Your cart is currently empty!
Besparingen. De regering zal steeds verder gaan
Naar een volgende besparingsoperatie in februari?
Eind december werd in het parlement de pensioenhervorming erdoor gejaagd. Als deze maatregelen niet worden gestopt zullen we – hoewel Belgische werknemers een pak productiever, intenser en “flexibeler” werken dan pakweg 30 jaar geleden – de oudere generatie uitputten en de jongere generatie van haar jobs beroven. De economie gaat immers op Europees vlak opnieuw richting crisis. Die dreigt nog een stuk ernstiger te worden dan de crisis van 2008: de instrumenten waarop de heersende klasse kan terugvallen om een antwoord te verzinnen, raken uitgeput.
Volgens een interne peiling van het VBO (de Belgische patroonsorganisatie) verwacht men in 70% van de economische sectoren in ons land een achteruitgang van de winstgevendheid, en dat tijdens de komende zes maanden. Pessimisme was ook het dominante element rond de investeringen en de omzet van bedrijven. De Belgische economie zit dan ook al sinds eind vorig jaar in een recessie of een inkrimpingsscenario. Grotere jobverliezen doen zich meestal pas na enkele maanden voelen. Als de investeringen er niet zijn, zal ook het aantal jobaanbiedingen beginnen terug te vallen.
Ook de eurocrisis kan op korte termijn roet in het eten gooien. Als een diepere eurocrisis leidt tot een nieuwe ronde van “steun aan de banken” – wat in een bepaald stadium dreigt te gebeuren – dan zit België weer met een staatsschuld van niet 97,2% van het BBP (zoals eind 2011 volgens de Nationale Bank) maar met een schuld die ruim boven de 100% uitkomt. Dat zou voor de regering ook een hogere rente op staatsobligaties inhouden, gezien de dictaten van “de markten”.
Jongeren die in de media dikwijls worden opgevoerd als “anti-staking” – men probeert zelfs de jongeren op te zetten tegen ouderen in een “generatieconflict” – zouden de gevolgen van zo’n nieuwe crisis – waarvan zij de eerste slachtoffers zullen zijn – in hun achterhoofd dienen te houden als de burgerlijke media hen nog eens tegen de “bevoorrechte babyboomers”, of tegen stakende vakbonden, opzet. Wie als student enkele jaren bijstudeert “omwille van de crisis”, of misschien enkele jaren nodig had om de geschikte studierichting te vinden, of – waarom niet? – er een jaar op uit trekt om “de wereld te zien”, zal bij terugkomst opkijken tegen een loopbaanvereiste van 40 jaar in de plaats van 35, in de private sector. Dat zijn niet allemaal gewerkte jaren, ook periodes van werkloosheid tellen mee. Maar jongeren die op hun 25e op de arbeidsmarkt terechtkomen, zullen er sowieso niet aan moeten denken om voor hun 65 jaar op pensioen te gaan. Tenminste, als deze rechtse besparingsregering haar zin krijgt. Gezien de hogere scholingsgraad en de weinig aantrekkelijke arbeidsmarkt zal een groot aantal jongeren hiermee worden geconfronteerd.
Volgens een studie in opdracht van de Europese Commissie denken Belgische arbeiders en bedienden respectievelijk tot 58,1 jaar en 60 jaar te kunnen werken (La Libre Belgique, 13/1/12). Met haar plannen wil de regering bepaalde periodes van werkloosheid, brugpensioen, tijdskrediet,… echter niet meer laten meetellen voor de loopbaanvereiste. Volgens het ABVV is de loopbaan momenteel gemiddeld 42 jaar voor mannen en 31 jaar voor vrouwen, met ongeveer 1/3 van die tijd in “met werk gelijkgestelde periodes” (werkloosheid, ouderschapsverlof, tijdskrediet,…). We zullen langer werken voor een beperkter pensioen, en vrouwen zullen extra hard worden getroffen. Nu reeds is 20% van de gepensioneerden arm in ons land.
Hogere prijzen, jacht op de werklozen,… voor ons – een knuffelbeleid voor de superrijken en de banken
Prijzen van elektriciteit en gas stegen met respectievelijk 12% en 20% in 2011 voor een gezin van vier. De regering wil de accijnzen verhogen voor sterke drank, bier en tabak; de BTW zal worden verhoogd voor digitale TV; de prijzen van trein, tram en bus worden duurder vanaf 1 februari (openbaar vervoer zal ook verder onaantrekkelijk worden gemaakt door nieuwe besparingen); de banken zullen hun rekening doorschuiven door extra kosten aan te rekenen voor Bancontact en voor internetbankieren; energiebesparende werken worden een pak duurder. En samen met die prijsstijgingen durven de patroons en een trits politici de automatische loonindexering provocatief in twijfel te trekken.
Een regering in dienst van de werkenden, de jongeren en gepensioneerden zou energiebedrijven die winst boven onze noden plaatsen en banken die het geld uit onze zakken blijven kloppen met fictieve kosten en dure leningen – nadat we hen met belastinggeld hebben gered! – laten overnemen door de gemeenschap, het personeel en democratisch verkozen gebruikersorganisaties.
De regering-Di Rupo zat in 2011 met een begrotingstekort van 4% van het BBP. Dat zal ze via extra besparingen terug proberen dringen tot 2,8% dit jaar. En ook de Vlaamse en Waalse regering, en na de verkiezingen eind dit jaar de steden en gemeenten, zullen de besparingen blijven opdrijven.
In Griekenland, Portugal, Ierland,… hebben we gezien dat een hard besparingsbeleid geen enkele oplossing biedt, de groei ondermijnt en de inkomsten keldert. De regering wil meer controleurs van fiscale en sociale fraude op pad sturen, maar de miljardencadeaus blijven ondertussen via lastenverlagingen en de notionele intrestaftrek naar de grote bedrijven stromen. De echte “transfers” gaan nog steeds van arm naar rijk. De slachtoffers van de crisis – jongeren die langer moeten wachten op een uitkering, werklozen die sneller de hoogte van hun uitkering zien dalen – moeten er opnieuw voor opdraaien. En dit terwijl de rijkdom in dit land de laatste 30 jaar nog altijd meer dan verdubbeld is…
Besparingen niet tijdelijk – de crisis is structureel, vecht voor een arbeidersregering!
De burgerlijke politici verlagen hun brutoloon met 5% – nog steeds een riant managersloon en hoeveel zitten er in raden van bestuur geld op te strijken? – en proberen zo de valse indruk te wekken dat “iedereen een beetje zal moeten besparen”. Maar het gaat om het grootste besparingspakket in decennia, en dit is nog maar de eerste reeks van maatregelen. Volgend jaar (of reeds vroeger) moet nog eens een gelijkaardige som worden bespaard!
Door niet iedereen tegelijk aan te pakken maar de ouderen, jongeren, werklozen,… eerst hopen de patroons en de regering een structurele daling van de loonkost op te leggen. Deze neerwaartse spiraal is echter al 30 jaar bezig, massale strijd en stakingsactie moet en kan een versnelling ervan verhinderen. Maar dan hebben we goed voorbereide acties nodig, een degelijk politiek antwoord, een nieuwe massale partij voor werkenden en jongeren, en een socialistisch programma om echte verandering te realiseren.