Your cart is currently empty!
Tag: NMBS
-
Cornu in de aanval tegen het spoorpersoneel. Neen aan langer werken voor minder loon!
Spoorbaas Jo Cornu haalt opnieuw uit naar het spoorpersoneel. “Mijn personeel is niet te duur, maar voor het loon worden weinig uren gewerkt”, verklaarde hij in de media. Meer bepaald wordt uitgehaald naar de 36-urenweek die van toepassing is bij de NMBS.Twee bedenkingen:
1. Het personeel van de NMBS is eind jaren 1990 overgestapt van 38 naar 36 uren per week. Dat gebeurde in ruil voor een looninlevering van 1,65%. Nu wil Cornu de omgekeerde beweging maken inzake arbeidstijd, maar dan zonder intrekking van de looninlevering… Kortom, meer werken voor hetzelfde loon. Destijds werd de arbeidsduurvermindering met loonverlies door het personeel aanvaard met het oog op het behoud van de tewerkstelling, of toch alleszins om een grotere inkrimping van personeel te vermijden. Die inkrimping is er evenwel toch gekomen.
2. Officieel wordt 36 uren per week gewerkt. Dat wordt verrekend aan de hand van compensatiedagen. Eind juni wordt net gestaakt omdat veel personeelsleden er niet in slagen om die compensatiedagen op te nemen omdat er te weinig personeel is. Het aantal niet opgenomen compensatie- en vakantiedagen overschreed toen de kaap van 1 miljoen. Van de voorziene 37.500 eenheden (voltijdse equivalenten) waren er 34.000 ingevuld, een tekort van 3.500 eenheden. Het betekent dat veel personeelsleden in de praktijk reeds meer dan 36 uur per week werken.
Na een staking die net betrekking had op het gevoelige thema van de achterstallige vakantie- en compensatiedagen openlijk voorstellen dat deze dagen gewoon afgenomen worden zonder enige looncompensatie, is niets anders dan een provocatie. Het voorstel van Cornu betekent: langer werken voor minder loon.
Met een voltijdse job met wisselende en erg moeilijke uren is het voor gewone personeelsleden van het spoor niet mogelijk om zoals Cornu nog bij te klussen met allerhande andere mandaten. Cornu meende dat hij zijn functie als CEO bij de NMBS perfect kon combineren met zitjes in raden van bestuur en andere comités. Dat leverde hem in 2012 overigens 232.000 euro op voor 64 vergaderingen, een bedrag dat voor gewone spoormannen en -vrouwen het jaarloon ver overtreft.
De provocatie van Cornu is er op gericht om meteen duidelijk te maken dat de besparingen op de kap van het personeel en de reizigers zullen terechtkomen. Het personeel moet langer werken voor minder loon, de reizigers moeten meer betalen voor minder dienstverlening. Dat de splitsing van de NMBS in een vervoersmaatschappij, een infrastructuurbedrijf en de holding vanaf 2005 zowat 50 tot 100 miljoen euro per jaar kost (aldus voormalig topman Jannie Haek in 2011) of dat in de zeven jaar voor 2012 maar liefst voor 837 miljoen euro aan externe consultancy-opdrachten werd uitgevoerd, wordt eens te meer verzwegen door Cornu.
Op een ogenblik dat de regering aankondigt dat fors zal geknipt worden in de pensioenen doet de neoliberale spoorbaas Cornu er nog een schep bovenop. Niet alleen de pensioenen worden hard aangepakt, ook in de lonen wil hij knippen. De dupe van dit alles: het personeel en ook de reizigers. Tijd voor eengemaakt verzet tegen deze georganiseerde afbraak van het openbaar vervoer!
-
Spontane acties bij het spoor verdienen begrip
De media waren er snel bij om de spontane acties van spoormannen in La Louvière, Charleroi en Luik af te doen als onverantwoord. Dat ABVV-Namen naar het hoofdkwartier van MR trok met wat verf, volstond om over geweld te spreken. De boodschap is duidelijk: syndicalisten die uiting geven aan hun woede zijn onverantwoorde geweldenaars.
De directie van de NMBS speelde er meteen op in door de stakers een symbolische boete van 12,5 euro (bovenop het loonverlies voor de stakersdag) op te leggen. Dat lijkt onschuldig en heel beperkt, maar het is een gevaarlijk precedent om een collectief conflict te individualiseren. Dat bedreigt het stakingsrecht.
Toen ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw op de militantenbijeenkomst in Antwerpen op 22 oktober de aanwezigen om begrip vroeg voor de spontane acties van de Waalse spoormannen, werd dit met een sterk applaus beantwoord. Net als De Leeuw beseffen veel syndicalisten, inclusief de leden van LSP, immers maar al te goed dat de spontane acties van de spoormannen een begrijpelijke reactie zijn op een veel grotere schade die wordt aangericht door de regering. Die zal iedere gepensioneerde werknemer van het spoor maandelijks honderden euro’s kosten, iedere gebruiker tientallen euro’s en van iedere werknemer een ondraaglijke werkdruk vergen. Het is een maatschappelijke en ecologische aanslag op heel de bevolking. Dat zouden vertegenwoordigers van vakbonden en linkse partijen moeten antwoorden op de vraag of ze die acties steunen in plaats van zich in allerlei bochten te wringen waardoor ze zich feitelijk distantiëren van de slachtoffers en de echte geweldenaars vrij spel geven.
Het is logisch dat werknemers naar actiemiddelen zoeken om gehoord te worden. Het zijn enkel de werkgevers die maatregelen die hen pijn doen (zoals de uitbetaling van de tweede maand gewaarborgd loon bij arbeidsongeschiktheid) met een kritische opmerking in de gevestigde media van tafel krijgen. Naar de werknemers wordt niet geluisterd. Minister van Mobiliteit Jacqueline Galant (MR) sprak pas met vertegenwoordigers van het personeel bij NMBS toen die een trein waarop Galant zat tot stilstand brachten.
De propagandacampagne om stakingen af te doen als onverantwoord, gewelddadig, gijzelingsacties, … zal de komende weken overuren draaien. Beroepsklagers als Karel Van Eetvelt (Unizo) zullen weer dagelijks op televisie en in de kranten verschijnen om het protest aan te klagen. We mogen ons daar niet aan laten vangen. Het enige wat gegijzeld wordt, is onze levensstandaard. De gijzelnemers zijn de rechtse regeringen en hun asociale beleid. Laat de patronale propaganda onze solidariteit niet breken of aantasten!
-
Voorbeeldige strijd bij BM&S
Op woensdag 3 september slaagden de 14 arbeiders van BM&S er opnieuw in om de staking op hun werkplaats in stand te houden. De stakerspost houdt stand ondanks alle aanvallen.Artikel door Laure (Brussel)
Terugblik
Het bedrijf BM&S vervangt sinds 1 april een andere onderaannemer van de NMBS voor de schoonmaak van treinen – overigens een voorbeeld van de geleidelijke privatiseringspolitiek van de openbare diensten waar de NMBS al jarenlang aan meedoet. De werknemers, officieel tewerkgesteld bij BM&S, werken al jaren voor verschillende werkgevers en doen daarbij steeds hetzelfde werk: treinen van de NMBS schoonmaken.
Toen een nieuwe directie werd aangesteld, beloofde deze het personeel dat niet aan de contracten zou geraakt worden en dat de drie interimkrachten snel een contract zouden krijgen. Dat is niet meer dan normaal voor personeel dat al meer dan anderhalf jaar in trouwe dienst was naast de andere collega’s.
Toen de delegees de contracten van nabijer bekeken en wezen op onduidelijkheden en vooral op de valse beloften rond de interimmers, gooide de directie van BM&S het over een andere boeg en werd een tegenaanval ingezet. De delegees kregen valse beschuldigingen naar het hoofd geslingerd om hen te discrediteren.
Midden augustus, toen één van de twee delegees op verlof was, wilde de directie grote kuis houden. De twee werden wegens dringende redenen afgedankt en ook de drie interimmers werden aan de deur gezet. Op dezelfde dag werden acht nieuwe interimmers aangeworven, ongetwijfeld om de ploeg die elkaar te goed begon te kennen aan de kant te schuiven.
Op 21 augustus, na de aankondiging van deze maatregelen, gingen de arbeiders meteen in staking om hun collega’s te ondersteunen en de onmiddellijke reïntegratie te eisen. De directie had hier geen oren naar. De 8 interimmers kregen een tijdelijk contract van een maand zodat de directie geen wetten overtrad (het is immers verboden om interimmers in te zetten om een staking te breken). Maar het was wel degelijk de bedoeling om de stakers te vervangen. Er werd een deurwaarder ingezet en 40 kandidaten voor de job werden opgetrommeld om de stakers te intimideren en duidelijk te maken dat hun job bedreigd was.
Het personeel liet zich gelukkig niet doen en door de solidariteit die ze kregen en hun eigen vastberadenheid is er die dag niemand aan de slag gegaan.
De volgende dag stelde de directie onderhandelingen voor die de maandag erna zouden plaatsvinden. Het personeel stemde daarmee in en hief de stakerspost op. Maar er bleek geen echte onderhandeling te zijn, er was geen sprake van dat de vijf collega’s terug aan de slag zouden kunnen. Hierop bleven de anderen trouw aan hun ordewoord om te staken tot de eisen ingewilligd worden.
Tegelijk was er een nooit geziene rechterlijke uitspraak met een dwangsom van 10.000 euro voor de stad Brussel en de gemeente Schaarbeek. Die dwangsom moeten de gemeenten betalen per dag dat ze de politie geen bevel geven om de stakerspost op te ruimen.
Op woensdag 3 september kwam de directie opnieuw met een deurwaarder naar de stakerspost, ditmaal vergezeld door drie agenten. Ze was vastbesloten om de opgetrommelde tijdelijke personeelsleden aan het werk te krijgen.
In tegenstelling tot wat er in de gevestigde media werd gezegd, heeft geen enkele arbeider een wettelijke regel overtreden, zelfs niet op een ogenblik dat hun stakingsrecht met de voeten werd getreden. Pas na discussies met hun niet-stakende collega’s en de ordediensten, bekwamen de stakers dat er niemand binnen ging.
Vandaag gaat de stakerspost door en is er een actie aan het justitiepaleis. Er wordt daar beroep aangetekend tegen de uitspraak die de stakerspost laat opruimen.
Lessen uit een strijd die nog niet gedaan is
De aanvallen waarmee de arbeiders van BM&S geconfronteerd worden, zowel de willekeurige afdankingen als de pogingen om de staking te breken, tonen tot op welk punt het patronaat vastberaden is om de rechten van het personeel en iedere vorm van verzet te breken.De logica waarmee deze aanvallen worden uitgevoerd passen in de patronale roep om de kosten te verlagen en over flexibele arbeidskrachten in een onzekere positie te beschikken. Dergelijk personeel moet vooral volgzaam zijn en doen wat de bazen zeggen. Dit kadert ook in het beleid dat al jarenlang wordt gevoerd door alle gevestigde partijen die de rode loper uitrollen voor het patronaat.
De geleidelijke privatisering van openbare diensten maakt het mogelijk om de arbeidsvoorwaarden en lonen naar beneden te halen, het personeel te verdelen in kleinere entiteiten en zo de aanvallen nog harder te kunnen uitvoeren.
We zien ook al enkele jaren dat het stakingsrecht onder vuur ligt. Het gebruik van torenhoge dwangsommen en de quasi systematische intimidatie door ordediensten, het toelaten van het inzetten van ander personeel op stakingsdagen,… Het gerecht laat geen kans ongelegen om aan te tonen aan welke kant ze staat: aan die van de kapitalisten tegen de arbeiders.
De vastberadenheid van de arbeiders bij BM&S en hun solidariteit tegenover de aanvallen is opmerkelijk en verdient alle steun. Voor de stakers is het niet evident om de strijd verder te zetten en op te komen voor de reïntegratie van hun collega’s.
We steunen hen volledig in deze strijd en roepen de lezers van deze site op om hetzelfde te doen. Om de strijd tot een overwinning te brengen, is steun noodzakelijk. Deze nieuwe strijd bij een onderaannemer van de NMBS (na onder meer ISS) kan aangegrepen worden voor een bredere beweging onder het spoorpersoneel. De opdeling van het spoorbedrijf in tal van onderaannemers is immers een stap achteruit voor het personeel (zowel inzake arbeidsvoorwaarden, lonen als slagkracht). Bovendien is het duidelijk dat de directie aandringt op steeds meer inspanningen door het personeel. Op tien jaar tijd is de productiviteit verdubbeld terwijl er 3.000 personeelsleden minder zijn. De directie van de NMBS en de opeenvolgende regeringen bereiden een volledige privatisering voor, wat de dienstverlening onder druk zou zetten. Dat is slecht voor de reizigers (duurdere prijzen, afschaffing van stations en lijnen,…) maar ook voor het personeel. BM&S toont dat aan.
De houding van de directie bij BM&S moet ook een signaal zijn voor de volledige arbeidersbeweging. Het patronaat en de kamikazeregering bereiden zich voor op een harde confrontatie waarbij onze syndicale rechten onder vuur zullen liggen. Het veralgemeend inzetten van deurwaarders, minimumdienstverlening bij de NMBS,… De mogelijkheid van verzet tegen het asociale beleid wordt steeds meer ondermijnd.De strijd is dus niet enkel van belang voor de arbeiders van BM&S. Wat daar gebeurt, zal navolging krijgen bij andere onderaannemers. Die beconcurreren elkaar om zo goedkoop mogelijk te zijn door op het personeel te besparen. Het gaat evenwel om een dienst voor de NMBS en dus gaat het ook om spoorpersoneel dat aan dezelfde voorwaarden moet werken.
- Allemaal samen solidair met het personeel van BM&S!
- Voor de onmiddellijke reïntegratie van de vijf afgedankte arbeiders, delegees en interimmers, met echte contracten en degelijke lonen!
- Voor de reïntegratie van de volledige schoonmaakdienst in de NMBS!
- Zelfde werk, zelfde loon, zelfde strijd!
- Stop de privatisering van de publieke diensten!
-
BM&S. Met Brusselse rechters terug naar het ‘stakingsrecht’ van de 19de eeuw

Foto door Collectif Krasnyi Het conflict bij de schoonmakers van de NMBS bij onderaannemer BM&S in Schaarbeek houdt aan. Het Brusselse gerecht maakte nog eens duidelijk waarom er in dit land over klassenjustitie wordt gesproken en zet een nooit geziene aanval op het stakingsrecht in. Zullen we dit laten passeren?
Even ter herinnering: het conflict bij BM&S begon op 21 augustus met een spontane staking na het ontslag van twee vakbondsafgevaardigden en het stopzetten van de contracten van drie interim-medewerkers. De directie probeerde de staking op alle mogelijke wijzen te breken. Er werden interimmers ingezet om de plaats van de stakers in te nemen, een praktijk die onwettelijk is. En er werd ook beroep gedaan op het gerecht om een dwangbevel te krijgen om de stakerspost te breken.
Terwijl de directie van BM&S door de autoriteiten geen strobreed in de weg werd gelegd bij het onwettelijk inzetten van interimmers als stakingsbrekers, kreeg ze wel alle mogelijke instrumenten in handen om de stakerspost te breken. Zo werkt het gerecht blijkbaar: de rechten van gewone werkenden, waaronder het recht op collectieve actie, worden met de voeten getreden terwijl de rode loper wordt uitgerold voor werkgevers.
Toen de gemeenten Brussel en Schaarbeek weigerden om de politie als privémilitie van de directie van BM&S in te zetten om de stakerspost op te ruimen, kreeg BM&S van de rechter een nieuw dwangbevel voor de gemeenten Brussel en Schaarbeek. Per dag dat ze de beslissing weigeren uit te voeren, krijgen ze een dwangsom van 10.000 euro.
Een dergelijke uitspraak waarbij de rechter open en bloot bevel geeft aan de politie om een stakerspost te breken, is opmerkelijk. Het is een verdere ondermijning van het recht op collectieve actie, een recht waar het opzetten van een stakerspost uitdrukkelijk deel van uitmaakt. Een stadsbestuur heeft het recht om zich niet in een collectief conflict te mengen. De rechter die zelf eigenlijk ook niets te zoeken heeft in een collectief conflict keer dit nu om en verplicht de gemeenten Brussel en Schaarbeek om zich tegen het stakende personeel te keren en komaf te maken aan een essentieel onderdeel van hun stakingsrecht.
Dit is een aanval op het stakingsrecht van ons allemaal. Met de provocaties die er van de rechtse regering zitten aan te komen, zullen we al onze syndicale rechten nodig hebben. Collectieve acties zijn onvermijdelijk. Als we toelaten dat het recht op collectieve actie steeds verder ondermijnd wordt, dan ondergraven we onze eigen mogelijkheden van verzet. Het doel van de rechtse regering, daarin bereidwillig bijgestaan door rechters zoals die in Brussel, is om ‘linkse taboes’ te doorbreken. Opkomen voor onze levensstandaard is zo’n taboe. In naam van de verandering gaan we zo terug naar de tijd van Charles Woeste en andere conservatieve industriëlen die zich in de 19de eeuw met alle mogelijke middelen hebben verzet tegen de afschaffing van kinderarbeid, de toekenning van collectieve rechten, een leefbaar inkomen en het recht van de arbeidersbeweging om zich te organiseren. Met de uitspraken van de Brusselse rechters in de zaak van BM&S gaan we regelrecht terug naar het ‘stakingsrecht’ van de 19de eeuw, een ‘recht’ waarbij werkenden niets mogen.
Wie aan een deel van de arbeidersbeweging raakt, treft ons allemaal. Een krachtig en gezamenlijk antwoord hierop is aan de orde. Als we niet reageren, zullen regering, gerecht en patronaat des te harder doorgaan met hun aanvallen op onze rechten. Uiteraard is solidariteit tegen deze aanslag op het stakingsrecht vereist. Waarop wordt gewacht om de staking bij BM&S uit te breiden?
UPDATE. Er is een oproep voor een protestactie op donderdag 4 september om 15u aan de rechtbank in Brussel (aan het Poelaertplein, kant van Rue Quatre Bras).
-
NMBS-topman Cornu krijgt vergoedingen voor van alles en nog wat
door Eric
Op 13 augustus blokletterde het weekmagazine De Knack in het groot “Bij de NMBS krijgen mensen premies voor van alles en nog wat”. Meteen was de toon gezet. Naar een antwoord van het geviseerde personeel werd niet gevraagd, laat staan een rechtzetting. De nieuwe CEO Jo Cornu kreeg een gratis tribune aangeboden om de aanval op het personeel voor te bereiden door ze eerst eens goed zwart te maken in de publieke opinie.
Dat Cornu zelf niet vies is van een premietje wisten we al van De Standaard op 25 september 2013. Hij vond toen het CEO-schap bij de NMBS perfect te combineren met zitjes in de raden van bestuur, de strategische comités en de benoemings- en renumeratiecomités van Agfa Gevaert, KBC en Belgacom. Voor de 64 vergaderingen waaraan hij daarvoor deelnam in 2012 ving hij 232.000 euro, dat is gemiddeld 3.625 euro per vergadering. Veel personeelsleden bij de NMBS verdienen dat, premies voor van alles en nog wat inbegrepen, in geen maand. Cornu kreeg van De Standaard wel de kans om te reageren. Hij hield het op: “Ik begrijp niet waarom ik hier vragen over krijg”.
Ook bij de invoering van de cumulbeperkingen opgelegd door de nieuwe bankenwet als gevolg van een Europese richtlijn, kwam Cornu ter sprake, net zoals zowat de hele VBO-top (zie De Tijd van 27 augustus 2014). Hij maakt immers gebruik van een achterpoortje in de wet om naast CEO van de NMBS, bestuurder van Eurostation en Belgacom ook zijn zitje in de raad van bestuur van KBC-group te behouden. Zou hij zich nog altijd afvragen waarom spoormannen en de publieke opinie dat best zouden weten als hij het personeel nog eens wil schofferen over hun armtierige premietjes?
-
Staking bij BMS gaat door ondanks patronale provocaties
Vandaag is het personeel van BMS, een schoonmaakbedrijf dat als onderaannemer voor de NMBS werkt, al meer dan een week in staking tegen het ontslag van twee delegees en drie interimmers die al lange tijd voor het bedrijf werkten. (zie dit artikel op dewereldmorgen.be over de achtergrond)De directie ging niet alleen over tot het ontslag van delegees, maar doet er ook alles aan om de staking te breken. Gisteren kwam de directie met een klein leger aan werknemers om de stakers te vervangen. Ze brachten ook een gerechtsdeurwaarder mee die de stakers bedreigde met een dwangsom van 500 euro per vastgestelde inbreuk.
Het personeel hield goed stand, de stakerspost staat er nog steeds. Het maakt eens te meer duidelijk hoe het patronaat het stakingsrecht volledig van de kaart wil vegen.
Aarzel niet om het personeel van BMS te ondersteunen in hun strijd, de stakerspost bevindt zich vlakbij het station van Schaarbeek. We hopen in de komende dagen op de situatie bij BMS terug te komen.
Fotoreportage door Collectif Krasnyi vanop de stakerspost
-
NMBS. 3.500 personeelsleden tekort levert directie minstens 105 miljoen per jaar op
Libre Parcours presenteert rekening
Een reactie door Libre Parcours, het actieblad openbaar vervoer van strijdbare en kritische syndicalisten
Spoorbaas Jo Cornu pakte uit met een becijfering van de ‘kostprijs’ van de staking van 30 juni. Hij zei dat dit de NMBS minstens 1,3 miljoen euro kost aan mislopen vervoersbewijzen. “Ik wil zo transparant mogelijk communiceren”, voegde Cornu eraan toe. Hij stelde nog dat de staking de put van de NMBS dieper zou maken, “Met een heel team moeten we de schuld proberen te beperken. Wie staakt, bemoeilijkt dat proces.”Daarmee probeert Cornu de verantwoordelijkheid voor de historische schuld in de schoenen van zijn personeel te schuiven. Het wanbeleid en de verkwisting door managers zoals Cornu en meer structureel de onderfinanciering van de spoorwegen worden niet in aanmerking genomen. De overheidsdotaties zijn de afgelopen jaren meermaals als gevolg van besparingen verlaagd, terwijl het aantal reizigers bleef toenemen. Uitgedrukt in reizigerskilometers loopt de dotatie achteruit ten gevolge van de toename van het aantal reizigers. We moeten steeds meer doen met minder middelen en minder personeel.
De staking van 30 juni had onder meer te maken met het personeelstekort waardoor vakantie- en compensatiedagen niet kunnen opgenomen worden. In de praktijk betekent dit dat het personeel meer dan 36 uur per week werkt. Van de voorziene 37.500 eenheden (voltijdse equivalenten) zijn er nu 33.922 ingevuld. Dit betekent een personeelstekort van 3.500 eenheden.
Door die 3.500 jobs niet in te vullen, bespaart de NMBS op de kap van het personeel – en dus ook op kosten van de dienstverlening – ongeveer 105 miljoen euro per jaar. Dit is als we een bescheiden bruto jaarloon van 30.000 euro nemen. De besparing op het personeel ligt dus 80 keer zo hoog als de vermeende kost van de staking die onder meer als gevolg van dat personeelstekort werd gevoerd. De directie haalt 105 miljoen euro uit onze zakken om vervolgens te klagen dat het 1,3 miljoen euro schade meent te lijden omdat wij dit niet aanvaarden.
Het is overigens niet de schuld van het personeel en de vakbonden dat er geen oplossing komt voor het personeelstekort. Er is maximaal gegaan voor dialoog, maar de directie legde steeds meer afspraken naast zich neer. Met de stakingsactie werd het probleem gepresenteerd. Moest de directie haar beloften nakomen, dan zou er geen stakingsactie geweest zijn. Wiens verantwoordelijkheid is dit dan?
Cornu stelt dat het nieuwe vervoersplan miljoenen euro zal kosten. Er zijn structurele veranderingen nodig om op tijd te kunnen rijden, bijvoorbeeld met langere keertijden. Maar dit vervoersplan is een besparingsoperatie met minder treinen, reorganisatie van diensten zodat minder premies uitbetaald worden,… Enkel de meest winstgevende lijnen zijn interessant voor de directie die geen oog heeft voor dienstverlening. Niet het aanbieden van een veilige openbare dienstverlening is volgens Cornu de centrale uitdaging, maar wel de omvorming van de NMBS tot een competitieve onderneming. Daartoe is hij bereid om niet alleen te liegen (denk maar aan de zogenaamde 53 verlofdagen voor spoorpersoneel), maar ook om als een echte neoliberale beroepsprovocateur naar buiten te komen. In plaats van een commerciële marktlogica moet het openbaar vervoer als dienstverlening worden gezien waarbij het overigens een deel van een oplossing voor het enorme file- en mobiliteitsprobleem is.
Als Cornu dan toch transparant over kosten wil communiceren, wachten we vol ongeduld om toelichting bij volgende cijfers. De vakbonden hebben zich steeds tegen de opsplitsing van de NMBS verzet. Het spoor werd in 2005 opgedeeld in een vervoersmaatschappij, een infrastructuurbedrijf en de holding. In 2011 verklaarde de toenmalige topman Jannie Haek: “De splitsing van de NMBS kost jaarlijks 50 tot 100 miljoen euro en levert amper iets op.” In 2012 maakte het Rekenhof bekend dat de NMBS in de 7 voorgaande jaren voor 837 miljoen euro aan externe consultancy-opdrachten had laten uitvoeren (even terzijde: indien een stakingsdag 1,3 miljoen euro aan mislopen inkomsten kost, zou gratis openbaar vervoer op jaarbasis minder dan 500 miljoen euro kosten…). Dat vormt voor Cornu allemaal geen probleem, maar 1,3 miljoen euro minder inkomsten als gevolg van een stakingsdag haalt alle media!
Het verlies aan inkomsten door de staking weegt voor de directie niet op tegen de lagere kosten door het personeelsbestand bewust onder het beloofde niveau te houden. Het stakende personeel verliest financieel gezien relatief het meeste bij een staking. Er gaat een dag loon verloren om op te komen voor meer collega’s en dus voor een betere dienstverlening. Voor de directie is dienstverlening een kostenpost, voor het personeel is het iets waarvoor wordt gestreden.
-
In de file tot we allemaal stilstaan? Argumenten voor gratis en degelijk openbaar vervoer
Dossier uit de zomereditie van ‘De Linkse Socialist’
Jaar na jaar neemt het fileleed toe. Waar 2013 een recordjaar was, dreigt 2014 nog erger te worden. De OESO schat dat de fileproblemen ons land 2% van het bruto binnenlands product kosten, wat neerkomt op 8 miljard euro per jaar. Dat cijfer omvat enkel de directe kosten, gezondheidskosten worden niet in rekening genomen. Bij recente grootschalige problemen op de snelwegen viel op dat er heel wat vrachtwagens bij betrokken waren.
Als antwoord hierop komen de politici en de werkgevers niet verder dan voorstellen om extra beton aan te leggen en om de factuur naar ons door te schuiven met allerhande belastingen. Een extra taks of kilometerheffing op vrachtwagens wordt uiteindelijk doorgerekend in de producten die we kopen. Hetzelfde met de extra wegen die men wil aanleggen, voor de Antwerpse Oosterweelverbinding wordt aan 3 miljard euro gedacht. Tegelijk worden bedrijfswagens gesubsidieerd, dit kost de Vlaamse overheid 4,1 miljard euro per jaar (wat meer is dan de totale overheidsdotatie van 3 miljard euro voor het spoor en 0,9 miljard euro voor De Lijn samen!).
De files worden mee op kosten van de gemeenschap georganiseerd en het prijskaartje ervan wordt opnieuw doorgeschoven naar de gemeenschap, waarbij wij zowel direct als indirect betalen. Welke alternatieven kunnen we naar voor schuiven?
Massale investeringen in milieuvriendelijk publiek goederentransport!
De afgelopen jaren was er stelselmatig een gebrek aan investeringen in alternatieven. Het goederentransport per spoor kende een forse achteruitgang. Waar het in 2011 nog om 41 miljoen ton ging, werd in 2013 nog 34 miljoen ton per spoor vervoerd. Ook de binnenscheepvaart kende een daling in 2013. Er was een daling met 2,26% op jaarbasis tot 67,69 miljoen ton. De daling wordt vooral toegeschreven aan de verdere afbouw van de staalindustrie.
Zowel bij de binnenscheepvaart als het goederentransport per spoor voerde het personeel actie tegen aanvallen op het statuut of tegen de toenemende kosten die de schippers moeten betalen. Onder het mom van ‘concurrentie’ wordt het personeel aangepakt en dalen de volumes per spoor en per binnenschip. Resultaat: meer vrachtwagens op de weg. Bovendien staat deze sector bekend voor praktijken van sociale dumping waarbij Oost-Europese chauffeurs aan slavenlonen werken. Truckchauffeurs voerden daar ook in ons land al actie tegen.
In plaats van miljarden te besteden aan prestigeprojecten en de kost van de files door te schuiven naar de gemeenschap, moet dringend geïnvesteerd worden in duurzaam goederentransport per spoor en binnenscheepvaart. Om dit ernstig uit te bouwen, moet het in publieke handen gebeuren zodat niet enkel naar de directe winsten wordt gekeken, maar ook naar de maatschappelijke voordelen. Om het vrachtverkeer over de weg verder te beperken, moet afgestapt worden van het just-in-timeprincipe waarbij in de praktijk enkel met rijdende magazijnen wordt gewerkt. Een planmatige aanpak in plaats van de chaos van just-in-time zou de wegen sterk ontlasten.
Gratis en degelijk openbaar vervoer!
Naast een toename van het aantal vrachtwagens, is er natuurlijk ook een toename van gewone auto’s. In plaats van te investeren in alternatieven, werd de afgelopen jaren gesnoeid in de dienstverlening van zowel de NMBS als De Lijn.
Vorig jaar waren er 223 miljoen binnenlandse reizigers voor de NMBS, een stijging met 13% sinds 2006. Waar er in 2000 nog 40.315 VTE’s (voltijdse equivalenten) waren, is dat in 2013 gedaald tot 34.703. Met minder personeel meer reizigers vervoeren kan enkel door de dienstverlening te beperken tot de drukste lijnen. Kleinere stations werden gesloten, de dienstverlening laat op de avond en vroeg op de ochtend afgebouwd en op bepaalde lijnen werd het aanbod drastisch beperkt. Als antwoord op de vele vertragingen is de reistijd naar boven herzien. Bovendien wordt geëxperimenteerd met private partners, zoals op de lijn naar de luchthaven van Zaventem. De private partner gaat met de winst lopen, terwijl zowel de NMBS als de klanten extra moeten betalen. Kortom, er is minder dienstverlening waar meer voor betaald wordt.
De vermindering van het aanbod bij De Lijn zorgde al voor een daling van het aantal reizigers. Op twee jaar tijd waren er 7 miljoen minder reizigers tot 544 miljoen in 2012. Het aantal overvolle voertuigen steeg van 543 naar 615 en amper 51% van de bussen en trams reed op tijd. Met een door de N-VA geleide Vlaamse regering zal de kwestie van de zogenaamde ‘kostendekkingsgraad’ opnieuw op de agenda staan. Dat is het aandeel van de bijdragen van reizigers in de volledige kost van de dienstverlening. Nu bedraagt dit ongeveer 15%, maar de gevestigde politici willen dat optrekken. Naast de afbouw van de dienstverlening de afgelopen jaren komt er straks dus wellicht een forse toename van de tarieven.
Een drastische publieke investering in gratis en degelijk openbaar vervoer, met dus ook meer dienstverlening en bijhorend personeel om dat mogelijk te maken, zou van het openbaar vervoer een echt alternatief op de wagen maken. In de Estse hoofdstad Tallinn werd in 2013 gratis openbaar vervoer voor inwoners van de stad ingevoerd. Het leidde tot een daling van het autoverkeer met 15% en een toename van het openbaar vervoer met 14%. Gratis openbaar vervoer is niet alleen goed voor de gebruikers, maar ook voor het personeel. De meeste gevallen van agressie vandaag ontstaan in discussies over vervoersbewijzen.
Gratis en degelijk openbaar vervoer is ook ecologisch een noodzakelijke maatregel om de luchtkwaliteit in de steden te verbeteren. Kosten inzake gezondheid worden in het huidige neoliberale transportmodel niet meegerekend, die kosten worden naar de gemeenschap doorgeschoven. Het Milieurapport Vlaanderen stelde eerder dit jaar dat milieuvervuiling goed is voor 8% van de totale ziektelast in Vlaanderen.
Offensieve campagne nodig
Dat mobiliteit een gevoelig thema is, bleek uit de massale protestacties tegen het BAM-tracé in Antwerpen. Ongetwijfeld is dezelfde gevoeligheid ook in andere grote steden aanwezig. Om met het massale protest tot resultaten te komen, zal het er op aankomen om het ongenoegen degelijk en van onderuit te organiseren in een democratische campagne gericht op brede betrokkenheid.
Tevens moeten alternatieven naar voor geschoven worden die zich niet beperken tot de plaats waar extra beton wordt aangelegd. Eisen voor een massale investering in publiek goederentransport over het spoor en per schip alsook voor gratis en degelijk openbaar vervoer kunnen een breed draagvlak vinden. De realisatie van deze eisen zou een alternatief bieden op individueel autoverkeer.
-
Spoorstaking – foto’s van Brussel Zuid
De staking van ACOD legde gisteren bijna het volledige spoorverkeer plat. De media hadden het vooral over de ‘overlast’ van de staking. Het management van de NMBS, waaronder voormalige vakbondssecretaris Michel Bovy, ging agressief in tegen de staking. Je zou bijna vergeten dat dit management het zo ver liet komen dat er meer dan een miljoen achterstallige verlof- en compensatiedagen zijn of dat zij onvoldoende investeert in een degelijk vervoersplan en goed materieel om vertragingen te beperken en de dienstverlening te optimaliseren. Het stakende personeel moest tegen de stroom ingaan, wat moeilijker is als het weinig tijd had om de actie te organiseren.
Hieronder een reeks foto’s van het stakingspiket aan Brussel-Zuid. Het gaat om foto’s van PPICS.
