aan om hen zo weinig mogelijk in de weg te leggen. Aan hun fraudegeld wordt niet geraakt, de Ierse regering weigerde onlangs 13 miljard euro door Apple ontweken belastingen te innen, de Belgische overheid deed hetzelfde met 750 miljoen euro aan zogenaamde excess profit rulings. In een kapitalistisch systeem worden politici ingeschakeld om de winsten van grote bedrijven tegen elke prijs te verdedigen. De liberale professor Paul De Grauwe pleit voor een miljonairstaks omdat “te grote ongelijkheid een gevaar is voor het kapitalisme,” maar merkt op dat zo’n maatregel er ondanks brede steun niet komt: “Het moet zijn dat mensen met grote vermogens veel invloed hebben.”

Die invloed nog vergroten, is waar het bij de internationale vrijhandelsverdragen om gaat. Het doel van akkoorden als TTIP (EU en VS) en CETA (EU en Canada) is om handelsbarrières op te heffen. Daarbij gaat het onder meer over voedselvoorschriften en regels rond het gebruik van genetisch gemanipuleerde organismen die strenger zijn in Europa dan in de VS en Canada, de strengere Amerikaanse regulering van de bankensector, … Verbonden aan die akkoorden is een rechtbank, waarbij bedrijven die winsten mislopen het land dat regels oplegt kan aanklagen. Multinationals zouden met andere woorden rechtstreeks kunnen ingrijpen in wetten van verschillende landen die zaken als voedselveiligheid regelen. Ze kunnen bijvoorbeeld eisen dat delen van onze sociale zekerheid worden afgeschaft of dat publieke bedrijven worden geprivatiseerd, zodat hun concurrentiepositie wordt beschermd.

Tegen TTIP en CETA kwam overal in Europa veel protest. In Duitsland waren er in september maar liefst 320.000 aanwezigen op verschillende protestacties. Ook in België kwamen duizenden mensen de straat op in een erg diverse betoging: syndicalisten, landbouwers, milieugroepen, jongeren, … trokken samen door de Europese wijk van Brussel.

Het protest zet druk op de onderhandelingen. TTIP zit tijdelijk in de diepvries, officieel vanwege de Brexit. CETA zat vast omwille van het Waalse ‘non’ en blijft overigens onzeker. Het breed gedragen protest van onderuit leidt tot twijfel bij delen van het establishment. Het komt er nu op aan om het verzet tegen de dictatuur van de multinationals verder op te voeren. Onze gezondheid, onze leefomgeving en onze jobs horen geen speelballen van een klein groepje inhalige aandeelhouders te zijn. Integendeel: economie en productie moeten ten dienste staan van de meerderheid van de bevolking.