Your cart is currently empty!
Tag: rellen
-
Avondklokrellen in Nederland: waar komen ze vandaan?
De rellen van de afgelopen dagen troffen vooral de armere wijken en hun inwoners. Winkeliers hebben hun kleine bedrijfjes in vlammen zien opgaan of hun inventaris in handen van plunderaars zien belanden. Wellicht zullen sommige winkeliers besluiten uit de wijken te vertrekken, wat de toch al slecht leefbare situatie in die wijken niet ten goede zal komen. De rellen veroorzaken begrijpelijkerwijs afkeer onder de meerderheid van de bevolking. Maar het volstaat niet om de rellen alleen maar te veroordelen, we moeten ook kijken naar waar ze vandaan komen.Reactie door Socialistisch Alternatief, onze Nederlandse zusterorganisatie
Hoewel Nederland een land is dat niet vaak met rellen wordt geassocieerd, hebben deze rellen nog lang op zich laten wachten. De drie weken durende avondklok die de demissionaire Nederlandse regering heeft ingevoerd, was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. De maatregel zelf heeft brede steun, men begrijpt de noodzaak om het besmettingspercentage terug te dringen voordat de Britse variant medio februari Nederland treft. Halverwege maart zou de epidemie uit de hand kunnen lopen en in april zouden ziekenhuizen overstroomd raken, aldus het RIVM.
Na jaren van privatiseringen van publieke diensten, waaronder gezondheidszorg door conservatieven, liberalen en sociaaldemocraten, is het vertrouwen in de overheid op een dieptepunt aangeland. In Nederland zijn de vakbonden al decennialang gericht op deals met de bazen zoals tot uiting komt in het ‘poldermodel’. De sociaaldemocratie speelde een verraderlijke rol bij het opleggen van bezuinigingen en zelfs de Socialistische Partij drukte het ”marxisme” weg, onderdrukte degenen die zich daartegen verzetten (ROOD bijvoorbeeld) en omarmde de afgelopen twee decennia een positie van klassensamenwerking (samenwerking zoeken met neoliberale partijen, zoals de VVD in Amsterdam en Arnhem).
Tegelijkertijd komt schandaal na schandaal aan de oppervlakte waarbij de rijken zichzelf helpen en de armen worden vervolgd. Daardoor begon rechtse propaganda de protesten te domineren. Terwijl armere boeren protesteerden tegen de beperkingen die de overheid hen oplegde voor stikstofuitstoot, werden deze protesten overgenomen en georganiseerd door landbouwmultinationals.
De PVV van Wilders is geneigd de COVID-maatregelen te steunen en Forum voor Democratie, verzet zich ertegen. “Trumpisme op klompen” om zo te zeggen. Forum voor Democratie boekte grote winst bij de provinciale verkiezingen in 2019, maar verloor terrein ten gunste van de PVV. Ondertussen speelden kleine rechtse groeperingen een rol bij het organiseren van eerdere protesten, maar de huidige rellen zijn een allegaartje van rechtsextremisten, ‘vrijheidsstrijders’ en gefrustreerde jongeren, uitgesloten van scholen, banen en huizen en in confrontatie met een gemeenschappelijke vijand, de staat, voornamelijk georganiseerd via sociale media.
De voedingsbodem voor de rellen is de grimmige situatie waarmee jongeren in veel gebieden en armere buurten worden geconfronteerd. 30% van de Nederlandse beroepsbevolking werkt in onzekere banen, het hoogste aantal van Europa. In de huidige situatie krijgen ze alleen laagbetaalde banen met weinig werkzekerheid als ze die al kunnen vinden. Het onderwijs in Nederland is duur en de kwaliteit is laag, ook aan de universiteiten. Het woningtekort is enorm en de huren zijn onbetaalbaar. Iets kopen is voorbehouden aan hoger opgeleide jongeren, die daarvoor vaak hun inkomen als partners moeten bundelen.
Jongeren hebben moeten accepteren dat er helemaal geen hulp van de overheid is om hun problemen op te lossen. En er is flagrante discriminatie van mensen met een andere achtergrond. De regering moest op 17 januari aftreden vanwege het toeslagen schandaal.
Veel mensen zijn geruïneerd. Gezinnen vielen onder druk uit elkaar. Mensen werden gedwongen te verhuizen en uit huis gezet. Alle betrokken partijen, de belastingdienst, andere ministeries, rechters, het parlement, de media negeerden meer dan tien jaar wat er aan de hand was.
Werknemers, vooral jonge werknemers, beseffen dat ze geen steun van de staat krijgen. Het enige wat ze krijgen zijn blauwe enveloppen van de belastingdienst. Het schandaal rond de toeslagen maakte duidelijk dat de overheid op gewone mensen jaagt zonder enige rechtvaardiging. Covid kwam daar bovenop en legde de rampzalige resultaten van jaren van neoliberale bezuinigingen bloot. De levering van voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen was een mislukking, aangezien de overheid rekende op de goodwill van particuliere bedrijven.
Dit wordt nu herhaald met vaccins waarvoor geen serieus plan voor massale vaccinatie kan worden uitgewerkt. Enerzijds omdat de particuliere bedrijven niet bereid zijn om levering op een redelijk tijdstip te garanderen, en in mindere mate omdat er enig wantrouwen heerst, vooral onder jongeren, tegen particulier ontwikkelde vaccins. Jongeren hebben in deze context het gevoel dat zij altijd degenen zijn die de dupe zijn.
En dit keer zijn enkele van de beperkte vrijheden die jonge mensen hebben om zich in ieder geval te amuseren, weggenomen. Toen cafés en concerten sloten, zochten jonge arbeiders een uitlaatklep in feesten onder viaducten, bijeenkomsten in parken, verlaten fabrieken enz. schuilend in de duisternis van de winter. De avondklok nam dat weg.
De rellen komen niet als een verrassing. Ze zaten er al jaren aan te komen. Zowel op het platteland, in vissersdorpjes als in steden. Helaas bieden de rellen geen perspectief. Het is een opstand, maar een blinde, gericht op de verkeerden.
De rellen, al drie dagen op rij, hebben de steun voor de regering en de politie vergroot. Alle ministers van de regering vallen over elkaar heen in hun veroordeling van de rellen en beschrijven de “waanzin” van de gebeurtenissen. Bijzonder domme daden waren onder meer het stenigen van een ziekenhuis in Enschede en het platbranden van een COVID-teststraat op Urk. Verbijsterde gezondheidswerkers konden het ziekenhuis niet verlaten toen hun dienst afliep.
Als vakbondsleiders en linkse partijen de schuld zouden leggen waar het echt ligt, bij de grote farmaceutische bedrijven, de markt en het winstsysteem, zou deze energie kunnen worden gebruikt voor een positieve strijd in het belang van arbeidersgezinnen. Helaas zijn vakbondsleiders en linkse partijen volledig onzichtbaar; de enige vakbondsleiders die naar voren zijn gekomen, zijn vakbondsleiders van de politie. Partijen steunen de regering bij het handhaven van de avondklok, enkele rechtse partijen in de periferie uitgezonderd.
De VVD zal haar meerderheid bij de verkiezingen in maart vergroten. De hele situatie vergroot helaas ook de steun voor meer repressieve maatregelen. Waar er duidelijk een groot verschil was in het protest in de middag in Amsterdam, onwettig onderdrukt, en de oproep tot “Rellen tegen de regering” na een avondklok in verschillende steden, die uit de hand liepen door brandstichting en plundering.
Deze gevaarlijke mix van gefrustreerde jeugd en extreemrechts moet worden bestreden. Alleen strijd en organisatie werpen vruchten af. De vakbonden en de linkse partijen zijn niet in staat verbinding te maken met nieuwe lagen op basis van hun aanpak van klassensamenwerking.
Nodig is om die brede lagen, van uitkeringsontvangers, arbeiders, vakbondsleden te organiseren rond offensieve eisen, zoals:
- Een minimumloon van 14 euro,
- Echte banen in plaats van ‘sollicitatiehulp’,
- Een fatsoenlijk loon voor zelfstandigen,
- Afschaffing van alle flexibele en nul uren contracten,
- Betaalbare huisvesting en renationalisering van alle openbare diensten; te beginnen met gezondheidszorg en grote farmaceutische bedrijven; openbaar vervoer en onroerend goed, financiële instellingen om alle middelen te kunnen gebruiken om een echte uitweg te bieden uit de dagelijkse problemen.
We hebben publiek eigendom, planning en publieke controle nodig, geen private winst. We hebben een echte socialistische partij en vechtende vakbonden nodig. Tijd om een socialistisch alternatief op te bouwen.
-
De grootste vakbondsbetoging in 28 jaar… verdronken in berichtgeving over rellen

Foto: MediActivista De vakbondsbetoging op 6 november was de grootste in 28 jaar. Dat kan tellen als voorbereiding op de regionale stakingen van 24 november, 1 en 8 december en de nationale algemene staking van 15 december. Een beter middel om de honderdduizenden twijfelaars mee in actie te trekken kan men zich niet inbeelden. Maar in de media lijkt dat nauwelijks een week later nog slechts een fait divers. Alle aandacht gaat er naar de rellen achteraf. Wie zou daar belang bij hebben? Is het toeval dat politieprovocateurs en militanten van extreem-rechts gesignaleerd werden onder de relschoppers?
Ook schaduwpremier De Wever was er afgelopen donderdag snel bij om te zeggen dat zoiets in Antwerpen, waar hij ook burgemeester is, niet zou gebeuren en dat de politie voorbereid zou zijn op de betoging van 24 november. De media kregen hiermee meteen voer om de berichtgeving over de rellen ook de volgende dagen breed uit te smeren.
Blijkbaar wist De Wever niet dat er op 24 november een stakingsdag gepland is en geen grote betogingsdag. Bij een staking wordt het werk neergelegd en staan er stakersposten aan bedrijven. Dat weet iedereen die al eens een sociaal conflict van nabij heeft gezien. Was De Wever daar niet van op de hoogte? Of heeft hij bewust meegedaan aan de campagne om sociaal verzet te criminaliseren? Was het onwetendheid of bewuste provocatie als hij het over een Antwerpse betoging had?
De gewestelijk secretaris van ABVV-Antwerpen, Dirk Schoeters, bevestigde maandag op Radio 1: “Het gemeenschappelijk vakbondsfront voorziet geen betoging, dat hebben we vorig weekend al gecommuniceerd aan de politiediensten.” ABVV Horval stelde terecht vast: “Het lijkt logisch dat De Wever de mensen informeert, maar hij maakt ze ook bang. Bang dat gans Antwerpen een belegerde stad zal zijn. Geweld uitlokken om geweld te beantwoorden. Dat deed Thatcher ook in Engeland.”
Het doel is duidelijk: de brede steun voor het verzet tegen het besparingsbeleid proberen in te dijken door een actief verzet gelijk te stellen met geweld, rellen en andere methoden om protest te criminaliseren. Met zijn verklaringen in de media giet De Wever nog meer olie op het vuur. Is dat om een repressieve aanpak van stakersposten voor te bereiden? Bij de stakingsacties tegen de loonstop in januari 2012 verklaarde De Wever, toen nog geen burgemeester, dat de politie moest ingezet worden om de Scheldelaan vrij te houden. Ondertussen is hij burgemeester en hoofd van de politie. Om een inperking van het stakingsrecht te realiseren, komt het hem goed uit dat eerst een beeld wordt gecreëerd dat niet met de realiteit overeenstemt, een beeld dat staken gelijk stelt met geweld.
Bovendien wordt van de mediacampagne gebruik gemaakt om een eventueel samengaan van het breed gedragen protest en het ongenoegen onder de politie zelf naar aanleiding van de aanval op hun pensioenrechten te vermijden. Vergeet niet dat de eerste grote betoging nog voor de syndicale meeting van 23 september een actie van de politie was. Misschien kan De Wever op 24 november wat provocateurs inhuren om zijn doemberichten ook in de praktijk te laten omzetten, met aangebrande figuren in eigen partijrangen moet het niet zo moeilijk zijn om deze te vinden.
Voor alle duidelijkheid: de rellen door een kleine minderheid op het einde van de betoging vorige week waren uiteraard contraproductief. Het staat vast dat er provocateurs bij betrokken waren. Wat denken de agenten daar overigens van, dat hun veiligheid mee door provocateurs uit eigen rangen, in het gedrang werd gebracht? Er waren ook berichten van neonazi infiltratie op de betoging (inclusief foto’s van neonazi’s die met het waterkanon kennis hadden gemaakt). Een arbeider van Chileense origine aanwezig op de betoging, maakte met dit kliekje op een pijnlijke manier kennis toen hij dichterbij wilde kijken wat er aan de hand was. Hij werd hardhandig in het gezicht geslagen door één van die relschoppers en kreeg het volgende commentaar: “maak dat je weg komt, vuile arabier”!
Het zal niet de eerste keer zijn dat politieprovocateurs de aanzet geven tot hevige rellen met als doel de beweging te criminaliseren om de publieke steun te ondermijnen In de anti-globaliseringsbeweging hebben we dit o.a. gezien in Göteborg, maar heeft dit vooral wereldnieuws gehaald in Genua, toen nog onder leiding van Berlusconi. Hevige rellen leidden toen tot het neerschieten van een jonge betoger. Ook in Antwerpen heeft Blokbuster al meegemaakt dat undercover politie-agenten rode hesjes van Blokbuster aantrokken om zich te mengen onder de betoging. Enkel de efficiente werking van de eigen ordedienst kon hen eruit halen en voorkomen dat ze een nefaste rol konden spelen in het ophitsen van het merendeel jonge betogers.
Het was eenzijdig om de Antwerpse dokwerkers meteen met de vinger te wijzen, ook al zullen er daar enkelen gedacht hebben dat het de beste manier is om hun statuut te verdedigen. Zoals de arbeiders bij het Spoor, de Post en talloze andere, worden de dokwerkers geconfronteerd met liberalisering. In plaats van het verzet van al die sectoren te bundelen, lieten de vakbonden hen de voorbije jaren echter elk apart strijden. In die omstandigheden lijkt het tegenhouden van een Europese richtlijn onbegonnen werk. Toch zijn de dokwerkers daar met de liberalisering van de havenarbeid voorlopig in geslaagd en niet omdat ze er in Straatsburg lief om gevraagd hebben. Sommigen besluiten daaruit dat enkel een goed pak slaag oplevert. Wij denken dat vooral de schrik bij het establisment voor een eventueel langdurig sociaal conflict waarbij de Europese havens lange tijd zouden kunnen stil gelegd worden, de doorgslag gaf en niet zozeer het rellen op zich.
De politiediensten kennen die geschiedenis ook wel. Ze wisten dus perfect waar ze hun provocateurs het best konden inzetten. Volgens de havenarbeiders waren ook enkele migrantenjongeren betrokken bij de rellen. We weten het niet, maar het zou kunnen, ook zij worden immers te pas en onpas onderworpen aan willekeurige controles en andere politiepesterijen, als ze dan eens de kans zien om wraak te nemen, dan nog aan de zijde van Vlaamse dokwerkers, zullen er ongetwijfeld enkele die niet laten liggen. Vermijden dat verschillende groepen er alleen voor staan en voorkomen dat er beroep wordt gedaan op meer wanhopige tactieken, vereist een eengemaakte vakbondsstrategie om het liberaliseringsbeleid in alle sectoren te stoppen, een strategie bedoeld om effectief te winnen.
Iedere zwakte langs de kant van de werkende bevolking zal tot in het absurde uitvergroot worden en ten volle uitgespeeld worden door de rechtse regering die beseft dat ze onder vuur ligt. De harde aanvallen op onze levensstandaard en alle sociale verworvenheden moeten bestreden worden. We zagen al de fenomenale betoging van 6 november, met wellicht 150.000 aanwezigen de grootste vakbondsbetoging sinds 1986. De regering probeert systematisch om deze eenheid te breken. We mogen ons daar niet aan laten vangen.
Eerder schreven we op deze site: “Deze krachtmeting kan gewonnen worden, deze regering kan vallen. Maar er zal bewust gewaakt en gestreefd moeten worden naar een zo groot mogelijke eenheid en solidariteit in actie. Deze eenheid zal instinctief wel worden aangevoeld maar zal ook onder druk komen te staan. Enkel de bewuste organisatie ervan zal in staat zijn ze op te bouwen en te bewaren tot het einde van de rit. Eenheid tussen scholieren, studenten en personeel kan en moet georganiseerd worden op school door algemene vergaderingen om het actieplan tot in de puntjes uit te discussiëren en uit te voeren. Idem dito op elke werkvloer. Algemene personeelsvergaderingen moeten georganiseerd worden, waarbij eenheid gezocht wordt tussen de arbeiders en bedienden, over de kleur van de vakbond heen. Maar ook algemene vergaderingen op lokaal niveau in een stad, met vertegenwoordigers van de actiecomités in de scholen, bedrijven en openbare diensten, zouden kunnen helpen om eenheid te smeden.” Dergelijke personeelsvergaderingen zouden ook nuttig zijn om iedereen mee te betrekken en alle pogingen tot het zaaien van verdeeldheid en/of verwarring en twijfel op te helderen.
De strijd om de regering-Michel I weg te krijgen, zal niet gemakkelijk zijn. De rechtse regering zal niet zomaar toegeven. 6 november was maar het startschot van een groots opgezet actieplan. Laat ons voor de volgende acties lessen trekken uit wat we gezien hebben op 6 november. De arbeidersbeweging moet o.a. op haar stakingen en betogingen een eigen ordedienst voorzien die dergelijke reactionaire elementen eruit kan halen en de discussie kan voeren met betogers om niet in te gaan op provocaties van hen die er alle belang bij hebben om de betogingen te doen ontaarden. Enkel op die manier kunnen we ervoor zorgen dat we met de regionale stakingsdagen verder kunnen bouwen naar wat de grootste algemene staking uit de Belgische geschiedenis kan worden!
