Vrouwenbetoging 8 maart. “Vrouwenstrijd is een strijd tegen het kapitalisme”

Op 8 maart vond voor het eerst sinds lang opnieuw een strijdbare vrouwenbetoging plaats in ons land. De optocht eindigde aan de ULB waar nog een meeting volgde. Op die meeting sprak Anja Deschoemacker namens LSP. We publiceren de tekst van deze toespraak.

Anja Deschoemacker

Ten eerste een woord van dank aan de Iraanse vrouwen hier aanwezig, want zij hebben ons geholpen om voor het eerst sinds de jaren ’60 opnieuw te betogen op Internationale Vrouwendag.

Honderd jaar terug gingen duizenden textielarbeidsters in de VS in staking voor betere lonen en arbeidscondities, een arbeidsduurvermindering en stemrecht. Deze strijd vormde de aanleiding tot de eerste Internationale Vrouwendag een jaar later en kan gezien worden als het begin van 100 jaar strijd van de arbeidersvrouwen. Veel lessen kunnen uit die strijd worden getrokken.

Het kapitalisme heeft verschillende gezichten in de wereld. Dat kan het gezicht zijn van de Europese staten die door hun arbeidersklasse zijn verplicht democratisch te worden en voor de massa’s een sociale zekerheid te voorzien. Maar het kapitalisme past zich overal aan aan: kapitalisten kunnen ook regeren steunend op openlijk reactionaire regimes, religieus of niet.

Wij, LSP/MAS, zijn marxisten, onderdeel van een internationale, van een wereldpartij, die zich het CWI noemt. We ondertussen compleet de strijd voor democratie en tegen alle anti-vrouwenwetten. We willen vrouwen helpen, ongeacht waar in de wereld, om op zijn minst de verworvenheden te verkrijgen die westerse vrouwen hebben behaald: gelijkheid voor de wet, gemakkelijke echtscheiding, recht op geboortebeperking en abortus,…

Maar we willen ook duidelijk stellen dat dit niet volstaat. Vrouwen in de westerse wereld zijn overal armer dan mannen en ook in Europa is partnergeweld de grootste doodsoorzaak voor vrouwen tussen 16 en 44 jaar. Het kapitalisme, met democratisch imago of niet, heeft er immers behoefte aan om verdeeldheid te zaaien onder de brede massa’s, die onderdrukt en uitgebuit worden voor slechts één doel: de winsten van de bedrijven.

Wij zeggen dus niet dat de vrouwenstrijd een strijd is van vrouwen tegen mannen. Het is een strijd tegen het klassensysteem, tegen de kapitalisten en de restanten van de oude feodale macht. Arbeidersvrouwen hebben in de 100 jaar van strijd die achter ons ligt slechts één echte bondgenoot gehad: de arbeidersbeweging die als enige de macht heeft om het kapitalisme omver te werpen en het te vervangen door een maatschappij zonder uitbuiting en zonder onderdrukking. Rijke vrouwen houden dáár op, waar hun eigen belangen zijn gediend, maar wij die de grote massa van de vrouwen willen vertegenwoordigen, wij kunnen pas stoppen tot alle onderdrukking en uitbuiting iets van het verleden is geworden. Ieder element van klassenonderdrukking die overblijft, zal immers steeds opnieuw nieuwe vormen van onderdrukking van vrouwen en andere groepen met een zwakke sociale positie genereren.

Onze strijd is tegen het systeem en in onze strijd willen wij de mannelijke arbeiders overtuigen van de noodzaak te vechten voor vrouwenbevrijding als onderdeel van de strijd voor het socialisme. Dat is mogelijk omdat onze objectieve belangen dezelfde zijn. Indien we er niet in slagen dat te doen, zullen we naar nieuwe drama’s gaan zoals in Iran, waar de arbeidersbeweging steun heeft geboden aan krachten die in realiteit haar ergste vijand zijn en het deel van de strijd die de vrouwenbevrijding moet zijn terzijde heeft geschoven. De geschiedenis van 8 maart is dat: het is een socialistisch feministische strijd, een strijd van vrouwen uit de arbeidersklasse die zich baseerden op de kracht van heel de arbeidersklasse.

En het is dat dat wij willen heropbouwen: een arbeidersbeweging en arbeiderspartijen die begrijpen dat de strijd voor het socialisme en de opbouw van socialisme ook vrouwenbevrijding betekent en niet zonder dit aspect kan. Een beweging die de oude eis van “brood en rozen” weet te realiseren, met de “rozen” niet als een boeketje bloemen, maar als de eis dat ook vrouwen het recht hebben om te genieten van de mooie dingen des levens. Dat zal nooit gebeuren behalve voor een kleine minderheid van rijke vrouwen indien we niet het huidige winstsysteem omvergooien, die verdeeldheid gebruikt om ons allen te onderdrukken. Dit systeem dat de rijkdom steelt die werd geproduceerd door de massa van de arbeiders en die het op die manier onmogelijk maakt een waardig leven op te bouwen voor de hele bevolking.

Zoals de arbeidersvrouwen in het Amerikaanse stadje Laurence in 1911 tijdens hun lange strijd zongen, zingen wij:

“As we go marching, marching, we bring the greater days,

The rising of the women means the rising of the race.

No more the drudge and idler, ten that toil where one reposes,

But a sharing of life’s glories: Bread and roses! Bread and roses! ”