Vandaag brengt Paul Geudens in Gazet van Antwerpen eens te meer zijn vaste refrein over de regeringsonderhandelingen. Er moet meer bespaard worden, is hij van oordeel. En het is niet omdat de PS al heeft toegegeven op haar programma dat er een goed akkoord zou zijn. Neen, voor Geudens had De Croo gelijk omdat de harde liberale voorstellen “veel beter sporen met de mening van de min of meer objectieve buitenwereld”.
Geudens heeft de afgelopen maanden geen economen of financiële experts “horen pleiten voor de PS-remedies.” Meer nog, ze “zeggen allemaal hetzelfde: België gaat kapot onder de belastingdruk en aan vastgeroeste sociaaleconomische structuren.” Als alle experts het zeggen, dan is het de mening van de “min of meer objectieve buitenwereld”. Sta ons toe om het daar niet mee eens te zijn.
Vandaag wordt een hard en direct besparingsbeleid niet algemeen als zaligmakende oplossing voor de crisis van het kapitalisme naar voor geschoven. Integendeel, er zijn steeds meer economen die moeten erkennen dat een dergelijk besparingsbeleid een omgekeerd effect heeft en de economie dieper naar beneden trekt.
Ook in neoliberale kringen is dat het geval. Marc De Vos van Itinera kleurt nooit buiten de donkerblauwste lijnen, maar zelfs hij moest enige tijd terug over de harde besparingen in Griekenland erkennen: “Enerzijds lijkt de remedie erger dan de kwaal, in die zin dat ze de economie de dieperik in stampt, waardoor een land als Griekenland in een uitzichtloze spiraal van steeds meer schuld terecht komt. Anderzijds kan de bevolking zelf niet blijven slikken zonder toekomstperspectief, getuige de straatprotesten. En zonder medewerking van de bevolking kan geen enkel hervormingsprogramma slagen.”
De Vos wordt bijgetreden door de liberale politici Annemie Neyts die deze week in De Standaard nog verklaarde: “Voor Griekenland mag men geen medicijn toedienen dat zo sterk is dat de patiënt sterft.” Ook stelt ze de “min of meer objectieve buitenwereld” ofte de ‘markten’ zelf in vraag. “Wat mij als goede liberaal meer en meer begint te ergeren, is dat men doet alsof de markten hoogstaande morele wezens zijn, die slechts één bekommernis hebben, namelijk begrotingsdicipline, terwijl de speculanten er vooral op uit zijn om in een zo kort mogelijke tijd een zo groot mogelijke winst te boeken.” We kunnen Annemie alvast geruststellen, wij hebben nooit gedacht dat de markten “hoogstaande morele wezens” zijn.
Of nog de liberale econoom Paul De Grauwe in ‘De Morgen’: “We zitten nu terug in de miserie omdat we nog niet uit de miserie geraakt waren. In feite is het gewoon dezelfde crisis. In 2009 zaten we in een diep dal, en daar zijn we niet uitgeraakt. Binnen de eurozone kwam de dwang van de markt die zegt: saneren, saneren, saneren. Een slecht idee, want als we dat allemaal tegelijk doen, gaan we regelrecht naar een nieuwe recessie.” De Financial Times ging deze zomer zelfs zover om te zeggen dat België het economisch relatief goed doet omdat er geen zwaar besparingsbeleid wordt gevoerd.
Paul Geudens heeft geen enkele econoom of expert gehoord die het besparingsbeleid in vraag stelde. Misschien moet hij eens wat verder kijken dan zijn eigen editorialen in de Gazet van Antwerpen? Zelfs liberalen moeten erkennen dat een veralgemeend besparingsbeleid de economie in Europa regelrecht naar een nieuwe recessie drijft. Voor Geudens kan dat blijkbaar niet snel genoeg het geval zijn. Geudens hoorde ook de voorstellen van pakweg Obama in de VS niet, terwijl die met zijn getemporiseerde besparingen nauw aanleunt bij wat de sociaaldemocratie en christendemocratie bij ons willen.
Wie bepaalt overigens wat de zogenaamd “min of meer objectieve buitenwereld” denkt? Vandaag worden we om de oren geslagen met het argument dat we de markten moeten tevreden stellen. In crisissituaties leidt dit zelfs tot het aanstellen van ondemocratisch verkozen technocratische regeringen van bankiers en speculanten. Daarmee wordt meteen duidelijk gemaakt wie de toon zet in die “objectieve buitenwereld”: diegenen die zelf mee de crisis veroorzaakt hebben door te speculeren en te gokken met ons geld. Waarom zouden we nu moeten aanvaarden dat ze hun gokschulden op onze kap afschuiven?
Voor Paul Geudens bevestigt "iedereen" dat er in ons land een probleem is met “de belastingdruk en aan vastgeroeste sociaaleconomische structuren.” Concreet wordt door de EU en door de liberalen voorgesteld om de index aan te pakken, de werklozen strenger te bestraffen en oudere werknemers langer te laten werken.
De mythe van de hoge belastingdruk werd deze zomer al doorprikt. Het weekblad Knack sprak zelfs over hoe ons land (voor de grote bedrijven althans) een belastingparadijs is geworden. Het ACV plakte er cijfers op: het reële belastingtarief voor bedrijven is van 19,9% in 2001 afgenomen tot 11,8% in 2009. Verder maakt Geudens niet duidelijk hoe een aanval op de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking (door de reële lonen te laten afnemen, uitkeringen te verlagen,…) tot economische groei zou leiden. Integendeel, het bestaan van een sociaal vangnet heeft de neergang van de economie wat afgeremd. De oorzaken van de crisis moeten overigens niet bij ons worden gezocht, wij hebben niet gegokt en gespeculeerd. Maar toch zouden wij moeten betalen.
De voorstellen van Di Rupo in de regeringsonderhandelingen hebben duidelijk gemaakt dat ook de PS samen met alle andere gevestigde partijen voor een hard besparingsbeleid gaat. Voor Open VLD en N-VA, die laatste partij kan voor Paul Geudens zelden iets fout doen, gaat dat echter nog niet ver genoeg. Zij willen een regelrechte sociale confrontatie aangaan. Maar over de essentie van het beleid zijn alle gevestigde partijen het eens. De tirade van Geudens tegen de PS of de opmerkingen over ‘dramaqueen Di Rupo’ die op het randje van de homofobie balanceren, zijn onderdeel van het PS-bashen dat vooral N-VA goed uitkomt en dat totaal voorbijgaat aan het feit dat de PS met haar voorstellen zelf een neoliberaal besparingsbeleid voorstaat.
Er zijn natuurlijk wel verschillen, maar die gaan vooral over het ritme van de besparingen. Net zoals de Tea Party in de VS sneller een totale sociale kaalslag eist terwijl de Democraten een trager ritme van besparingen wil, zijn er ook bij ons varianten op de Tea Party. Geert Noels en Bart De Wever worden daarbij vervoegd door Paul Geudens die zijn eigen standpunt meteen uitroept tot dat van de "min of meer objectieve buitenwereld".