In de Nederlandse vakbeweging wordt momenteel heel wat gediscussieerd. Er wordt gewerkt aan een ‘Nieuwe vakbeweging’ (DNV) die in de plaats zou moeten komen van de verouderde structuren. Een syndicalist bij het spoor en linkse socialist, Peter den Haan, stelt echter dat de discussie niet moet gaan over de merkwaarde of het imago, in essentie moet worden gediscussieerd over hoe de vakbond het voortouw kan nemen in de strijd tegen het besparingsbeleid. Dat is de echte uitdaging, waar de sociaaldemocraten overigens geen antwoord op hebben.
Een positieve bijdrage in de discussie over onze toekomstagenda, open brief op persoonlijke titel van Peter den Haan, bedrijfsgroep Vervoer, Bondsraad FNV Bondgenoten..
Geachte lezer, Hb’er, kaderlid, lid en/of geinterresseerde,
Op onze aanstaande bondsraadvergadering staat een belangrijk onderwerp ter discussie; de Toekomstagenda. En de vraag die beantwoord moet worden is of we met de gedane aanbevelingen, in de huidige context, het tij van ledenverlies en geschonden imago zullen kunnen keren. Veel van de informatie in het stuk 2012-014 is vertrouwelijk, maar gelukkig zijn de conclusies uit deze onderzoeken al eerder (en beter) getrokken en is het aan ons, wijze besluiten te nemen.
De conclusies zijn evident; onze economie krimpt en zal voorlopig blijven krimpen. Dus ledenwinst moet uit een verhoging van de organisatiegraad komen. De grootste groeisector in de komende jaren zal de Zorg zijn, die valt grotendeels onder de ABVA KABO en, ondanks dat we een sterk merk zijn, hebben we steeds meer last van imago-schade. Tot zover bestaat er geen verschil van mening. Waar het om gaat is of we met het verschuiven van werkbudgetten dat probleem gaan oplossen en weer gaan scoren op onze sterke punten; onze aanwezigheid op de werkvloer.
Die tegenstelling wordt in het gepresenteerde rapport juist verhuld, met als gevolg dat de naar voren gebrachte aanbevelingen uiteindelijk niet meer behelzen dan doorgaan op de oude weg, waarbij in geringe mate zal worden geschoven met mensen en middelen. Mijn conclusie daaruit is dat we daarmee dus de neergang niet zullen keren en verder zullen blijven afglijden.
Om het tij te keren zal er dus een diepere analyse moeten worden gemaakt waarom we imagoschade oplopen en oplossingen moeten worden verzonnen om dat probleem op te lossen. Pas dan zullen we er weer in slagen ledenwinst te boeken en onze machtspositie uit te bouwen. En dan zullen ook de investeringsplannen van de sectoren weer een richtlijn zijn om de kracht in de keten te versterken.
De maatschappelijke context:
Belangrijkste bron van de Europese ontevredenheid is op dit moment de Goldman-Sachs doctrine, die door Monti en zijn kornuiten als richtlijn over ons heen wordt gestort. Het diktaat van de financiële junta is leidend en indien nodig worden de democratisch gekozenen vervangen door technocratische huurlingen.
Wij, de Nederlandse vakbeweging, hebben ons nog steeds niet aangesloten bij het Europese werknemersverzet en stralen ‘zwakte’ en verdeeldheid uit.
Daarbij komt dat de consensus over het Rijnlandmodel, ook wel het poldermodel of “verzorgingsstaat” genoemd, is weggevallen. De polder is failliet, de mammon regeert. Onder druk van de crisis die in 2007 uitbarstte, is de grip van het financierskapitaal en banken verzekeringswezen op de internationale samenleving alleen maar vergroot. Rinnooy Kan heeft zijn voorzitterschap van de SER al opgegeven en er is een duidelijke verdeeldheid onder de Nederlandse bourgeoisie over zeer strikte of strikte bezuinigingen. Waarvan eenieder weet dat hoe dan ook de economie hier verder van zal krimpen en arbeiders,- en middenklassen de rekening moeten betalen. En dat wordt als onrechtvaardig ervaren. Het verzet tegen dit soort maatregelen is hopeloos versnipperd. Dit komt ook omdat de linkse politieke partijen ( en dus ook de vakbondstop), hoewel ze voor een light-versie kiezen, zich zelf ook met huid en haar aan het (bezuinigings)programma van het kapitalisme hebben gecommitteerd.
Wat is daardoor van onze doelstellingen terecht gekomen? Weinig tot niets. In 2011 is het aantal vaste contracten met 93% gedaald! Is de jeugdwerkloosheid gestegen tot boven de 10%. Worden er sinds verleden jaar augustus 3000 mensen per maand op de keien geknikkerd. Inderdaad is de financiële, economische en daaruit volgend, maatschappelijke crisis samen te vatten als falend leiderschap. Of het nu om de economen ging die de crisis niet aan hebben zien komen, de bankiers die de crisis niet hebben voorkomen, maar juist eerst hebben verdoezeld , de politieke leiders die de schuldigen niet hebben bestraft, maar juist met publieke gelden hebben beolond(!) en, last but not least; de vakbondsleiding die de effecten van de crisis op haar leden laat afwentelen in plaats van haar hiertegen te beschermen.
De werkloosheid loopt op, vooral de jeugdwerkloosheid. Maar in plaats van het werk te verdelen (met behoud van loon!) moeten ouderen juist langer doorwerken! De grote geldschieters, die met hun piramidespelen de problemen hebben veroorzaakt worden gigantisch gespekt (nota bene met publieke middelen, pensioengelden, enz.), in plaats van ze onmiddellijk te onteigenen en er de “pluk-ze-kaal”-wetgeving er op los te laten. Wie is hier nu gek?
Die verdeeldheid zit er achter de leiderschapscrisis. En dat geldt voor alle maatschappelijke organisaties. Vakbonden, politieke partijen, het openbaar bestuur. Alles. Waar heeft het toe geleid? Een dubbele paleisrevolutie vanuit de sociaaldemocratie! Uit angst voor het verzet van onderaf (wat bij de ABVAKABO al leidde tot meer democratische invloed van onderaf en verzet tegen het achteruit-onderhandelen van de vakcentrale) werd met 1 klap van de hamer de hele discussie over AOW, Pensioenen, ontslagrecht, flexibilisering; de zgn hervorming van de arbeidsmarkt afgekapt en stilgezet en moet er een nieuwe Vakcentrale komen. De DNV. Een hoop tijd en energie (en geld) dat veel beter had kunnen worden gebruikt om gezamenlijk actie te voeren tegen de plannen van dit kabinet, middels een 24, dan wel 48-uursstaking.
Daarna werd Job Cohen, de man van het midden, ingeruild voor Diederik Samsom. Net als Job en de rest van de partij, mede-ondertekenaar van alle regeringsplannen op Europees en economisch gebied, inclusief de bezuinigingen! Maar hij mag op Amerikaanse wijze oppositie gaan voeren. Hij is in ieder geval tegen. Niet omdat hij het met de inhoud oneens is, maar omdat hij in de oppositie zit. Onze nieuwe redder: de dynamische Wim Kok. Dat gaat het dus ook niet worden.
Toch is de FNV een sterk merk. Blijven, ondanks alle negatieve media, vakbonden en de maatschappelijke vraagstukken die zij aankaarten, de sympathie dragen van de meerderheid van de bevolking. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. Daar is een simpele verklaring voor, die niet vaak genoeg herhaald kan worden, maar in het stuk ontbreekt, helaas. Alle opbrengsten van de menselijke cultuur, onze wereldwijde samenleving zijn het produkt van arbeid. De arbeid is de grote gemene deler en de basis van de samenleving. Wij maken het mogelijk!
En wij organiseren mensen om de opbrengsten van die arbeid rechtvaardig over de mensheid te verdelen. Niet de winst van de individu, maar het welzijn van de samenleving is ons streven en onze kracht ligt in collectiviteit. Alleen hebben wij blijkbaar geen leiders meer die dat helder en duidelijk kunnen uitdragen. Concreet kunnen uitleggen dat in onze ogen rechtvaardig betekent dat diegenen die de welvaart produceren ook eerste zeggenschap horen te hebben over hoe deze verdeeld moet worden. En lokaal, nationaal en internationaal die gezamenlijkheid goed kunnen organiseren. Dat probleem moet eerst opgelost worden. De juiste selectiecriteria opstellen. En dan, op basis van het juiste aktieprogramma; niemand de poort uit, herverdeling van werk met loon; nationalisatie onder democratische controle en beheer van die bedrijven, die grote afstoting van arbeid of reorganisaties doorvoeren en van het bank en verzekeringswezen; een europees plan van produktie, gebaseerd op gelijk loon voor gelijk werk; kwijtschelding van schulden; publiek onderwijs en gezondheidszorg, voor ieder toegankelijk en het terugdraaien van de (vele) privatisering , maar juist uitbreiding van de nutsvoorzieningen.
Uiteraard moeten we daarbinnen verstandig en economisch aan de slag gaan. Mensen en middelen gericht inzetten om daar waar nodig strijd te voeren. Dan schrijven we niet alleen weer meer leden in, zoals dat altijd al het geval is geweest als we strijd voerden, ook in onze meerjarige ledenontwikkeling, maar slagen we er ook in het maatschappelijk verzet te bundelen, de exorbitante zelfverrijkkers en hun huurlingen weg te jagen en een betere samenleving in te richten. We zullen, zoals al eerder is gezegd, onze eigen emancipatie ter hand moeten nemen.
En dat begint bij een anti-bezuinigingscoalitie van strijdbare en bezielde leiders (m/v). Laten wij vooral het voortouw in die discussie nemen. Lijkt me een abc-tje.