China. Groeiende kloof tussen rijk en arm, toename van uitbuiting

De afgelopen weken en maanden werd veel over China gesproken. Zo zagen we tal van verslagen van bezoeken en handelsmissies van onze “vertegenwoordigers” die er ons land gingen verkopen in de hoop investeringen en lucratieve contracten op te rapen.

Gilles

Er is in China een sterke opkomst van de zogenaamde “nieuwe rijken” die hun fortuin verzamelen op basis van de “opening van het land”. China telt vandaag zowat 250.000 miljonairs en ook enkele miljardairs. Het Chinese voorbeeld wordt geregeld aangehaald als argument om met delokalisatie te dreigen. De Chinese arbeiders moeten immers veel meer werken voor een veel lager loon en dat in vaak bijzonder slechte arbeidsomstandigheden. Recent nog was er het schandaal van de “slavenarbeid” in verschillende fabrieken of van de hongerlonen voor jongeren in multinationals als McDonalds (waar soms slechts 0,5 euro per uur wordt betaald). Er is een groeiend ongenoegen in China en dat leidt tot strijd voor een beter leven.

Veel onrechtvaardigheden

De overheid ging eerder over tot de verkoop van heel wat staatsbedrijven. Nu worden ook veel gronden verkocht aan buitenlandse bedrijven, vaak zonder zich iets aan te trekken van de dorpen die er reeds eeuwenlang gevestigd zijn. In de aanloop naar de Olympische Spelen van 2008 is de rijstproductie in de provincie van Peking verboden met het excuus dat ieder tekort aan water moet worden vermeden.

De “wind van hervormingen” die door China raast, gaat voor de meerderheid van de Chinezen niet gepaard met een verbetering van de levensstandaard. Slechts een kleine minderheid verrijkt zich op de rug van de meerderheid door onder meer het arbeidsritme op te drijven. Dat gaat gepaard met een soms bijzonder harde politierepressie en een gebrek aan democratische vrijheden. Er zijn vakbonden, maar de officiële vakbond (die verplicht aanwezig is in alle bedrijven waaronder ook multinationals als Walmart die sterk anti-vakbondsgericht zijn) is veelal een instrument dat gecontroleerd wordt door de overheid.

Om het ongenoegen onder bedwang te houden, zijn er in China onder meer 40.000 “internetagenten” die moeten nagaan welke websites niet door de beugel kunnen. Daartoe werden zelfs akkoorden gesloten met Microsoft en Cisco. Het Chinese regime is bang van het internet als medium waar protestbewegingen uitbreiding kunnen zoeken. Het regime moest overigens toegeven dat er in 2005 87.000 protestacties waren. Bovendien is er een toename van het aantal grote acties.

Begin juni waren er in de straten van Zhengzhou confrontaties tussen zo’n 2.000 studenten en de politie na politiegeweld tegen een studente die (zonder toelating) op straat goederen verkocht om rond te kunnen komen en haar studies te betalen. Het feit dat een dergelijk “akkefietje” meteen leidt tot een mobilisatie van deze omvang, is een uitdrukking van de sociale crisis die zich ontwikkelt in China. In mei waren er meer dan 20.000 betogers in Xiamen die protesteerden tegen de bouw van een zwaar vervuilende fabriek in hun stad. In dezelfde maand vielen zo’n 50.000 mensen in verschillende dorpen de burelen van de politie aan. In Yentai, een industrieel stadje in de provincie Shandong betoogden 2.000 gepensioneerde overheidsfunctionarissen en militairen nadat hun pensioen niet was betaald.

Nood aan een nieuwe revolutie

De bureaucratische kaste in China wil het kapitalisme in het land herstellen en zichzelf omvormen tot kapitalistische klasse. Anderzijds wil deze kaste de economische crises en sociale bewegingen vermijden die kunnen gepaard gaan met een te bruuske verandering. Het regime is momenteel in een veranderingsproces.

De arbeiders en onderdrukte minderheden in China moeten niets verwachten van het kapitalisme, maar ook niet van het huidige Chinese regime of de traditionele heersers van minderheidsgroepen (zoals de Dalai Lama of andere voorstanders van een terugkeer naar een feodale staat). De elementen van geplande economie die nog aanwezig zijn moeten worden verdedigd en uitgebreid, maar dan op basis van het organiseren van de arbeiders en hun gezinnen om zelf de democratische controle te verwerven over het beheer van de samenleving.

> Meer info vind je op de website www.chinaworker.info