Migratie, integratie en racisme vanuit het standpunt van een ‘nieuwkomer’

[dropcap]M[/dropcap]igratie, integratie en racisme. Het zijn drie verschillende termen die elk een verschillende impact hebben en steeds gebruikt worden voor dezelfde personen: migranten. De migrant is diegene die gemigreerd is, zich moet integreren in een nieuwe samenleving en die geconfronteerd wordt met racisme, soms op agressieve wijze soms meer bedekt.

Artikel door Andleeb Haider

Toen ik zelf in een nieuwe samenleving aankwam, was alles anders. De mensen, de taal, de kleuren, de cultuur, de architectuur. Ik voelde me op een andere planeet. Een week na mijn aankomst stond ik op de bus en duwde een man me erg hard in de rug. Hij zei me: “Ne comprenez-vous pas, excusez-moi”.

Ik was erg geschrokken en bang. Maar kon niet kwaad zijn, die man wist niet dat ik hier pas nieuw was. Mijn dochter kende een andere vorm van racisme. Zij is goed geïntegreerd en spreekt de taal, ze is op België gericht. Maar toch werd ze het slachtoffer van racistisch geweld door een groepje die geen mensen van andere afkomst in dit land willen zien.

Mensen trekken steeds meer rond de wereld voor zaken, werk, veiligheid maar ook als gevolg van oorlogen en ellende. Dat is een breed onderwerp waarover een reeks artikels nodig zouden zijn om alle elementen uit te leggen. Maar om het concreet te maken voor België en de EU enkele cijfers. Het aantal asielzoekers in de EU nam vorig jaar met 44% toe tot 625.000. De grootste groepen kwamen uit Afghanistan en Syrië. Ondanks de economische crisis kenden Italië en Hongarije de sterkste toenames van het aantal asielzoekers. Het aantal ‘illegale’ grensoversteken via de westelijke Balkan is met meer dan 65% toegenomen. Het is nu de derde belangrijkste route voor vluchtelingen naar Europa.

In België zijn er grote groepen Turkse en Marokkaanse migranten, sommigen zijn al van de derde generatie. Veel mensen van de tweede generatie trouwen in het land van afkomst van de ouders waardoor de ketting van migratie verdergaat. Maar hoe zit het met de integratie? Wat doet België om migranten op te vangen en te integreren? De beste manieren om te integreren zijn via onderwijs en werk. Nu blijkt dat migranten van buiten de EU in België heel moeilijk werk vinden. De werkloosheidsgraad bedraagt bijna 30% tegenover een algemene werkloosheidsgraad van 7,4%. In de rest van de EU zit 10% zonder werk terwijl het cijfer onder migranten van buiten de EU 21,6% bedraagt. Op dit vlak haalt België dus erg slechte cijfers. Inzake onderwijs klaagt Unicef België dat ongelijkheid bijzonder sterk in stand gehouden wordt in ons land. Voor integratie is er meer nodig dan taallessen.

Het debat over integratie in België wordt vaak beperkt tot die taallessen en het debat is al gauw communautair gekleurd. In Brussel en Wallonië is een integratieparcours optioneel, in Vlaanderen is het verplicht. De discussie gaat dan over het al dan niet verplichten ervan om sociale en professionele integratie gemakkelijker te maken. Maar in alle delen van het land zijn er grote problemen inzake werkloosheid en integratie via onderwijs. Het besparingsbeleid zal het er niet op verbeteren.

En dan komt het derde element: racisme. Eerder deze maand was er in Antwerpen een protestactie tegen de racistische verklaring van burgemeester De Wever over Berbers uit Marokko. De Wever ontkent dat hij een racistische uitspraak deed en stelt dat hij nooit stelde dat Berbers biologisch inferieur zouden zijn. Hij zegt dat het probleem cultureel bepaald is en zich uit in gedrag. België steunt dan wel de VN-conferenties tegen racisme en andere internationale initiatieven, maar het beleid kiest er wel voor om pakweg hoofddoeken te verbieden in scholen of op werkplaatsen. Islam is de tweede grootste religie in België maar moslima’s mogen niet beslissen om een hoofddoek te dragen en eruit te zien zoals ze dat willen. Maar dan komen ze wel zeggen dat Berbers een gesloten gemeenschap vormen?