Your cart is currently empty!
Author: PierreBrx
-
Betoging tegen GAS-boetes in de media
De betoging van gisteren haalde ook heel wat media. We publiceren een wellicht onvolledig overzicht van verslagen en artikels over de betoging tegen de GAS-boetes.
- VRT Nieuws
- VTM Nieuws
- De Standaard
- De Morgen (ook andere krantensites hebben net als DS en DM exact hetzelfde stukje van Belga overgenomen)
- RTL
- RTBF
- La Libre
- Dewereldmorgen
-
Kort & Krachtig
Iedere zaterdag publiceren we een overzicht van enkele opvallende nieuwtjes, feiten, opmerkelijke uitspraken of video’s.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Socialisme.be op Twitter deze week
- Straks moet #Bracke zich nog voor zichzelf excuseren. ‘Sorry dat ik een neoliberale voddenman ben’. Fundamentalistische vrolijkheid ten top
- "Gelieve geen afval in deze vuilbak te gooien" GAS-waanzin in Mechelen via @DeMorgen
- 4.000 betogers in Brussel. Organisatoren en politie waren het voor een keer eens over het aantal betogers…
- Wapenhandelaar bij #N-VA in Brussel. Bijna maakte dit duidelijk wat de N-VA nu juist met Brussel wil… Maar toch werd hij aan de deur gezet
- Gezinsdrama in Laakdal. Dodelijke wachtlijsten tonen harde gevolgen van ‘zachte’ besparingen
- Het nederlands model: "Metaalwerknemers halen forse winst binnen op koopkracht en Gewoon Goed Werk via @Egbertjs "
Volg ons
[/box]Nobelprijswinnaar Robert Shiller: belast rijken meer!
Robert Shiller was een van de winnaars van de Nobelprijs voor economie dit jaar. Shiller kreeg de prijs omdat hij bij toeval de laatste zeepbel had voorspeld. Hij sprak vorige week in Amsterdam, journalisten hadden het over een “verstrooide professor” die van de hak op de tak sprak zonder zijn zinnen af te maken. De professor stelde dat niet naar hem werd geluisterd toen hij een zeepbel op de vastgoedmarkt voorspelde. “De lobbymachine van Wall Street kwam op gang en zij konden in theorie een even geloofwaardig pleidooi houden dat er geen huizenzeepbel was. Dus deed de overheid niets” Shiller stelt dat de groeiende ongelijkheid een probleem vormt. “ Een ceo in de VS verdient nu 230 keer het loon van zijn gemiddelde werknemer. Dat is gevaarlijk voor de stabiliteit van een land.” Om daar iets aan te doen, stelt hij voor om het vermogen van de superrijken super te belasten, met een tarief van 90%. De journalist van De Standaard schrok zichtbaar en schreef: “Een voorstel dat zo onverwacht kwam, dat het publiek in Amsterdam even naar adem moest happen. Toen Shiller daarop vond dat de Franse president Hollande alleen qua timing fout zat met zijn vermogenstaks van 75 procent, kon je letterlijk een speld horen vallen.”
Aantal uithuiszettingen neemt ook in ons land toe
Vorig jaar dreigden 13.571 huurders uit hun huis gezet te worden omdat ze de huur niet konden betalen. Er was een stijging met 6% op een jaar tijd. Het aantal mensen dat in de problemen komt, neemt snel toe. Inmiddels gaat het om 261 gezinnen per week. Met de hoge prijzen komen mensen die een tegenvaller kenden of zonder werk vallen in de problemen. Investeringen in de uitbreiding van het aantal beschikbare sociale woningen zijn niet aan de orde van de gevestigde politici. Hierdoor kunnen de prijzen blijven toenemen en vallen mensen uit de boot.
Besparingen op geestelijke gezondheidszorg leidt tot stijging aantal zelfmoorden
In Kansas (VS) werd een studie gedaan naar de toename van het aantal zelfmoorden in de staat. Sinds 2011 was er een stijging met 30%. Er waren meer doden als gevolg van zelfmoord dan door ongevallen met auto’s in 2009, het laatste jaar waarvoor er cijfers beschikbaar waren. Op nationaal vlak was er in 2010 een stijging met 28%. Dit wordt toegeschreven aan de recessie waardoor veel mensen uit de boot vallen. Maar de studie wijst erop dat ook de afbouw van de middelen voor geestelijke gezondheidszorg een rol speelt. Tussen 2009 en 2011 namen die middelen met 4 miljard dollar af, de grootste besparing sinds het begin van de desindustrialisering in de jaren 1970. In een stad als Chicago betekent dit dat zes van de 12 instellingen voor geestelijke gezondheidszorg de deuren sloten.
18.000 studenten met leefloon
Gazet van Antwerpen schreef op 12 oktober: ”Steeds meer Belgische scholieren en studenten moeten een beroep doen op het OCMW. Vandaag ontvangen zo’n 18.000 studerende jongeren een leefloon, bijna vijf keer meer dan in 2002. Dat blijkt uit cijfers van de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie. Voor wie alleen huist, bedraagt de uitkering maximum 801 euro. Samenwonenden ontvangen tot 534 euro per maand. In tien jaar tijd is het aantal leefloongerechtigde studenten bijna vervijfvoudigd: van 3.655 jongeren in 2003 tot 17.902 in 2012.”
N-VA’er: partij is volledig liberaal geworden
N-VA’er Nick Mouton kreeg heel wat mediabelangstelling toen hij deze week zijn ontslag uit de partij bekend maakte. De redenen moeten bij de harde neoliberale koers gezocht worden. Zo schrijft Mouton op zijn blog: “Waar de partij pluralistisch begon werd de koers gaandeweg steeds harder, rechtser, liberaler. Even was er de opluchting toen Jean-Marie Dedecker wegens omstandigheden weer snel van het toneel verdween, maar niettemin heeft deze trend zich doorgezet en deze evolutie versnelde nog opmerkelijk de laatste jaren, waar we nu nagenoeg nog enkel de taal van de ondernemers spreken. Met de strategiewijziging van de voorbije maanden naar de verkiezingen toe komt dat uitgesproken liberale programma nu helemaal op de voorgrond.” En nog: “De harde, nagenoeg neoliberale koers gaat volledig in tegen mijn sociaal-economische visie en het Vlaamse kan dit niet meer goedmaken.”
Tien best betaalde Amerikaanse ceo’s verdienden elk meer dan 100 miljoen dollar
Voor een missionarisloon willen ze het niet doen. Terwijl de Duitse regeringsonderhandelaars debatteren of een minimumloon van 8,5 euro per uur wel haalbaar is, verdienden de tien best betaalde Amerikaanse ceo’s elk meer dan 100 miljoen dollar. De twee hoogste jaarlonen kwamen boven het miljard dollar uit. Mark Zuckerberg van Facebook werd 2,7 miljard dollar rijker. Moest er op zijn sociale netwerk een ‘vind ik niet leuk’-knop bestaan, dan was het een goed moment om het nu boven te halen. Richard Kinder van energiebedrijf Kinder Morgan zal evenmin kou lijden, hij werd 1,1 miljard dollar rijker. De top tien werd samen 4,7 miljard dollar rijker. In het rapport werden 2.259 Amerikaanse ceo’s opgenomen, zij zagen hun loon op een jaar tijd met 8,47% toenemen. Van een loonstop hebben ze in die kringen nog niet gehoord (althans niet voor zichzelf). De gewone lonen stegen niet, het mediaan gezinsinkomen lag in 2012 op 51.017 dollar terwijl dat in 1999 (gecorrigeerd aan inflatie) nog 56.080 dollar bedroeg. (DS 23 oktober, p. 25)
Joe Higgins over Romakinderen en werkloze jongeren
Hieronder een tussenkomst van Joe Higgins in het Ierse parlement deze week.
-
GASvrij Gent! Wij willen een leefbare, sociale en kindvriendelijke stad voor iedereen
Ook in Gent heeft de GAS-waanzin toegeslaan. Het vorige bestuur heeft het GAS-systeem als een beleidsinstrument geïnstalleerd in tal van domeinen. In het bestuursakkoord van het nieuwe SP.a-Groen-Open Vld-stadsbestuur lezen we dat er, ondanks alle publieke verontwaardiging, een uitbreiding van het GAS-systeem komt. Dit strookt volgens ons niet met de ambitie om van Gent een “leefbare stad op mensenmaat” te maken.
Ondanks het ongezien protest van 213 middenveldorganisaties stemde in juni een meerderheid in de Kamer van Volksvertegenwoordigers voor een uitbreiding van de GAS-wetgeving. Lokale besturen kunnen nu de leeftijd voor een GAS-boete verlagen naar 14 jaar, de toepassingsgebieden uitbreiden, een plaatsverbod invoeren en de boetes verhogen. Verschillende centrumsteden hebben reeds laten weten dat ze deze wetgeving niet zullen toepassen. Wat doet Gent?
“Ook de brave burger die geen sneeuwballen gooit, wordt ooit GAS-slachtoffer.” (Jan Nolf, erevrederechter)
Het Gentse stadsbestuur zal eind 2013 beslissen hoe ze verdergaat met haar GAS-beleid. De Gentse beleidsmakers beweren graag dat Gent een progressief bestuur kent. Zal dit ook blijken uit haar daden? Gent wil volgens het bestuursakkoord de kindvriendelijkste stad van Vlaanderen worden. Dit is een moeilijk te behalen ambitie wanneer de burgemeester voorstander is om de leeftijd voor GAS-boetes tot 12 jaar te brengen.
Het GAS-beleid maakt het maar al te gemakkelijk om met GAS-boetes sociale rechten met de voeten te treden. Maatschappelijk kwetsbare groepen die om verschillende redenen meer gebruik maken van de publieke ruimte, lopen ook het meeste risico om beboet te worden. Wij vragen van ons stadsbestuur om tegen de stroom in te gaan en van Gent een GASvrije stad te maken.
GASvrij Gent is een platform van Gentse organisaties en individuen die een stad willen zonder GASboetes en waar sociale oplossingen worden gebruikt om sociale problemen te lijf te gaan.
GASvrij Gent onderschrijft het nationale platform tegen GASboetes waarvan je de tekst kan vinden op gasboetes.be Om onze eis voor een GASvrije stad kracht bij te zetten, roepen we alle verontruste Gentenaars op om maandag 25 november samen met ons te protesteren aan de trappen van het Gentse stadhuis. Die avond komt de Gentse gemeenteraad samen. Een talrijke aanwezigheid kan onze stem luid laten klinken. Iedereen welkom op de actie tussen 18u30 en 20u.
-
Luik. Protestactie tegen Europees besparingsverdrag
Maandag was er ook in Luik een bijeenkomst van de gemeenteraad en net als in Antwerpen en Gent was er een protestactie. Zowat 200 mensen verzamelden om te protesteren tegen het Europese besparingsverdrag en de gevolgen van het besparingsbeleid op de openbare diensten, de gemeenten, de sociale zekerheid,… Er was ook een burgerinterventie hierover op de gemeenteraad.
-
Betoging van mensen-zonder-papieren. Enorme energie, strijd van lange adem
Afgelopen zaterdag was er een betoging van diverse groepen die actief zijn voor de regularisatie van mensen-zonder-papieren. Tegen de achtergrond van de zoveelste dodelijke tragedie in Lampedusa en de moord door de Taliban op Aref, een Afghaanse vluchteling die niet in ons land mocht blijven, was de woede onder de betogers groot.
De betoging was voorzien om te starten rond 14u aan het kruispunt Kunst-Wet. Rond 13u15 was er al een groep die begon te betogen. Dat was een uitdrukking van de enorme energie onder de mensen-zonder-papieren en hun sympathisanten. Het wees ook op de strijdbaarheid. Ondanks constante druk vanwege de politie verliep de betoging zonder incidenten. Er waren ongeveer 500 aanwezigen. De betoging eindigde voor het Europees Parlement waar de betogers riepen: “Europa moordenaar”. Ze wezen daarmee op de verantwoordelijkheid van de Europese gevestigde partijen in het drama van Lampedusa. Het Europees Parlement is natuurlijk een symbool, het probleem zit niet enkel daar maar bij het volledige systeem en de politieke en gewapende vertegenwoordigers van dit systeem. Die hebben geen enkele oplossing voor de crisissituatie die ze zelf gecreëerd hebben.
Op de betoging ontbrak het aan een syndicale aanwezigheid. Nochtans zijn de Afghaanse betogers, met of zonder papieren, ook gewone werkenden die net als hun collega’s soms lange uren kloppen op werven, in de horeca of elders. De Belgische vakbonden hebben een enorm sociaal gewicht dat voorlopig nog niet in deze strijd aan bod is gekomen. De groepen van mensen-zonder-papieren hebben slechts beperkte middelen en dreigen in de marginaliteit te geraken gezien het uitwijzingsbeleid en de brutale repressie door het staatsapparaat.
De gevestigde partijen (waaronder Ecolo en PS) maakten duidelijk dat ze niets zullen doen rond dit thema. Ze laten minister De Block doen en die wil haar logica tot in de uiterste consequenties doortrekken. Om zelfs maar beperkte toegevingen af te dwingen, zal een massale mobilisatie vanuit de arbeidersbeweging nodig zijn.
De situatie in Afghanistan of de doden in Lampedusa wijzen ook op de rol van imperialistische oorlogen. Deze worden mee door Europese landen gevoerd en leiden tot het economisch plunderen van de zogenaamde ‘ontwikkelende’ landen. Om tegen het imperialisme en tegen oorlog te strijden, hebben we eveneens een sterke krachtsverhouding nodig en speelt de arbeidersbeweging een cruciale rol.
Om nieuwe doden te vermijden, zal het nodig zijn dat we onze strijd organiseren en versterken. Op de betoging afgelopen zaterdag bleek het enthousiasme daarvoor alvast aanwezig te zijn.
-
Hogeschool APsurd! Studenten en personeel kreunen onder verregaande besparingen
Terwijl het nieuwe academiejaar verder zijn gang gaat, hinkt de omkadering voor de studenten van het departement onderwijs van de Artesis-Plantijnhogeschool ver achterop. Wie dacht dat de verantwoordelijke beleidsmakers na succesvol protest ineens de klepel zouden weten hangen, vergist zich. Het Antwerps Studenten Comité (ASC) is niet enkel ontgoocheld maar terecht beschaamd en woedend omdat de directie doet alsof haar neus bloedt. Desondanks gaat het ASC door met haar geplande acties, steeds meer studenten sluiten zich aan.
Algemene chaos zonder uitzicht op verbetering
Met de eerste stages in het vooruitzicht, na anderhalve maand lesactiviteiten, neemt de chaos weer toe. Eén week voor de stages kent de helft van de studenten van het 2de en 3de jaar lerarenopleiding voor het secundair onderwijs zijn stageschool of stageopdracht niet. Nochtans had de directie een maand geleden uitdrukkelijk beloofd dit hardnekkig probleem te zullen oplossen. Nieuwe structuren en verantwoordelijke opleiders zouden soelaas brengen.
Ondertussen offeren de “anciens” onder de lectoren zich op, zonder vergoeding, om alles in goede banen te leiden en de stages reglementair te laten verlopen. Toch zijn er richtingen, zoals muzikale opvoeding en lager onderwijs, waar de studenten vriendelijk verzocht worden hun eigen stageschool te regelen. Wie gaat het anders doen? Dat vroeg het ASC zich ook af en dus trok het naar de bevoegde instantie voor de coördinatie van de stages. Het antwoord was duidelijk:” Iedereen die hier nog overblijft is bezig met het zoeken naar een andere job en zal binnen dit en een paar maand vertrokken zijn.” Veelbelovende vooruitzichten voor het tweede semester dus…
Alsof dat niet volstond zijn er nog altijd de dagdagelijkse misverstanden en tekortkomingen. De lesroosters zijn er telkens pas vlak voor de aanvang van de lessen. De directie noemt het een ‘grote’ verwezenlijking dat die roosters er zijn, terwijl de meerderheid van de studenten kreunt onder de steeds veranderende structuur van de lessenroosters met overlappingen als gevolg. Hoe kunnen werkende studenten en studenten met kinderen of familie waar ze voor moeten zorgen, hun leven en studiemomenten inplannen als ze van niets op de hoogte zijn? Het ASC eist dan ook semesteriële lessenroosters, een goede studieloopbaanbegeleiding en het opnieuw aanwerven van de ontslagen studieloopbaanbegeleiders!
Het ASC eist ook dat er eindelijk duidelijkheid komt in het aantal ontslagenen en de opgelegde structuur aan het personeel. Deze week vernam het ASC dat één van de twee vaste werknemers van de studentenadministratie in de Verschansingsstraat na 15 jaar dienst werd ontslagen. Ook in de bib zijn de personeelsleden met de langste staat van dienst en met een A-loon ontslagen. Hun werk valt nu op de schouders van C-loonpersoneelsleden die nu harder én voor minder loon moeten werken. Iedereen moet inleveren en een tandje bijsteken. Enkel de directie blijft netjes buiten schot met een dienstwagen en chauffeur, maar ook een extern consultancybureau dat stukken van mensen kost om het werk te doen dat de directie zelf blijkbaar niet aankan. En dat terwijl mensen die een meerwaarde betekenen op professioneel vlak voor de hogeschool behandeld worden als het vuil van de straat. Het ASC eist dat onmiddellijk alle beslissingen die ontslagen als gevolg hebben in het opleidend, administratief of onderhoudspersoneel ongedaan worden gemaakt.
Studenten in de kou
De lijst met problemen op de hogeschool AP, specifiek het departement onderwijs, is eindeloos. Veel studenten hebben de afgelopen weken e-mails gestuurd en telefoontjes gepleegd om antwoorden of hulp te vinden. De directie beweerde immers in haar communicatie dat inspraak en melding van problemen op haar prioriteitenlijstje stonden. Toch kregen de meeste studenten te horen dat ze met eventuele klachten (de probleemfase is al voorbij gestreefd) bij de ombudsdienst terecht konden. Na twee weken werd echter duidelijk dat het telefoonnummer op de webstek van de hogeschool niet klopte en de ombudsdienst dus niet bereikt kon worden.
Daarnaast zijn er nog altijd lessen zonder lectoren, zonder klaslokaal en zonder enig perspectief dat hier verandering in zou komen. Wie dit aan de kaak durft stellen wordt door de directie afgeschilderd als pessimist of onrustzaaier. Als het ASC na onophoudelijk aandringen via telefoon en mail een onderhoud verkrijgt met het departementshoofd, zijn enkel twee studenten welkom. De andere 20 die samen met het ASC post vatten aan het vergaderlokaal van de directie waren niet welkom met hun problemen. Tenslotte bleek na eigen onderzoek van het ASC dat de prijzen in de studentenresto voor sommige maaltijden verdrievoudigd waren! Bovendien konden enkel studenten van de UA gebruik maken van het studententarief omdat het voorziene studentenrestaurant gelegen is in een gebouw van de UA.
Vermarkting van het onderwijs leidt tot verschraling
Op dinsdag 8 oktober poseerde Inga Verhaert (SP.a), provinciaal gedupeerde voor onderwijs, als een fiere gieter op de bouwwerf van de nieuwe campus Noord die binnen anderhalf jaar in gebruik zal worden genomen door de 5000 studenten van de AP Hogeschool. Ze stelde: ”Nagenoeg alle Antwerpse havenbedrijven, die hier dichtbij gelegen zijn, hebben nood aan goed opgeleide onderhoudstechnici,” en “studenten kunnen oefenen in de gloednieuwe laboratoria en de ultramoderne industriële pompinstallatie.” (1)
Met de ALS zijn we uiteraard niet tegen de bouw van nieuwe campussen met goed materiaal. Maar het is wel opvallend dat de haven die jaarlijks miljoenen euro’s winst maakt noch financieel noch vormend betrokken is bij het onderwijs waar het zo afhankelijk van is. Studenten zouden naast theoretische lessen betaalde en begeleide stages moeten kunnen volgen in Antwerpse havenbedrijven. Arbeiders zouden hun know-how en ervaring in praktijk moeten kunnen overbrengen op studenten in opleiding. Het havenpatronaat zou, in de plaats van enkel te profiteren van stagiairs als goedkope of onbetaalde arbeidskrachten, moeten worden verplicht haar winsten te herinvesteren in het onderwijs. Op dit moment zijn studenten producten en hogescholen of universiteiten bedrijven aan het worden met CEO’s in plaats van pedagogische team’s. De vermarkting van het onderwijs zal de toekomstige generaties voor grote tekortkomingen plaatsen als daar niet tegen gestreden wordt. Nu al wijst de OESO er Vlaanderen op dat de algemene kwaliteit van haar onderwijs met rasse schreden afneemt. De leesvaardigheid onder Vlaamse jongeren neemt volgens PISA-onderzoeken ook af, en is het hoogst in gezinnen met laag opgeleide ouders.
Welk antwoord op besparingen?
Niet enkel de Actief Linkse Studenten en het ASC stellen zich vragen bij de toekomst van het hoger onderwijs en eisen meer inspraak voor studenten. Ook het Antwerps Studenten Overleg stuurde een boze brief aan Bart De Wever om het gebrek aan studenteninspraak en het repressieve beleid ten opzichte van studentenprotest zoals bij de TegenGAS- en Monsantoprotesten aan te klagen. (2) De Antwerpse burgemeester heeft voorlopig nog niet inhoudelijk gereageerd volgens het ASO, hij heeft wel bevestigd dat de studentenbuurt zal voorzien worden van CCTV (bewakingscamera’s). Met de ALS strijden we voor meer middelen en personeel voor het onderwijs. 7% van het BBP zou een goede start zijn. Daarnaast komen we ook op voor de bouw van meer studentenvoorzieningen die de sociale, sportieve, educatieve,.. noden van de studenten op een degelijke en toegankelijke manier kunnen garanderen. En dat op democratische wijze, met inspraak en inplanting in alle lagen van de bevolking. Studenten zouden ook een studentenloon moeten krijgen dat voorkomt dat hun studies in het gedrang zouden komen omdat studenten moeten gaan bijklussen om hun studies te betalen. Samen met het ASC zullen de ALS de strijd op de AP-hogeschool verder blijven voeren!
- PARK SPOOR NOORD wordt studentensite, DS, pag 28, 08/10/2013
- Studenten Misnoegd, 16/10/2013, de Streekkrant
-
GAS-boetes: repressie is voor gevestigde politici enige antwoord op het falen van hun beleid
Interview. Mathias Vander Hoogstraete geeft tegengas
Eind januari werd de nieuwe campagne TegenGAS opgezet in Vlaanderen. Dat is een campagne tegen de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS). Acht maanden later volgde de Franstalige tegenhanger StopSAC. Na een geslaagde betoging eind juni staat er op 26 oktober een nieuwe nationale betoging op de agenda. We spraken met Mathias Vander Hoogstraete, jongerenorganisator van LSP en een van de initiatiefnemers van de campagne.
Interview uit de oktobereditie van ‘De Linkse Socialist’
Het GAS-beleid bestaat al enkele jaren, hoe komt het dat er pas dit jaar tegen wordt geprotesteerd?
“Het klopt dat de GAS-wetgeving eigenlijk al eind jaren ’90 het licht zag. Afgelopen decennium werd de wetgeving iedere keer uitgebreid, de laatste keer was met de controversiële leeftijdsverlaging die in mei werd ingevoerd. Druppelsgewijs werd de repressie en willekeur opgevoerd in de hoop dat iedereen het zou slikken, maar de omvang ervan zorgde voor de druppels die de emmer deden overlopen.
“In een aantal steden nam het aantal GAS-boetes de afgelopen jaren toe met 30 tot 50%. De boetes worden gebruikt om de tekorten als gevolg van de crisis op te vangen. Tegelijk zorgt het besparingsbeleid voor een grotere toevloed aan gevallen van overlast waarbij zowat alles onder die noemer valt. Als alles weg gesaneerd is, zijn er maar twee opties. Ofwel loop je strak in de pas van het establishment, ofwel zorg je voor ‘overlast’.”
Vormt GAS dan onderdeel van een breder politiek beleid?
“Met de GAS-boetes proberen onze politici een antwoord te formuleren op een gefaald beleid. De afgelopen jaren zagen we een enorme toename van de jongerenwerkloosheid, een toename van het aantal precaire jobs terwijl er tegelijk steeds meer bespaard werd op de publieke diensten. In een stad als Antwerpen waar 29% van de jongeren zonder werk zit, wordt bespaard op sociale diensten, jeugdwerkingen,… We zagen dergelijke scenario’s ook in Londen, Parijs en zelfs Stockholm. Het leidde in deze steden tot uitbarstingen van woede en frustratie met rellen als gevolg. Het asociale beleid zorgt inderdaad voor overlast en gaat steeds gepaard met het opdrijven van repressie.
“Niet alleen jongeren worden geraakt door de GAS-waanzin. De boetes worden vaak gerechtvaardigd met het argument dat ze vooral dienen om sluikstorten, wildplassen, geluidsoverlast en dergelijke te bestrijden. Deze vormen van overlast kunnen niet los van een bredere (a)sociale context geplaatst worden. In veel steden werd de prijs van afvalophaling de afgelopen jaren sterk opgetrokken en ging die maatregel gepaard met een afname van het aantal publieke vuilbakken. Het is niet verwonderlijk dat sluikstorten dan een groter probleem wordt. Voor 15% van de bevolking die onder de armoedegrens leeft, zijn vuilzakken qua kostprijs stilaan een luxeproduct.
“Tom Meeuws was tot voor kort een van de verantwoordelijken van het Antwerpse GAS-beleid. Hij was de rechterhand van Patrick Janssens en was daarvoor actief bij Groen. Hij vatte in 2005 de logica achter de GAS-boetes samen: “De spanning tussen arm en rijk, nooddruft en welstand, zal alleen maar toenemen en daarmee de vraag naar ordehandhaving en overlastbeteugeling. Het is onze overtuiging dat die spagaat almaar meer zal vragen van een lenige overheid die bereid is om overlast zonder veel poespas aan te pakken”. In plaats van voorstellen te doen om de kloof tussen arm en rijk aan te pakken, wordt een systeem uitgewerkt om de gevolgen ervan met repressie de kop in te drukken. Met zo’n ‘linkerzijde’ is het niet verwonderlijk dat een andere rechterzijde het initiatief kon overnemen in Antwerpen en haar kracht van verandering laat bestaan uit een verderzetting van het vorige beleid. Ook is het opvallend dat een “lenige overheid” wordt voorgesteld, een verbloeming van het feit dat democratische en juridische rechten onder tafel worden geveegd.”
In het protest wordt al eens gesproken van criminalisering van jongeren en werkenden. Wat bedoel je daarmee?
“De GAS-boetes vormen voor de neoliberale politici een handig instrument, ook op ideologisch vlak, om de aandacht van de echte maatschappelijke problemen af te leiden. In plaats van sociale problemen aan te pakken, worden ze gecriminaliseerd. Thatcher stelde ooit: ‘There is no such thing as society, there are only individuals.’ Dat is de ideologie achter de onder meer de GAS-boetes. Er is geen maatschappelijk probleem van werkloosheid, seksisme, jeugddeliquentie, sluikstorten,… Er zijn alleen individuele hangmatwerklozen, seksisten, sluikstorters,… Zo wordt meteen de illusie geschept dat de problematiek wordt aangepakt via individuele sancties. De verantwoordelijkheid voor het falen van hun beleid wordt doorgeschoven naar de slachtoffers ervan.
“Ondertussen wordt er niets gedaan aan de oorsprong van de problemen. Het kan vergeleken worden met een dokter die zijn patiënt een aspirine voorschrijft terwijl hij eigenlijk met een hersentumor zit. En als de aspirine niet werkt, is dat de schuld van de patiënt.”
Met sociale maatregelen alleen kom je er toch niet om jongeren en anderen hun gedrag te laten bijsturen waar nodig? Is er geen vorm van repressie noodzakelijk?
“Repressie komt altijd te laat. Als er gebruik van gemaakt wordt, is dat een gevolg van het falen om via andere wegen overlast en zelfs echt crimineel gedrag te voorkomen. Onderzoek naar de rellen in Londen twee jaar geleden toonde aan dat werkloosheid, sociale afbraak en politierepressie de belangrijkste oorzaken van die rellen waren. Een sociaal beleid zou de oorzaken van heel wat vormen van overlast wegnemen.
“Maar dat betekent niet dat criminaliteit niet moet aangepakt worden. Het is overigens opvallend dat er de afgelopen jaren steeds meer maatregelen zijn genomen om het grote criminelen gemakkelijker te maken. Grote belastingfraudeurs en zelfs georganiseerde misdadigers krijgen afkoopwetten en achterdeurtjes om vervolgingen te ontlopen, terwijl gewone jongeren en werkenden de voordeur in hun gezicht krijgen. Wij zijn voor een rechtvaardig toegankelijk juridisch systeem, wat ook betekent dat geïnvesteerd wordt in justitie in plaats van er jaar na jaar op te besparen.”
Een preventieve benadering om overlast te vermijden, hoe zie je dat?
“Enkel een sociaal beleid dat de oorzaken van overlast aanpakt, kan het ook echt bestrijden. Investeren in degelijke en goedbetaalde jobs voor jongeren in plaats van ouderen steeds langer te laten werken. Betaalbare en efficiënte afvalophaling in plaats van privatiseringen waardoor we steeds meer betalen voor minder diensten. Publieke investeringen in jongerenvoorzieningen, recreatiemogelijkheden, publieke ruimte,… in plaats van het stadsbeleid te beperken tot prestigeprojecten en citymarketing."
Is dat niet onrealistisch in tijden van crisis en besparingen? Moeten we al niet tevreden zijn dat een aantal gemeenten wat terugkrabbelen en de nieuwe GAS-wet niet zullen toepassen?
“De ‘oplossingen’ van de gevestigde politici getuigen pas van een gebrek aan realiteitszin. Ze erkennen dat zelf als ze in de stedelijke begrotingen een toename van de inkomsten uit GAS-boetes vastleggen: het GAS-beleid leidt niet tot een afname van ‘overlast’.
“Het is ook opvallend dat het argument van besparingen en crisis nooit wordt gebruikt als er banken gered moeten worden of als belastingfraudeurs vrijuit gaan na het ontduiken van miljarden aan belastingen voor de gemeenschap. Omega Diamonds fraudeerde voor twee miljard en sloot een akkoord met de fiscus om 160 miljoen euro te betalen. Zo ontloopt de gemeenschap heel wat middelen. En vervolgens wordt het tekort aan middelen bij de armen gezocht met allerhande pestmaatregelen zoals de GAS-boetes.
“We hebben er geen vertrouwen in dat de gevestigde politici een rem zullen vormen op de GAS-boetes. Partijen als Groen hebben het GAS-systeem mee uitgewerkt en voeren het op lokaal vlak loyaal uit, maar proberen zich nu op te werpen als tegenstanders van hun eigen beleid. Burgemeesters die beweren de verstrengde GAS-wetgeving lokaal niet te zullen toepassen, keurden deze verstrenging wel goed in het parlement.
“Als er wat twijfel is en als sommige gemeenten de meest absurde boetes intrekken, is dat omdat het protest tegen het systeem aangeeft dat er een breed gedragen afkeer tegen dit beleid is. Er is amper publieke steun voor de GAS-boetes. Wij beperken ons niet tot een herziening of hervorming van de GAS-boetes, het volledige stelsel moet weg. En tegelijk moet er een einde komen aan de besparingslogica die een hele verloren generatie creëert die moet opdraaien voor de crisis die werd veroorzaakt door speculanten en de winsthonger van grote bedrijven. De strijd tegen de GAS-boetes is onderdeel van onze strijd tegen een systeem dat terminaal ziek is.”
Zaterdag 26 oktober. 14u. Brussel Noord. Betoging!