Tag: ULB

Democratisch hoger onderwijs, de strijd gaat door!

door Clément

Aan de vooravond van verkiezingen voeren diegenen die de afgelopen jaren de middelen voor het onderwijs stelselmatig hebben afgebouwd campagne voor een “vermindering van de ongelijkheden.” Dat klinkt goed en er zijn concrete voorstellen zoals een gratis warme maaltijd voor iedere scholier. Tegelijk moeten tal van scholieren het met containerklassen stellen. Ook in het hoger onderwijs zijn er tekorten. We spraken daarover met Guy van Union Syndicale Etudiante (USE), de studenten van het ABVV aan de ULB.

Wat is de staat van het Franstalig hoger onderwijs?

“Het is geen verrassing als ik zeg dat het niet erg goed gaat. We kampen al jarenlang met een aanhoudende onderfinanciering. Zowel de academische als de politieke autoriteiten reageren daarop door steeds verder te gaan in het vermarkten van het hoger onderwijs. Er zijn managerpraktijken uit de privésector binnen gehaald waarbij de kwaliteit van het onderwijs, de rijkdom en diversiteit ervan,  sterk moet inboeten. De studenten zijn niet de enigen die de gevolgen daarvan dragen. De arbeidsvoorwaarden voor onderzoekers en personeel gaan steeds verder achteruit.”

Is het onderwijs nog toegankelijk voor iedereen?

“Zelfs in de beste periodes waren minder dan 10% van de studenten afkomstig van een arbeidersgezin [in de zin van handenarbeiders]. Vandaag is dat minder dan 5%. Etienne de Gallataï, een liberale econoom, stelde terecht: “de democratisering van de universiteiten is mislukt, we laten de volkse klassen in feite betalen voor de onderwijskosten van de middenklasse.”

“Hij gebruikt dat argument om zich tegen de afschaffing van het inschrijvingsgeld te kanten en voor te stellen dat de studenten twee of drie keer zoveel zouden betalen. De vaststelling van het falen van de democratisering onderschrijven we, maar de voorgestelde oplossingen uiteraard niet. Dat zou de enorme ongelijkheid enkel verder doen toenemen. Het is een weergave van wat leeft bij de gevestigde partijen en de academische overheden. Als antwoord op het falen van de democratisering kijken ze naar maatregelen die het probleem enkel groter zullen maken in plaats van het op te lossen.

“Op deze manier zal het beleid van rankings waarbij iedere instelling hoger op de wereldwijde rangschikking van topuniversiteiten wil geraken enkel toenemen. Het zet de universiteiten tegen elkaar op en het richt het onderwijs steeds meer op een kleine toplaag.”

Wat stellen de gevestigde partijen voor bij de komende verkiezingen?

“Er is een consensus onder de gevestigde partijen. Zij willen de logica van het Bologna-proces verderzetten. Die logica heeft ons onderwijs omgevormd tot een economische sector in plaats van een openbare dienst. De PS speelde daar met Marcourt een centrale rol in. Ook de PS wil het onderwijs in dienst van de vrienden van het patronaat stellen. Onderwijs is een belangrijk thema, maar alle gevestigde partijen verdedigen een verderzetting van het huidige beleid met publiek-private samenwerking en een opmars van de invloed van de bedrijven op het onderwijs.

“Het onderwijs werd relatief gespaard van de eerste besparingen. De aanval gebeurt vooral door een jarenlange onderfinanciering waardoor de situatie geleidelijk aan erger wordt. En dat zal er niet op verbeteren. Zo wordt nu aangedrongen op schaalvergroting om te kunnen besparen op middelen en personeel.”

Wat kunnen we als studenten en personeelsleden doen?

“Wellicht gaan we met het financieringsdecreet naar besparingen. Een volgende stap zal dus moeten bestaan uit een massale mobilisatie van studenten maar ook van personeelsleden en onderzoekers aan de universiteiten. Daarbij moeten we onze strijd ook verbinden met die van anderen die tegen de besparingen ingaan. We mogen ons niet beperken tot een defensieve strijd. Gezien de staat van het onderwijs is vooruitgang nodig. Publieke middelen voor 7% van het bruto binnenlands product zouden het hoger onderwijs voor iedereen toegankelijk kunnen maken. Onze strijd moet ook democratisch georganiseerd worden met algemene vergaderingen van studenten en personeel, waarbij alle gevoeligheden gerespecteerd worden en er gediscussieerd kan worden.”