Liberalen vierden “dag van het kapitalisme"

Vorige zondag vierden een aantal liberalen de Dag van het Kapitalisme. De wildgroei van het aantal themadagen, zorgt er blijkbaar ook voor dat een dagelijkse realiteit zoals het kapitalisme nu al met een dag wordt herdacht. Deze gebeurtenis werd aangekondigd door onder meer de liberale denktank Nova Civitas.

De liberale denktank Nova Civitas is een conservatief Vlaams-nationalistische liberale groepering onder leiding van de Gentse professor Boudewijn Bouckaert. Eén van de Antwerpse bestuursleden van de vereniging is Hugo Coveliers.

Deze denktank heeft nu beslist om de eerste “Dag van het kapitalisme” mee te propageren. Concreet hield deze dag in dat er een receptie werd gehouden in een Gents café. Tegen alle verwachtingen in, was er geen sprake van een groepsuitstap naar de Millionaires beurs in Kortrijk, of van een andere uitbundige consumptiedag.

Met de “Dag van het kapitalisme” willen de liberale organisatoren ervan benadrukken dat het kapitalisme “het enige systeem is dat gebaseerd is op de erkenning dat ieder individu eigenaar is van zijn eigen leven”. Tenzij je aan de band staat in een fabriek natuurlijk. Of met een flexibel laagbetaald jobje uitgebuit wordt en nog eens veel te veel moet betalen aan huisjesmelkers. Of als je een uitkeringstrekker bent, of behoort tot de 15% die officieel arm is in België. Kortom, we zijn allemaal vrij om eigendom te bezitten, en wie arm is heeft geen gebruik gemaakt van die vrijheid.

Vanuit hun veilige positie in het establishment is het voor de dames en heren liberale denktankers natuurlijk gemakkelijk om dergelijke nonsens te verklaren. Vlak na de val van de Berlijnse Muur werd misschien aanvaard dat het kapitalisme het enige aanvaarde systeem was, maar vandaag wordt dat steeds meer in twijfel getrokken. Het kapitalisme is immers niet in staat om iedereen de mogelijkheid van een menswaardig leven aan te bieden. De stelling dat we in deze samenleving vrij zijn om al dan niet te bezitten, gaat compleet voorbij aan de groeiende tegenstelling tussen arm en rijk.

Ter verdediging van het kapitalisme stelt Nova Civitas dat twee eeuwen van kapitalisme de levensstandaard van de mens naar enorme hoogten heeft gestuwd. Uiteraard wordt daarbij geschreven vanuit de positie van een begoede Westerling. Dat er voor een groot deel van de wereldbevolking een nooit geziene miserie en honger geldt, zal wel komen omdat dit deel van de wereld beslist had om niet rijk te worden.

Nova Civitas ontkent dat het kapitalisme een wereldwijd verspreid systeem is. Er wordt gesteld dat armoede, hongersnood,… in de neokoloniale wereld wordt veroorzaakt door… een tekort aan kapitalisme. Het doet wat denken aan de theorie dat er enkel hongersnood is in landen waar er geen democratie heerst, waardoor democratie bijgevolg het beste antwoord op hongersnood zou zijn. Daarbij wordt de logica op zijn kop gezet. De sociale omstandigheden worden niet bepaald door de staatsvorm. Het tegendeel is veeleer waar. In een land dat door crisis wordt getroffen, zal de strijd voor de tekorten veel heviger woeden. Dat zal sneller leiden tot bloederige dictaturen. Als marxisten stellen wij dat het zijn het bewustzijn bepaalt, of met andere woorden de objectieve situatie zal in laatste instantie beslissend zijn voor de grote lijnen van de maatschappelijke bovenbouw.

Met dat punt zijn de liberalen van Nova Civitas het klaarblijkelijk niet eens. Want wat bepaalt volgens hen de materiële omstandigheden waarin we leven? In eerste instantie de vrijheid om ons rationeel eigenbelang na te streven en daarbij de mogelijkheid om ons verstand te gebruiken in de zoektocht naar voordelen en het verbeteren van ons leven. Hierdoor zou het kapitalisme “bevrijdend” werken voor de “verstandigsten en de meest ambitieuzen”.

Wat is dan de boodschap aan die 15% armen? Dat ze te dom zijn om een degelijk leven op te bouwen? Dat de verdubbeling van de armoede op minder dan 10 jaar tijd aangeeft dat er meer “domme” mensen zijn? Wat is de boodschap aan de arme massa’s in Afrika? Nova Civitas stelt: “geef hun vrijheid zodat ze de verworvenheden van het kapitalisme kunnen kopiëren.” Dat het kapitalisme net teert op de winsten op de kap van een onderdrukte massa, ontgaat de verdedigers van het kapitalisme blijkbaar. Afrika is als continent leeggeplunderd in de zoektocht naar goedkope grondstoffen. De bevolking is er uitgeperst voor de winsten van multinationals. Op de sociale puinhoop die het kapitalisme er heeft gecreëerd staan dictators op die de uitbuiting verderzetten en grondiger doorvoeren. De Afrikaanse massa’s hebben geen nood aan nog meer kapitalisme, maar aan een alternatief op het kapitalisme waarin niet de winst centraal staat.

Een dergelijk alternatief is volgens ons een socialistisch alternatief. Dat kan de behoeften van de arbeiders en hun gezinnen centraal stellen en van daaruit werken aan een democratisch geplande economie waarin het beheer en de controle van de economie op een democratische wijze gebeurt.

Het feit dat in liberale kringen thans met initiatieven wordt uitgepakt om het kapitalisme te vieren, is geen teken van sterkte. In de jaren 1990 was hun logica algemeen aanvaard. Vandaag is dat niet meer het geval en wordt de toevlucht gezocht tot eigen feestelijkheden om de weldaden van het kapitalisme in de verf te zetten. Intussen beseft een steeds groter wordende groep arbeiders en jongeren dat het kapitalistische systeem hen niets te bieden heeft en worden de standpunten van de verdedigers van het kapitalisme afgedaan als klinkklare nonsens.

De "dag van het kapitalisme" werd in ons land alvast niet gevierd door de 600.000 werklozen in dit land, de 20% huurders die meer dan een derde van hun inkomen aan huur besteden, de 22,6% van de 65-plussers die officieel arm zijn, de tienduizenden arbeiders die eind vorig jaar betoogden tegen het Generatiepact dat erop gericht is om de brugpensioenleeftijd op te trekken, de tienduizenden die vandaag vrezen dat hun lonen zullen aangepakt worden door regering en patronaat,… Behalve de kleine groep van de patroons en hun academische verdedigers zien we niet direct wie er iets te vieren heeft op een "dag van het kapitalisme". En waarom het patronaat een specifieke feestdag nodig zou hebben om haar recordwinsten te vieren, ontgaat ons al eveneens.