Tag: Syriza

Verslag vanuit Athene door Bart Vandersteene

In juni 2012 behaalde Syriza 27% van de stemmen en Nea Demokratia 29,7%. De hoop op een linkse regering werd geen realiteit. De sociaaldemocratische PASOK, die tussen 1980 en 2009 altijd 38% à 48% behaalde, vormde een regering met ND ondanks de electorale dreun die de partij kreeg na het desastreuze regeringsbeleid. Slechts 12,3% van de kiezers stemden toen nog voor Pasok. Tweeëneenhalf jaar en een nieuwe reeks van neoliberale maatregelen later is het zelfs niet zeker of Pasok nog 5% haalt. Syriza ligt in alle peilingen duidelijk voorop op Nea Demokratia en zou een absolute meerderheid kunnen halen en daarmee de kans op verandering reëel maken voor vele Grieken.

Syriza-sympathisanten maken zich op voor een overwinningsfeest deze avond, maar toch is er onder veel kiezers van Syriza een nuchtere sfeer. Als ze 10% van hun beloftes houden, zullen we al tevreden zijn, hoor je dikwijls. Het drukt de twijfel uit of Syriza bestand is tegen de enorme druk die zal worden uitgeoefend vanuit het Griekse en Europese establishment.

Onder leiding van Alexander Tsipras heeft Syriza al heel wat toegevingen gedaan in hun programma, eisen en slogans. Recent nog sprak Tsipras zich persoonlijk uit tegen het homohuwelijk, ook al staat dit in het partijprogramma. Onder het mom van een strategie om een absolute meerderheid te behalen, wordt het programma afgezwakt. De stemmen die dit zogezegd ter rechterzijde moet opleveren, versterken twijfels ter linkerzijde.

Het minimum wat de kiezers en activisten verwachten, is dat Syriza zich houdt aan de belofte om een aantal privatiseringen terug te draaien, het minimumloon te verhogen, de pensioenen voor de armsten op te trekken en de loononderhandelingen door de vakbonden terug mogelijk te maken. En desnoods zal er actie worden gevoerd om deze maatregelen af te dwingen. Haalt Syriza een absolute meerderheid? Dit scenario zou de weg openen voor de beweging om een enorme druk uit te oefenen op de regering, zonder dat deze het excuus van een noodzakelijke coalitie en dus compromissen kan gebruiken.

Indien Syriza geen absolute meerderheid haalt, lijkt het meest waarschijnlijke scenario een coalitie tussen Syriza en de ‘Onafhankelijke Grieken’. Als deze laatste tenminste de kiesdrempel halen. De ‘Onafhankelijke Grieken’ zijn een rechtse, patriottische lijst, een afsplitsing van Nea Demokratia, maar die zich wel verzet tegen de trojka en het Memorandum. Zo’n coalitie zal een zekere eenheid vinden in het verzet tegen de politiek van de EU, maar zal tot heel wat spanningen leiden wanneer directe maatregelen in Griekenland moeten worden genomen.

Alle bewegingen kijken hoopvol uit naar een Syriza-regering, niet omdat ze Syriza als de grote redders beschouwen, maar omdat ze weten dat ze een grote druk zullen kunnen uitoefenen op deze partij.

Enkele jaren geleden werd de publieke zender ERT gesloten. Enkele duizenden werknemers van de twee televisiezenders, een nationaal radiostation, tientallen lokale radiostations en het symfonisch orkest, werden van de ene op de andere dag op straat gezet. Een gevolg van de Syriza-overwinning zou kunnen zijn dat de oud-werknemers van de ERT deze avond of morgen in een mars optrekken naar het ERT hoofdgebouw, het bezetten en van de nieuwe regering het heropstarten van de publieke media eisen. En zo zullen er vele campagnes zijn die directe maatregelen eisen van de nieuwe regering, of Syriza nu in coalitie moet gaan of zelf een absolute meerderheid heeft.

De zusterorganisatie van LSP, Xekinima, heeft tot het laatste moment met Syriza onderhandeld om kandidaten op de Syriza lijst te plaatsen. Dit gebeurde uiteindelijk niet omdat de Syriza leiding ons gemeenteraadslid Nikos Kanellis uit Volos, verkozen op een Syriza lijst, als kandidaat weigerde. Eerder hadden we ons verzet tegen de verplichte ondertekening van een gedragscode voor alle kandidaten. Daarin werd alle kandidaten verplicht om de beslissingen van het Centraal Comité van Syriza te volgen eens verkozen. Dit was een onaanvaardbare eis voor alle onafhankelijke kandidaten om hun politieke zelfstandigheid te kunnen bewaren.

Desondanks heeft Xekinima een intensieve verkiezingscampagne achter de rug waarin ze o.a. 150.000 pamfletten verspreidde met een stemoproep voor Syriza, maar ook met een waarschuwing voor de dreiging dat Syriza meer en meer in de richting van een voor de elite veilige politiek wordt gedreven. De linkse socialisten erkennen het enorme belang van een overwinning van Syriza, vandaar onze stemoproep. Maar deze overwinning is niet de eindfase van de strijd, het is de start van een nieuwe periode waarin de strijd voor een alternatief concrete vormen zal aannemen en tot heel wat interessante ervaringen zal leiden, bruikbaar voor linkse socialisten in de rest van Europa. Het is nu aan Syriza om een linkse regering te vormen, zonder met kapitalistische partijen een coalitie te vormen maar wel om de roep van de kiezers voor een breuk met het besparingsbeleid in de praktijk om te zetten.

De verkiezingen zijn enkel het voorgerecht, de beweging uitbouwen zal cruciaal worden!

Artikel en foto’s door Bart Vandersteene, woordvoerder LSP, vanuit Athene

De verkiezingscampagne in Griekenland zit erop. Sinds vrijdagavond middernacht mag er geen campagne meer worden gevoerd op straat. Op café, in de huiskamers en op televisie gaat het politieke debat volop verder. Morgen zullen de ogen van de hele wereld op Athene gericht zijn. De uitkomst van deze verkiezingen kunnen potentieel een nieuwe periode inluiden op het Europese continent. Voor het eerst sinds de start van de crisis kan er een partij aan de macht komen die uitdrukking geeft aan de verzuchtingen van de gewone bevolking, een partij waar de elite op dit moment nog geen volledige controle over uitoefent, ook al probeert ze hard. En dat maakt hen nerveus, niet enkel in Griekenland. De inspiratie die deze overwinning kan bieden voor werkenden en jongeren over de hele wereld zorgt voor koppijn bij de globale kapitalistische elite.

Op de slotmeeting van Syriza donderdagavond waren er minstens 25.000 aanwezigen om te luisteren naar de toespraken van Alexander Tsipras (Syriza) en Pablo Iglesias (Podemos). Met een knipoog naar Leonard Cohen werd de meeting afgesloten: ‘First we take Athens and then we take Madrid’. Voor het einde van het jaar komen er parlementsverkiezingen in Spanje waar de nieuwe links partij Podemos in de peilingen voorop ligt. Een overwinning voor Syriza zal een enorme duw in de rug betekenen voor het vertrouwen in Spanje, het zou aangeven dat terugvechten tegen de besparingspolitiek succesvol kan zijn.

De menselijke tragedie van de crisis in Griekenland is moeilijk in woorden of cijfers uit te drukken. Het land werd in het neoliberale model gekatapulteerd en zou dankzij de EU de kloof met West-Europa dichten. Op voorwaarde dat de recepten van die EU, het IMF en andere instellingen zouden worden gevolgd. De vennootschapsbelasting moest worden gehalveerd om investeringen aan te trekken. Openbare diensten werden geprivatiseerd om ze “efficiënter” te maken en het bracht tegelijk geld op voor de overheid. Banken, binnenlandse en buitenlandse, kregen vrij spel en overtuigden de Griekse bevolking om riskante leningen aan te gaan, gebaseerd op de fantasieverhalen over een welvarende toekomst dankzij het neoliberale model van de EU. Ook de sociaaldemocratische PASOK, tot enkele jaren geleden bestempeld als de ‘meest linkse’ in Europa, stapte mee in het verhaal en gooide haar kritiek op de vrijemarkteconomie volledig overboord.

Vandaag zitten 33% van de Grieken zonder gezondheidszorg, zijn er scholen zonder lesmateriaal, ziekenhuizen zonder medicatie, daalden de pensioenen met gemiddeld 45%, leeft 32% onder de armoedegrens en zijn 1,3 miljoen Grieken werkloos. Volgens schattingen heeft de rijkste 0,1% de afgelopen jaren al 600 miljard dollar of bijna het dubbele van de staatsschuld geparkeerd op Zwitserse en andere bankrekeningen, want zij gingen dankzij hun politieke vrienden vrijuit. Meer nog, ze konden zelfs in de crisisjaren verder gaan met het opstapelen van rijkdom.

Genoeg is genoeg. De meerderheid van de Grieken heeft de buik vol van de ellende, maar ook van de mooipraters van de klassieke partijen. De ooit machtige PASOK haalde in 2009 nog 45% van de stemmen. Het is niet zeker of ze morgen 5% haalt. Dit lot wacht ook andere klassieke partijen in Europa die hun origine en beloftes om de werkende klasse te vertegenwoordigen zo overduidelijk verraden.

Gesofisticeerde anti-Syriza campagne

Op zondag 25 januari blijven de kiesbureaus open tot 19u lokale tijd, waarna de eerste exitpolls volgen. De belangrijkste trend zal dan reeds duidelijk zijn. Wint Syriza afgemeten de verkiezingen? Is een absolute meerderheid voor Syriza mogelijk? Maar belangrijke details zullen pas ‘s nachts of maandagochtend duidelijk worden. Welke partijen halen de kiesdrempel van 3% bijvoorbeeld, wat een belangrijke rol zal spelen in de exacte zetelverdeling. In de meeste peilingen haalt Syriza het ruim van Nea Demokratia, de partij van de huidige premier Samaras.

Het zou op details kunnen aankomen en ook dan kan het spel vuil gespeeld worden. Maar liefst 300.000 Grieken, hoofdzakelijk jongeren, verlieten de afgelopen vijf jaar het land om hun leven ergens anders op te bouwen. Zij hebben geen stemrecht, tenzij ze dit weekend naar Griekenland komen, nogal een dure onderneming om je recht om te stemmen uit te oefenen. De regering zou een 10.000-tal vluchten hebben geboekt voor beleidsgetrouwe Grieken uit de economische en politieke Europese centra van Londen, Brussel en Frankfurt.

Ongeveer 100.000 jongeren die recent de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt, kunnen niet gaan stemmen omdat de overheid er niet in slaagde hen te registeren. Dit is geen toeval, de regeringspartijen weten goed dat een meerderheid van de jongeren, zowel diegenen in Griekenland als diegenen die het land verlieten, voor Syriza zou stemmen uit protest tegen de politieke elite die de toekomst van de jongeren ontneemt. Ook in de telbureaus zal morgen een strijd worden gevoerd. De regeringspartijen proberen alle kunstgrepen uit de kast te halen om Syriza-stemmen ongeldig te laten verklaren, ze zetten zoveel mogelijk van hun sympathisanten in als tellers.

In de campagne werden moeite noch leugens gespaard om een te grote Syriza-overwinning te vermijden. De kerk, de grote media (in handen van de economische elite), bekende Grieken, iedereen werd opgetrommeld om op hun manier angst te zaaien voor Syriza. Maar de angstcampagne pakt minder en minder. De autoriteit van instellingen die zich verbinden met de besparingspolitiek is fundamenteel aangetast.

De campagne tegen Syriza wordt niet enkel van buiten de partij gevoerd. Ook van binnenuit is er een poging om de radicale kantjes van de partij weg te krijgen. Heel wat PASOK-tenoren verlieten het zinkende schip en liepen over naar Syriza. Sommigen deden dit uit eerlijke verontwaardiging met de koers van hun voormalige partij, anderen met een agenda om hun politieke carrière verder te zetten en tegelijkertijd Syriza naar het politieke centrum te duwen. Na de verkiezingen zal deze kwestie zich concreter stellen dan voorheen. Zal Syriza een partij zijn die als instrument kan dienen om de belangen van de 99% door te drukken of wordt ze meer en meer naar voor de Griekse en Europese elite veilige wateren gedreven?

Wiens schuld?

De centrale vraag in de onderhandelingen met de EU en het IMF is of de Griekse staatsschuld volledig moet worden terugbetaald of niet. Van die staatsschuld, die nu ongeveer 320 miljard euro bedraagt, is 227 miljard afkomstig van het reddingsprogramma van de trojka. Slechts 5 tot 10% van dat bedrag is naar de reële begroting van de afgeslankte Griekse staat gegaan. De rest werd gebruikt voor de redding van de banken en het betalen van intrest op de schulden die de overheid heeft gemaakt om de banken te redden. Meer dan terecht weigeren veel Grieken dit als hun schuld te beschouwen, zeker wanneer verhaal na verhaal opduikt hoe de echte verantwoordelijken gingen lopen met het geld en zorgeloos verder gaan met hun plunderingen.

Tijdens de eerste jaren van de crisis werd er massaal betoogd, werd er tientallen keren gestaakt. Helaas was het enige resultaat een lichte vertraging in het tempo van de verschrikkelijke besparingsprogramma’s. De afgelopen jaren organiseerde de bevolking zich meer en meer in spontane solidariteitsinitiatieven die het falen van de overheid probeerden te compenseren. Er ontstonden medische centra waar dokters, verpleegkundigen en veel gewone Grieken gratis werken met materiaal en medicijnen die werden gedoneerd door de Griekse bevolking en door internationale solidariteitscampagnes. Een derde van de Griekse bevolking heeft geen ziekteverzekering, voor hen is dit de enige toegang tot medische dienstverlening. In totaal bestaan er in Griekenland zo’n 400 centra waar voedsel wordt bedeeld, wordt gekookt of waar medische zorgen worden aangeboden.

Een Syriza-regering zou een belangrijke ruimte kunnen creëren voor deze initiatieven en voor de georganiseerde arbeidersbeweging om een nieuwe adem en perspectief te vinden in hun strijd. Een overwinning van Syriza kan de krachtsverhoudingen voor het eerst sinds jaren in het voordeel van de beweging wijzigen. Maar zowel in Griekenland als in de rest van Europa zal de strijd moeten worden verder gezet. Hoe dit na zondag concreet kan worden zullen we op deze site verder bespreken. Morgen een nieuw verslag vanuit Athene.

Massale actie van arbeidersbeweging voor socialistisch beleid nodig!

Op 19 januari, zes dagen voor de Griekse verkiezingen, spraken we met Andros Payiatsos van Xekinima, onze Griekse zusterorganisatie.

In ons vorige interview stelde je dat het establishment een angstcampagne voert om mensen ervan te overtuigen om niet op Syriza te stemmen. Hoe is dat verder ontwikkeld?

“Het circus van de heersende klasse en haar politieke vertegenwoordigers lijkt nu gedemoraliseerd. Ze begonnen een grote angstcampagne maar het werd duidelijk dat dit geen significant effect had en dat Syriza in de volgende regering zal zitten. De vraag nu is of dit een minderheidsregering dan wel een meerderheidsregering zal zijn. De heersende klasse probeert nog wat angst te creëren, maar het is zwak en weinig efficiënt. De nadruk is verschoven naar pogingen om Syriza te controleren om zeker te zijn dat het beleid niet buiten de door het establishment opgelegde krijtlijnen treedt.”

Wat is het meest waarschijnlijke resultaat bij de verkiezingen?

“Er wordt zowel in Griekenland als op internationaal vlak uitgegaan van een overwinning van Syriza. De voorbije week ging Syriza nog wat vooruit in de peilingen, met ongeveer 1%. De voorsprong van Syriza stabiliseert. Zonder rekening te houden met ongeldige stemmen en onthoudingen, kan de partij 30 tot 33% halen. Dat is nipt onvoldoende voor een meerderheidsregering.”

Wat zijn de alternatieven op een meerderheidsregering?

“De leiding van Syriza kijkt naar de ‘Onafhankelijke Grieken’, een ‘patriottische’ en populistische afsplitsing van de conservatieve Nieuwe Democratie als de meest haalbare coalitiepartner. Deze partij verzette zich van bij het begin tegen het memorandum en de trojka.

“De meeste linkse krachten willen niet met Syriza samenwerken. De Communistische Partij (KKE) weigert zelfs de optie om in het parlement voor Syriza te stemmen zodat die een regering kan vormen. De KKE heeft een rampzalig sectaire positie.

“Als de ‘Onafhankelijke Grieken’ onvoldoende verkozenen hebben, zal Syriza ertoe gedwongen worden om samen te werken met partijen die als ‘trojka-partijen’ worden gezien (omdat ze het besparingsbeleid van de trojka van IMF, EU en ECB zelf doorgevoerd of ondersteund hebben). Het gaat onder meer om de populistische partij ‘De Rivier’ of de partij van de voormalige PASOK-premier George Papandreou, de ‘Sociaaldemocratische Beweging’.”

Hoe zal de heersende klasse reageren op een overwinning van Syriza?

“Er wordt nu vooral geprobeerd om ervoor te zorgen dat een regering van Syriza een stabiel en voor hen efficiënt beleid zal voeren. Grote delen van de kapitalistische woordvoerders in Griekenland en op internationaal vlak zeggen nu dat het tijd is voor onderhandelingen en dat ze flexibel moeten zijn. Dit is een poging om Syriza mee in het bad van het establishment te trekken en om de gevaren die een Syriza-regering kan vormen voor hun belangen af te remmen. Zo’n regering kan immers de aanzet geven tot sterke massabewegingen en kan maatregelen nemen die tegen het besparingsbeleid ingaan.

“Maar dit is geen eenduidig standpunt. Zo hebben de Duitse heersende klasse en die van landen rond Duitsland nog een harde positie die gekant is tegen elke ernstige onderhandeling. Ze zullen wel toegevingen willen doen aan een Syriza-regering, maar slechts erg beperkte.”

Hoe reageert Syriza op deze druk?

“De leiding reageert zoals de heersende klasse het wil. Het programma is afgezwakt. Zelfs een aantal basishervormingen worden nu in vraag gesteld.

“Zo kreeg Syriza-voorman Tsipras recent een vraag over de belangrijke strijd van de mensen in Halkidiki tegen de komst van goudmijnen. Hij weigerde om een duidelijk standpunt in te nemen en stelde dat de wet zal nageleefd worden en dat de contracten zullen onderzocht worden. Maar wat betekent dat?

“Rond het minimumloon, toch een belangrijk punt in het programma van Syriza, is er nu onduidelijkheid over wanneer het zou verhoogd worden. Er wordt nu gesproken over een geleidelijke verhoging. Met betrekking tot de privatiseringen en de duizenden jobs die verdwenen in de publieke sector, wordt nu gezegd dat de wettelijkheid van deze maatregelen zal bekeken worden.

“Het zorgt ervoor dat er weinig echt enthousiasme is voor Syriza. Er is het gevoel dat we geen keuze hebben en voor Syriza moeten stemmen om indien mogelijk tot een meerderheidsregering van Syriza te komen. Er is ook een gevoel dat zelfs indien Syriza maar een tiende van de beloften nakomt, dit nog steeds beter zal zijn dan wat we nu kennen.”

Hoe neemt Xekinima aan de verkiezingen deel?

“We roepen op om voor Syriza te stemmen en voeren een grote campagne. We produceerden 150.000 bulletins van vier pagina’s en een extra editie van onze krant die uitverkocht is en die we moesten laten bijdrukken. Dat is opmerkelijk gezien deze verkiezingscampagne eigenlijk maar 11 dagen duurt.

“Als deel van het ‘Initiatief van de 1000’ (een alliantie van linkse groepen rond een antikapitalistisch programma) spraken we met Syriza om kandidaten op de lijsten te plaatsen. Dit was spijtig genoeg niet mogelijk. De leiding van Syriza wilde een alliantie met andere linkse krachten, maar louter symbolisch waarbij die andere krachten geen kans maken om verkozen te geraken. Ze wilden niet dat we kandidaten hadden in regio’s waar we een sterke campagne zouden kunnen voeren. Als er linkse samenwerking is, moet Syriza deze krachten de mogelijkheid geven om goede resultaten neer te zetten. Het gaat niet op om deze linkse krachten niet in hun bastions te laten opkomen, maar in plaatsen waar ze amper campagne kunnen voeren en geen kans maken om verkozen te raken. Daarnaast was er weinig tijd voor de campagne. Het maakte dat zowel Xekinima als anderen in het Initiatief van de 1000 besloten om geen kandidaten naar voor te brengen.

“De houding van de leiding van Syriza wijst op een trend. Zo werden 50 individuen die geen lid van Syriza zijn op de lijsten gezet. Hiervan is er maar één die links van Syriza staat. Ze willen een parlementaire groep die door de rechterzijde in de partij wordt gecontroleerd.

“De belangrijkste reden waarom we Syriza steunen, ondanks de beperkingen, is omdat een overwinning van Syriza een bevrijdend effect zou hebben op de arbeidersklasse, de bewegingen en de samenleving in het algemeen. Onder de arbeiders leeft de verwachting dat de aanvallen onder een Syriza-regering zullen stoppen en minstens tot op zekere hoogte zullen teruggedrongen worden. Er wordt gehoopt dat een aantal van de eisen van de massabeweging ingelost zullen worden. Ondanks een gebrek aan duidelijkheid vanwege de partijleiding en de pogingen om aan de eisen van de heersende klasse te voldoen, zou een overwinning van Syriza de krachtsverhoudingen in de Griekse samenleving veranderen. Het kan een catalysator vormen en leiden tot een nieuwe periode van klassenstrijd.

“Misschien zal Syriza de arbeidswetten niet aanpassen, nu is er een volledige deregulering doorgevoerd. Maar wie afgedankt wordt, zal wel naar de regering stappen met de eis om daar iets tegen te doen. Er zullen eisen zijn voor een achturendag, overloon voor overwerk en het recht op collectief overleg. Misschien zal Tsipras de goudmijnen van ‘Eldorado Goud’ niet meteen uit Halkidiki verdrijven, maar de mensen van Halkidiki zullen wel op straat komen om te eisen dat het bedrijf stopt met die goudmijnen. We verwachten dat dergelijke acties overal in Griekenland zullen plaatsvinden. Misschien zal Tsipras niet bereid zijn om TAIPED, het orgaan dat toeziet op de snelle privatiseringen, meteen te ontbinden. Maar de arbeiders die getroffen worden door de privatiseringen zullen wel in actie komen om de uitverkoop te stoppen.

“Welke compromissen de leiding ook bereid is om te maken, de arbeiders zullen zich door de overwinning van Syriza gesterkt voelen om voor hun rechten op te komen. Dat is overigens ook de fundamentele reden waarom we Syriza kritische steun geven in de verkiezingen. We roepen niet gewoon op om voor Syriza te stemmen, we roepen op voor een radicaal, revolutionair socialistisch programma als de enige haalbare weg voor een Syriza-regering.”

Wat moet Syriza doen eens ze in de regering zit?

“Er moet onmiddellijk overgegaan worden tot een bevriezing van de betaling van de schulden en het memorandum met de trojka moet meteen verscheurd worden. Dat is de basis om iets aan de ellende van de Griekse bevolking te kunnen doen.

“De regering moet de arbeidswetten en de wetten voor de universiteiten veranderen (onder meer om campusasiel, vrije meningsuiting en het recht op actie terug in te voeren). Het minimumloon moet terug opgetrokken worden naar wat het voor de komst van de trojka was, 750 euro per maand. De privatiseringen moeten gestopt worden, zowel die van de openbare diensten als van de natuurlijke schoonheid en rijkdom van het land. De privatiseringen van de afgelopen jaren moeten ongedaan gemaakt worden. Controversiële projecten, zoals in Halkidiki, moeten gestopt worden.

“Dit zou leiden tot een reactie van het kapitalistische establishment, zowel in Griekenland als internationaal. Daar kan enkel succesvol op geanticipeerd worden door meteen antikapitalistische maatregelen te nemen, de banken en sleutelsectoren van de economie te nationaliseren zodat een planmatige aanpak mogelijk is op basis van behoefte en niet op basis van de winsten. Dit moet gebeuren op basis van democratische arbeiderscontrole en -beheer.

“En het moet verbonden worden met strijd doorheen Europa. Als Syriza een dergelijk programma zou uitvoeren en breken met het besparingsbeleid, dan zou dit internationaal een grote impact hebben, zeker op de werkende bevolking in het zuiden van Europa. Het zou de basis kunnen leggen voor een internationaal socialistisch alternatief op de kapitalistische EU en het bewind van de trojka.

“In de verkiezingscampagne verwijst Syriza naar internationale aspecten van het beleid en naar Podemos, de nieuwe linkse partij in Spanje, en andere ‘progressieve’ bewegingen. Zelfs indien het programma van Syriza sterk is afgezwakt, heeft de opmars van de partij doorheen Europa een groot effect. Het toont aan wat mogelijk zou zijn indien de partij een radicaler en socialistisch programma had. Nu verdedigt Syriza een neo-Keynesiaanse koers dat zich beperkt tot het beëindigen van de besparingen maar dan wel binnen het kapitalistische systeem.

“Onder de voorwaarden van een kapitalistische crisis is zo’n programma niet echt realiseerbaar. Enkel een programma dat breekt met het kapitalistische systeem kan een uitweg bieden. Dit is enkel mogelijk door een massale tussenkomst van de werkende bevolking die onder bepaalde omstandigheden Syriza een pak verder naar links kan duwen dan wat de leiding nu voor ogen heeft. Dat is waar Xekinima voor zal opkomen eens Syriza verkozen is in de regering.”

[box type=”info” align=”aligncenter” ]Kom naar onze meetings met een spreker van Syriza België en Bart Vandersteene van LSP:

•  dinsdag 3 februari in Antwerpen. 19u30 café Multatuli
•  woensdag 4 februari in Gent. 19u30 in het Geuzenhuis
•  donderdag 5 februari in Luik[/box]

Zoals eerder bericht op deze site neemt de Griekse regering het risico van vervroegde verkiezingen om te vermijden dat de verkiezingen na een nieuw besparingsakkoord met de trojka zouden vallen. Er wordt gehoopt dat een grootschalige angstcampagne volstaat om het linkse Syriza van de overwinning te houden. Een linkse overwinning is mogelijk en zou meteen tot discussie leiden over wat een linkse regering moet doen. Hieronder twee artikels die we de afgelopen weken publiceerden met betrekking tot Griekenland en de kwestie van een linkse regering.

Griekenland. Regering vervroegt presidentsverkiezingen
Achtergrondartikel over de redenen van de vervroegde verkiezingen. Door de presidentsverkiezingen te vervroegen werd het risico op vervroegde parlementsverkiezingen genomen. De timing hiervan is bewust gekozen voor het einde van het huidige ‘memorandum’.
-> Artikel verschenen op 16 december

Waarom een linkse regering met het kapitalisme moet breken
Kort artikel door het Ierse parlementslid en voormalige Europees parlementslid Paul Murphy over wat een linkse regering moet doen.
-> Artikel verschenen op 16 november

Belgische afdeling van Syriza hield debat over de strijd van Griekse schoonmaaksters

Verslag door Marisa en Maud (Brussel)

Op 5 april, een dag na de Europese vakbondsbetoging, hield de Belgische afdeling van Syriza een debat over de acties van het Griekse schoonmaakpersoneel dat voor het ministerie van Financiën werkt. Dat personeel voert al acht maanden lang actie om hun jobs te behouden. De schoonmaaksters organiseerden zich in actiecomités die jammer genoeg geen steun van de vakbond kregen. Ze voeren dagelijks acties voor de belastingdiensten in Athene om hun werk terug te eisen nadat dit werd afgenomen om de dictaten van de trojka te dienen.

Europa had Griekenland verplicht olm een bepaald percentage van het personeel in de publieke sector af te danken als onderdeel van de besparingen. Dit specifieke voorbeeld toont de tegenstellingen binnen het kapitalistische systeem. Om de eisen van het besparingsbeleid in de publieke sector in te willigen, werd het schoonmaakpersoneel op non-actief gezet om in de loop van de maand mei effectief afgedankt te worden. Ze worden vervangen door personeel uit de private sector dat minder zal betaald worden. Toch zal de hele operatie de gemeenschap duurder uitkomen. Er wordt immers gewerkt met een onderaannemer die winst wil maken. Bovendien gaan er jobs verloren waardoor er uiteindelijk minder belastinginkomsten zullen zijn.

Het schoonmaakpersoneel van het ministerie van Financiën staat in de frontlijn. Deze dienst bestaat uitsluitend uit vrouwen, allemaal ouder dan 50 jaar. Er werd aangenomen dat zij zich niet zouden organiseren tegen hun ontslag. Dat was een ernstige misrekening. Ondanks de repressie van de politie tegenover hun acties, waarbij enkele gewonden vielen, zijn de schoonmaaksters vastberaden om hun strijd verder te zetten. Ze willen een voorbeeld stellen voor de rest van de bevolking die ook met een situatie van economische oorlog wordt geconfronteerd. De werkloosheidsgraad in Griekenland bedraagt 27%, voor vrouwen is het 62,8%. Het aantal zelfmoorden swingt de pan uit, sinds het begin van de crisis gaat het om 7.000 mensen of het equivalent van een klein stadje.

De voorbeeldige strijd van deze vrouwen wordt nationaal erkend en heeft steun gekregen van personeel uit andere sectoren – zowel afgedankte als nog werkende mensen. Zo kwam er steun van het personeel van de opvang in de scholen, van leraars maar ook van metallo’s die al acht maanden staakten. Er komt een bredere steun. De strijd van het personeel van de openbare omroep die via het internet blijven uitzenden, vormt eveneens een inspiratiebron.

In augustus 2013 waren het de schoonmaaksters zelf die bij de aankondiging van hun ontslag een actiecomité hebben opgezet tijdens een algemene vergadering. Met de steun van de campagne ‘Solidarity 4 All’ (solidarity4all.gr) worden sinds september 2013 dagelijkse acties voor het ministerie van Financiën georganiseerd om het recht op werk op te eisen, net als sociale zekerheid en het recht op pensioenen. Dat alles wordt hen afgenomen in naam van de besparingen.

Tijdens de discussie op de bijeenkomst van Syriza in België werd meermaals ingegaan op de enorme exodus van jongeren uit Griekenland. Het werd vergeleken met de massale emigratie van Grieken in de jaren 1950. Verschillende aanwezigen getuigden van de miserie en de slavenarbeid waarin de Griekse migranten destijds werkten. Er werd ook opgemerkt dat jongeren die het land verlaten meteen hun stemrecht verliezen, zodat ze geen bedreiging kunnen vormen voor de herverkiezing van de gevestigde politici. Veel aanwezigen hoopten dat de jongeren lessen trekken uit het verleden, maar moesten ook erkennen dat de meeste jongeren geconfronteerd worden met een gebrek aan perspectieven en tegelijk repressie tegen mobilisaties. Jongeren hebben in het verleden nochtans mee het voortouw genomen in strijdbewegingen, zoals deze tegen de privatisering van het onderwijs.

De diepe crisis en de wilde besparingen hebben de Griekse samenleving steeds meer gepolariseerd. Een van de gevolgen daarvan is de opkomst van Gouden Dageraad dat overgaat tot brutale aanvallen tegen migranten en linkse activisten. Tot op vandaag is Gouden Dageraad in de peilingen de derde politieke kracht van het land. De spreeksters op de bijeenkomst betreurden het lot van Mamadou Ba, die ook aanwezig was, en bevestigden hun solidariteit met zijn strijd voor asiel in België. Mamadou is een jonge antifascistische militant die vanuit Guinée vluchtte en nadien Griekenland moest ontvluchten na een aanval van Gouden Dageraad. Het geeft aan dat we de antifascistische beweging moeten verbreden en uitbouwen. Er worden al initiatieven in die richting genomen door organisaties als Xekinima, onze Griekse zusterorganisatie, en onderdelen van Syriza en Antarsya, antiracistische organisaties en niet-georganiseerde activisten.

Griekenland doet dienst als een testlaboratorium voor Europa. De gevolgde recepten zijn identiek aan die in andere landen waar geprobeerd wordt om iedere vorm van verzet de kop in te drukken en om een uitgebreid reserveleger van uiterst goedkope arbeidskrachten te vestigen. We moeten ons daar bewust van zijn en samen in verzet gaan over de grenzen heen. Samen moeten we strijden tegen het Europa dat we niet willen en waar we het slachtoffer van zijn.

Een van de schoonmaaksters sloot de bijeenkomst af door erop te wijzen dat we op 25 mei bij de Europese verkiezingen moeten aangeven welk Europa we willen, een besparingsregering mogen we niet aanvaarden. In Griekenland, de bakermat van de democratie, moeten we er alles aan doen om de democratie die er niet meer is terug op te eisen.