Tag: cipiers

Zonder stakingen wordt er niet over gesproken, maar de laatste weken kregen we dagelijks berichten over de pure horror waarmee gevangenen in België worden geconfronteerd. De rechtse regering is er als de kippen bij om van de staking gebruik te maken om één van haar stokpaardjes erdoor te krijgen: de fameuze minimumdienst. Na de spoormannen en de luchtverkeersleiders zijn de cipiers het nieuwe doelwit van een fameuze mediaoorlog. Een oplossing voor de gevangenen zit er met deze regering echter niet aan te komen.

Dossier door Anja Deschoemacker uit de te verschijnen editie van maandblad ‘De Linkse Socialist’ – Neem vandaag nog een abonnement op deze krant die volgende dinsdag uitkomt.

Welzijn gevangenen raakt koude kleren politici niet

Men moet maar het bouwjaar bekijken van tal van onze gevangenissen om te begrijpen dat het een kwestie van onderinvestering is: het hellegat in Vorst (1910) is nog relatief jong. Alleszins jonger dan Sint-Gillis (1884), Ieper (1876), Mechelen (1874), Mons (1870), Leuven (1860), Ruiselede (1849) en uiteraard Merksplas (1825). Maar in de pers worden nu zelfs inzakkende vloeren en binnensijpelend water geweten aan… de staking! Toen de gevangenen in Merksplas (niet in staking) in opstand kwamen, werd dat verder in de media niet hernomen.

Men heeft het over de veroordelingen van de Belgische staat over het gebrek aan een minimum dienstverlening tijdens stakingen, maar zwijgt zoveel mogelijk over het feit dat België al verschillende malen is veroordeeld voor de situatie in “normale omstandigheden” – zonder staking dus. Het Belgische gevangeniswezen heeft een vaste stek verworven in de verslagen van Amnesty International.

De onderinvestering is niet enkel een kwestie van verwaarloosde en uitgeleefde infrastructuur (zoals ook onze scholen, musea, vredegerechten, tunnels…), maar eveneens één van een te beperkt personeelskader dat dan ook nog door decennialange besparingen niet volledig is ingevuld. Sinds 2014 is het aantal cipiers als gevolg van besparingen afgenomen van 8.200 tot minder dan 7.000. Het aantal gevangenen nam ondertussen toe tot 11.000 terwijl er minder dan 10.000 plaatsen zijn.

Resultaat: overwerkt personeel en dus ook veel (langdurig) zieken. Maar ook daaromtrent gaat de pers in de aanval: stakende cipiers zouden zich “ziek zetten” en zo hun loon behouden terwijl ze staken. Realiteit: medische controles van de zogenaamde nepzieken wezen uit dat er van de 294 zieken slechts 13 terug aan het werk konden!

De situatie in de gevangenissen is onleefbaar voor zowel gevangenen als cipiers. Hoewel enkele commentatoren doen uitschijnen dat het de onwil van de cipiers is die maakt dat er in de gevangenis te weinig activiteiten doorgaan, is het in realiteit een gevolg van personeelsgebrek.

De oorzaak van het “absenteïsme” – en van de staking – ligt quasi volledig in de verwaarlozing van de sector en in de decennialange onderfinanciering, gecombineerd met een beleid dat zeer veel mensen in voorhechtenis neemt.

Bovendien leidt de onderfinanciering van de geestelijke gezondheidszorg ertoe dat er – ondanks talrijke veroordelingen door internationale instanties – nog steeds honderden geïnterneerden in de gevangenis opgesloten zitten.

Maar ja, gevangenen wegen electoraal niet door. Burgerlijke politici en media spreken enkel over hun mensonwaardige omstandigheden als er een staking is. Bovendien biedt men zelfs dan geen oplossing voor de mensonwaardige omstandigheden; men valt enkel het stakingsrecht aan.

Meer middelen nodig!

De cipiers voeren al decennialang strijd voor een leefbaar regime, wat meer personeel inhoudt. Ze verkregen van opeenvolgende regeringen steeds opnieuw slechts lege beloften. Geen wonder dat het vertrouwen in de zoveelste “hervorming” zonder fundamentele verhoging van het budget – zelfs integendeel – volledig zoek is.

Ondanks een hardnekkige poging om de communautaire verdeeldheid in de verf te zetten – de Vlaamse vakbonden hebben de voorstellen van Geens wel aanvaard, terwijl de Franstalige cipiers ze hebben verworpen – is het slechts een kwestie van tijd vooraleer ook in Vlaanderen nieuwe stakingen uitbreken. Er komt slechts een minimaal aantal cipiers bij en vervanging van cipiers die op pensioen vertrekken is in het plan van Geens slechts gegarandeerd voor 2016.

De systematische onderfinanciering van alle openbare diensten, inclusief de veiligheidsdiensten, maakt dat de vervanging van cipiers tijdens stakingen niet evident meer is. Na meer dan twee weken staking begon het ook in de politiediensten te broeien en werd over mogelijke stakingsacties gesproken. De regering stuurde dan maar het leger, waar echter onmiddellijk werd gereageerd dat men al overbevraagd was en bovendien niet wil ingezet worden om de staking te breken. De Luikse brandweer diende een stakingsaanzegging in na opvorderingen voor de gevangenis van Lantin. Ondertussen dreigen zelfs de magistraten met stakingen in juni omdat ze in het huidige kader niet langer hun werk naar behoren kunnen doen. Net als in de gevangenissen kampen ze met een systematisch personeelstekort, onvoldoende middelen en verwaarloosde infrastructuur.

Hetzelfde verhaal kan worden gegeven voor alle openbare diensten en infrastructuur. Giuseppe Pagano, professor openbare financiën aan de universiteit van Bergen, biedt een overzicht van de desinvestering in de openbare infrastructuur in een interview in Le Soir (11/5): “Sinds midden jaren 1970 is de desinvestering constant. Bij iedere crisis gaan we onder een niveau en we stijgen daar nooit meer boven.” Van een investeringspercentage in publieke infrastructuur tussen 4 en 4,5% van het BBP in de jaren ’70 gingen we naar 3% in de jaren ’80 en vandaag zitten we aan 2,4%. Idem dito voor het personeelsgebrek: “De wil van de openbare macht om de personeelskosten te drukken is ook zeer duidelijk. En dat alles terwijl de Belgische bevolking blijft toenemen en dus ook hun behoeften aan openbare diensten.” De productiviteit van het personeel kan verhogen, “maar die productiveitsverhoging is zeer moeilijk te realiseren in die beroepen van fysieke begeleiding van mensen, zoals het onderwijs, de gezondheidszorg of de gevangenissen.”

De enige manier om aan de mensonwaardige omstandigheden iets te doen, is het omgooien van de volledige politiek. Er moet een massaal plan van publieke investeringen komen om te beantwoorden aan de behoeften, en de reeds vele malen onbewoonbaar verklaarde oude gevangenissen moeten gesloten worden of indien mogelijk grondig gerenoveerd. Voorhechtenis moet zoveel mogelijk beperkt worden, maar ook een gevoelige uitbreiding van het systeem van huisarrest via enkelbanden vergt investeringen in materiaal en in personeel. Mentaal zieke mensen zouden nooit naar een gevangenis mogen worden gestuurd, maar dat vergt investeringen in speciale instellingen voor mentale gezondheidszorg.

Besparingsregering stoppen

De regering is wel bereid om de tekorten te doen oplopen om cadeaus aan de rijken en de grote bedrijven te geven, maar niet om de gevangenen in menswaardige omstandigheden te laten leven met een beleid gericht op herstel en re-integratie. Dat vereist ook een hogere personeelsbezetting waardoor cipiers menswaardige werkomstandigheden kennen.

De strijd van de cipiers is onderdeel van een breder gedragen protest tegen de onderinvestering in alle openbare diensten. De tekorten laten zich op alle niveaus van de macht voelen: federaal, regionaal, gemeentelijk. Als we niet samen vechten voor een einde aan de besparingspolitiek, zal deze regering – net als de vorige regeringen, maar op een brutalere manier – alle openbare sectoren één voor één naar de slachtbank leiden. Een nederlaag in de ene sector zal slechts de voorbode zijn van een volgende nederlaag in een andere sector.

Verder is het een strijd tegen de inperking van het stakingsrecht, de befaamde minimumdienst, een belangrijke buit die deze thatcheriaanse regering met alle macht wil binnenhalen.

De stakende cipiers, net als de spoormannen en de luchtverkeersleiders voor hen, klaagden met hun acties echter de onmogelijkheid van een kwaliteitsvolle basisdienstverlening aan met de huidige middelen. De dienstverlening is nu al minimaal, zoals overigens ook in veel ziekenhuizen waar er bij opeisingen tijdens stakingen meer kader kan opgevorderd worden dan er bij normale omstandigheden aanwezig is.

De minimumdienst gaat niet over de gebruikers van de openbare diensten, maar om het breken van het stakingsrecht, om het kunnen verderzetten van een politiek van desinvestering en opdrijving van de werkdruk zonder dat het personeel daarin nog iets in de pap te brokken heeft. Als de minimumdienst er komt in de gevangenissen zal het niet lang duren vooraleer ze ook in andere openbare diensten wordt opgelegd.

Deze regering lanceert oorlogsverklaring na oorlogsverklaring en niet reageren betekent verliezen. Gevangenen en cipiers moeten hopen dat het nieuwe actieplan van de vakbonden even massaal wordt uitgevoerd als het vorige en er niet wordt gestopt vooraleer de buit binnen is.

[divider]

Private gevangenissen?

N-VA wil de gevangenissen privatiseren. Dat dit voor de samenleving niet efficiënter is, wordt in de VS aangetoond. Maar we moeten niet zo ver gaan voor voorbeelden. Het Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent, waar gevangenen met eenpsychiatrische problematiek worden opgevangen, is in private handen. De Vlaamse Zorginspectie stelde dat het FPC Gent geen basisdiensten kan aanbieden door onvoldoende personeelsbezetting. Eind december stuurde het FPC voor het eerst een patiënt terug naar de gevangenis omdat alle isoleercellen van het centrum vol zaten na verschillende incidenten. Het tekort aan personeel en begeleiding leidt er tot een repressief regime. Is dat in het belang van personeel, patiënten en de samenleving? Wij dachten van niet…

Vandaag betoogden woedende cipiers door Brussel. Ze kregen daarbij steun van personeel uit andere sectoren. De enorme woede is niet verrassend, er wordt al jarenlang niets gedaan aan de overbevolking in de gevangenissen en het gebrek aan personeel. En dan stelt de regering voor om met nog minder personeel te werken.

De minister beweert altijd dat hij wil onderhandelen, maar hij legt niets op tafel. De investeringen in justitie zijn beperkt en de druk in de gevangenissen komt steeds op de cipiers terecht. De regering spreekt nu over de voorwaarden waaronder de gevangenen vastzitten, maar ze weet dit al jaren en heeft er niets aan gedaan. De omstandigheden van de gevangenen worden nu gebruikt om de staking te breken door het leger zogezegd op ‘humanitaire missie’ in de gevangenissen in te zetten.

Als het aankomt op de roep naar meer middelen, dan horen we de regering niet meer. Alle sectoren worden geconfronteerd met tekorten. We zullen samen moeten strijden om deze regering en het besparingsbeleid weg te krijgen. Het actieplan van de vakbonden biedt kansen om specifieke en algemene eisen te bundelen in een krachtige beweging waarmee we die val van de regering effectief kunnen realiseren.

VIDEO vanop de protestactie met Eric Byl van LSP die eerst in het Frans en dan in het Nederlands spreekt: