NL Socialisme

Tag: Brexit

  • Noord-Ierland: geen terugkeer naar het geweld! Eenheid werkende klasse is nodig

    De afgelopen dagen hebben er protesten en rellen plaatsgevonden in protestantse arbeiderswijken in heel Noord-Ierland. Woensdagavond escaleerde het met confrontaties bij de ‘vredesmuur’ op Lanark Way in Belfast.  Er bestaat een reëel gevaar voor een aanzienlijke toename van sektarisch geweld in de komende maanden. Het feit dat in Belfast een buschauffeur en een fotograaf werden aangevallen, toont de realiteit dat de slachtoffers van deze ontwikkelingen bij de werkenden en hun gemeenschappen zullen vallen.

    Reactie door de Socialist Party (ISA in Noord-Ierland)

    Het doodlopende spoor van de oranje en groene politiek

    De coördinatie en een zekere mate van organisatie door de loyalistische paramilitairen is duidelijk, maar de protesten en rellen weerspiegelen ook de diepe woede, de wrok en de rechteloosheid die door velen worden gevoeld. De schuld voor de rellen ligt niet alleen bij degenen die bij het geweld betrokken waren, maar ook bij de Oranje (unionisten) en Groene (nationalisten) politici die de spanningen de afgelopen maanden hebben aangewakkerd, met name de DUP en Sinn Féin.

    Voor een deel zijn deze gebeurtenissen het gevolg van het feit dat de Britse en Ierse regeringen en het establishment van de EU er niet in zijn geslaagd een adequate oplossing te vinden voor de grenskwestie die door de Brexit is ontstaan. De Socialist Party heeft zich duidelijk uitgesproken tegen een verharding van de grens op het Ierse eiland, maar ook tegen het instellen van een grens in de Ierse zee, juist omdat we het effect daarvan voorzagen.

    De grens in de Ierse zee wordt door een groot deel van de protestantse gemeenschap gezien als een nieuwe stap om tegen hun wil in een verenigd Ierland te worden binnengedrongen. Velen zijn ook boos over de perceptie dat er één regel is voor Sinn Féin en een andere voor de rest van ons. Dat werd versterkt door de aankondiging dat niemand zal worden vervolgd voor deelname aan de massabegrafenis voor Bobby Storey, een groot evenement deze zomer waar alle coronaregels overboord gegooid werden.

    Meer in het algemeen weerspiegelen de rellen het falen en onvermogen van de Oranje en Groene politici om de sektarische verdeeldheid waarin zij een gevestigd belang hebben, te overwinnen. Zolang de politiek wordt gereduceerd tot een sektarisch spel van “wij tegen zij”, en elke kwestie die verdeeldheid zaait uitgespeeld wordt, is er geen oplossing voor de kwesties die onze gemeenschappen verdelen en is het conflict inherent aan de situatie.

    Buschauffeurs geven belangrijk voorbeeld voor vakbeweging

    Na de aanslag met een benzinebom op één van hun collega’s hebben buschauffeurs aan het stadhuis van Belfast geprotesteerd. Ze besloten om  in de getroffen gebieden – waar veel van het personeel woont – na 18.00 uur geen diensten meer te verrichten totdat hun veiligheid gegarandeerd is. Dat is een terechte stellingname. De vakbeweging in ruimere zin, waarin werknemers van alle achtergronden verenigd zijn, zou het voorbeeld van de buschauffeurs moeten volgen en werknemers bijeen moeten brengen om concrete actie te ondernemen tegen eventuele aanvallen of intimidatie.

    De vakbonden moeten er uiteraard voor zorgen dat er in het kader van Covid maatregelen worden genomen op het gebied van gezondheid en veiligheid, maar mag niet aarzelen om op te roepen tot protestacties tegen sektarisch geweld. Dit zou des te krachtiger zijn als het protest ingaat tegen de omstandigheden die aan deze rellen ten grondslag liggen, zoals armoede, werkloosheid, gebrek aan huisvesting, sociale achterstand en het ontbreken van een toekomst voor de bevolking. Deze elementen werden ook al benadrukt door mensen uit de getroffen gemeenschappen. Als een dergelijk initiatief niet van de vakbondsleiders komt, dan moeten vertegenwoordigers op de werkplek en gewone werknemers zelf het voortouw nemen.

    Buschauffeurs protesteren voor het stadhuis van Belfast

    “Slechte vrede” laat jongeren en werkenden in de steek

    Het beeld van een jongere die een benzinebom gooit naar een hek van een ‘vredesmuur’ – beschilderd met een citaat van Benjamin Franklin: “Er was nooit een goede oorlog of een slechte vrede” – geeft op ironische wijze de situatie weer. Niets geeft beter de ‘slechte vrede’ weer die hier de afgelopen 25 jaar heeft bestaan dan de ‘vredesmuren’ die de arbeiderswijken in Belfast en daarbuiten van elkaar scheiden. Sinds het Goede Vrijdagakkoord is het aantal ervan nog toegenomen. De rellen zijn het resultaat van een ‘slechte vrede’: een vrede waarin de sektarische verdeeldheid is geïnstitutionaliseerd in plaats van overwonnen, en die de arbeidersgemeenschappen geen “vredesdividend” heeft opgeleverd.

    Sommigen van de mensen die opgepakt waren in verband met de rellen waren amper 13 of 14 jaar oud. Dit spreekt boekdelen over het absolute falen van de Noord-Ierse regering om de problemen van jongeren aan te pakken. Het grootste deel van hun leven hebben de DUP en Sinn Féin de macht in de Noord-Ierse regering van Stormont gedeeld. Toch hebben jongeren in beide gemeenschappen steeds meer het gevoel dat ze geen hoop hebben op een fatsoenlijke toekomst, iets wat nog wordt versterkt door de steeds diepere economische crisis van het kapitalisme. Jarenlange besparingen door Stormont hebben ook veel van de jeugdclubs en andere diensten die in het verleden voor jongeren bestonden verwoest.

    Geen terugkeer naar het geweld – alleen eenheid van de werkende klasse kan oplossingen vinden

    Deze rellen zijn een waarschuwing voor wat er komen gaat als de sektarische krachten in beide gemeenschappen – van de “respectabele” politieke partijen tot de paramilitairen – geen tegenstand krijgen van een alternatief van de werkende klasse die de gemeenschappen echt overstijgt. Gemeenschappelijke strijd tegen de gemeenschappelijke ellende waarmee beide gemeenschappen worden geconfronteerd, is van essentieel belang, niet alleen om deze omstandigheden aan te vechten, maar ook om het sektarisme te bestrijden.

    Een gezamenlijke strijd van de arbeidersklasse – protestants, katholiek en geen van beide – kan de mensen wijzen op het potentieel voor fundamentele verandering: voor een breuk met het kapitalistische systeem dat verdeeldheid zaait, en voor een socialistische toekomst waarin de mensen van de arbeidersklasse werkelijk zeggenschap hebben over alle aspecten van de samenleving. Dit kan een basis vormen voor arbeiders en jongeren om echte en democratische oplossingen te vinden voor de kwesties die onze gemeenschappen momenteel verdelen, in een geest van solidariteit, compromis en wederzijds respect.

  • Geen winnaars bij deze Brexit

    Er is geen euforie onder de grote bedrijven of arbeiders, maar eerder een opluchting dat het lange, vermoeiende proces voorbij is, en – samenvallend met de Covid-19-crisis – een sterker gevoel dan ooit over de incompetentie van de conservatieve Tories.

    Door Sarah Wrack (Socialist Alternative in Engeland, Wales en Schotland)

    Viereneenhalf jaar na de stemming om de EU te verlaten, werd er uiteindelijk op het allerlaatste moment voor de deadline van Boris Johnson een handelsovereenkomst gesloten. Het Parlement had slechts enkele dagen de tijd om naar het akkoord te kijken voordat het werd geratificeerd. Het gaf een wel erg ironisch kantje aan de slogan van de rechtse Tories ten tijde van de Brexit over “het terugnemen van de controle.”

    Uit de opiniepeilingen van YouGov bleek dat een meerderheid van de bevolking wilde dat de overeenkomst werd aangenomen (ongeacht hoe zij in het referendum of bij de algemene verkiezingen stemden), ondanks het feit dat slechts weinigen (17%) vonden dat het een goede overeenkomst was voor Groot-Brittannië. Boris Johnson lijkt te hebben gegokt dat hij door tot op het laatste moment te wachten omtrent toegevingen rond de visserij om hem als een held voor te stellen die net op het laatste moment een akkoord binnenhaalde. Als dat de gok was, is het mislukt. Er is geen euforie onder de grote bedrijven en evenmin onder bredere lagen van de bevolking. Er is enkel opluchting dat het vermoeiende proces voorbij is. Tegelijk is er de Covid-19-crisis die het gevoel versterkt rond de incompetentie van de Tories.

    Dit kan weer omslaan in woede wanneer het voor meer mensen duidelijk wordt dat het proces in feite nog lang niet voorbij is! De overeenkomst die is gesloten is ongelofelijk dun, en ontbeert details over een aantal kwesties waarover waarschijnlijk nog jaren onderhandeld zal worden. Terwijl sommigen hebben gestemd om de EU te verlaten in de hoop op minder bureaucratie, heeft de overeenkomst een heel netwerk van werkgroepen en commissies voor opvolging, herziening en uitwerking van de details tot stand gebracht.

    Winnaars en verliezers

    Door sommige aspecten op deze manier open te laten, kon de overeenkomst worden gesloten. Het betekent dat het voor beide partijen voldoende vaag is om te proberen de overwinning te claimen. Eén van de grote kwesties in de onderhandelingen was bijvoorbeeld het “gelijke speelveld” en het behoud ervan in de toekomst: wat zouden de regels zijn om ervoor te zorgen dat geen enkele partij ‘oneerlijk’ voordeel kan behalen door hun wetten op het gebied van arbeid, milieu of staatssteun te wijzigen. De overeenkomst is bedoeld om de bestaande normen te handhaven, maar met het recht om in de toekomst af te wijken als de Britse regering dat wenst (en dan het risico te lopen dat er tarieven worden opgelegd als deze afwijkingen als een bedreiging voor de interne markt van de EU worden beschouwd). De EU kan dus aanspraak maken op succes omdat Groot-Brittannië geen toegang heeft gekregen tot de interne markt met het recht om te bepalen welke regels het wil. Maar de regering van Johnson kan aanspraak maken op succes omdat zij het “recht” van het Verenigd Koninkrijk heeft veiliggesteld om zijn eigen beslissingen te nemen, wat als politiek cruciaal werd beschouwd om de “soevereiniteit” te kunnen benadrukken.

    De realiteit is het tegenovergestelde: geen van beide partijen is hier de overwinnaar. De EU is tevreden dat het resultaat geen aantrekkelijk vooruitzicht voor andere lidstaten heeft gemaakt om uit de EU te stappen, en toch is het zeker verzwakt door het verlies van één van haar grootste economieën, en ongeveer een kwart van de defensie-uitgaven van de EU.

    Vanuit het oogpunt van het Britse kapitalisme is de catastrofe van een no-deal situatie weliswaar vermeden, maar dat is niet op basis van de belofte van Johnson dat er geen nieuwe handelsbelemmeringen zouden ontstaan. Er worden nieuwe douanecontroles ingevoerd en er worden met name beperkingen opgelegd aan bepaalde levensmiddelen. De onvermijdelijke extra bureaucratie die dit met zich meebrengt, brengt de mogelijkheid met zich mee van logistieke problemen, vertragingen in de havens, enzovoort, maar ook hogere kosten en meer tijd voor het papierwerk. Elke poging om deze kosten af te wentelen op de werkenden door middel van prijsverhogingen, ontslagen of loonsverlagingen moet door de vakbonden met kracht worden bestreden. Er is ook geen automatische erkenning van beroepskwalificaties en er zullen beperkingen zijn voor Britse bedrijven die diensten verkopen, vooral voor de financiële diensten. De waarde van de diensten is goed voor 50% van de Britse export.

    Noord-Ierland

    Een van de belangrijkste veranderingen is de tenuitvoerlegging van het Noord-Ierse protocol. Om de politieke en sociale gevolgen van de verharding van de grens op het eiland Ierland te voorkomen, zal Noord-Ierland deel blijven uitmaken van de interne markt voor goederen van de EU en is er nu een regelgevende grens aan de Ierse Zee. Het Noord-Ierse parlement zal om de vier jaar stemmen over de vraag of dergelijke regelingen moeten worden voortgezet, wat een regelmatige sektarische strijd over de Ierse grens zal betekenen, maar ook het vooruitzicht op een verharding van de noord-zuidgrens in de toekomst.

    Er zullen controles worden uitgevoerd op bepaalde goederen die tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland worden vervoerd, en naar verluidt zijn sommige kleinere bedrijven gestopt met de levering aan Noord-Ierland vanwege de hogere kosten die daarmee gepaard gaan. Terwijl sommige bedrijven in Noord-Ierland wellicht profiteren van de toegang tot beide markten, blijft er in andere sectoren een verhoogd risico op banenverlies en sluitingen, die moeten worden tegengegaan.

    Voor veel protestantse werkenden in Noord-Ierland voelt de nieuwe regeling aan als een “economisch verenigd Ierland” en als een verdere stap om hen in een verenigd Ierland te duwen, waar zij een kleine minderheid zullen vormen. De Republiek Ierland heeft ermee ingestemd de kosten te betalen voor studenten in Noord-Ierland om toegang tot de Erasmus-regeling te behouden en voor reizigers om toegang te krijgen tot Europese gezondheidsdiensten. Hoewel het er tot nu toe op lijkt dat de protestantse partij DUP dit wil bagatelliseren, kunnen zij de nieuwe regelingen gebruiken om de sektarische spanningen in de toekomst nog verder op te voeren wanneer dat in hun politieke kraam past. Een socialistische benadering gebaseerd op solidariteit van de arbeidersklasse en eenheid over de sektarische scheidslijnen heen is essentieel.

    Wat nu?

    De kapitalistische politici over alle politieke en nationale verdeeldheden heen zeggen dat we nu eindelijk Brexit achter ons kunnen laten. Het jarenlange proces van onderhandelingen en discussies heeft immers aangetoond dat ze niet in staat waren om een oplossing te vinden gericht op de belangen van de gewone mensen. Dit droeg er overigens aan bij dat veel mensen in 2016 ervoor stemden om de EU te verlaten. Armoede, onzekere jobs, lage lonen, grotendeels afgebouwde openbare diensten en een gevoel van vervreemding van alle politieke instellingen … zijn niet verdwenen, integendeel.

    De stem om de EU te verlaten was vooral tegen het establishment gericht. Het heeft de kapitalistische klasse in een crisis gestort, onder meer door het neerhalen van twee Tory-premiers. Het was een harde klap voor het neoliberale project van de Europese Unie. Tegelijk wezen wij er op dat ‘Leave’ op basis van het kapitalisme geen van de onderliggende problemen zal oplossen. Dit had anders kunnen zijn als Jeremy Corbyn en de vakbondsleiders een effectieve en actieve leiding hadden gegeven aan een campagne tegen besparingen en het volledige asociale beleid.

    Geen enkele overeenkomst tussen de Tories en andere Europese kapitalistische politici zou ooit tegemoet komen aan de behoeften en wensen van de werkende klasse. Daarvoor kunnen we alleen maar vertrouwen op de potentiële kracht van de georganiseerde arbeidersklasse en massabewegingen in Groot-Brittannië en de rest van de wereld om echte, socialistische veranderingen teweeg te brengen. Op basis van democratisch publiek bezit en beheer van de economie en planning om in de behoeften van de meerderheid van de bevolking te voorzien, kunnen we een betere toekomst opbouwen waarin de volkeren van Europa en de wereld op een vrije, vrijwillige en gelijkwaardige basis kunnen worden verenigd.

  • Brexit: deal of geen deal, werkenden kunnen enkel op eigen kracht rekenen

    Na vier jaar van uiterst pijnlijke en soms vervelende onderhandelingen doemt nu het ogenblik aan waarop Groot-Brittannië de EU zal verlaten. De vooruitzichten gingen als een slinger heen en weer tussen de mogelijkheid van een akkoord en die van een ‘no deal’. Binnen enkele dagen zullen we het resultaat kennen. Los van het resultaat moeten we kijken naar de vooruitzichten voor de werkende klasse.

    Door Mike Forster, Socialist Alternative (ISA in Engeland, Wales en Schotland)

    Waarom hebben beide partijen een deal nodig?

    Waarschijnlijk zal het Britse kapitalisme het meest te verliezen hebben van een ‘no deal’ scenario. Bedrijfsleiders staan in de rij om Johnson te waarschuwen voor de gevolgen. Het is niet alleen de mogelijkheid dat tot 30% van de Britse export naar de EU bedreigd is, die hen zorgen baart, maar ook de massale overbelasting in de Britse havens als er extra handelscontroles nodig zijn. Een combinatie van een plotselinge stormloop op de handel (er is een toename van 30% van goederen die sinds september worden afgehandeld), omdat bedrijven proberen voorraden aan te leggen als er geen deal komt, plus vertragingen als gevolg van Covid-19 en een anticipatie op vertragingen bij de douane in Europese en Britse havens, heeft aan beide zijden van het continent voor enorme problemen gezorgd. De British Freight Association heeft de vertragingen van de afgelopen tien weken omschreven als een “instorting van de transportband van schepen en containers en een retourstroom van lege containers.”

    Dit alles is een anticipatie op een zachte of harde grens die het bestaande vrije verkeer van goederen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zal belemmeren. Dergelijke vertragingen zullen grote gevolgen hebben voor de werkenden en hun gezinnen in de vorm van hogere prijzen en mogelijk banenverlies.

    Sommige economen hebben in dit geval een verdere daling van het Britse BBP met 2-3% voorspeld. Dit zou op zijn beurt enorme problemen opleveren voor Johnson binnen zijn regering en de samenleving in het algemeen. Ondanks zijn retoriek over ‘soevereiniteit’ zou Johnson de voorkeur geven aan een soort deal om verdere schokken te voorkomen in een toch al kwetsbare situatie, zowel economisch en politiek.

    Ook de EU vreest de economische ontwrichting van grenscontroles en economische tarieven. Niemand zal er baat bij hebben dat de handelsspanningen toenemen tegen de achtergrond van de grootste daling van de economische groei in meer dan 300 jaar. De EU probeert wanhopig haar eigen herstelplan op te stellen, dat nog steeds betwist wordt door verschillende lidstaten van de EU. Zij vrezen ook de politieke gevolgen van Brexit voor de eenheid van het EU-project. Alle spanningen van het afgelopen jaar kunnen immers gemakkelijk uitmonden in zeer sterke nationalistische en anti-EU-sentimenten in de natiestaten en onder de bredere arbeidersklasse.

    Wat zijn de knelpunten?

    Beide partijen hebben hun  eigen ‘rode lijnen’ in deze laatste discussies. Naast de discussie over de visserijrechten gaat het over wat ze “gelijke kansen” en “Britse soevereiniteit” noemen. Socialisten moeten een eigen analyse rond deze kwesties naar voren schuiven.

    De Britse kapitalisten hebben behoefte aan een onbelemmerde toegang tot de Europese markten, die het grootste deel van de Britse export blijven uitmaken. Bijgevolg blijft Johnson eisen dat er sprake is van tariefvrije handel. De EU heeft zich bereid verklaard om daarmee in te stemmen, in ruil voor een gelijke regeling voor EU-goederen die naar het Verenigd Koninkrijk komen. Johnson wil de “vrijheid” om puur Britse normen toe te passen, d.w.z. de “vrijheid” om de rechten van werkenden en garanties nog meer te verwateren.

    De belofte van financiënminister Rishi Sunak om overal in het land ‘vrijhavens’ op te zetten, is een ernstige waarschuwing voor de arbeidersklasse. Dit zal immers een enorme aanval betekenen op de lonen, voorwaarden en rechten van de werkenden. Socialisten moeten zeer voorzichtig zijn met verwijzingen naar de Britse soevereiniteit, aangezien dit alleen van toepassing zal zijn op de belangen van de kapitalisten en niet op die van de werkenden. We kunnen en zullen de Tory-regering of de EU niet vertrouwen om onze belangen in deze onderhandelingen te behartigen.

    Zoals we vorige maand al stelden (zie: https://internationalsocialist.net/en/2020/09/britain-northern-ireland-and-brexit): “In dit verband wil dat deel van de Tories rond Johnson de vrijheid om staatsteun te gebruiken om Britse bedrijven te steunen die hiervoor niet in aanmerking komen volgens de EU-regels. Die EU-regels zullen nog steeds van toepassing zijn op Groot-Brittannië als het de “integriteit van de EU-markt” raakt. Dit zou ook gelden als de Britse regering steun wil geven aan een bedrijf dat bijvoorbeeld ook in Noord-Ierland actief is. Deze staatssteun zou niet gericht zijn op het reden van jobs of openbare diensten, maar op het subsidiëren van grote bedrijven, zoals technologiebedrijven, waarvan Johnson hoopt dat ze Groot-Brittannië zullen toelaten om te concurreren met de VS en China.”

    De onderhandelaars waren bereid om een manier te vinden om door dit mijnenveld heen te komen, maar ze kwamen op het laatste moment vast te zitten, grotendeels om secundaire redenen en beide partijen kwamen tot de vaststelling dat er geen akkoord was, een no-deal dus. Ze proberen nu terug te komen op dit resultaat, maar in werkelijkheid zullen deze en toekomstige onderhandelingen de vele problemen die uit Brexit voortkomen niet oplossen.

    Waarom zal elk resultaat meer problemen veroorzaken?

    De ironie van Johnson’s bewering dat hij de belangen van het Verenigd Koninkrijk beschermt, ligt in het feit dat het Verenigd Koninkrijk uit elkaar valt.  Een meerderheid van de Schotten is nu voorstander van onafhankelijkheid, vooral als middel om te ontsnappen aan het Tory-bewind. De aanpak van Covid-19 heeft dit versterkt, net zoals alle chaos rond Brexit. Hetzelfde zien we, op beperktere schaal, in Wales en nu zelfs in een groeiende kloof tussen het noorden en het zuiden van Engeland.

    Hoewel Johnson heeft aangeboden de beruchte Withdrawal Bill te laten vallen in ruil voor concessies van de EU, zullen de hardnekkige kwesties in Noord-Ierland hem blijven achtervolgen.

    Het is nu voor iedereen duidelijk dat Johnson’s bewering bij de verkiezingen vorig jaar dat hij een ‘kant en klaar’ voorstel had om “Brexit klaar te krijgen”, niet meer dan een holle frase was. Johnson heeft zijn voorsprong na de verkiezingen verkwanseld door zijn aanpak van de Covid-19-crisis en komt nu bij grote delen van de arbeidersklasse over als incompetent en onbekwaam om complexe kwesties aan te pakken. Deze enorme en snelle daling van populariteit heeft zich in de gelederen van zijn eigen partij gemanifesteerd, waarbij enkele backbenchers zijn competentie en leiderschap al in twijfel trokken. Dit heeft op zijn beurt weer invloed op de onderhandelingen, waarbij een collectief wantrouwen lijkt te bestaan ten opzichte van Johnson in het bijzonder en zijn regering in het algemeen. Deze spanningen kwamen onlangs aan het licht met het gedwongen vertrek van Cummings en anderen. Dit toonde de massale aanhoudende verdeeldheid in de Tory-partij.

    De zwaktes van Johnson zijn een factor in de huidige situatie, maar in werkelijkheid kunnen de enorme structurele zwakheden van het Britse kapitalisme in de huidige periode niet worden overwonnen door één of andere overeenkomst. De daling van het Britse BBP dit jaar was veruit de ergste van alle Europese rivalen. De industriële productie is nog goed voor minder dan 10 procent van de totale productie, waarbij de economie sterk afhankelijk is van horeca, toerisme, de dienstensector en de speculatie: allemaal sectoren die zwaar getroffen zijn door Covid-19. De Britse kapitalisten hebben een economisch model ontwikkeld dat hen steeds verder achterop ziet raken bij hun rivalen. Hun antwoord op deze zelfgemaakte problemen was het toedienen van het ‘medicijn’ van lage lonen, privatisering en grote werkonzekerheid aan de werkenden en hun gezinnen.  Aan die lijst kunnen we nu de groeiende massale werkloosheid toevoegen. Deze maatregelen hebben hen verder verzwakt, terwijl ze de grootste kloof tussen arm en rijk in de recente geschiedenis hebben gecreëerd.

    Toen Johnson en Gove in het referendum van 2016 het idee verdedigden om “de controle terug te nemen”, vond dit een weerklank bij veel werkenden. Deze belofte zal hen achtervolgen als de arbeiders op zichzelf en op hun eigen acties beginnen te vertrouwen om met de werkende klasse in het algemeen de controle terug te nemen en niet op kapitalistische politici te vertrouwen om het voor hen te doen.

    Wat is het antwoord?

    Socialisten denken niet dat de belangen van de arbeidersklasse door het kapitalisme kunnen worden behartigd. Of het nu binnen of buiten de EU is, of er nu een deal is of niet, het kapitalisme bestaat om de rijke elite te dienen. Welke maatregelen ze ook nemen, ze kunnen niet slagen. De Covid-19 crisis heeft alle kwalen van de samenleving aan het licht gebracht. Vanuit economisch oogpunt is het kapitalisme gered met ongekende reddingsoperaties van de staat. Anders hadden ze deze economische schok niet kunnen overleven.

    Maar de daaruit voortvloeiende sociale crisis die zich nu ontvouwt, bouwt de woede en het verzet op grote schaal op. De kapitalistische reactie is geweest om zich terug te trekken achter de staatsgrenzen en meer handelsoorlogen te voeren. Dit gebeurt in de verspreiding van het Covid-19 vaccin dat is veranderd in een strijd tussen de rijkste landen die het leeuwendeel van de vaccins opkopen en de armste en meest kwetsbare landen buiten beschouwing laten. Daar zien we wat kapitalistische samenwerking waard is.

    Werkende mensen daarentegen toonden vooral een grote mate van solidariteit en wederzijdse steun. Ze hebben niet gewacht op regeringen of bedrijven om dit te doen. Deze instinctieve klassensolidariteit staat in schril contrast met de kapitalistische inhaligheid van ‘elk voor zich’.

    De kapitalistische EU is niet het antwoord en ook de nationalistische benadering van een isolement zoals verdedigd door de Tories is dat niet. Deal of geen deal, Socialist Alternative staat voor internationale solidariteit van de werkende klasse. We herhalen onze voorstellen en standpunt:

    • Vakbonden moeten noodconferenties organiseren om de strijd aan te binden met elke handelsovereenkomst met asociale gevolgen voor de werkenden, of die nu met de EU of met de VS gesloten wordt, of tegen de asociale gevolgen van een no-deal Brexit, waaronder aanvallen op de rechten van werkenden, jobs, lonen, arbeidsvoorwaarden of bedrijfssluitingen.
    • Deze strijd moet over de grenzen heen en op internationaal niveau worden georganiseerd – Verzet tegen de race to the bottom!
    • Verzet tegen de verharding van de grenzen – of het nu in Ierland is of op de Ierse zee. Voor de eenheid van de werkenden tegen het sektarisme!
    • Voor het recht op zelfbeschikking van de Schotse bevolking, inclusief het recht op een referendum over onafhankelijkheid.
    • Nee tegen een Tory Brexit! Nee tegen de neoliberale, kapitalistische EU! Tegen handelsverdragen die de rechten van de werkenden ondermijnen, strijd voor de nationalisatie van belangrijke sectoren onder democratische controle en beheer van de werkenden, als een stap in de richting van het plannen van de economie in het belang van de arbeidersklasse.
    • Voor een vrije, vrijwillige en gelijke socialistische federatie van Engeland, Wales, Schotland en Ierland, met bescherming van de rechten van alle minderheden, als onderdeel van een socialistisch Europa en een socialistische wereld.

  • Vervroegde Britse verkiezingen. Met socialistisch programma kan Corbyn winnen

    Massabeweging nodig om te winnen – organiseren voor een socialistisch programma

    De parlementsverkiezingen van december kunnen een historisch keerpunt vormen. Het is een kans om een massabeweging op te bouwen om een samenleving te eisen gericht op de belangen van de meerderheid van de bevolking. Het is een kans om de Tories eruit te schoppen en Jeremy Corbyn premier te maken.

    Verklaring door Socialist Alternative, onze zusterorganisatie in Engeland, Wales & Schotland

    Corbyn kan deze verkiezing winnen. Om dat te doen moet hij rechtstreeks met de arbeidersklasse en jongeren spreken met een duidelijk programma dat het leven van de meerderheid van de bevolking verandert. Toen Corbyn zijn verkiezingscampagne lanceerde, riep hij opvallend op tot ‘echte verandering’. De echte verandering die we nodig hebben is een socialistische verandering.

    Er moet een einde komen aan de besparingen. Tien jaar van Tory brutaliteit heeft een groeiend deel van de bevolking bij de voedselbank doen belanden. Bijna vier miljoen kinderen leven in armoede. Werkenden hebben een decennium van loonmatiging doorstaan. Jongeren worden geconfronteerd met een schuldenlast en een huisvestingscrisis. Elke generatie heeft te kampen met toenemende problemen rond geestelijke gezondheid: de symptomen van een zieke samenleving.

    Ondertussen wordt de nationale zorgdienst NHS beetje bij beetje verkocht aan de hoogste bieder. En de klimaatafbraak bedreigt de toekomst van onze planeet.

    Toch is er in onze samenleving een enorme rijkdom. Rijkdom die voor het overgrote deel geconcentreerd is in de handen van een kleine rijke elite. Het zijn deze rijke enkelingen – de kapitalistische klasse – die eigenaar zijn van en controle hebben over de enorme monopolies die onze economie domineren, en in het verlengde daarvan het leven van miljoenen mensen. Zij betalen nauwelijks belasting. Ze vervuilen de aarde. En nu willen ze onze openbare diensten verder afbouwen en privatiseren.

    Hun klasse is momenteel goed vertegenwoordigd in het parlement. Hun vertegenwoordigers zitten niet alleen op de Tory-banken. Ze hebben betrouwbare vertegenwoordigers bij de Schotse nationalisten van SNP. En ze hebben nog meer verkozenen op de banken van Labour. Die wachten geduldig en volhardend om Cobyn te ondermijnen en uiteindelijk uit te schakelen.

    Deze verkiezing is een kans om de kapitalistische klasse een harde klap toe te brengen. Het is hun macht die moet worden aangevochten. Het is hun systeem – het kapitalisme – dat de aarde schaadt, de lonen drukt, onderdrukking op basis van ras, geslacht, seksualiteit, … genereert en in stand houdt.

    Boris moet weg!

    Boris Johnson – de door Eton opgeleide multimiljonair – wil ons belachelijk genoeg laten geloven dat hij een anti-establishment figuur is. Hij beweert het volk te vertegenwoordigen in een wedstrijd van ‘het volk versus het parlement’.  Maar wat weet deze Tory van het leven onder besparingen?

    Het beste tegengif voor deze leugens is niet de verdediging van een parlement dat volgestopt is met bevoorrechte, pro-kapitalistische politici. In plaats daarvan moet Corbyn deze verkiezingen gebruiken voor een strijd van ‘het volk versus de 0,1% superrijken’. Hij moet de arbeidersklasse mobiliseren, samen met de jongeren, om te strijden voor een alternatief voor besparingen en ellende.

    Corbyn staat voor de taak om een programma te verdedigen dat de arbeidersklasse over de kloof tussen Leave en Remain heen kan verenigen. De maanden van parlementair geruzie en spelletjes over Brexit leiden terecht tot afkeer onder de gewone mensen. De meesten begrijpen instinctief dat het in de eerste plaats gaat om twee vleugels van een bevoorrechte elite die ruzie maakt over welke handelsregelingen het gunstigst zijn voor het grootkapitaal.

    De stem van de werkenden was afwezig in dit debat. Maar Corbyn heeft de mogelijkheid om daar verandering in te brengen. Hij moet moedig duidelijk maken dat deze verkiezing niet weer een Brexit-referendum is. Het moet een referendum over besparingen worden – over tien jaar wreed en rampzalig Tory-regime. En wat meer is, hij moet zijn anti-besparingsprogramma koppelen aan een proactieve, internationalistische en sterk antiracistische benadering van de kwestie van het verlaten van de EU.

    Rode lijnen van de EU

    Corbyn moet duidelijk zijn dat een Labour-regering in de heropende EU-onderhandelingen de belangen van de werkenden en hun gezinnen als rode lijnen zal vaststellen. Dat hij weigert in te stemmen met de talloze neoliberale verdragen die momenteel door de EU zijn geïnstitutionaliseerd en die tegen de arbeidersklasse indruisen. Dit zijn verdragen die worden gebruikt om de rechten van werkenden te ondermijnen en een race naar de bodem te creëren. Het gaat onder meer om de richtlijn inzake gedetacheerde werknemers, beperkingen op staatssteun en mededingingswetten die belemmeringen opwerpen – die een regering van de arbeidersklasse zou moeten trotseren – voor de renationalisatie van geprivatiseerde openbare diensten.

    Bovendien zou Corbyn een standpunt moeten brengen dat internationalistisch is. Dit standpunt moet ingaan tegen de verachtelijke wreedheid waarbij migrerende werknemers achterin vrachtwagens omkomen. Het echte alternatief voor de huidige EU-bazenclub is niet een of andere Little Englander-fantasie. Het is een Europa voor werkenden en hun gezinnen – een socialistisch Europa. We leven op een continent dat de afgelopen tien jaar massaal protest en strijd tegen besparingen kende. Een Britse regering die een anti-besparingsprogramma ten uitvoer legt en beroep doet op de massa’s van Europa om dit programma te steunen, zou de katalysator kunnen zijn voor bewegingen en opstanden doorheen het continent.

    Corbyn heeft dus werk te doen. Maar deze verkiezing mag niet alleen over hem als individu gaan. Want wat de uitkomst op 12 december ook moge zijn, we weten dat de strijd dan nog niet voorbij is. Mocht Corbyn winnen, dan zal hij onmiddellijk geconfronteerd worden met de toorn van een kapitalistische klasse die haar winsten wil beschermen en haar voorrechten wil verdedigen. En als Corbyn alleen op het parlement vertrouwt om hem te verdedigen tegen dergelijke krachten zal hij bijzonder kwetsbaar zijn.

    Werkenden en hun gezinnen mobiliseren

    De geschiedenis wordt niet alleen in de parlementaire kamers van Westminster gemaakt. De arbeidersklasse heeft een enorme potentiële macht. Het zijn immers de arbeiders die de grondstoffen van de wereld omzetten in goederen die mensen kunnen gebruiken, die goederen over de hele wereld verdelen, die alle diensten leveren die de maatschappij draaiende houden. Dus als we collectief handelen, hebben we de kracht om een rol te spelen in de geschiedenis – om actoren van verandering te zijn.

    We moeten deze verkiezingen gebruiken om een beweging op te bouwen die niet alleen op deze campagne gericht is. De verkiezingen van 2017 gaven een idee van wat er mogelijk is. We hebben behoefte aan massabijeenkomsten in steden in het hele land. Er moeten ook massale campagnemomenten worden georganiseerd.

    Het is positief dat werkenden van Royal Mail, van universiteiten en in een hele reeks lokale conflicten tijdens deze campagne in staking gingen of zullen gaan. Het is van vitaal belang dat deze acties doorgezet worden. In feite zouden de vakbonden centraal moeten staan bij de opbouw van deze beweging. Deze geschillen zouden tijdens de campagne centraal kunnen staan, waardoor het vertrouwen van de werkenden in heel Groot-Brittannië wordt vergroot en belangrijke eisen centraal in het debat komen. Het is positief dat Corbyn, in een tijd waarin het postpersoneel onder vuur ligt, beloofde om de post samen met het spoor en het water te renationaliseren. Die verklaring kwam er meteen bij het begin van zijn verkiezingscampagne.

    Uiteindelijk moeten we een massabeweging opbouwen die Corbyn ertoe kan aanzetten verder te gaan dan zijn huidige, positieve programma. De geschiedenis waarschuwt ons dat de kapitalistische klasse niets zal onbenut laten om hun rijkdom en macht te beschermen. Economische sabotage – dreigende verplaatsing van banen uit het land, kapitaalvlucht en meer – zou de waarschijnlijke reactie zijn op plannen voor grootschalige hernationalisatie.

    Sabotage

    Corbyn moet maatregelen nemen om de arbeidersklasse te beschermen tegen de gevolgen ervan. Dat vereist de bereidheid om maatregelen te nemen die verder gaan dan de kapitalistische beperkingen. Het betekent dat de banken moeten worden genationaliseerd en de controle over de kapitaalstromen moet worden overgenomen. Het betekent dat we bereid zijn om de belangrijkste macht van de kapitalistische klasse aan te vechten: hun controle over de economie. Dit betekent dat we verder gaan dan de renationalisatie van enkele geprivatiseerde diensten en dat we de grote monopolies, die momenteel onze economie domineren, onder democratische controle en beheer van de arbeidersklasse nemen. Compensatie kan alleen worden betaald aan aandeelhouders op basis van bewezen behoefte.

    Uiteindelijk betekent dit alles dat Corbyn zich voor zijn macht en gezag niet zozeer op het parlement baseert, maar op een georganiseerde, gemobiliseerde en bewuste arbeidersklasse, die op democratische wijze deelneemt aan het uitstippelen van de weg voorwaarts en in staat is haar eigen lot te controleren.

    Op deze basis zou het mogelijk zijn om het leven van miljoenen mensen te veranderen. Het zou ons de mogelijkheid geven om op democratische wijze de economie te plannen gericht op de behoeften en wensen van de meerderheid. Het zou een samenleving zijn die het potentieel heeft om een baken te zijn voor werkenden en hun gezinnen in Europa en de wereld.

    Corbyn heeft in zijn openingstoespraak gewezen op de noodzaak van een groene industriële revolutie. De crisis waarmee onze planeet wordt geconfronteerd, betekent dat we geen tijd te verliezen hebben. Corbyn moet rekening houden met de slogan die weerklinkt op de massale klimaatstakingen van scholieren: we hebben systeemverandering nodig! Dat betekent dat we een einde maken aan dit rampzalige kapitalistische systeem dat fundamenteel gebaseerd is op de uitbuiting van mensen en de planeet, en het vervangen door een socialistische samenleving voor de miljoenen mensen.

    Socialist Alternative zal deelnemen aan deze verkiezingscampagne in de strijd voor een door Corbyn geleide regering. Maar daar zullen we het niet bij laten. We zullen ons organiseren om een beweging op te bouwen die kan vechten voor de socialistische verandering die onze samenleving zo hard nodig heeft. Het is een beweging die verder zal moeten gaan na 12 december – wie de verkiezingen ook wint. Sluit je aan bij ons!

    Wij zeggen:

    • Tories out! Voor een door Corbyn geleide Labour-regering om een einde te maken aan de besparingen.
    • Bouw een massabeweging – Corbyn moet de werkende klasse mobiliseren in de strijd om Johnson eruit te schoppen en zich voor te bereiden op wat daarna komt.
    • Zet de vakbonden centraal in de campagne – steun aan stakende werkenden bij Royal Mail, universiteiten en in lokale conflicten.
    • Geen toegevingen aan pro-kapitalistische Blairistische politici – Corbyn moet zich sterk maken voor socialistisch beleid.
    • Verenig arbeiders – aanhangers van Leave en aanhangers van Remain – met een pro-werkende klasse, internationalistische benadering van de Brexit-kwestie.
    • Bestrijd de klimaatcrisis. We hebben systeemverandering nodig.
    • Organiseer je om te vechten voor socialisme. Zoek de rijkdom bij de 1% rijksten door de grote monopolies die onze economie domineren te nationaliseren.

  • Brexit in laatste rechte lijn? Zowel Tories als EU in crisis

    Socialist Alternative, onze zusterorganisatie in Engeland en Wales, voert campagne tegen een Tory Brexit, voor het ontslag van Johnson, voor nieuwe verkiezingen en voor een socialistisch alternatief op het kapitalisme.

    Drie jaar na het Britse referendum over EU-lidmaatschap nadert de Brexit-saga een dramatische climax. De kwestie heeft de Britse politiek gedomineerd sinds 2015. Het kostte het hoofd van twee conservatieve premiers en de oude Tory-partij is versplinterd. Brexit levert ook oppositieleider Jeremy Corbyn kopzorgen op. Zijn onduidelijke positie wordt door de rechterzijde binnen Labour gebruikt om Corbyn te ondermijnen. Premier Boris Johnson handelt als een olifant in een porseleinwinkel: het parlement werd geschorst en een akkoord met de EU lijkt steeds minder haalbaar.

    Artikel uit maandblad ‘De Linkse Socialist’ op basis van een langer artikel door Clare Laker-Mansfield (Socialist Alternative)

    In wiens belang is de EU?

    De Britse kapitalisten willen een akkoord rond de Brexit. Dat er geen enkele politieke kracht in staat is om hen dit te bezorgen, zegt veel over de diepe politieke crisis in Groot-Brittannië. Voor de kapitalisten biedt de EU heel wat voordelen: in essentie is het een vrijhandelszone die hen “onbeperkt toegang verleent tot de koopkracht van meer dan 300 miljoen van de rijkste mensen ter wereld.” Zo stelde Margaret Thatcher het destijds! Het vat samen waar het project van de EU over gaat. In het hele debat over Brexit ging het echter zelden over wat de EU is. Dat zorgt voor veel verwarring en een enorme polarisatie, die echter geen uitdrukking is van de reële en belangrijkste tegenstellingen in arbeidersbeweging geen duidelijk standpunt op klassenbasis innam en populariseerde in de aanloop naar het referendum en in de jaren erna, draagt nog meer bij tot de verwarring.

    Veel werkenden die Remain stemden, deden dit omdat ze vanuit een instinctief internationalisme de EU zien als een antwoord op de racistische bekrompenheid van populistisch rechts. Anderen dachten dat de EU de rechten van werkenden verdedigt, een stelling die aangemoedigd werd door heel wat vakbondsleiders. Daar kwam nog bovenop dat de belangrijkste woordvoerders voor Brexit nadruk legden op migratie. Veel mensen willen zich terecht tegen dat racisme verzetten, maar de EU zal ons daar niet bij helpen. De EU is een eenheidsmarkt in dienst van Europese multinationals. Bij het opleggen van gemeenschappelijke regels en normen, zijn er soms ook voordelen voor de gewone bevolking (denk maar aan het feit dat we gemakkelijker kunnen reizen). Maar de EU is in essentie een institutionalisering van het neoliberale besparingsbeleid: het is Thatcherisme op continentaal niveau. Denk maar aan de liberaliseringsrichtlijnen die openbare diensten zoals post, energie, telecom of openbaar vervoer afbreken en overleveren aan de winsthonger van de private sector.

    Waarom Brexit het haalde

    Het Brexit-referendum van juni 2016 was een aardschok in de Britse politiek. Het resultaat was onverwacht en niet voorspeld door de peilingen. Het gaf aan hoe de heersende klasse de controle over de situatie verloren was. Op een verwarde en chaotische wijze was de Leave-stem vooral een stem van de werkende klasse die revolteerde tegen het kapitalistisch establishment na een decennium van harde besparingen, afbouw van openbare diensten en de groei van voedselbanken die in de plaats van sociale zekerheid kwamen.

    Het referendum was een zware nederlaag voor het establishment. Premier Cameron nam ontslag en de Tories kwamen in een historische en mogelijk terminale crisis. Elke crisis van het establishment biedt kansen voor de arbeidersbeweging, maar er is geen garantie dat deze kansen ook gerealiseerd worden. Om deze kans te benutten, was het noodzakelijk om uit te leggen hoe een vertrek uit de EU de werkenden en hun gezinnen ten goede kon komen. Op basis van een Tory Brexit, met of zonder akkoord, zullen de werkenden geen enkele stap vooruit zetten. Zo’n Brexit wordt integendeel gebruikt als excuus om over te gaan tot afdankingen en het zal als argument dienen om de toenemende sociale achteruitgang te verklaren: nu reeds leeft tot een vijfde van de Britten in armoede!

    Deal wordt steeds moeilijker

    Elk akkoord tussen Johnson en de EU zou onvermijdelijk inhouden dat Groot-Brittannië gebonden blijft aan de meeste neoliberale akkoorden die de eenheidsmarkt en de douane-unie bepalen. De Europese onderhandelaars verkiezen om een akkoord te sluiten om de belangen van big business te verdedigen. Maar tegelijk wil de EU het de Britse regering niet gemakkelijk maken: Brexit zou namelijk snel navolging kunnen krijgen in andere landen.

    Er is een element van angstcampagne rond de no deal Brexit, maar er is natuurlijk wel een economisch gevaar mee verbonden. Het zal handel met het vasteland moeilijker maken, het kan leiden tot afdankingen en de nationale kwestie in zowel Noord-Ierland als Schotland wordt nog complexer. Dit is echter allemaal niet onvermijdelijk: een linkse regering zou kunnen tussenkomen om afdankingen te voorkomen door bedrijven die ermee dreigen in publieke handen te nemen. Een linkse regering zou op basis van sociale vooruitgang eenheid van werkenden kunnen vestigen. Dat is belangrijk: de opties zijn niet beperkt tot een harde of zachte Brexit of het behoud van EU-lidmaatschap.

    Socialistisch standpunt

    Gewone werkenden kunnen een cruciale rol spelen in de geschiedenis. De arbeidersbeweging moet een rol spelen en kan onder een juiste leiding het hele debat in een andere richting sturen. Als Corbyn en de vakbondsleiders de werkenden zouden mobiliseren rond hun belangen, dan kan dit de superrijken en hun kapitalistisch systeem een beslissende slag toebrengen.

    Oprecht internationalisme is iets van de arbeidersbeweging, niet van gelijk welke kapitalistische club. We erkennen dat Britse werkenden meer gemeen hebben met de belangen van de werkenden in Frankrijk, Roemenië, Zuid-Afrika of de VS dan met gelijk welke baas die toevallig dezelfde nationaliteit heeft. Een strijdbare opstelling van de arbeidersbeweging vereist internationalisme: gezamenlijke strijd in heel Europa tegen het besparingsbeleid.

    De belangen van de werkenden en hun gezinnen verdedigen, betekent onvermijdelijk de confrontatie aangaan met de superrijken en het volledige kapitalistische establishment. Pogingen om deze confrontatie uit de weg te gaan, leiden tot toegevingen en uiteindelijk capitulatie. Dat zagen we in 2015 in Griekenland. In plaats daarvan moeten nu initiatieven genomen worden in de opbouw naar een krachtsverhouding om de dictaten van het kapitaal te breken. In deze opbouw is een socialistisch programma cruciaal. De sleutelsectoren van de economie moeten in publieke handen komen. Dat maakt economische sabotage onmogelijk en het legt de basis om tot democratische planning te komen.

  • Groot-Brittannië. Parlement geschorst – strijd voor nieuwe verkiezingen nodig!

    • Nee aan de coup van Boris! Voor massaprotesten, die de vakbonden samenbrengen, klimaatstakingen en al diegenen die tegen deze aanval op de democratische rechten zijn.
    • We kunnen er niet op vertrouwen dat kapitalistische parlementsleden arbeiders en jongeren beschermen tegen een Tory No Deal Brexit! Strijd is nodig voor nieuwe parlementsverkiezing en een door Corbyn geleide Labour-regering met een socialistisch beleid.
    • Serieuze vakbondsacties tegen elke dreigende inkrimping, sluiting of ontslag van de vakbonden
    • Nee tegen een Tory Brexit – deal of geen deal. Verzet tegen de kapitalistische EU. Echte solidariteit en gecoördineerd verzet tegen het kapitalistische beleid in heel Europa opbouwen.
    • Voor een socialistisch Engeland, Wales en Schotland als onderdeel van een socialistische federatie van Europa en een socialistische wereld, waar de middelen in democratisch bezit zijn en een planning van de economie mogelijk is.

    De crisis in de Britse politiek heeft een nieuw hoogtepunt bereikt nu Boris Johnson heeft aangekondigd dat het parlement voor vijf weken wordt geschorst. Dit is “goedgekeurd” door de koningin. In zijn eerste daad als premier heeft Johnson de lang naderende parlementaire kortsluiting over Brexit versneld.

    Door Becci Heagney (Socialist Alternative, Engeland & Wales)

    Johnson beweert dat een opschorting gepast is omdat de toespraak van de koningin nog niet klaar is en omdat het de langste parlementaire zitting in 400 jaar was. Hij stelt van plan te zijn om “gedurfde en ambitieuze” wetgeving voor te stellen, waaronder meer middelen voor de gezondheidszorg. Het is echter klaar als een klontje dat het echte doel van Boris Johnson is om zijn vel te redden. Hij wil een motie van wantrouwen voorkomen en wil tevens vermijden dat parlementsleden tegen een ‘no deal’ Brexit stemmen.

    Het Parlement wordt volgende week geschorst tot 14 oktober. Dit is slechts enkele dagen voor de geplande EU-top van 17-18 oktober, waar Johnson hoopt op een nieuwe deal. Het is ook slechts twee weken voordat Groot-Brittannië op 31 oktober de EU zal verlaten. Dit betekent in werkelijkheid dat het Parlement niet in staat zal zijn om Brexit vóór de EU-top te bespreken en dat er weinig tijd overblijft voor een nieuwe overeenkomst die besproken gestemd moet worden.

    Johnson vertegenwoordigt een klein deel van de Tory-partij en een nog kleiner deel van de bevolking. De meerderheid van de kapitalistische klasse is wanhopig op zoek naar een zachte Brexit-deal en is tegen Johnson’s benadering van ‘geen deal is beter dan een slechte deal’. Theresa May werd premier om te proberen een zachte Brexit-overeenkomst tot stand te brengen. Ze kwam echter ten val toen bleek dat het onmogelijk was om dit door het parlement te krijgen.

    De Labour-leiding aarzelde ondertussen over het organiseren van een vertrouwensstemming over Johnson. Er waren besprekingen met andere oppositiepartijen, waar tot een dag voor de aankondiging van Johnson over het schorsen van het parlement geen overeenstemming bereikt werd over een vertrouwensstemming. In de plaats daarvan werd voorgesteld om “wetgevende” maatregelen voor te stellen in een poging om een no-deal Brexit te vermijden. De schorsing van het parlement schokt veel Labour-verkozenen die opriepen om het parlement te bezetten en op straat te betogen tegen de “coup” en om “de democratie te verdedigen.”

    Corbyn en Labour zouden zeker en vast grote protestacties moeten organiseren tegen Boris Johnson. Er is nood aan acties ondersteund door de vakbonden die er ook actief voor mobiliseren. De eis moet echter niet zijn om de schorsing van het parlement in te trekken, wel om Johnson en de Tories aan de deur te zetten door onmiddellijk nieuwe verkiezingen te houden.

    Veel parlementsleden van alle partijen proberen het evenwicht te behouden terwijl ze op een slappe koord moeten dansen. Enerzijds willen geen no-deal Brexit of zelfs het resultaat van het Brexit-referendum terugdraaien. Maar anderzijds willen ze geen parlementsverkiezingen met een grote kans dat Corbyn wint en premier wordt. Inherent aan deze situatie is het vooruitzicht van een regering van ‘nationale eenheid’ om een einde te maken aan een no-deal. Ofwel slaagt Johnson er ondanks zijn retoriek in om een akkoord bij elkaar te rapen die uiteindelijk wel door het parlement geraakt.

    Alle partijen bereiden zich voor op verkiezingen die waarschijnlijk in november zullen plaatsvinden. Boris Johnson bereidt zich voor op verkiezingen als gevolg van een motie van wantrouwen of een ineenstorting van de regering omdat Groot-Brittannië uit de EU stapt zonder akkoord. Eerder waarschuwden meer dan twintig Tory-parlementsleden dat ze in een vertrouwensstemming tegen Johnson zouden stemmen. Op deze basis wil Boris naar verkiezingen stappen met een retoriek van “het volk versus het parlement”, met als argument dat de parlementsleden de Brexit willen stoppen. Door zich te verbinden met Farage en de Brexit-partij in een soort van electorale alliantie, kan dit zeker een weerklank krijgen. Zeker als Corbyn en Labour geen duidelijk standpunt over Brexit hebben.

    Socialisten pleiten voor verkiezingen in het teken van “de werkende klasse versus het kapitalistische establishment.”  We moeten vechten voor de verdediging van alle banen en diensten die bedreigd worden door een wanordelijke Brexit, met inbegrip van de nationalisatie van elk bedrijf dat zich uit het land dreigt terug te trekken, en dit onder democratische controle en beheer van de werkenden en de gemeenschap. Aangezien er waarschijnlijk spanningen zullen ontstaan als gevolg van deze politieke polarisatie moeten we ook strijden tegen racisme en de rechten van migranten verdedigen en tegelijkertijd campagne voeren tegen EU-verordeningen en -richtlijnen tegen de arbeidersklasse.

    Op deze basis, en gekoppeld aan een manifest dat vergelijkbaar is met dat van 2017 met eisen over gratis onderwijs en het terugdraaien van privatiseringen, zou Corbyn de verkiezingen kunnen ingaan met de belofte om de onderhandelingen met de EU te heropenen – om te onderhandelen over een Brexit in het belang van de werkende klasse.

    Wat er de komende weken ook uit deze puinhoop naar voren komt, het is duidelijk dat we niet op het parlement kunnen vertrouwen. Het feit dat het parlement kan worden geschorst door de koningin, een ongekozen staatshoofd, legt de ondemocratische realiteit van ons politieke systeem bloot. Wat de Brexit-overeenkomst waarover Johnson onderhandelt ook is, of als er geen overeenkomst is, de arbeidersklasse zal zich moeten organiseren om te strijden voor de verdediging van jobs en tegen verdere besparingen als gevolg van een economische crisis veroorzaakt door een wanordelijke Brexit. De schorsing van het parlement is een teken van de zwakte van deze regering – het lot van de regering hangt aan een zijden draadje. We kunnen deze regering weg krijgen: laten we beginnen met protesten in het hele land en een enorme opkomst in Manchester tijdens het partijcongres van de Tories op 29 september.

  • Brexit geblokkeerd, Tories in crisis. Arbeidersbeweging moet nu handelen!

    Tijdens het aftellen naar 29 maart (de oorspronkelijk vastgestelde datum voor de terugtrekking van Groot-Brittannië uit de Europese Unie) zakte de conservatieve regering van Theresa May steeds dieper weg in crisis. May lijkt niet in staat om een parlementaire meerderheid te vinden voor een akkoord over de terugtrekking uit de EU. De chaos is zo groot dat een anonieme Europese bron Groot-Brittannië omschreef als een “failed state” (Financial Times 21 maart 2019).

    Artikel door Ciaran Mulholland, Socialist Party (Noord-Ierland), uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

    Het voorstel tot akkoord over het Britse vertrek uit de EU werd reeds tweemaal verworpen door het parlement, telkens met een grote meerderheid. In normale tijden zou een regering die een nederlaag lijdt op een sleutelelement van het beleid niet overeind blijven. Maar dit zijn geen normale tijden.

    May wil haar akkoord nog een keer ter stemming voorleggen. Ze hoopt dat een stemming op het laatste nippertje de druk zo sterk opvoert dat voldoende parlementsleden voor stemmen om een “no deal” Brexit te vermijden. Een aantal conservatieve parlementsleden kondigde effectief aan anders te stemmen in zo’n scenario. Achter de schermen zijn er onderhandelingen met de Noord-Ierse DUP om haar tien verkozenen te overtuigen. Maar het meest waarschijnlijke blijft dat May de stemming opnieuw verliest.

    May verliest haar greep

    Theresa May begeeft zich op dun ijs. Wat ze ook doet dreigt een reeks gebeurtenissen in gang te zetten die leiden tot haar eigen exit. Verschillende tegenstanders in de Conservatieve Partij staan al klaar om haar op te volgen. Om dat te vermijden, zal May mogelijk beslissen om over de hoofden van de parlementaire heen algemene verkiezingen uit te roepen. Alleen is er bij het establishment de angst dat dit leidt tot een Labour-regering onder Corbyn.

    Theresa May zit vast omdat ze geen meerderheid in het parlement haalt. Er zijn verschillende redenen hiervoor, maar het belangrijkste probleem is dat van de ‘backstop’: een regeling die moet vermijden dat er op het Ierse eiland opnieuw een harde grens komt. Er wordt gesteld dat het verharden van de Ierse grens “het vredesproces bedreigt.” De EU stelt dat er ergens een harde grens moet zijn om de eigen handelsbelangen te beschermen. Als de Ierse grens openblijft, moeten er controles komen op goederen die de Ierse zee oversteken. Anders gezegd: een grens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië.

    De meerderheid van de Noord-Ierse protestanten is tegen nieuwe controles op goederen die de Ierse Zee oversteken. Zo’n grens, hoe zacht ook, vormt een bedreiging voor de eenheid tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië. Elke verharding van de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek wordt eveneens gezien als een bedreiging voor de nationale aspiraties van de katholieken. De enige manier waarop de rechten van beide gemeenschappen kunnen gerespecteerd worden, is door beide grenzen open te houden. De logica van de kapitalistische EU bepaalt echter dat dit niet mogelijk is.

    In elk geval zou een botsing van de verzuchtingen van protestantse en katholieke gemeenschappen in Noord-Ierland problematisch zijn. Het toevallige feit dat de DUP voor het eerst nodig is om de Britse regering overeind te houden, maakt dat de situatie helemaal vast zit en het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU geblokkeerd is. De DUP maakt koelbloedig gebruik van zijn strategische positie. De partij schurkt aan bij de Brexiteers in de Tory partij met het argument dat de Noord-Ierse status bedreigd is. Voor zowel de Brexiteers als de DUP gaat het om een verstandshuwelijk waarbij geen van beide kanten zal aarzelen om de andere in de steek te laten voor tactische voordelen. Maar momenteel lopen hun belangen nog samen.

    Neen aan hardere grenzen!

    De Socialist Party is tegenstander van de EU, een instelling opgezet in het belang van het kapitalisme. De EU is er niet in het belang van de werkenden in Ierland, zowel het Noorden als het Zuiden, de werkenden in Engeland, Schotland, Wales of elders in Europa. De werkenden mogen geen vertrouwen stellen in de EU voor een betere toekomst, net zomin als ze vertrouwen kunnen stellen in de Ierse premier Varadkar, de Britse premier Theresa May of de coalitie van DUP en Sinn Fein indien die ooit het Noord-Iers bestuur terug in handen neemt.

    De Socialist Party verzet zich tegen het ontwerp van akkoord over de Brexit omdat het ingaat tegen de economische en sociale belangen van de werkende klasse. We roepen de arbeidersbeweging op om zich hiertegen te verzetten. Het is belangrijk dat de arbeidersbeweging rekening houdt met de mogelijke gevolgen van het Brexit-akkoord op de sectaire verdeeldheid in Noord-Ierland. De arbeidersbeweging verenigt katholieke en protestantse werkenden in een gezamenlijke strijd voor een beter leven, in strijd op de werkplaatsen en in campagnes om onze diensten te verdedigen. Deze eenheid is niet vanzelfsprekend, er is constante strijd voor nodig. Het is dan ook erg belangrijk dat de vakbonden en de echt linkse partijen zich verzetten tegen elke stap die de eenheid van de werkende klasse verzwakt.

    Het ontwerpakkoord schetst een scenario waarin een grens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië ontstaat. Dit zal de sectaire spanningen versterken en de arbeiderseenheid verzwakken. We verzetten ons op die basis tegen het akkoord. Indien Groot-Brittannië echter zonder akkoord de EU verlaat, is een verharding van de grens tussen het Noorden en het Zuiden van Ierland “onvermijdelijk.” Ook dit zou de sectaire spanningen opvoeren en de arbeiderseenheid bedreigen. We zijn ook resoluut tegen dit scenario gekant.

    Een verharding van grenzen kan vermeden worden indien de EU en de Britse regering de politieke beslissing nemen om de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek open te houden en geen grens te laten ontwikkelen tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië, wat de zogenaamde impact hiervan ook is op de handel en het verkeer van personen. We hebben er geen vertrouwen in dat ze dit zullen doen, tenzij onder enorme druk van onderuit. Om de belangen van de werkende klasse te beschermen, is het essentieel dat de arbeidersbeweging, vakbonden en linkse krachten met een onafhankelijk socialistisch programma naar voren komen. De arbeidersbeweging moet rond centrale kwesties eigen ‘rode lijnen’ trekken.

    Arbeidersbeweging moet nu handelen

    In het Brexit-referendum van 2016 zagen we een wijdverbreide vervreemding van een politiek establishment dat decennialang een neoliberaal beleid heeft verdedigd. De meerderheid van degenen die voor Brexit stemden, deed dit om uiting te geven aan hun woede na jaren van besparingen. Deze mensen waren zich maar al te goed bewust van de centrale rol van de Europese instellingen in het beleid dat de gewone werkenden laat betalen voor de hebzucht van de miljardairs.

    In het kader van dat referendum was er een linkse campagne voor vertrek uit de EU. De transportbond RMT in Groot-Brittannië en de vakbond van de openbare diensten in Noord-Ierland, NIPSA, namen een principieel standpunt in van verzet tegen de EU en strijd voor een links alternatief. Deze vakbonden gaven een weg vooruit aan. Als alle vakbonden hun gezamenlijk gewicht achter een beweging voor een nieuw Europa in het belang van de 99% zouden zetten, dan zou dit miljoenen mensen op de been krijgen op de Britse en Ierse eilanden en de rest van Europa. Dit zou vertrekken van verzet tegen zowel een Brexit in het belang van de kapitalisten als tegen de EU.

     

    • Vakbondsleden in Ierland, zowel Noord als Zuid, zijn verenigd in het Irish Congress of Trade Unions (ICTU) en hebben goede banden met hun collega syndicalisten in Engeland, Schotland en Wales. De vakbonden dienen te mobiliseren om de belangen van de werkenden in de regio te verdedigen in verzet tegen de ‘race to the bottom’ op vlak van arbeidsrechten en voorwaarden. Syndicale actie voor jobs, lonen, arbeidsvoorwaarden en rechten is nodig.
    • De arbeidersbeweging moet zich inzetten voor de eenheid van de werkende klasse en mag zich niet laten vangen door gelijk welk akkoord dat de verdeeldheid versterkt. We kunnen ons best voorbereiden op een toename van sectaire spanningen en conflicten, onder meer door protestacties, betogingen en indien nodig stakingen te organiseren indien sectair geweld dreigt.
    • Een spoedconferentie met zoveel mogelijk delegees en militanten uit Noord- en Zuid-Ierland kan een democratische discussie mogelijk maken over hoe we ons het best verzetten tegen zowel de EU als het besparingsbeleid van de Ierse en Britse regeringen. Als het ICTU geen initiatief neemt, kan het komen van die vakbondsinstanties die wel bereid zijn om leiding te geven. Vakbondsleden uit Engeland, Schotland en Wales kunnen gevraagd worden om vertegenwoordigers naar de conferentie te sturen en er kunnen banden gesmeed worden met militanten uit de rest van Europa.
    • Socialisten in Ierland zouden een terugkeer van een Labour-regering in Groot-Brittannië verwelkomen. Als een dergelijke regering een standpunt van socialistische oppositie tegen de EU inneemt, zou dit de situatie veranderen. Een Labour-regering kan de onderhandelingen heropenen en een andere relatie tot de EU voorstellen, met inbegrip van nieuwe handels- en douaneregelingen, op basis van de belangen van de werkenden, niet de 1% rijksten. Dit betekent een verwerping van Europese restricties om privatiseringen om te keren of om de sleutelsectoren van de economie te nationaliseren. Als er jobs bedreigd zijn waarbij Brexit als excuus wordt ingeroepen, moet nationalisatie onder democratische controle en beheer van de werkenden op de agenda staan.
    • Socialisten zijn voorstander van een werkelijk verenigd Europa. Dit is enkel mogelijk als de socialistische maatschappijverandering een eenheid van Europese naties in een democratische confederatie toelaat. We komen op voor een socialistisch Ierland met volledige democratische rechten voor de protestantse gemeenschap. We zijn voor een socialistische federatie van Ierland, Schotland, Engeland en Wales in een vrije en vrijwillige confederatie, en voor de socialistische verenigde staten van Europa.

  • Vernedering voor Theresa May. Corbyn moet arbeidersbeweging in stelling brengen!

    Foto: Paul Mattson

    De Britse conservatieven vliegen elkaar in de haren. Nu is het tijd om hen weg te krijgen. De Brexit-deal van Theresa May werd uiteindelijk gestemd in het parlement en dit amper zes weken voor de Brexit moet plaatsvinden. De hoop op een akkoord is doorprikt. May hoopte haar partij te kunnen verenigen rond het feit dat ze de Brexit zou doorvoeren. Ze hoopte steun te vinden onder de miljoenen Britten die voor de Brexit stemden.

    Licht aangepaste versie van het edito van weekblad ‘The Socialist’

    Theresa May hoopte daarnaast tot een akkoord te komen dat in het belang is van de kapitalistische klasse. Daartoe stelde ze voor om het kader van de Europese regelgeving en de neoliberale dictaten te bevestigen. Een meerderheid van de grote bedrijven was ongetwijfeld eerder gediend met een akkoord dat nog dichter bij de EU aanleunde, maar ze konden leven met het voorstel van May.

    Maar dan moest May dit wel nog door het parlement krijgen. Het resultaat was echter vernederend: 432 tegen 202 stemmen. Dat is de grootste parlementaire rebellie in de na-oorlogse periode.

    Wat May nu zal doen, blijft onzeker. De omvang van de nederlaag kan haar tot ontslag dwingen, maar het is ook mogelijk dat ze een ‘nieuw’ akkoord zal proberen samen te sprokkelen om opnieuw naar het parlement te gaan. Daarnaast kan de deadline vooruitgeschoven worden.

    Terwijl de Tories elkaar bekampen rond de Brexit, gaan miljoenen werkenden nog steeds gebukt onder het brutale asociale beleid van deze regering. Er zijn nu al meer dan 4,5 miljoen Britse kinderen die niet genoeg te eten hebben omdat hun ouders het zich niet kunnen veroorloven. Het was de woede tegen deze eindeloze ellende voor de meerderheid van de bevolking – terwijl een kleine toplaag de zakken vult – die aan de basis lag van het resultaat van het Brexit-referendum in 2016.

    De Tories zijn een kapitalistische partij. Geen enkel Tory-voorstel rond de Brexit is in het belang van de werkenden of de middenklasse. De arbeidersbeweging moet nu bouwen aan actief verzet tegen de ongelooflijk zwakke en verdeelde regering. Dit moet leiden tot een door Corbyn geleide regering op een socialistisch programma.

    Corbyn moet duidelijk maken dat verkozenen van Labour die voor het akkoord stemden of die in de vertrouwensstemming niet tegen de regering stemmen, meteen uit de partij gezet worden. De meeste Blairisten in Labour zijn momenteel bang om geassocieerd te worden met een zwakke premier en haar akkoord. Zij blijven zich richten op de eis van een tweede referendum, een zogenaamde ‘volksstemming’.

    Voor de kapitalistische klasse is dat echter riskant. Het zou erg verdelend zijn en het kan de autoriteit van het establishment verder ondermijnen, zeker omdat het duidelijk zou maken dat de regels aangepast worden naargelang dit het establishment uitkomt. Het is bovendien niet duidelijk of het parlement in staat zou zijn om tot een akkoord te komen over de vraag of vragen in zo’n referendum. Als de impasse aanhoudt, is het echter niet uitgesloten dat er stappen in de richting van een referendum komen.

    Het standpunt van de Blairistische parlementsleden wordt niet bepaald door het belang van de werkenden, maar enkel door hoe ze de kapitalistische klasse het beste kunnen dienen.

    De vakbonden en Jeremy Corbyn moeten massale protestacties organiseren om nieuwe verkiezingen te eisen. Dat zou pas een echte ‘volksstemming’ zijn. De demonstratie van People’s Assembly afgelopen zaterdag voor vervroegde verkiezingen kende een bescheiden opkomst. Er is aan de top van de arbeidersbeweging een gebrek aan leiding. Aan de woede tegen de Tory-regering is het alleszins niet gelegen.

    De parlementaire tactieken zijn ondergeschikt aan de taak van de opbouw van een strijdbare beweging op straat. Dit moet gekoppeld worden aan een socialistisch programma, ook rond de kwestie van de Brexit.

    ‘Rode lijnen’

    De ‘rode lijn’ van Corbyn rond de Brexit zou een verzet tegen elke neoliberale en pro-kapitalistische regel moeten zijn. Hij moet eisen dat de onderhandelingen heropend worden op basis van verzet tegen de regels van de eenheidsmarkt en de douane-unie – zoals de beperkingen van staatssteun, liberaliseringen, de richtlijn rond postdiensten, … – die ingaan tegen de belangen van de werkenden.

    Hij moet een oproep tot internationale solidariteit richten aan de werkenden doorheen Europa. Dat kan de basis leggen voor een Europese campagne van socialisten en arbeidersorganisaties om de onderhandelingen aan te grijpen voor actief verzet tegen het Europa van het kapitaal. Met brede steun in Groot-Brittannië en solidariteit vanuit heel Europa, zou Corbyn in een veel sterkere positie zitten dan May.

    Een regering onder  leiding van Corbyn zou bovendien kunnen overgaan tot een programma van nationalisatie als antwoord op jobverliezen, sluitingen en slechtere arbeidersvoorwaarden bij bedrijven die de werkenden willen straffen onder het mom van Brexit-moeilijkheden. Deze benadering zou in het belang van de meerderheid van de bevolking zijn.

    Voor de kapitalistische klasse is een regering-Corbyn met een socialistisch beleid en massale steun een nog grotere nachtmerrie dan de huidige Brexit-chaos. Dat is waarom de rechterzijde van Labour niet bereid is om op te roepen tot vervroegde verkiezingen of toch alleszins niet om daar echt voor te gaan.

    Corbyn moet de arbeidersbeweging in stelling brengen om vervroegde verkiezingen te eisen. Daarbij moeten de lokale partij-afdelingen het recht hebben om nieuwe kandidaten naar voren te schuiven. Een conferentie van de hele arbeidersbeweging, open voor al wie zich tegen het besparingsbeleid verzet, dus ook de Socialist Party en vakbonden die niet met Labour verbonden zijn (zoals de RMT), kan de discussie voeren over hoe Labour op een democratische en socialistische basis de strijd kan aangaan.

    Dit zou niet enkel gaan over de verkiezingen, maar ook over hoe de onvermijdelijke pogingen tot kapitalistische sabotage tegen een regering-Corbyn beantwoord worden. Centrale elementen daarbij zijn de nationalisatie van de banken en de grote bedrijven onder democratische arbeiderscontrole en –beheer om de basis te leggen voor een socialistische planning van de productie. Dit moet verbonden worden aan hernieuwde samenwerking met de arbeidersbeweging doorheen Europa.

  • Brexit als spiegel van onze tijd

    Na het Brexit-referendum in 2016 verwezen we naar een uitspraak van de toenmalige Amerikaanse minister John Kerry. Die stelde dat de meerderheid van de heersende klasse na “deze nederlaag moet proberen om het resultaat terug te draaien.”

    Edito van het magazine ‘Socialism Today’

    De belangrijkste Britse kapitalisten voerden campagne om deel te blijven van het Europa van het kapitaal, het grootste economisch blok in termen van BBP. Nadat vooral werkenden tegen het kapitalistische establishment stemden in het referendum, moesten ze met een nieuwe situatie omgaan.

    “In het beste geval hopen ze op een ‘Bino’, een ‘Brexit in name only’,” schreven we toen. Daarbij zou Groot-Brittannië in de douane-unie en de eenheidsmarkt blijven waarbij ook de neoliberale regels van toepassing blijven. “Maar als het mogelijk is, nadat er voldoende tijd is overgegaan en het terrein is voorbereid, zal het doel zijn om het resultaat om te keren, met parlementsverkiezingen of een tweede referendum.” (Socialism Today, september 2016).

    Een tweede referendum om tot een ander resultaat te komen, was immers een tactiek die al meermaals gebruikt werd bij EU-referenda die ‘verkeerd’ uitdraaiden voor de kapitalisten. Zo waren er in Denemarken twee referenda om het verdrag van Maastricht over de Economische en Monetaire Unie erdoor te krijgen: in 1992 en in 1993. In Ierland werden zowel de verdragen van Nice (2001) als Lissabon (2008) pas na een tweede referendum goedgekeurd.

    De Europese Grondwet werd op een andere manier gered. Het project zat vast na nederlagen in referenda in Frankrijk en Nederland in 2005. Daarop werd het opnieuw verpakt in het verdrag van Lissabon, waarvoor in beide landen na verkiezingen een parlementaire meerderheid werd gevonden in 2008. Er was een andere manier gevonden om het resultaat van de referenda terug te draaien.

    Nu zitten we in een andere periode. Ondertussen kenden we de grote recessie die volgde op de financiële crash van 2007-08.

    De laatste pro-EU-stem in een referendum was de goedkeuring van het akkoord over de patentenrechtbank in Denemarken (2014). Dat akkoord werd in 2013 ondertekend, maar is vandaag nog niet van kracht omwille van problemen met de ratificatie in enkele andere landen.

    Sommige peilingen geven aan dat er vandaag een kleine meerderheid van de Britten voor ‘remain’ zou stemmen in een tweede referendum. Maar de benadering om kiezers uit de werkende klasse die voor ‘leave’ stemden gewoon te zeggen dat ze fout waren, maakt dat er geen garantie is op een ander resultaat in een tweede referendum.

    De gok van Theresa May die vorig jaar nieuwe verkiezingen uitschreef, bezorgde haar geen ‘sterke en stabiele’ meerderheid maar de grootste vooruitgang van Labour sinds 1945 als gevolg van het radicale verkiezingsmanifest van Jeremy Corbyn.

    Het besparingsbeleid zorgt voor een crisis van de gevestigde politieke vertegenwoordiging. Alle oude vormen en methoden van heerschappij liggen onder vuur. Momenteel is Theresa May nog premier. Haar voorstel tot akkoord staat nog overeind. Maar niets is zeker.

    Het motto van May: “ik of de chaos”

    Het akkoord van May is ongetwijfeld een “Brexit-in-name-only” met als doel op de gevestigde belangen te verdedigen. Het is op heel wat vlakken een “blinde Brexit” waarbij details over de toekomstige verhoudingen met de 27 overblijvende EU-lidstaten door onderhandelingen in de overgangsperiode na maart 2019 bepaald moeten worden. Maar wel al duidelijk is het feit dat het akkoord Groot-Brittannië binnen het pro-kapitalistische keurslijf van de EU houdt.

    Zo zou Groot-Brittannië zich ertoe verbinden tot een ‘dynamische afstemming’ op Europese regels rond overheidssteun en andere richtlijnen inzake liberalisering. Deze zouden in Britse wetgeving omgezet worden. De topman van de Britse federatie van voedingsbedrijven omschreef het akkoord als de “zachtste van alle mogelijke Brexits.” Het akkoord passeerde unaniem op de werkgeversfederatie Confederation of British Industry (CBI), die hiervoor de standpunten van 900 bedrijfsleiders vroeg. De werkgevers stelden dat dit het best mogelijke akkoord is en het enige alternatief op een chaotische situatie waarin er geen akkoord is.

    De meeste parlementsleden – de Tories, de Blairistische meerderheid in de parlementaire fractie van Labour, de Scottish National Party en de Lib Dems – zijn trouwe vertegenwoordigers van het kapitalisme. Toch zal May de nodige druk moeten zetten om dit akkoord gestemd te krijgen. Oude procedures worden van onder het stof gehaald om ervoor te zorgen dat de regering  niet gebonden is door een alternatieve stemmingen in het parlement. Een nederlaag zou geen vertrouwenskwestie zijn, waardoor May binnen de drie weken een tweede parlementaire stemming kan afdwingen. Zelfs ministers werden naar verluidt “afgeblaft” door onverkozen toplui.

    En dan zijn er nog de financiële markten. Een analist van BlackRock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld, had het over een nieuw ‘Tarp-moment’, naar het Amerikaanse Troubled Asset Relief Program. Dat reddingsplan voor de banken werd in 2008 aanvankelijk weggestemd in het Amerikaans parlement, maar enkele dagen later passeerde een amper aangepaste versie toch.

    Enkele Blairisten en remainers binnen de Tory-partij die voorheen kritisch stonden tegenover May, gaven aan dat ze het akkoord schoorvoetend willen goedkeuren, “ondanks de gebreken ervan.” Minister Jeremy Hunt waarschuwde voor “vreselijke chaos” indien het akkoord niet goedgekeurd wordt. Maar het zou geen teken van kracht zijn indien de Blairisten en Tory-remainers nodig zijn om aan een meerderheid te geraken.

    De hele situatie is een uitdrukking van het sociale isolement en de zwakte van de heersende klasse als gevolg van de economische, sociale en politieke tegenstellingen van het aftakelende Britse kapitalisme.

    De leegte opvullen

    Toenmalig Labour-minister Roy Jenkins verklaarde in 1981 over het goedkeuren van EU-lidmaatschap in een referendum in 1975 dat “de mensen het advies volgden van wie ze gewoonlijk volgen.” Het ontbreken van een dergelijke gevestigde autoriteit heeft tot een ander resultaat geleid in 2016. Een groot deel van de sociale reserve van het kapitalisme uit de na-oorlogse groei is verdwenen.

    Het vertrouwen in de traditionele arbeiderspartijen was al ondermijnd toen ze zich in de jaren 1990 omvormden tot kapitalistische formaties. De autoriteit van ‘wie de mensen gewoonlijk volgden’ is vervolgens in het tijdperk van de besparingen helemaal uitgehold.

    Alle instellingen en instrumenten waarop het kapitalisme zich historisch baseert, en alle verdelende ideologieën die gebruikt werden om het systeem in stand te houden, raken ondermijnd. Dit leidt bijvoorbeeld tot nieuwe vrouwenbewegingen tegen onderdrukking.

    Maar bij afwezigheid van een duidelijke leiding door de arbeidersbeweging kunnen andere krachten tijdelijk in het vacuüm stappen met een reactionair programma.

    Jeremy Corbyn beging een fout in 2015 toen hij beloofde om ondanks alles voor ‘remain’ campagne te voeren zodat de Blairisten in zijn eerste schaduwkabinet zouden blijven. Beeld je in wat de impact was geweest indien er televisiedebatten over het referendum waren geweest tussen Corbyn en Tory-leider David Cameron, in plaats van het circus van Cameron versus Boris Johnson. Jammer genoeg hield Corbyn niet vast aan zijn vorige standpunt van verzet tegen het neoliberale karakter van het Europa van het kapitaal.

    De werkende klasse kan de chaos onder de politieke vertegenwoordigers van het kapitalisme nog altijd gebruiken om haar stempel op de gebeurtenissen te drukken. Een eerste vereiste daartoe is een consequent socialistisch en internationalistisch alternatief.

    Zelfs indien het akkoord van May door het parlement raakt, zal de verdeeldheid binnen de Tory-partij enkel toenemen in de onderhandelingen met de EU tijdens de overgangsfase. De regering-May zal misschien verder sukkelen en enkel overeind blijven omdat het ontbreekt aan een voldoende georganiseerde oppositie vanuit de werkende klasse. In die zin is het Brexit-drama ook een bredere spiegel van onze tijd.

  • Video. Iers parlementslid Mick Barry tegen de Brexit-deal

    Hieronder een video van socialistisch parlementslid Mick Barry die in Ierland sprak over de Brexit-deal van Theresa May en de EU. Hij was één van de enigen die zich uitsprak tegen het akkoord, omwille van het neoliberale karakter ervan. De Noord-Ierse Socialist Party publiceerde dit uitgebreid standpunt 

0
    0
    Your Cart
    Your cart is emptyReturn to Shop
    Continue Shopping