In Gent waren er relatief kleine piketten. Er was een gevoel dat de stakingsactie absoluut nodig is. De maatregelen waartegen in het najaar werd betoogd, zijn er nog altijd. Er zijn de algemene aanvallen, zoals de indexsprong, maar ook specifieke problemen en besparingen in elke sector. Dat was een terugkerend element bij zowel Ugent, stadspersoneel, provincie, NMBS, Vlaamse overheid, Bpost als de gevangenis. Er was een gevoel dat er na 15 december kansen zijn blijven liggen. De roep naar een nieuw actieplan met de verschillende sectoren en vakbonden is groot.
Hieronder een reeks foto’s van diverse piketten in Gent.
Dinsdagavond werd het piket aan Gent St Pieters druk bijgewoond met een 100-tal aanwezigen. We spraken op het piket met Jozef Cnudde, sectorsecretaris van ACOD Spoor.
Interview door Michael
Waarom deze nieuwe staking?
“De reden is dubbel. Enerzijds zijn er de maatregelen die alle werknemers treffen zoals de indexsprong en andere besparingsmaatregelen. Anderzijds zijn er de specifieke problemen in de sector. Waarschijnlijk zal dit ook niet de laatste actie zijn voor het spoor. Het invoeren van de minimumdienst, de verschuiving van de pensioenen, het afschaffen van de spoorwegmutualiteit binnen de sector en zeker ook het enorme personeelstekort zijn ook redenen voor deze actie. Wat het personeelstekort betreft: er gebeuren geen nieuwe aanwervingen meer, behalve voor rijdend personeel. Dat zorgt voor een enorme achterstand van het aantal compensatie-uren dat het personeel kan opnemen en druk op het personeel en dienstverlening.”
Wat is volgens u het effect geweest van het actieplan van het najaar? Heeft dit een positief effect gehad op de bevolking?
“Het eerste actieplan had een heel positief effect op de publieke opinie. De steun voor de staking groeide en meer en meer mensen waren voorstander van een vermogensbelasting bijvoorbeeld. Wat dan weer wel spijtig was, waren de maanden tussen de twee actieplannen. Na de 15e was er een momentum maar nu moeten we weer deels herbeginnen. Als we echt willen winnen, moeten we verdere acties organiseren waar iedereen in mee gaat. In gemeenschappelijk front en alle sectoren.”
Zijn deze acties in staat om een solidariteit te ontwikkelen in andere sectoren en het ACV bijvoorbeeld zodat die mee naar nieuwe acties gaan?
“We staan hier zelf in solidariteit met de andere sectoren die staken. Ik denk wel dat de basis van het ACV niet tevreden is dat ze niet konden meedoen. Ze hadden duidelijk gezegd dat ze naar nieuwe acties wilden gaan.”
Is de val van de regering nog steeds noodzakelijk?
‘De regering doen vallen is niet ons hoofddoel. Het hoofddoel is bepaalde maatregelen terugdraaien, indexssprong afschaffen, goede maatregelen invoeren enzovoort, maar de regering is daarvoor een obstakel en ze zullen niet willen toegeven. De val van de regering zal dus wel onvermijdelijk zijn als we dat willen verkrijgen.”
In Griekenland zien we Syriza, in Spanje Podemos, partijen die de arbeidersklasse een duw in de rug geven op politiek vlak. Missen we zoiets in België?
“Ik zou het absoluut niet slecht vinden mocht er een syndicale partij zijn waar alle linkse partijen onder vallen. Ik zeg al lang dat er veel linkse partijen zijn en ik heb daar respect voor maar die zouden zich moeten verenigen in een programma voor een syndicale partij waarin die verschillende partijen samenwerken.”
Wie op 22 april staakt, heeft gelijk! De diverse regeringen willen niets minder dan de openbare diensten in de soep laten draaien. Slechte werking als gevolg van onderfinanciering? Ze zullen het wijten aan het “rigide” personeelsstatuut en de “buitensporige” pensioenen. Hun betrachting? De verkoop voorbereiden van de sappigste stukken aan bevriende ondernemers. De staking van 22 april zal dat niet tegen houden. Na hun eerste successen zullen de regeringen echter meer willen. Steeds nieuwe aanvallen zullen collega’s die nog afwachten of zelfs wegkijken, in actie duwen. Als ze zich dan bij een bestaande haard van verzet kunnen aansluiten en niet alles opnieuw moet beginnen, is het mogelijk dat we heel het besparingsbeleid terug kunnen draaien.
De sterkte van de arbeidersbeweging
Het klopt dat we de voorbije maanden meer tegen de stroom in moesten dan vorig jaar. Toen werd ruim vooraf een actieplan met een concentratie, een massabetoging, drie provinciale en een nationale 24-urenstaking aangekondigd. Inhoudelijk sterke pamfletten en personeelsvergaderingen deden de rest. In een paar weken tijd werd de hardnekkige mythe dat klassenstrijd niet meer zou bestaan, ontkracht. De arbeidersbeweging herbevestigde haar rol als motor van maatschappelijke verandering. Studenten, artiesten en zelfs kleine ondernemers werden meegesleept. In de peilingen donderden de regeringspartijen achteruit. Eind vorig jaar had de federale regering maar een duwtje meer nodig om te vallen.
We hadden het moeten doen. Dan was de indexsprong, het optrekken van de pensioenleeftijd, de feitelijke afschaffing van het brugpensioen en het schrappen van de wachtuitlkering er niet gekomen. Dan moesten we nu niet meer staken tegen de uitholling van het ambtenarenpensioen, tegen de niet vervanging van 4 op de 5 uittredende ambtenaren, tegen de afbouw met 28% van de werkingsmiddelen van de federale openbare diensten en de vermindering van de investeringen met 33%. Het actieplan van vorig najaar heeft aangetoond hoe sterk de arbeidersbeweging wel is, mits een duidelijk plan en welomschreven doelstellingen. Plots was het patronaat wel bereid om te onderhandelen.
… en haar zwakte
Het voorjaar legde de beperkingen bloot. Wie onderhandelingen afwijst, isoleert zich. Maar wie onderhandelt zonder dead-line, zonder druk op de ketel, is bij voorbaat verloren. Toch lieten de vakbondsleidingen zich strikken: eerst met een onschuldig akkoord over de welvaartsenveloppe en daarna met een schandalig loonakkoord dat de ACV-top door de strot van de helft van haar apparaat en de meerderheid van de ACV-basis ramde. Het ABVV verliet de onderhandelingen. Het had onmiddelijk moeten oproepen tot een militantenconcentratie gevolgd door provinciale betogingen of een nationale. Het had de ACV-top nog kunnen dwingen tot een bocht, een beetje zoals ACV-Transcom verplicht werd haar achterban bij het spoor een vrijgeleide te geven om vandaag mee te staken.
Het ABVV bleef echter maar warm en koud blazen, dreigen en uitstellen. Dat ondermijnt de argumentatie van de militanten en ontneemt hen de goesting om er echt voor te gaan. Dat 20.000 hoofdzakelijk vakbondsmilitanten in de gietende regen deelnamen aan de urenlange Grote Parade, bewijst dat niet de actiebereidheid van de basis, maar het getalm aan de top het probleem is. Het moment ging hoe dan ook verloren en verklaart de matige opkomst tijdens de week van provinciale betogingen. Dat dit ook vandaag op de staking haar sporen zou nalaten was onvermijdelijk.
Geen woorden, maar daden
De vakbonden blijven gekant tegen de indexsprong, het optrekken van de pensioenleeftijd, het schrappen van de wachtuitkeringen etc. De bonden van de openbare diensten eisen investeringen en willen niet dat geraakt wordt aan het ambtenarenpensioen. Maar wat baten woorden als tegelijk de sociale afbraak doorgaat. Velen zijn bereid zich te informeren, te betogen en te staken, maar enkel als onze woorden gepaard gaan met overeenstemmende daden.
We weten intussen allemaal wat nodig is. Niet een halsoverkop uitgeroepen algemene staking die maar half opgevolgd wordt en eerder de zwaktes dan de sterktes benadrukt. Maar integendeel een actieplan zoals dat van het najaar, dat opbouwt naar een nog breder gedragen en nog hardere algemene staking om de regering ten val te brengen. Dat vereist dat we intern orde op zaken stellen. Teveel secretarissen, van beide bonden, steken meer tijd in het afremmen van initiatieven aan de basis dan in het samenbrengen en maximaliseren van het volledige potentieel. De beste manier om daarin verandering te brengen is ons beter organiseren aan de basis en zonodig onze delegees en secretarissen ter verantwoording roepen.
Politiek alternatief
Hoe komt het toch dat de vakbondsleidingen de krachtsverhoudingen die vorig jaar werden opgebouwd zo gemakkelijk weer uit handen gaven? Gebrek aan alternatief, denken we. Ze blijven immers rekenen op de christen- en sociaaldemocratie. Maar die zijn zelf van oordeel zijn dat we langer moeten werken, dat onze lonen te hoog zijn en investeerders best aangetrokken worden met fiscale geschenken. We verdenken hen ervan heimelijk te hopen dat de N-VA de klus klaart in afwachting van hun terugkeer aan de macht.
Als ze denken dat daarmee de sociale rust zal terugkeren, vergissen ze zich echter. De neoliberale besparingstrein leidt niet tot investeringen, maar slechts tot meer besparingen. Wat de vakbondsleidingen ook mogen wensen, de sociale rust ligt achter ons. We gaan naar een periode van veel hardere klassenconfrontaties. In die confrontatie heeft de arbeidersbeweging nood aan een echt alternatief. LSP alleen kan dat niet aan, maar als alle oprechte linkse activisten, organisaties en partijen hun krachten bundelen tot een nieuwe brede en democratische strijdpartij, dan kunnen we het politieke landschap flink dooreen schudden.
Artikel door Maud (Brussel) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
We weten dat het doel en de tactiek van de regering-Michel I dezelfde zijn als die van de vorige regering: ons laten betalen voor de crisis van de kapitalisten. Het ritme en de omvang van de aanvallen ligt nu een pak hoger, maar hetzelfde refrein blijft weerklinken: “er is geen alternatief.” De TINA – There is no alternative – van Thatcher blijft opduiken en wordt als excuus gebruikt om onze levensvoorwaarden aan te pakken en de ongelijkheid op te drijven.
Zwaksten eerst aanvallen
Bij het harde besparingsbeleid liggen de openbare diensten in de vuurlinie. Dat is immers een sector die een zekere herverdeling van rijkdom garandeert en een vorm van solidariteit organiseert door toegang tot fundamentele rechten als onderwijs, gezondheidszorg, vervoer, water, …
Het personeel van de openbare diensten wordt hard aangepakt. Naast de indexsprong zijn er ook specifieke besparingen voor elk onderdeel van de publieke sector (administraties, gerecht, onderwijs, …) en dit op alle niveaus, van het federale over het regionale tot het lokale. De federale regering bespaart 2,3 miljard euro op de openbare diensten. Vier op de vijf uittredende ambtenaren zal niet vervangen worden. Werkingsmiddelen worden met 28% afgebouwd, investeringen met 33%. Wat de regering juist bekokstooft met onze pensioenen moet nog blijken, maar hoe dan ook zullen we net als onze collega’s in de privé langer moeten werken voor een lager pensioen. Harmonisering betekent in dit geval nivellering naar beneden.
Openbare diensten die velen een minimum aan levensstandaard bieden, worden steeds meer voorgesteld als een onhoudbare kost. Daartegenover plaatsen de neoliberalen een steeds grotere individualisering gekoppeld aan privatiseringen. Dit versterkt ongelijkheid en zorgt ervoor dat we nog sneller naar een samenleving met twee snelheden gaan.
De aanvallen op de openbare diensten treffen ons allemaal. Niet alleen het personeel wordt geraakt, ook de gebruikers voelen de gevolgen. Openbare diensten zijn van ons allemaal, we betalen er immers voor met ons uitgesteld loon (onder meer via belastingen). Personeel uit de sector wordt dubbel geraakt, als personeelslid en als gebruiker. Vrouwelijke personeelsleden riskeren dan nog het eerst getroffen te worden aangezien zij vaak taken uitvoeren die de regeringen aan de publieke sector willen onttrekken.
Aanvallen langs alle kanten
De arbeidsvoorwaarden gaan er overal in de publieke sector op achteruit. Het ontbreekt niet aan voorbeelden. Zo was er eind maart opnieuw een actie van treinbegeleiders na het zoveelste geval van agressie bij een controle van de vervoersbewijzen. Meer treinbegeleiders zodat niemand alleen controles moet uitvoeren, zou het risico op agressie al sterk beperken. Maar daar zijn geen middelen voor.
De spoorwegen worden overigens hard geraakt door het besparingsbeleid. We zien het onder meer met de vele afschaffingen van treinen in de ochtend- en avondspits, maar ook met de sluiting van kleine stations, de staat van de treinstellen of de vele vertragingen. De dienstverlening gaat erop achteruit en heel wat aspecten zijn al aan onderaannemers doorgegeven. Bij De Lijn waren er forse prijsverhogingen en wordt de dienstverlening afgebouwd: belbussen verdwijnen en op zondag zou er buiten de steden amper nog gereden worden. Wie zich wil of moet verplaatsen, wordt steeds meer tot individueel vervoer gedwongen.
Om het protest tegen de besparingen bij het openbaar vervoer te stoppen, wil de regering collectieve acties verbieden door minimumdienstverlening op de agenda te zetten. Dat het openbaar vervoer nu al op minimale dienstverlening draait, lijkt de regering te ontgaan. Er is een probleem met personeelsleden die amper hun verlofdagen kunnen opnemen en overuren opstapelen. Een verplichte minimumdienstverlening zal collectieve acties zo goed als onmogelijk maken. We hebben in het openbaar vervoer overigens geen minimale diensten nodig, maar een maximale dienstverlening. Dat is waar de acties van het personeel net op gericht zijn.
Op lokaal vlak, in de steden en gemeenten, wordt gestart met het schrappen van jobs. Er is ook een toename van precarisering in de vorm van tijdelijke en onzekere contracten in plaats van statutaire benoemingen. Dit alles zorgt voor een onhoudbare werkdruk voor het overblijvende personeel en uiteraard een vermindering van de kwaliteit van de dienstverlening aan de bevolking. Met een groeiend aantal werklozen dat uitgesloten wordt (zie ook pagina 6) en beroep moet doen op het OCMW, zullen de lokale middelen nog meer onder druk komen te staan.
Besparen op de publieke sector betekent ook minder middelen voor onderwijs en cultuur. De kwaliteit van ons onderwijs loopt achteruit. De job van leraar biedt de meeste kansen op een burn-out. Ouders kamperen opnieuw voor scholen om hun kind in te schrijven. Er gaapt een ongelooflijke achterstand aan investeringen waardoor onze kinderen les krijgen in aftandse gebouwen of school lopen in containers. In het hoger onderwijs houdt het personeelsbestand de stijging van het aantal studenten niet bij. Het enige antwoord van de regering hierop is een verhoging van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs.
Zelfs het gerecht klaagt over een gebrek aan middelen en dat het aan de rand van de afgrond staat. Het zorgde voor een primeur in België: een actiedag van de rechterlijke macht op 20 maart, aan de vooravond van het begrotingsconclaaf.
Met de onderfinanciering van de openbare diensten willen de rechtse regeringen en lokale besturen de publieke opinie voorbereiden op het uitbesteden van taken aan de private sector naar het voorbeeld van Belgacom en bpost. Dat zijn performante bedrijven geworden, niet inzake dienstverlening en al helemaal niet inzake tewerkstelling, maar wel voor aandeelhouders die dividenden opstrijken.
Maak een succes van de staking van 22 april
De militantenconcentratie van 19 maart was een goede start voor een tweede actieplan. Hopelijk zullen de acties niet in verspreide slagorde gebeuren met aparte acties van publieke en private sector of van de verschillende vakbonden.
Er is een oproep van ACOD voor een staking in de publieke sector op 22 april. Om de andere vakbonden ertoe te brengen ondubbelzinnig bij deze oproep aan te sluiten, kan het beste gebouwd worden aan een brede eenheid van het personeel van onderuit en dit over alle delen van de publieke sector heen. Het zou de basis kunnen vormen om de regering in het defensief te duwen en zelfs om de rechtse regering te doen vallen en met haar heel het besparingsbeleid. Het is enkel door strijd dat werkenden en werklozen hun eisen naar voor kunnen brengen en afdwingen. Het is enkel door strijd dat we kunnen aantonen dat er alternatieven bestaan op het besparingsbeleid.
Na het eerste actieplan eind 2014 was er onduidelijkheid over het verdere verloop van het sociaal verzet. De afkeer tegenover de vele asociale maatregelen van de regering blijft groot. Het potentieel van eengemaakte strijd is er. Vormt de staking van 22 april het begin van een tweede actieplan dat harder en groter is om op te bouwen naar een algemene 48-urenstaking die desnoods kan hernieuwd worden om de regering-Michel en heel het besparingsbeleid weg te krijgen?
[divider]
LSP staat voor:
Volledig herstel van de index, vrije loononderhandelingen en een minimumloon van 15euro bruto/uur!
Geen ondermijning van de arbeidscontracten door onderaanneming, interim of andere precaire banen!
Handen af van het statuut van de ambtenaren, geen afbouw van de openbare diensten, geen privatisering en liberalisering, insourcing in plaats van outsourcing!
Handen af van ons pensioen. Herstel brugpensioen, vervroegd pensioen en eindeloopbaansystemen met ADV!
Optrekken van de pensioenen tot minimum 75% van het laatst verdiende loon met een minimum van 1500 euro per maand!
Stop jacht op werklozen, geen degressiviteit van de uitkeringen, geen gemeenschapsdienst, maar volledige tewerkstelling door een veralgemeende arbeidsduurverkorting tot 32u/week zonder loonverlies!
85% van de Vlamingen is voor een belasting op vermogens boven een miljoen euro. Wij steunen dat en wensen er de nationalisatie onder democratische controle van de financiële sector aan te koppelen om kapitaalvlucht uit te sluiten.
Nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle door de gemeenschap!
De chaotische markteconomie en het private winstbejag bieden geen enkele garantie op een job. Voor een democratisch opgestelde en door de gemeenschap gecontroleerde planeconomie in een democratisch socialisme!
[divider]
Brochure
De Brusselse afdeling van ACOD LRB (Lokale en Regionale Besturen) publiceerde een interessante brochure die ingaat op de besparingsmaatregelen in de publieke sector. Deze brochure kan dienst doen om de discussie te voeren over de rampzalige gevolgen van het huidige beleid voor personeel en gebruikers, maar ook over ons antwoord daarop. Het is een goed instrument om iedereen te betrekken in de verdediging van onze openbare diensten.
De brochure van ACOD LRB Brussel is via onze redactie verkrijgbaar tegen verzendingskosten. Een pdf van de brochure is beschikbaar via : http://www.socialisme.be/nl/21732