Tag: Hong Kong

De protestbeweging in Hongkong duurt nu al weken. Het gaat om het grootste protest uit de geschiedenis van de stad. Er waren betogingen met tot twee miljoen deelnemers en 350.000 werkenden namen deel aan twee algemene 24-urenstakingen. Er wordt geprotesteerd tegen de afbouw van de democratische rechten, de dictatuur van de Chinese ‘Communistische’ Partij en de repressie door de politie van Hongkong. De betogers eisen democratische verkiezingen in plaats van het huidige stelsel waarin amper 1200 miljonairs en andere hoogwaardigheidsbekleders de regering ‘verkiezen.’ Beperkte toegevingen door Carrie Lam, de Chief Executive van Hongkong, volstonden niet om de beweging te stoppen. We spraken met Simon van Socialist Action, onze zusterorganisatie in Hongkong die actief betrokken is bij het protest.

Interview door Sander (Dendermonde) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Wat is de sociale samenstelling van de pro-democratiebeweging in Hongkong? Zijn er veel werkenden betrokken in de strijd voor democratische rechten en worden ze vertegenwoordigd door hun vakbonden?

“De actieve kern van de beweging bestaat voornamelijk uit jongeren uit de werkende klasse en de middenklasse, inclusief scholieren en studenten. Er trekken ook veel oudere werkenden de straat op om de jongeren te beschermen en te protesteren tegen de gewelddadige repressie door de politie.

“Jammer genoeg neemt de werkende klasse niet deel aan de beweging als een klasse die zich bewust is van zichzelf. Ze is niet georganiseerd in vakbonden en partijen. Een van de bepalende kenmerken van de beweging is dat er geen leiders of organisaties zijn. Dit komt onder meer omdat de pro-democratische vakbond (HKCTU) weigert om werkenden te organiseren binnen de beweging. Er waren twee algemene stakingen tegen het autoritaire regime en de politierepressie, maar beiden werden vanop sociale media uitgeroepen. HKCTU werd door de beweging gedwongen om de algemene stakingen te steunen, maar de vakbondsfederatie organiseerde de staking niet op de werkvloer. De vakbondsleiding maakte geen onderscheid tussen deze staking en een gewone betoging. De meeste stakers deden dit ‘spontaan’ en waren niet georganiseerd in een vakbond.

“HKCTU heeft 190.000 leden, ongeveer 5% van de werkende bevolking. Het aantal vakbondsleden is enorm laag, zeker als je HKFTU, de “valse” pro-regeringsvakbond, niet meetelt. De leiding van HKCTU volgt vooral de op compromissen gebaseerde politieke lijn van de burgerlijke partijen uit het democratische kamp, de zogenaamde ‘pan-democraten’. De pan-democratische “leiders” staan op de rem omdat ze vrezen dat een militante massabeweging hen verhindert om het op akkoorden te gooien met het Chinese regime. Ons standpunt hieromtrent is dat onderhandelen met een dictatoriaal regime over democratische hervormingen zinloos is.”

Er is veel armoede in Hongkong. Veel jonge mensen kunnen zich geen eigen woonst veroorloven, zelfs als die woning maar vier vierkante meter groot is. Ondanks het feit dat Hongkong, zoals Milton Friedman het ooit beschreef, het perfecte neoliberale experiment is, hoe komt het dat de economie de mensen niet kan voorzien van degelijke huisvesting en lonen?

“Het is juist omdat Hongkong ‘perfect neoliberaal’ is dat de economische malaise enorm groot is. Dit speelt een cruciale rol in de huidige massabeweging. Een kleine elite van oligarchen domineert de economie van de stad. Het autoritaire regime beschermt en maximaliseert de winsten van de grote bedrijven op de kap van de werkende bevolking die steeds slechtere werkomstandigheden en leefomstandigheden kent, omstandigheden die vergelijkbaar zijn met die in China.

“De huisprijzen swingen de pan uit, zeker sinds 1997 toen Hongkong door het Verenigd Koninkrijk werd overgedragen aan China. De ongelijkheid is bijzonder groot. Het ‘Gini-coëfficiënt’ (die de ongelijkheid meet) van Hongkong is 0,539, waarmee het op de negende plaats staat (na landen uit Sub-Sahara Afrika of kleine arme eilandnaties). De malaise in Hongkong wordt mooi samengevat door jonge activisten die de slogan ‘geen geld, geen flat, geen democratie’ gebruiken.

“De sociale ongelijkheid is het resultaat van een beleid gericht op de belangen van de grote bedrijven. Die bedrijven domineren het Legco, het ondemocratische ‘parlement’ van Hongkong. Helaas zijn de belangrijkste oppositiepartijen, de pan-democratische partijen, niet bereid om tegen het kapitalisme in te gaan. Bovendien is er een historische zwakte van de arbeidersbeweging in Hongkong.”

De protesten duren nu al langer dan vijf jaar geleden. Er wordt vaak vergeleken met de Paraplubeweging van 2014. Zijn de omstandigheden vandaag anders dan toen? Het lijkt dat er een groter bewustzijn is over het ondemocratisch karakter van de regering in Hongkong en over het feit dat Peking het eigenlijk voor het zeggen heeft. Tegelijk lijken de activisten niet bereid om het protest beter te organiseren en te structureren. Hoe komt dit?

“Er zijn veel verschillen tussen de huidige protesten en de Paraplubeweging van 2014. De afkeer van activisten tegen elke vorm van organisatie speelt nu een nog grotere rol. De ervaringen van 2014 en daarvoor spelen hierin mee. Zo spreken activisten zich uit tegen het gebruik van de “methode van het centraal podium”, wat verwijst naar de wijze waarop de pan-democraten massabewegingen proberen te controleren. De pan-democraten organiseren op grote actiedagen podia waarop enkel hun woordvoerders spreken. Het is normaal dat er een wantrouwen is tegenover de bureaucratische methoden van de pan-democraten.

“Het feit dat de pan-democraten grotendeels aan de kant geschoven zijn door de activisten, maakt dat de beweging zo lang kan duren en zo een massale omvang kent. De afkeer van ‘leiders’ en organisaties richt zich niet alleen tegen slechte leiding, maar tot organisatie van de beweging op zich. Dat zorgt voor obstakels om verder vooruit te gaan.

“Socialisten zijn de enigen die argumenteren voor het democratisch organiseren van de beweging met de werkende klasse als ruggengraat van het protest. Een democratisch verkozen leiding kan de beweging een duidelijke richting en programma geven om overwinningen te boeken. De spontaneïteit die de beweging in een eerste fase vooruit bracht, heeft haar potentieel uitgeput.

“Nog een ander verschil met vijf jaar terug is het feit dat werkenden voor het eerst in honderd jaar de politieke staking als wapen gebruikten. Wij hebben daartoe bijgedragen: Socialist Action was de eerste organisatie die het idee van een politieke staking naar voren bracht. Deze stakingen zijn een mijlpaal in de strijd voor democratie in Hongkong, maar er blijven natuurlijk moeilijkheden. De pan-democraten, waaronder de vakbondsfederatie HKCTU, slaagden er niet in om leiding te geven aan de stakingsbeweging. Socialist Action stond helaas alleen met de oproep om stakerscomités op te zetten en om vakbonden te organiseren waar deze nog niet aanwezig zijn. Zo kunnen we opbouwen naar nieuwe algemene stakingen.

“Er kwam repressie tegen werkenden die in actie gingen. Zo werd Nathan Leung, een medewerker van de bank HSBC, afgedankt omdat hij een vakbond probeerde op te zetten. Er is een internationale campagne tegen het ontslag van Nathan, die tevens lid is van Socialist Action. We kaderen dit in een bredere campagne tegen repressieve maatregelen gericht tegen werkenden die zich uitgesproken hebben voor de protestbeweging of er zelf aan deelnamen. Die repressie is uiteraard een bewuste tactiek van de regering om de beweging te verzwakken en in het bijzonder de ontwikkeling van vakbonden tegen te gaan.”

Als het protest geïsoleerd blijft en geen aansluiting vindt in China, dreigt de beweging op een nederlaag uit te draaien. Zijn er bewuste pogingen om via sociale media of andere kanalen aansluiting te vinden met de werkende bevolking in China?

“De beweging kan enkel winnen als er aansluiting is met werkenden en jongeren in China. Hierop focussen we ons in onze propaganda, onze campagnes op sociale media en op straat. Begin juli was er een betoging met als doel om informatie te verstrekken aan toeristen uit China, die thuis enkel de leugens van de Chinese Communistische Partij (CCP) horen. Het was een goed beginpunt, maar helaas werd het initiatief niet ernstig opgenomen door veel activisten. Dat is begrijpelijk: het was de eerste keer dat de beweging dit probeerde en de meeste jongeren weten niet hoe ze steun kunnen winnen in China.

“Onze socialistische organisatie is actief in drie landen (China, Hongkong en Taiwan). We begrijpen het belang om massastrijd in Hongkong en China met elkaar te verbinden. We weten welke ideeën de beweging hiervoor nodig heeft. Een van onze belangrijkste taken is om het bewustzijn van werkenden en jongeren over hoe en waarom we deze eenheid kunnen opbouwen te versterken.”

• Volg de strijd in Hongkong via chinaworker.info
• Internationale solidariteit tegen de afdanking van Nathan Leung: stuur een protestbericht (voorbeeld op https://nl.socialisme.be/80032/

De komende dagen staan er opnieuw massaprotesten op de agenda in Hongkong. Socialist Action verspreidt daarbij onderstaand pamflet.

[divider]

• Verwerp nep-toegevingen!
• Pas op voor noodwetten!
• Het verspreiden van de revolutie naar China is essentieel voor succes!

De Chief Executive van Hongkong, Carrie Lam, heeft aangekondigd dat haar amendementen op de uitleveringswet, die de aanleiding waren voor de massale opstand van de afgelopen drie maanden, worden ingetrokken.

Maar niet alleen wordt de intrekking uitgesteld tot de Legco (Wetgevende Raad) in oktober (nog geen datum vastgesteld) opnieuw bijeenkomt, Lam weigert ook in te gaan op de andere vier belangrijke eisen van de huidige massabeweging. Lam’s zet is slechts een nepconcessie in een poging om de beweging te splitsen, om de betogers die de strijd voortzetten te isoleren en om vervolgens te proberen een volledige dictatuur te vestigen door beroep te doen op de Emergency Regulations Ordinance (een repressieve wet uit het Britse koloniale tijdperk). Deze wet zou Lam – de meest onpopulaire Chief Executive ooit – ruime bevoegdheden geven om het internet af te sluiten, te deporteren, te verbieden, publicaties te censureren en te sluiten, politieke partijen te verbieden en eigendommen in beslag te nemen.

Neptoegevingen die gepaard gaan met repressie zijn een truc die de Chinese dictatuur (CCP) altijd heeft gebruikt. In de Wukan-strijd in de provincie Guangdong in 2011 geloofden de dorpelingen die streden tegen politiegeweld, landdiefstal en voor de democratische verkiezing van dorpsfunctionarissen ten onrechte in de belofte van de CCP om verkiezingen toe te staan en beëindigden ze hun strijd. Uiteindelijk nam de CCP-staat wraak met het breken van alle beloften, massale arrestaties en een harde aanpak.

Wat de CCP het meest vreest, is dat de eigen zwakte tegenover de betogers in Hongkong duidelijk wordt. Dat zou de autoriteit van de dictatuur aantasten en op zijn beurt de massa’s op het vasteland inspireren om in opstand te komen en te strijden, in navolging van de Hongkongse massa. In dat geval kan de revolutie van Hongkong zich in een kettingreactie over heel China verspreiden. Na de intrekking van de wet door Lam is de CCP van plan om in Hongkong een gewelddadige repressie op gang te brengen om de mogelijke verspreiding van de beweging naar het vasteland van China te voorkomen.

De anti-autoritaire strijd is dus niet voorbij, maar een complexere fase ingegaan. We hebben geen enkele mogelijkheid om ons terug te trekken en we moeten blijven strijden. We kunnen alles winnen of alles verliezen. De betogers in Hongkong hebben grote moed en vastberadenheid aan de dag gelegd, maar de volgende periode van strijd moet duidelijker worden gestuurd en gecoördineerd. Meer dan ooit hebben we nu behoefte aan een leiding die van onderop en onder toezicht en democratische controle van de massa’s wordt gevestigd, in plaats van spontaan en “zonder leiding” te blijven, zoals de afgelopen drie maanden.

Nood aan arbeidersorganisatie en -strijd

De grote bedrijven in Hongkong zijn bang voor eindeloze betogingen die schadelijk zijn voor de winst. Sinds het begin hebben ze bij de regering van Carrie Lam gelobbyd om toegevingen te doen om de beweging tot rust te brengen. Onlangs hebben vertegenwoordigers van de kapitalisten en het pro-Beijingse establishment Carrie Lam gevraagd een onafhankelijk onderzoek naar de politie in te stellen, zoals de betogers eisen. Maar het regime van Xi Jinping heeft een dergelijk onderzoek geblokkeerd. Het steunt de politie volledig, omdat zij nu de belangrijkste pijler van het regime is om de controle over Hongkong te behouden. De kapitalisten adviseerden Lam ook om de uitleveringswet formeel in te trekken. Zij voerden aan dat dit de ‘gemakkelijkste’ twee van de vijf eisen waren om aan toe te geven. Deze oproep van een deel van de heersende klasse komt niet voort uit afkeer tegen het afschuwelijke geweld door de politie, maar omdat ze de eigen belangen wil beschermen. De heersende klasse is verdeeld over hoe dit het best gebeurt.

Maar ondanks verdeeldheid zet het grootkapitaal zich in om het autoritaire regime te steunen, om toegang te krijgen tot de Chinese markt en zijn financiële belangen te beschermen tegen de eisen van arbeiders en burgers voor meer sociale rechtvaardigheid en herverdeling van de rijkdom. Nu zien we een golf van witte bedrijfsterreur. Cathay Pacific Airways, Hong Kong Airlines en HSBC keren zich hard tegen personeelsleden. Ze doen dit met spionage, bedreigingen en afdankingen, waarbij ze zich laten leiden door de eis van de CCP om een hardere lijn te volgen.

Nathan Leung, een lid van Socialist Action dat werkte voor bankenreus HSBC, werd afgedankt omdat hij een vakbond organiseerde. Socialist Action en onze internationale organisatie, het Committee for a Workers’ International (CWI) zetten een solidariteitscampagne op in Hongkong en de rest van de wereld om dit schandalige ontslag in te trekken.

De kapitalisten in Hongkong maken van de witte terreur tegen de protestbeweging gebruik om de vakbonden van de stad te treffen en de werkenden te intimideren. Ondanks het feit dat de vakbonden tot nu toe helaas niet de sleutelrol hebben gespeeld die zij in de massabeweging kunnen en moeten spelen, vrezen de bazen dat er door de massale strijd een sterkere vakbeweging kan ontstaan.

Nu de kapitalistische economie opnieuw in een crisis terechtkomt, zoals in 1998, 2003 en 2008, bereiden de kapitalisten een golf van ontslagen, bevriezing van de lonen en verdere aanvallen op de arbeidsomstandigheden, de werkuren en de levensstandaard van de werknemers voor om ons te laten betalen voor de crisis van hun economisch systeem, om ervoor te zorgen dat wij alle lasten dragen terwijl hun miljarden dollars aan winsten worden beschermd. De strijd voor de verdediging van vakbonden en individuele werkenden die vervolgd worden omdat ze aan de protesten deelnemen, is nu een belangrijk onderdeel van de massale strijd.

Dit betekent dat de massabeweging niet alleen tegen de CCP, maar ook tegen het grootkapitaal moet strijden. De algemene stakingen op 5 augustus en 2-3 september waren een eerste demonstratie van de macht van de werkenden, terwijl de volgende algemene staking meer betrokkenheid van de vakbonden en stakingscomités nodig heeft om de economie echt te verlammen. Vooral met het toenemende politiegeweld kan deze actie alleen van binnenuit – door de werkenden op hun werkplaatsen – en niet van buitenaf georganiseerd worden. Acties van buitenaf zoals via directe actie zijn nuttig, als ze de acties uitleggen en de publieke steun in stand houden.

Banden zoeken met internationale massa’s – Geen vertrouwen in westerse regeringen!

Veel pandemocraten hopen dat het Amerikaanse Congres de Hong Kong Human Rights and Democracy Act zal aannemen om druk uit te oefenen op het CCP-regime en het pro-CCP-establishment in Hongkong. Dat Carrie Lam de intrekking van de wet heeft aangekondigd, is natuurlijk een poging om de druk van westerse regeringen tot een minimum te beperken. De Amerikaanse heersende klasse gebruikt de kwestie van de mensenrechten echter alleen maar om druk uit te oefenen op Xi Jinping, in een poging om handels- en geopolitieke concessies te verkrijgen. De regering-Trump geeft niet echt om de democratie in Hongkong. De Amerikaanse president noemde de betogers in Hongkong “relschoppers” en vroeg de CCP alleen om “het op te lossen,” wat niet bepaald hetzelfde als steun is!

De Amerikaanse handelsoorlog is bedoeld om de winsten van Wall Street, de wereldmacht van haar banken en multinationals, te verhogen en is op geen enkele manier bedoeld om de massa’s in de VS te helpen of de mensenrechten in China, Hongkong of Azië te beschermen. Trump is de minst populaire president van de VS in decennia, bekend om zijn seksisme, racisme en pro-miljonair beleid. Het zou fataal zijn voor de massale strijd van Hongkong om de illusie te hebben dat een dergelijke regering onze rechten zou steunen. Zowel de CCP als Trump leiden imperialistische regeringen die zich alleen maar zorgen maken over hun wereldwijde macht en zakelijke belangen.

Interventies van de VS en andere westerse landen in massale strijd zijn altijd bedoeld om ze te kapen om hun eigen machtsbelangen te dienen. In 2014 hebben de VS bijvoorbeeld ingegrepen in de Oekraïense massaprotesten en nadat de corrupte pro-Russische regering was gevallen, kwam er een corrupte pro-VS-regering aan de macht. De macht werd net overgenomen door een andere groep schurken en leugenaars en de dictatuur van de oligarchie ging door.

De echte bondgenoten die de massastrijd in Hongkong nodig heeft, zijn de werkenden en jongeren over de hele wereld, en niet de westerse pro-kapitalistische politici en regeringen. Onlangs zijn er in Groot-Brittannië ook betogers opgestaan om hun democratische rechten te verdedigen tegen de coup van Boris Johnson die het parlement schorst. De protesten in Hongkong worden breed gesteund en toegejuicht door degenen die strijden tegen de aanvallen van hun eigen regeringen op de democratische rechten en de rechten van werkenden. Dit zijn de mensen op wie we een beroep moeten doen. Het zwaaien met Britse of Amerikaanse vlaggen bij betogingen geeft een volstrekt verkeerd signaal en doet denken dat de betogers in Hongkong zich achter de Britse of Amerikaanse regeringen scharen, wat onze mogelijkheden om internationaal in contact te komen met gewone werkenden en jongeren ondermijnt. We roepen ook op tot gezamenlijke strijd van werkenden en jongeren op het vasteland en jongeren die lijden onder de dictatuur van de CCP en de extreme welvaartskloof om samen met ons te strijden tegen het dictatoriale kapitalistische systeem.

Socialist Action staat voor de gezamenlijke strijd van de massa’s in Hongkong en het Chinese vasteland en de opbouw van een nieuwe massale arbeiderspartij. Dit kan leiden tot een gemeenschappelijke strijd, niet alleen voor volledige doorvoering van de vijf eisen, maar ook tegen het bloedzuigende kapitalisme. Voor een enorme toename van goedkope publieke huisvesting, een achturige werkdag, sterke verhogingen van het minimumloon en vakbondsrechten, meer overheidsinvesteringen in onderwijs en gezondheidszorg, en volledige en onmiddellijke democratie om een einde te maken aan het gewelddadige bewind van de dictatuur.

Op zondag 18 augustus demonstreerden 1,7 miljoen mensen in Hongkong. Het was een nieuwe gigantische uitdrukking van woede en verzet tegen de lokale (Hongkong) en centrale (Beijing) overheden. De strijd gaat nu zijn twaalfde week in. De Chinese dictatuur vertoont geen tekenen van een verschuiving van haar strategie van steeds brutalere repressie door de politie en nul concessies als ‘oplossing’ voor de voortschrijdende politieke crisis. Voor socialisten is het belangrijk om na te gaan hoe het verder moet. Onderstaande analyse is geschreven voor de demonstratie van zondag.

Simon Cheung, Socialist Action (CWI in Hong Kong)

De ongekend massale beweging tegen de uitwijzingswet duurt al meer dan twee maanden. De beweging ontstond door de poging van de regering van Hongkong om een wet te wijzigen zodat de uitlevering van “voortvluchtigen” aan het Chinese vasteland mogelijk wordt.

De Chief Executive van Hongkong, Carrie Lam, en het regime van de CCP (Chinese Communistische Partij) hadden gehoopt de massabeweging te kunnen uitzitten, maar deze houdt nog steeds vol. De woede van de massa’s gaat in feite verder dan de vijf eisen die de beweging in een vroeg stadium heeft gesteld, namelijk de volledige intrekking van de uitleveringswet (deze is pas ‘geschorst’), een onafhankelijk openbaar onderzoek naar het geweld van de politie tegen jonge demonstranten, de vrijlating van de gearresteerden, het laten vallen van de beschuldigingen van ‘oproer’, die kunnen leiden tot tien jaar gevangenisstraf, en echte verkiezingen die gebaseerd zijn op het algemeen kiesrecht.

De massale woede is nu gericht tegen het hele autoritaire systeem en de CCP. Zoals sommige demonstranten stelden: zelfs als Carrie Lam zou terugtreden of een onafhankelijk onderzoek naar het geweld van de politie zou aankondigen, dan nog zou de beweging waarschijnlijk niet stoppen.

Naar verluidt werd Xi Jinping tijdens de recente Beidaihe-bijeenkomst in China, een jaarlijkse informele bijeenkomst van zittende en gepensioneerde topambtenaren van de CCP, geconfronteerd met veel kritiek omdat hij de situatie in Hongkong niet onder controle had. Xi Jinping heeft in ieder geval voorlopig besloten om het Chinese Volksleger niet naar Hongkong te sturen voor een repressief optreden in Hongkong (hoewel er nu al tekenen zijn die erop wijzen dat de mogelijkheid van een militair repressief optreden in de toekomst niet gering is), omdat dit zeer ernstige politieke en economische gevolgen voor de CCP zelf zou hebben.

In plaats daarvan eist Xi dat de politie van Hongkong, ondersteund door de Chinese politie van het vasteland en paramilitaire troepen, vermomd als politie van Hongkong, een intensiever optreden voert, “meer demonstranten arresteert en hogere straffen uitspreekt”, in een poging om de demonstranten te intimideren en de beweging te onderdrukken.

Toenemend politiegeweld

Er is al begonnen met nog meer wrede repressie. De politie heeft op 10 en 11 augustus vier demonstraties verboden, in het kader van een strategie om op sluipende wijze de staat van beleg in te voeren. Tegelijkertijd nam het politiegeweld in heel Hongkong op 11 augustus toe tot een nieuw niveau. Een jonge vrouwelijke demonstrante in Tsim Sha Tsui werd hard aangepakt en raakte verblind in één oog. In het metrostation van Tai Koo vuurde de politie van dichtbij pepperspray ballen af op demonstranten die de roltrap naar beneden namen. Naast de verwondingen die direct veroorzaakt werden door de peperballen, had deze roekeloze actie ook een stormloop kunnen veroorzaken.

De politie heeft traangas in het Tsuen Wan metrostation afgevuurd, wat in zo’n afgesloten ruimte blijvende schade aan de gezondheid van de passagiers kan veroorzaken. De politie van de Special Duties Unit, een antiterroristische eenheid, bleek zich te hebben vermomd als demonstranten en een brand in Causeway Bay te hebben aangestoken om chaos te creëren en de politie een voorwendsel te geven om demonstranten te arresteren. In North Point en Tsuen Wan vielen pro-regeringsgezinde criminele bendes zonder onderscheid demonstranten en voorbijgangers aan. De wreedheden van de politie zijn te talrijk om op te lijsten.

Terwijl de repressie steeds wreder wordt, zullen de CCP en het Hongkongse regime de situatie waarschijnlijk opnieuw verkeerd inschatten en een terugslag krijgen. Het politiegeweld op 11 augustus werd de vonk voor de grootschalige ‘bezettingsdemonstraties’ op de luchthaven in de daaropvolgende twee dagen, die resulteerden in respectievelijk 180 en 400 geannuleerde vluchten (de luchthaven van Hongkong heeft ongeveer 800 vluchten per dag), waarbij de luchtvaartsector 600 miljoen HK$ (77 miljoen US dollar) verloor.

De belangrijkste reden dat deze beweging zonder leiderschap zich tot nu toe op zo’n hoog niveau heeft kunnen handhaven en nog steeds een enorme dynamiek heeft, is dat het waanzinnige politiegeweld steeds grotere en grotere massale woede uitlokt. Dit is vanaf het begin het geval geweest. Carrie Lam’s minachting voor de massa’s en het felle conflict buiten het gebouw van de Wetgevende Raad op 12 juni duwde op 16 juni twee miljoen mensen de straat op, voorlopig de grootste demonstratie uit de geschiedenis van Hongkong.

Op 21 juli heeft een bloedige aanval van pro-regeringsbendes op demonstranten en passagiers in het metrostation Yuen Long ertoe geleid dat ambtenaren en andere groepen op het internet protesteerden en uiteindelijk bijdroegen aan de historische algemene staking van 5 augustus. In het weekend van 11-12 augustus gingen grote aantallen burgers en jongeren de straat op en botsten met de politie, waarbij ze het verbod van de politie negeerden. Daarom zou een intensivering van de repressie door de politie de beweging zeer waarschijnlijk nog verder kunnen escaleren.

Sinds de betoging buiten het China Verbindingsbureau van de CCP in Hongkong in juli, heeft het Chinese regime een hardere houding aangenomen. In minder dan een maand tijd heeft het Bureau voor Hongkong en Macau Affairs Office, de belangrijkste overheidsinstantie die toezicht houdt op Hongkong, drie persconferenties gehouden om de massabeweging te veroordelen en de gewelddadige acties van de Hongkongse politie krachtig te steunen, waarbij ook werd gedreigd dat als de beweging doorgaat, de centrale regering zal optreden.

Tegelijkertijd heeft de CCP Carrie Lam opgedragen zich niet langer achter de schermen te verschuilen. De massa maakt een grapje dat Carrie Lam ‘in staking is gegaan en zich achter de politie verschuilt’. Nu is haar ‘wederopstanding’ met een nieuwe ‘macht’ en ‘vertrouwen’ alleen te danken aan de nieuwe orders van Peking, niet omdat het machtsevenwicht tussen de regering en de beweging echt veranderd is.

Gesteund door grote bedrijven

De CCP zet de grote zakelijke groepen in Hongkong onder druk in het gareel te komen. In tegenstelling tot tijdens de Paraplubeweging vijf jaar geleden, zijn de grote kapitalistische tycoons van Hongkong grotendeels stil gebleven de afgelopen twee maanden. Ze willen de CCP niet beledigen, maar tegelijkertijd zijn ze bang voor deze ongekende massabeweging. Veel mensen marcheerden op het New Town Plaza, een winkelcomplex in handen van het grootste conglomeraat van Hongkong. Ze protesteerden omdat het personeel de politie-aanval op demonstranten in het winkelcentrum op 17 juli mogelijk had gemaakt. Dit is ook de reden waarom de Harbour City, een ander groot winkelcentrum, onlangs een bericht bij de hoofdingang heeft geplaatst: “De politie komt niet binnen tenzij er een misdaad is.”

Maar nu verandert de situatie. Niet zo lang geleden waarschuwde de burgerluchtvaartadministratie van China Cathay Pacific Airways in Hongkong dat het voor vliegtuigbemanningen die zich aansluiten bij illegale protesten of deze steunen, verboden is het Chinese luchtruim binnen te komen. Vervolgens waarschuwde Cathay haar personeel dat als zij deelnemen aan illegale demonstraties, zij ontslagen kunnen worden. Tegelijkertijd heeft Cathay twee personeelsleden ontslagen omdat ze de vluchtinformatie van een Hongkongse politievoetbalploeg die naar China ging, hebben gelekt. Een Cathay-piloot die beschuldigd wordt van rellen is geschorst, wat betekent dat Cathay-bazen de piloot schuldig achten voordat de rechtbank een uitspraak doet.

Ondertussen overtuigde Carrie Lam vertegenwoordigers van grote bedrijven om een persconferentie bij te wonen om aan te tonen dat zij de steun van de kapitalisten heeft. Dit is het resultaat van de druk van de CCP. De CCP eist of bedreigt kapitalisten om zich tegen de massale protesten uit te spreken. Meer dan tien vastgoedontwikkelaars en Cathay Pacific hebben onlangs in de kranten hun steun voor de regering van Carrie Lam geadverteerd en eisen dat demonstranten “het geweld stoppen.”

Het lijdt geen twijfel dat deze publieke steunbetuigingen worden georganiseerd door de CCP, want nog niet zo lang geleden publiceerde ifeng.com, een Hongkongse mediagroep onder controle van de CCP, een artikel waarin de vier grote magnaatfamilies van Hongkong werden bekritiseerd vanwege hun “collectieve zwijgen”. De grote bedrijven van Hongkong hebben belangrijke commerciële belangen in China. Een vijfde van Cathay’s vluchten zijn bestemd voor China en een derde van de aandelen is in handen van Air China, een Chinese luchtvaartmaatschappij in staatseigendom. Air China is de op een na grootste aandeelhouder van Cathay en heeft vijf zetels in de raad van bestuur. John Swire & Sons (HK), de grootste aandeelhouder van Cathay, richt zich op het vasteland van China als belangrijkste markt.

Bovendien hebben deze grote concerns altijd vertrouwd op de dictatuur van de CCP om het ondemocratische politieke systeem van Hongkong in stand te houden, waardoor zij personeel agressiever kunnen uitbuiten en meer winst kunnen maken.

Andy Xie, een onafhankelijke econoom in China, zei in een interview met CNBC dat extreem hoge huizenprijzen een belangrijke reden zijn voor de massabeweging in Hongkong. De huizenprijzen in Hongkong zijn sinds 2003 gemiddeld verdrievoudigd, terwijl de loonsverhogingen tot stilstand zijn gekomen, en het is dan ook zeer moeilijk in te zien hoe jonge mensen enige hoop kunnen voelen. Andy Xie zei dat als de CCP de sociale en politieke crisis in Hongkong wil oplossen, zij “de macht van de tycoons moet wegnemen”. Het is duidelijk dat de CCP dit niet zal doen omdat de kapitalistische magnaten een van de belangrijkste pijlers zijn van het bewind van de CCP over Hongkong.

Zoals de Britse Financial Times (13 augustus 2019) zei, heeft de CCP de controle over Hongkong “uitbesteed” aan deze kleine groep oligarchen die de economie van Hongkong volledig beheersen. Het grootkapitaal vertrouwt op het ondemocratische systeem van Hongkong om de levensstandaard en de rechten van de werkenden te onderdrukken, en verzet zich tegen een achturige werkdag, universele pensioenrechten, grootschalige woningbouw en aanzienlijke verhogingen van het minimumloon, wat heeft geleid tot zeer ernstige welvaartsongelijkheid, overwerk, een huisvestingscrisis en de ineenstorting van de openbare diensten. In deze kwesties staan de kapitalisten achter de CCP.

Daarom moet de massabeweging niet alleen strijden tegen het autoritaire regime en het geweld van de politie en de bendes, maar moet zij ook de kapitalisten aanpakken die zich achter het regime scharen. Dit onderstreept dat de beweging een nieuwe richting nodig heeft. Om de huidige politieke impasse te doorbreken, die gepaard gaat met escalerend politiegeweld, een einde te maken aan de heerschappij van de tycoons en echte democratie te bereiken onder controle van de meerderheid van de arbeidersklasse, is het noodzakelijk dat de georganiseerde arbeidersklasse de hoofdrol in de beweging op zich neemt.

Nieuwe algemene staking voorbereiden

De staking van 5 augustus, waaraan 350.000 mensen deelnamen, was een goed begin. Het was de eerste echte politieke staking in Hongkong in bijna 100 jaar. Dit ondanks het feit dat de staking niet werd uitgeroepen of geleid door de vakbonden, die een zeer kleine rol speelden. Tot 90 procent van de stakingen werd niet door een vakbond georganiseerd, maar volgde veeleer op stakingsoproepen op sociale media. De beweging moet zich nu voorbereiden op een nieuwe, uitgebreidere algemene staking. Maar een nieuwe algemene staking moet worden georganiseerd via stakingscomités op de werkplekken, om de aarzelende of angstige werknemers te overtuigen door de kracht van de organisatie te tonen.

Tegelijkertijd is ook de studentenstaking die nu wordt voorbereid van groot belang. Een grootschalige studentenstaking kan de strijd van werkenden stimuleren. Een nieuwe ronde van arbeiders- en studentenstakingen is in veel opzichten van vitaal belang voor de hele campagne.

Recente doorgaans online gevoerde debatten binnen de beweging over een ‘groot podium’ (in het verleden symbool voor de centrale leiding van de pandemocraten, maar dan op een zeer bureaucratische top-down manier) geven aan dat de beweging een crisis van leiderschap kent. De huidige beweging heeft geen leiderschap en de burgerlijke pandemocraten hebben amper gezag in de beweging. Maar de pandemocraten proberen van de huidige impasse te profiteren om de controle terug te winnen.

Veel demonstranten zijn de conflicten van de afgelopen weken – met de politie maar ook intern – moe. Dit betekent niet dat de beweging aan kracht verliest, maar veel betogers hebben vragen bij conflicten met de politie zonder specifiek doel en zonder concreet resultaat. Er zijn bovendien meer en meer aanwijzingen dat de politie, vermomd als demonstranten, bewust conflicten uitlokt om een excuus voor repressie te creëren (zoals het incident waarbij twee Chinezen vanop het vasteland werden aangevallen op de luchthaven op 13 augustus).

Veel betogers beginnen dan ook te hopen op een terugkeer naar vreedzame demonstraties onder leiding van de pandemocraten. Zowel vreedzame demonstraties als recente protesten buiten de politiebureaus zijn acties die de beweging zou moeten ondernemen. Terecht wordt krachtig geprotesteerd tegen politiegeweld en willekeurige politieke arrestaties, en het staat buiten kijf dat de politie voor het overgrote deel verantwoordelijk is voor de straatgevechten. Zoals de demonstranten zeggen: “geen politie, geen geweld”.

De beweging heeft organisatie en echt leiderschap nodig om een duidelijke richting aan te geven, maar de pandemocraten hebben nog nooit zo’n leiderschap getoond in de democratische strijd in Hongkong. In plaats daarvan hebben ze steevast geprobeerd de strijd af te remmen, omdat hun perspectief hervorming is en niet revolutie, het sluiten van een overeenkomst met het regime, en ze zijn daarom bezorgd over het feit dat de beweging “te ver gaat” en buiten hun macht ligt.

Dat de pandemocraten hun leiderspositie hebben verloren, is een van de redenen waarom de huidige beweging tot vandaag in staat is geweest om door te gaan en zo’n enorme macht heeft verworven. Maar dit gedecentraliseerde en leiderloze model stuit nu op zijn grenzen. De beweging moet worden georganiseerd en de organisatiemethode moet democratisch zijn, waarbij leiders worden gekozen en herkozen via democratische structuren, om te voorkomen dat een kleine kring van pandemocratische politici en beroemdheden uit de sociale media de beweging van bovenaf controleert.

De opbouw van een georganiseerde arbeidersklasse binnen de beweging kan een kritisch kader bieden voor de organisatie van de hele beweging. Tegelijkertijd moeten we ook een politieke reactie organiseren op de toenemende dreiging van een overname door het Chinese leger. Op 15 augustus verschenen er Chinese legervoertuigen op de straten van Hongkong. In de huidige zeer gespannen situatie is dit geen ‘onbedoelde stap’.

Op Twitter schreef Trump dat de Amerikaanse inlichtingendiensten hadden bevestigd dat de CCP troepen naar de grens tussen Shenzhen en Hongkong stuurde. Hoewel Xi Jinping op dit moment niet van plan is om het Chinese leger te gebruiken, zal hij deze optie niet volledig opgeven. Naarmate de beweging zich verder ontwikkelt, kan de CCP niet alleen op de politie vertrouwen om de situatie te controleren.

Hoe kan de Hongkongse beweging zich verzetten tegen het CCP-regime, de grootste dictatuur ter wereld? Om te winnen moet de beweging een oprechte oproep doen aan de Chinese arbeidersklasse om gezamenlijk de strijd aan te gaan tegen de dictatuur die de massa’s aan beide zijden van de grens onderdrukt. Het is duidelijk dat de massabeweging van Hongkong alleen de CCP niet kan verslaan.4

Geen vertrouwen in Westerse regeringen

Niemand mag van de regeringen van de VS, Europa of Taiwan verwachten dat zij de bevolking van Hongkong echte hulp bieden. Met inbegrip van Trump en Tsai Ing-wen, hanteren de westerse en Taiwanese regeringen in hun eigen land antidemocratische en asociale agenda’s. Chinese nationalisten gebruiken voorbeelden van politiegeweld in de VS en Europa om staatsrepressie in China en Hongkong te ‘rechtvaardigen’.

Trump zei eerder dat de massabeweging in Hongkong een “oproer” was en kreeg hiervoor lof van de CCP. Op de G20-top eind juni heeft Trump bewust vermeden over Hongkong te praten om Xi Jinping niet te beledigen.

Als gevolg van het conflict tussen de VS en China hebben de VS en de Europese regeringen meer druk uitgeoefend op de CCP op het gebied van mensenrechtenkwesties in een poging om de CCP te overtuigen tot economische en handelsconcessies. Trump schuift nu op onder druk van de Amerikaanse heersende klasse. Hij zegt: “China wil een handelsovereenkomst sluiten, maar moet Hongkong eerst ‘humaan’ behandelen.” Maar hij beschreef Xi ook als “een groot leider die zeer veel respect heeft voor zijn volk.” Voor de massa’s in China en Hongkong is er niets belachelijker of ironischer dan dit. Als de CCP bereid is concessies te doen op het gebied van handelskwesties, zal Trump het niet erg vinden om Hongkong ‘op te offeren’.

De enige echte steun waarop de Hongkongse massabeweging kan rekenen, zijn de gewone werkenden in China en de rest van de wereld. De beweging moet een beroep doen op de strijdbare Chinese arbeiders en jongeren voor een gezamenlijke strijd tegen de dictatuur van de CCP, om een einde te maken aan de uitbuiting en alle sociale onrechtvaardigheden die dit autoritaire kapitalistische systeem betekent voor zowel Chinese als Hongkongse arbeiders en jongeren. Dit betekent dat we moeten strijden voor een democratisch socialistisch alternatief dat gebaseerd is op de behoeften van de samenleving en de meerderheid van de arbeidersklasse in plaats van op de superwinsten van de kapitalistische tycoons en de CCP-elite.

Eén op de vier inwoners van Hongkong protesteert tegen dictatuur

In een ongelooflijke massabeweging kwamen meer honderdduizenden mensen op straat in Hongkong. Op 9 juni waren er een miljoen betogers, een week later waren dat er twee miljoen of een kwart van de volledige bevolking. Dit zijn de grootste betogingen uit de geschiedenis van Hongkong. Deze beweging is niet enkel van enorm belang in Hongkong, maar ook in China. Robert Bielecki van weekblad Offensiv (Zweden) sprak over de beweging met Vincent Kolo van Socialist Action (Hongkong) en de website Chinaworker.info.

De regering van Hongkong schorste de geplande uitleveringswet op. Wat is het belang daarvan?

“De New York Times omschreef deze beslissing die op 15 juni aangekondigd werd als de grootste politieke toegeving in China sinds Xi Jingping in 2012 aan de macht kwam. Voorheen werd Xi gezien als een onoverwinnelijke sterke man. Dit is dus wel degelijk een keerpunt.

“Het moet duidelijk zijn: ondanks de aandrang van de Chinese dictatuur dat de uitleveringswet (waarmee mensen in Hongkong kunnen opgepakt en aan China uitgeleverd worden) het geesteskind was van de Hongkongse regering onder leiding van Carrie Lam, wat mogelijk correct is, kwam het groen licht voor de wet wel degelijk uit Peking. Zonder dat groen licht was de regering in Hongkong nooit zo ver gegaan. Het bevel om toegevingen te doen met de opschorting van de wet kwam eveneens uit Peking.

“Chinese toplui, waaronder Han Zheng, lid van het Permanent Comité van het Politburo en vicepremier, gingen op 14 juni naar Shenzhen aan de grens met Hongkong voor crisisbesprekingen. Carrie Lam en ministers uit Hongkong hadden een ontmoeting met hen en kregen opdracht om terug te krabbelen.”

Dit volstond duidelijk niet om het protest te stoppen?

“Het gevoel in Hongkong is dat dit niet volstaat. De toegeving kwam te laat en is te beperkt. De massa’s haten de regering van Carrie Lam en geloven geen woord van wat ze zegt. Ze willen dat de uitleveringswet volledig geschrapt wordt en zijn bang voor vuile spelletjes door de regering. De regering heeft gelogen, de bevolking repressief vervolgd en zelfs bevel gegeven aan de politie om extreem geweld te gebruiken, in het bijzonder op 12 juni. Toen betoogden 70.000 studenten en jongeren aan het Legco, het zogenaamde ‘parlement’ van Hongkong, in een mobilisatie die de politie compleet verraste.

“Jongeren kwamen toen om zes uur ’s ochtends al massaal aan. Nog voor de politie goed en wel doorhad wat er gebeurde, waren alle wegen rond het parlement bezet. De politie maakte een verkeerde inschatting van de situatie. De mobilisatie was voornamelijk via sociale media gebeurd en via beveiligde apps zoals Telegram. Vandaar overigens de grote poging tot hacken van Telegram vanuit China die dag. Tienduizenden mensen staan met elkaar in verbinding via dergelijke apps om protestacties te organiseren.

“De stemming onder de jongeren is schokkend voor de heersende elite. De krant South China Morning Post schreef een edito onder deze titel: ‘Onze jongeren zijn niet bang voor matrakken en kogels – het is eng.’

Kan je deze beweging vergelijken met de zogenaamde Paraplurevolutie uit 2014?

“De beweging vandaag heeft veel geleerd van de Paraplurevolutie in 2014, die in een impasse eindigde. Dit werd gevolgd door vier jaar van brutale repressie en meer controle door de Chinese dictatuur over het politieke systeem van Hongkong.

“Op de middag van 12 juni besloten de regering en het hoofd van de politie om repressie te gebruiken, uit angst voor een nieuwe bezetting zoals in 2014. Het resultaat was dat er op één dag meer traangas afgevuurd werd dan tijdens de hele 79-daagse paraplu-beweging in 2014.

“Voor het eerst werd met rubberen kogels op de menigte geschoten. Twee betogers werden aan het hoofd geraakt, twee mensen liggen in het ziekenhuis met levensbedreigende verwondingen. Er wordt ook gebruik gemaakt van nieuwe wapens die na het protest van 2014 werden aangekocht. Maar het werkt niet. Ze dachten dat machtsvertoon de jongeren zou uiteendrijven en de dynamiek van de beweging zou breken. Maar dat was niet het geval: de jongeren bleven, wat de elite doodsangsten opleverde. Het zijn immers niet alleen de jongeren die protesteren: dit protest kwam vlak na een miljoenenbetoging. Peking zag hierop geen andere uitweg dan toegevingen.

“De Chinese dictatuur wil geen dergelijke massabeweging in Hongkong op een ogenblik dat er een moeilijke confrontatie is met de VS en Trump. Er werd geprobeerd om de beweging snel te stoppen, maar dit lukt niet. De opschorting van de uitleveringswet op 15 juni heeft de massa’s niet gerustgesteld. De weigering om de wet volledig in te trekken de verdediging van het politiegeweld door Carrie Lam hebben de mensen nog meer woedend gemaakt. De volgende dag, op 16 juni, waren er maar liefst twee miljoen betogers!

Wat zal er nu gebeuren?

“De massa’s bespreken de volgende stappen. De regering moet de wet volledig schrappen. Lam heeft zich op 18 juni nogmaals verontschuldigd, net zoals ze dat deed op 16 en 17 juni. Maar de verontschuldigingen bevatten geen nieuwe toegevingen. Het zijn slechts lege woorden. Carrie Lam is een toegewijde katholiek, het is een beetje alsof ze haar zonden opbiecht. God mag haar misschien vergeven, de massa’s doen dat niet.

“De toespraken van Carrie Lam vermelden nooit dat de wet volledig verdwijnt of dat ze ontslag neemt. Ze doet wat het Chinese regime wil, ze is een gijzelaar van die dictatuur. De wet opschorten volstond niet. Nu hopen Peking en de regering van Hongkong dat ze het protest kunnen uitzitten zonder nog meer toegevingen te moeten doen.

“De dictatuur van Xi Jingping heeft al een hoge politieke prijs betaald. Als de wet volledig verdwijnt en Carrie Lam valt, dan zou dit een enorme nederlaag voor Xi zijn. De dictatuur moet immers gevreesd worden. Toegeven aan een massabeweging is gevaarlijk. Het gaat immers niet alleen om Hongkong, maar ook om wat kan gebeuren in China.

“De beweging zal wellicht groeien en intenser worden, omdat de meeste mensen ontevreden zijn. Een prodemocratische spreker op een actie vergeleek de nieuwe situatie met een voetbalploeg die net een 5-0 overwinning boekte op de regering. Deze spreker werd uitgejouwd. De massa’s willen zich niet beperken tot de reeds gedane toegevingen, dat volstaat immers niet.

Waarom neemt Lam geen ontslag? De CCP-dictatuur kan toch een andere bereidwillige marionet vinden in Hongkong?

“Lam is een zombie op dit ogenblik: een levend politiek lijk. Maar de CCP probeert vol te houden omdat haar val rampzalig zou zijn, zeker als ze door een massabeweging neergehaald wordt. Hongkong is geen democratie. Als er nieuwe verkiezingen komen in dit stelsel waarin amper 1.200 kiezers – voornamelijk miljardairs en enkele miljonairs – stemrecht hebben, zullen deze kiezers stemmen voor wie ze van Peking moeten stemmen. De kapitalisten in Hongkong omarmen dit systeem in ruil voor een beetje directe politieke invloed in China en allerlei privileges en zakelijke contracten in Hongkong. De financiële belangen van de superrijken worden goed behartigd door de CCP-dictatuur.

“Het belangrijkste is dat de dictatuur de werkende klasse en de massa’s in China verhindert om zich te organiseren en de macht van de kapitalisten aan te vechten. Daarom verbinden de socialisten de strijd voor democratische rechten en tegen het huidige autoritaire systeem met de noodzaak om de macht van de kapitalisten te breken. Beiden zijn nodig.

“De CCP wil niet dat zogenaamde ‘verkiezingen’ in Hongkong plaatsvinden in het heetst van de strijd met een massabeweging die zo groot is als deze. Als ze gedwongen worden om een groteske ‘verkiezingsklucht’ te houden in deze situatie, waarin we een aantal pré-revolutionaire kenmerken zien zelfs indien het bewustzijn over hoe verandering kan bekomen worden nog steeds niet hoog is, dan dreigt een massabeweging die de woede oriënteert tegen de schijnverkiezingen om echte verkiezingen te eisen. Het zou de massastrijd voor algemeen stemrecht nieuw leven inblazen en dat zou een doos van Pandora openen voor het Chinese regime.

“Er zijn op dit moment geen tekenen van meer toegevingen en de massa’s zijn niet tevreden. De logica van de strijd is dus gericht op verdere escalatie.”

Hoe neemt Socialist Action aan de beweging deel?

“Socialist Action is volledig betrokken bij de beweging en was de enige politieke kracht op de miljoenenbetoging van 9 juni die opkwam voor een politieke staking om de uitleveringswet en de regering van Carrie Lam weg te krijgen. We roepen op voor een politieke 24-urenstaking. Dat benadrukken we in de 25.000 pamfletten die we al verdeelden, op onze spandoeken, in onze kranten en tijdens onze toespraken langs de betogingen. Deze oproep krijgt steeds meer gehoor.

“Er is geen traditie van dergelijke stakingen in Hongkong, toch niet meer sinds de jaren 1920. We moeten een erg oude en vergeten traditie opnieuw vestigen en er is haast bij omdat dit soort situatie geen stilstand verdraagt. De klok tikt voor deze indrukwekkende massabeweging: er zijn methoden en een programma nodig om beslissende overwinningen op de dictatuur te boeken. Als deze kans verloren gaat, zal de dictatuur terugkomen voor wraak.”

Afgelopen zondag waren er een miljoen betogers in Hongkong. Dat was de grootste betoging uit de geschiedenis van Hongkong: ongeveer één op de zeven inwoners nam deel! Het protest was gericht tegen een wetsvoorstel waardoor uitwijzingen naar mainland China mogelijk worden. Het zou de bevolking van Hongkong onderwerpen aan het gerechtelijke systeem van de Chinese dictatuur van de ‘communistische’ partij.

De historische mobilisatie was tevens een massale afwijzing van het rampzalige beleid van de topvrouw van de uitvoerende macht in de Speciale Administratieve Regio Hongkong, Carrie Lam, en van de Wetgevende Raad. Na vier jaar van ongeziene repressie, showprocessen, politieke arrestaties en andere pogingen om de vrije meningsuiting aan banden te leggen, trokken de massa’s op straat om luidkeels NEEN te roepen.

Onder druk van het massaprotest is de bespreking van het wetsvoorstel dat voor vandaag voorzien was uitgesteld. Dat neemt niet weg dat een volgende stap in de strijd moet voorbereid worden. Hieronder de voorstellen van Socialist Action, onze zusterorganisatie in Hongkong, in een pamflet dat momenteel verspreid wordt. Er is daarnaast een langere analyse die je hier in het Engels kan lezen.

[divider]

Hongkong. Bouw aan een politieke staking om de uitleveringswet tegen te houden

Hoe kan de massale strijd na de historische betoging van 9 juni verder gaan?

Pamflet van Socialist Action (CWI in Hongkong)

De strijd tegen de vreselijke uitleveringswet van Carrie Lam bevindt zich in een kritiek stadium. Zelfs nadat een miljoen mensen boos hebben gemarcheerd en zondag acht uur lang de straten hebben gevuld, zegt de regering dat ze niet zal toegeven. Op woensdag 12 juni gaan de amendementen ter bespreking naar de Wetgevende Raad (Legco).

Xi Jinping’s angst

Vandaag is de Chinese dictatuur (CCP) onder Xi Jinping autoritairder dan in 2003, toen massaprotesten de regering versloegen en een einde maakten aan artikel 23 van de nationale veiligheidswetgeving. De CCP vreest dat een overwinning van de Hongkongse democratische beweging een voorbeeldfunctie zal hebben voor de Chinese massa’s.

Bovendien wordt de inzet voor Xi Jinping door het escalerende Sino-Amerikaanse conflict nog groter, waardoor de uitleveringswet een symbool wordt van de macht van de CCP in Hongkong en tegen ‘buitenlandse inmenging’. De bevolking van Hongkong heeft al gezien dat een protestmars alleen, zelfs een gigantische, niet voldoende is om de regering tot toegevingen te dwingen, dus wat is de volgende stap? Nu breiden spontane stakingen en discussies over stakingen zich van onderaf uit en dit kan de strijd naar een nieuwe fase brengen.

Politieke staking

Velen, waaronder leraren, maatschappelijk werkers, personeel van de bussen, studenten en anderen, discussiëren over de noodzaak van een staking. Dit kan de grootste verandering zijn die de politiek in Hongkong heeft ondergaan. Een van de redenen waarom de Paraplu-beweging er in 2014 niet in slaagde toegevingen af te dwingen, was dat er nooit over stakingsacties werd gesproken. Dat bleek een fatale zwakte. Hoewel de regering zelfs de grootste demonstraties kan ‘negeren’, zelfs bezettingen, is dit een veel grotere uitdaging voor de regering als de economie stopt en werkende mensen laten zien dat zij de echte macht in de samenleving zijn.

Socialist Action heeft sinds het begin van deze strijd campagne gevoerd voor een politieke staking in heel Hongkong. Wij waren de enige organisatie die een staking eiste voor de demonstratie van 9 juni. Nu wint het idee van een staking gelukkig aan populariteit.

Dit kan het equivalent zijn van een dam die barst. Velen vonden in het verleden dat een politieke staking tegen het regeringsbeleid “te moeilijk” is, maar deze visie verandert. De huidige discussies over stakingen openen de mogelijkheid om deze strijd te escaleren en kunnen een golf van verdere acties op gang brengen.

Staking heeft organisatie nodig

Maar stakingen kunnen niet alleen gebaseerd zijn op spontaniteit: ze moeten georganiseerd worden. De spontane beweging voor stakingen die nu plaatsvindt is een essentieel startpunt, maar om echt effectief te zijn is meer organisatie, voorbereiding en coördinatie nodig. Enerzijds moeten de leiders van het Verbond van Vakverenigingen (HKCTU) hun volledige verantwoordelijkheid nemen en het voortouw nemen in dit proces. Anderzijds zijn er in grote sectoren van de Hongkongse economie geen vakbonden of zijn de vakbonden van oudsher zwak, dus er is dringend behoefte aan de onmiddellijke oprichting van werkplaatscomités, het bijeenroepen van vergaderingen en het verspreiden van het stakingsidee door middel van petities, posters, sociale media, … om de werkenden samen te brengen en te organiseren. Staken is geen individuele maar een collectieve actie.

Er circuleren berichten op sociale media over de algemene staking in Soedan, een staking die de werkenden daar organiseren om de militaire dictatuur ten val te brengen. De massale strijd in Hongkong is aan het leren en het inhalen – internationale voorbeelden van massastrijd zijn daarbij erg nuttig. Dit is ook een positieve verandering, zeker in vergelijking met het koesteren van blinde hoop in westerse ‘democratische’ regeringen. Deze regeringen hechten teveel waarde aan hun business deals met de Chinese dictatuur om niet verder te gaan dat wat kritiek in woorden.

Socialist Action denkt dat de volgende stap een eendaagse politieke staking moet zijn, met als doel de lokale economie volledig of in ieder geval aanzienlijk stil te leggen. Plannen voor een politieke 24-urenstaking beginnen met het noemen van de datum, die best tijdens massabijeenkomsten wordt vastgesteld, om werkenden en studenten ruimschoots van tevoren op de hoogte te stellen zodat ze zich kunnen organiseren op hun werkplekken en in de klassen. Een grote stakingsbijeenkomst en -mars op dezelfde dag als de staking kan iedereen samenbrengen om onze kracht te tonen en om de volgende stap te bepalen.

Dit zou een waarschuwing zijn voor de regering van Lam, een waarschuwing dat een nog grotere en langere staking zal volgen tenzij de uitleveringswet wordt afgeschaft. Een politieke staking in Hongkong zal overal ter wereld en in heel China weerklank vinden en het brutale regime een slag toebrengen.

Na massabetoging op 28 april is er nood aan politieke 24-urenstaking!

De massale betoging van 130.000 mensen afgelopen zondag heeft de politieke situatie in Hongkong veranderd. De betoging was gericht tegen de repressieve agenda van de regering. Het was de grootste betoging sinds de Paraplurevolutie van 2014, destijds de langste bezetting in een grote stad gedurende 79 dagen.

Verslag door Dikang, Socialist Action (CWI in Hongkong)

De directe aanleiding voor het protest waren de amendementen van de regering op de uitleveringswet van Hongkong. Maar er is in het algemeen een afkeer tegen de onverkozen regering van Carrie Lam. De oproep voor het protest kwam er amper 11 dagen op voorhand. De nieuwe wetten zouden het mogelijk maken dat inwoners van Hongkong en zelfs buitenlanders op doorreis via de luchthaven uitgeleverd worden aan China. Daar zijn 99% van de veroordelingen in de rechtbanken gebaseerd op ‘bekentenissen’. Marteling en dwang zijn schering en inslag, basisrechten zoals de keuze van een eigen advocaat zijn onbestaande. Dit zou Chinese regime toelaten om politieke dissidenten in Hongkong te ontvoeren.

Artikel 23

Het Civic Rights Front (burgerrechtenfront), een coalitie van pro-democratische groeperingen, had voor de betoging opgeroepen. Er werd duidelijk dat er massale druk was opgebouwd op verschillende pro-democratische partijen en groepen om ‘iets te doen.’ Een eerder protest op 31 maart telde 12.000 aanwezigen. De meer gematigde, eigenlijk rechtse, pan-democratische groepen (die de afgelopen jaren min of meer passief waren terwijl de repressie werd opgedreven) waren sceptisch over het idee van een nieuwe betoging. Ze waren bang dat het te ‘klein’ zou zijn en wijzen op ‘zwakte’.

Deze zogenaamde leiders namen in de drie decennia durende strijd voor democratie nooit het initiatief voor massabewegingen voor democratische rechten. Ze liepen deze bewegingen steeds achterna omdat ze bang waren dat massaprotest hen aan de kant zou schuiven. De betoging afgelopen zondag was zo’n ogenblik.

De vaste waarde van het establishment, Regina Ip, vergeleek deze betoging met de historische betoging van 500.000 op 1 juli (‘71’) 2003. Ze moest toen onder druk van deze beweging ontslag nemen als minister van veiligheid. Haar nationale veiligheidswetgeving rond Artikel 23 werd afgevoerd. De regering van Carrie Lam staat onder toenemende druk van de Chinese dictatuur om verder te gaan waar in 2003 werd gestopt en om alsnog Artikel 23 door te voeren. Lam en co waren terughoudend omdat ze vreesden dat dit de massale strijd voor democratie nieuw leven kon inblazen. Afgelopen maandag merkte Ip op dat de regering het zich nu niet kan veroorloven om terug te krabbelen.

De opmerkingen van Ip worden herhaald door ministers en door Carrie Lam zelf. Dat geeft aan dat de heersende klasse beseft dat de huidige strijd een gelijkaardig potentieel heeft. Daar is het establishment bang voor. In 2003 leed het pro-Chinese kapitalistische establishment van de stad een historische nederlaag. Het was bovendien een tegenslag voor de Chinese dictatuur, die in de daaropvolgende jaren noodgedwongen voorzichtiger te werk ging bij het bestuur van Hongkong. De achtergrond van de huidige strijd is anders. Dit gebeurt na drie jaar van ongekende politieke repressie, showprocessen en het verbieden van politieke partijen. De inzet is groter.

Belegering van het lokale bestuur

Talloze betogers, zeker de jongeren die massaal aanwezig waren, zeiden ons dat “betogen op zich niet volstaat.” Socialist Action had infostands langs het parkoers met sprekers die steeds opnieuw applaus kregen voor de oproep om de strijd op te voeren. Ze wezen erop dat de regering niet van plan is om de aftocht te blazen, ook niet nadat 130.000 mensen op straat kwamen. Zoals we zeiden, moet de beweging een zelfde vastberadenheid aan de dag leggen: we mogen de aftocht niet blazen! Wat is dan nodig om de strijd voort te zetten?

We steunen het idee van een ‘belegering’ – een bezetting – aan de gebouwen van het lokaal bestuur (Legco), zoals voorgesteld door een aantal leiders van het protest (onder druk van de betogers). Maar zelfs dat volstaat niet. Om de uitleveringswet te stoppen, de vrijlating van politieke gevangenen te bekomen, het einde van het autoritaire regime van Lam en het verwerven van echte en volledige democratische rechten, moet de strijd in Hongkong overgaan tot stakingen.

Als 1.000 scholieren dit deden op 15 maart, als onderdeel van de wereldwijde klimaatstaking, beeld je dan in wat mogelijk is als de leiders van de betoging meteen – om het moment niet te verliezen – hadden opgeroepen tot een politieke 24-urenstaking van alle werkenden en jongeren in Hongkong. Dat is helaas een stap die in de Paraplubeweging van 2014 niet werd genomen en het was een belangrijke reden waarom die beweging eindigde met frustratie en zonder enige toegeving.

Een stakingsoproep zou het voorbeeld van de huidige revoluties in Algerije en Soedan naar hier brengen. In die landen hebben de massa’s dictators verdreven. Stakingen zijn iets anders dan de straatprotesten uit het verleden, hoe belangrijk die ook waren. Ze hebben een andere impact omdat stakingen de grote bedrijven direct in hun winsten raken en de kapitalistische controle op de economie in vraag stellen.

Het kapitalistische establishment doet zich sterk voor na het massale protest van 28 april. “We zullen niet toegeven,” zei Carrie Lam. Hetzelfde antwoord, ondersteund door organisatie, moet ook door de democratiebeweging worden gegeven. We geven niet toe, we bouwen op tot het volledige einde van het autoritaire beleid van Lam en co.

De regering in Hongkong verscherpt de repressie. Onder invloed van de dictatuur van de zogenaamde communistische partij in Peking gaat de overheid nu over tot het verbieden van een politieke partij. Op 17 juli werd door de veiligheidsdiensten aangekondigd dat de Hongkong National Party (HKNP) verboden wordt omdat ze een bedreiging vormt voor de staatveiligheid en territoriale integriteit van China. Dit gebeurt op basis van een wet uit het tijdperk van de Britse heerschappij in de stad! Gevreesd wordt dat de HKNP niet de laatste zal zijn om verboden te worden.

Artikel door Stef (Antwerpen) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Na het einde van de Britse heerschappij over Hongkong in 1997 werden de democratische rechten verder uitgehold. Het leidde tot een strijd voor democratie. Deze heeft het momenteel bijzonder moeilijk: de Chinese heersers willen het bewind aanpassen naar het voorbeeld van de dictatuur op het vasteland.

De politieke groepen die voor democratie strijden, staan recht tegenover een establishment dat de overheersing door Peking steunt. Een eerste repressieve veiligheidswet, met als doel om China te beschermen tegen een te mondig Hongkong, werd in 2003 afgevoerd na massaal protest. Maar de machthebbers zaten niet stil. Er is de afgelopen maanden een scherpe toename van repressie. Kritische parlementsleden uit het democratische kamp werden afgezet en uitgesloten van deelname aan de volgende verkiezingen. Studentenactivisten kregen gevangenisstraffen opgelegd naar aanleiding van vreedzame protestacties.

De HKNP werd verboden omwille van haar standpunten voor een onafhankelijk Hongkong. Het is een kleine partij die zich situeert in de Hongkongse politieke trend van het “lokalisme”, een soort anti-Chinees nationalisme. Er zijn slechts een paar leden en de partij is weinig actief. De HKNP is enorm racistisch. Ze vraagt de deportatie van alle Chinese inwoners afkomstig van het vasteland. Bovendien werd de HKNP al geweerd uit verkiezingen. De partij is geen factor in de oppositie en de racistische standpunten vergroten de verdeeldheid in Hongkong, wat Peking goed uitkomt. Waarom dan het verbod? De Hongkongse regeringsleider Carrie Lam suggereerde dat ook partijen die pleiten voor het einde van het Chinese regime verboden kunnen worden. Dit verbod is dus een poging om een precedent te stellen. De maatregel kan vervolgens uitgebreid worden om de strijd voor democratie strafbaar te maken. De kleine HKNP was een veilige eerste keuze. Maar hierna zullen anderen volgen. Daaronder mogelijk ook onze zusterorganisatie Socialist Action die ingaat tegen het dictatoriale regime in China.

De macht van de Chinese dictatuur kan onoverkomelijk lijken. Het land geeft nu 19% meer uit aan interne veiligheid dan aan defensie. Het repressieapparaat werd na het aantreden van president Xi Jinping nog verder uitgebreid. Minderheden worden onderdrukt. In Xianjiang leeft 10% van de lokale Oeigoerse moslimbevolking in een heropvoedingskamp. Vakbonden zijn verboden en staken is illegaal. Toch zijn er lichtpunten. Vorig jaar vonden er eerst in 12 en daarna in 13 provincies gelijktijdig stakingen plaatsen, respectievelijk door kraanbestuurders en truckchauffeurs. Er werd gestaakt in een gebied ter grootte van Londen tot Madrid. Stakingen in verschillende provincies tegelijkertijd, zijn in China vrijwel ongezien. Nog indrukwekkender is dat ze via private chatgroepen georganiseerd werden. Recent was er in Shenzen, in het zuiden van China, een staking van de arbeiders bij het bedrijf Jasic Technology. Ze eisten het recht om een eigen vakbond te vormen.

Er waren campagnes van onder meer LGBTQI+ activisten. De #Iamgay campagne, opgezet tegen het verbieden van “homoseksuele content” op het grootste blogplatform, werd 500 miljoen keer gedeeld en behaalde een overwinning. Zelfs de beruchte online repressie van China kon dit protest niet baas.

Deze bewegingen in China zijn van enorm belang voor de democratische strijd in Hong Kong. De huidige leiders van de gevestigde democratische beweging slikken nederlaag na nederlaag en niet enkel vanwege repressie. De partijen van de kapitalistische klasse laten bewust bewegingen doodbloeden. Zo faalde de paraplurevolutie in 2014 onder meer omdat de pro-democratische partijen bang waren van sociale bewegingen die ze niet kunnen controleren. De conservatieve kapitalisten die Hong Kong stevig in hun greep hebben, weten dat de dictatuur aan hun kant staat. De kapitalistische krachten in het democratische kamp zijn bang voor een sociale beweging die niet enkel democratische rechten eist maar ook hun positie in vraag stelt. De enige effectieve beweging voor democratie is er daarom onvermijdelijk ook één die gebaseerd is op een socialistisch programma, die de strijd voor democratie in Hong Kong koppelt aan sociale bewegingen in China en het einde van de dictatuur.

Wil je de strijd tegen repressie in Hong Kong steunen? Teken de petitie op www.stophkrepression.net