Dit najaar worden nieuwe onderhandelingen gevoerd tussen werkgevers en werknemers om een interprofessioneel akkoord (IPA) te sluiten. Daarin wordt onder meer een loonnorm bepaald: een norm waarmee de lonen in de sectoren mogen stijgen. Dat zou wel eens een bijzonder lastige discussie kunnen worden. De bediendenbond LBC klaagt op haar site aan dat het wel bijzonder lang duurt vooraleer de erg magere cao’s na het vorige IPA algemeen verbindend verklaard geraken.
Om de twee jaar wordt een IPA opgemaakt. De onderhandelingen bij het vorige IPA eind 2010 liepen vast toen een meerderheid van de leden van de drie vakbonden de voorstellen verwierp (in het ACV werd die meerderheid niet vertaald in een ‘officiële’ meerderheid en werd bijgevolg voor gestemd). De regering legde dan maar een loonnorm van 0,3% op. (Meer over het IPA van 2011-2012). De lonen mochten met niet meer dan 0,3% stijgen op twee jaar tijd. Terwijl nu al voorbereidingen worden getroffen voor een nieuw IPA, is de federale overheidsdienst (FOD) voor werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg nog bezig met het controleren van cao’s in de sectoren gesloten voor de periode 2011-2012. Die controle is noodzakelijk om de cao’s met een Koninklijk Besluit algemeen verbindend te verklaren zodat werkgevers er niet meer onderuit kunnen.
LBC klaagt aan dat het algemeen verbindend verklaren van de cao’s nu wel heel veel vertraging oploopt. Terwijl de volgende cao’s al voorbereid worden, zijn de vorige nog niet algemeen verbindend. Bovendien zou minister De Coninck bijzonder gedetailleerd toezien op het naleven van de loonnorm. Ferre Wyckmans van LBC schrijft: “Alle cao’s werden op vraag van Monica De Coninck inderdaad angstvallig onderzocht. De minste ‘overschrijding’ heeft tot gevolg dat een cao niet algemeen verbindend verklaard wordt. Het is wachten op alle gedetailleerde resultaten van dit micro chirurgisch onderzoek.” (Volledig persbericht van LBC).
Er wordt ook een voorbeeld gegeven: de cao in de sector van begrafenisondernemingen is afgewezen door het ministerie. De loonnorm van 0,3% werd nochtans nageleefd, maar de werkgeverstussenkomst in het woon-werk verkeer steeg van 75% naar 80% van het treinabonnement. Resultaat: de cao is niet algemeen verbindend verklaard. Wyckmans: “Of de sfeer van het sociaal overleg daarmee gediend is, is een vraag die er blijkbaar niet meer toe doet. In een maatschappij waar de cijfers na de komma alles dreigen te bepalen is er voor dat sérieux geen plaats meer.”
Tegen deze achtergrond wordt het moeilijk om tot een aanvaardbaar voorstel te komen voor een IPA dit najaar. Zal de vakbondsleiding zich daarbij opnieuw laten rollen en de ruimte laten aan de regering om haar eigen (slechte) normen op te leggen? Als het van deze regering afhangt, zal er voor de gewone werkenden niets inzitten. De aanwezigheid van ‘socialisten’ in de regering zorgt op dat vlak voor geen enkel verschil. Dat maakt minister De Coninck wel duidelijk in haar behandeling van de cao’s of eerder met de voorstellen om de werklozen harder aan te pakken.
Samen met de voorbereidingen voor de onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers, zouden de vakbondsleiders er goed aan doen om meteen ook te beginnen met het informeren en betrekken van de basis om indien nodig, en die kans is groot, snelt met een actieplan en mobilisaties naar buiten te kunnen komen. Of zullen we toelaten dat we blijven inleveren op onze levensstandaard?