Stop geweld binnen het gezin!

Midden oktober werd de Franse Bertrand Cantat vrijgelaten, de zanger van Noir Désir die in de zomer van 2003 zijn vriendin en actrice Marie Trintignant vermoordde en in 2004 tot 8 jaar cel veroordeeld werd. Helaas zijn het de geweldplegingen van een publiek figuur geweest die het debat rond echtelijk geweld en de vonnissen eraan gegeven, aanzwengelden. Eerder dan te pleiten voor een aanpassing van de wetgeving omtrent de veroordeling van huishoudelijk geweld, willen wij de discussie voeren over de oorzaken ervan, en de oplossingen ervoor.

Laure Miège, artikel uit de ALS-krant

Enkele cijfers: In de OESO-landen is de eerste doodsoorzaak bij vrouwen tussen 16 en 44 jaar echtelijk geweld, nog vóór kanker en verkeersongevallen. In Europa is 1 op 5 vrouwen slachtoffer van en om de 4 dagen sterft een vrouw aan huishoudelijk geweld. Bovendien wordt slechts 1 op 20 gevallen gemeld bij de politie (Enquête Eurobaromêtre- 1999). De redenen die naar voor worden geschoven zijn meestal alcoholisme, werkonzekerheid, geweldpleging tegen de agressor tijdens zijn kinderjaren, wil tot controle over de echtgenote, … : sociale gevolgen van een neo-liberaal beleid hetwelk een belangrijke factor is in de discussie over echtelijk geweld. Dit legt echter niet uit waarom in 90% van de gevallen van echtelijk geweld de vrouw het slachtoffer is.

Doordat een vrouw in het algemeen tewerkgesteld wordt in laagbetaalde sectoren en ook dikwijler parttime werkt (in België werkt 40% van de vrouwen deeltijds), verdient zij gemiddeld 20% minder dan een man. Zelfs voor gelijkaardig werk verdient een vrouw gemiddeld 6% minder. Het loon van een vrouw wordt als aanvullend beschouwd op dat van de man en maakt hen hierdoor financieel afhankelijk van hun partner. Deze inferieure plaats van de vrouw in de samenleving (en het vrouwbeeld dat dit als gevolg heeft) is de materiële basis om echtelijk geweld uit te leggen.

Enerzijds wordt deze situatie gebruikt door de kapitalisten en hun regeringen om miljarden te besparen door het onbetaald huishoudelijk werk dat vrouwen verrichten. (Volgens Franse economen is het gemiddelde verricht aan niet betaald huishoudelijk werk gelijk aan de gemiddeld gepresteerde loonarbeid.) Anderzijds betekenen de lagere lonen van vrouwen nog extra winsten voor het patronaat en zetten zij een neerwaartse druk op de lonen van hun mannelijke collega’s. Binnen dit systeem heeft de heersende klasse er dus alle belang bij het idee te onderhouden dat de plaats van de vrouw aan de haard is.

De financiële afhankelijk van de vrouw betekent natuurlijk grote moeilijkheden voor de vrouw om een agressieve partner te verlaten. Degenen die dit wél doen komen dikwijls in grote onzekerheid terecht (60% van de minimumloners zijn alleenstaande vrouwen). Bovendien zijn opvangtehuizen vaak vol of te duur (17€ per dag 12€ per kind).

Het is niet waarschijnlijk dat door het verlengen van de gevangenisstraffen voor gewelddadige mannen deze situatie kan opgelost worden. Het zijn de oorzaken van het probleem die aangepakt moeten worden.

Daarom eisen wij een socialistisch systeem waarin iedereen een fatsoenlijk leven kan leiden zonder voortdurende stress gedicteerd door de rentabiliteits- en winstlogica. We verdedigen de noodzaak aan een samenleving die gebaseerd is op de noden van ieder, niet op de winsten van een handvol rijken. Zulke maatschappij moet huishoudelijke taken op zich nemen door collectieve diensten aan te bieden die huishoudelijke taken verlichten en moet gratis en degelijke opvangplaatsen aanbieden aan slachtoffers van geweld. Slechts in zulke samenleving zullen vrouwen effectief financieel en psychologisch onafhankelijk kunnen zijn van hun partner, en het is slechts in zulke samenleving dat zowel mannen als vrouwen zich zullen kunnen emanciperen.

Aldus, de strijd die wij voeren voor een socialistische samenleving, is een strijd die moet gedragen worden door alle arbeiders met of zonder job, ongeacht hun geslacht, leeftijd, seksualiteit of afkomst.