Tag: Mélenchon

Vijf jaar presidentschap van Macron. Vijf jaar die een eeuwigheid leken van asociale aanvallen, politiegeweld, verdeel-en-heers en precarisering en gebrek aan perspectieven voor grote delen van de samenleving, die de weg hebben vrijgemaakt voor een nieuwe opkomst van extreemrechtse ideeën. Vijf jaar ook van golven van massale mobilisaties tegen een politiek in dienst van de heersende klasse – de massale staking van het onderwijspersoneel is daar het meest recente voorbeeld van. De campagne van Mélenchon en France Insoumise kan dienen om een algemene strijdbeweging met antikapitalistische perspectieven op gang te brengen; een overwinning van deze kandidatuur zou een springplank zijn om onmiddellijke veranderingen teweeg te brengen en om vooruitgang te boeken in de richting van maatschappijverandering.

Door Stéphane Delcros

5 jaar Macron heeft extreemrechts een boost gegeven

Na 5 jaar Macron is de woede waar Marine Le Pen in 2017 mee scoorde sterker en wijder verbreid. De jaren onder Macron hebben de ongelijkheid in een stroomversnelling gebracht: de 5 rijkste families hebben hun rijkdom verdubbeld; zij bezitten nu evenveel als de armste 40% van de bevolking. Deze tendens is tijdens de pandemie versneld: volgens Oxfam is het vermogen van de Franse miljardairs van maart 2020 tot oktober 2021 met 86% gestegen. Met de 236 miljard euro die deze miljardairs in 19 maanden extra hebben verdiend, zouden we het budget van de openbare gezondheidszorg kunnen verviervoudigen of een cheque van 3500 euro per persoon in Frankrijk kunnen uitdelen… Maar er komt geen geschenk aan de bevolking. De ellende neemt zelfs toe: 10 miljoen mensen leven onder de armoedegrens, 8 miljoen zijn afhankelijk van voedselhulp, 12 miljoen verkeren in een situatie van energieonzekerheid …

Macron begon zijn presidentschap als een kamikaze met een Thatcheriaans beleid van aanvallen op vakbondsrechten en een vloedgolf van besparingen, waarbij hij de samenleving maximaal polariseerde om verdeeldheid te zaaien en verenigd protest te voorkomen. Deze politiek ging gepaard met het opvoeren van repressie en een autoritaire aanpak. Het racisme van de staat werd versterkt. Er was politiegeweld tegen vakbondsacties en andere sociale strijd, alsook tegen jongeren, in het bijzonder jongeren met een migratie-achtergrond. Dit gebeurde in een context dat de historische ‘linkerzijde’ na vijf jaar aan de macht en gesteund door de meeste vakbondsleiders niet langer gezien werd als een geloofwaardig alternatief.

Dit alles vergroot de ruimte voor populistisch rechts en extreemrechtse krachten om vertrouwen te winnen en hun ideeën ingang te doen vinden. De bliksemsnelle opkomst van Éric Zemmour illustreert eens te meer het falen van de strategie van 2017 om “Macron te stemmen om extreemrechts te blokkeren.”

Het is niet verwonderlijk dat uiterst rechts en de rechtervleugel in de peilingen vooraan staan, met Macron (LREM) op de eerste plaats, vóór Le Pen (Rassemblement National, ex-FN), Zemmour (Reconquête) en Pécresse (Les Républicains, ex-UMP), waarbij de laatste zich ook bedient van islamofobe en anti-migratieretoriek.

Half februari stond Jean-Luc Mélenchon van de France Insoumise (FI) op de 5e plaats, niet ver van het leidende kwartet en dus van een mogelijke 2e ronde, met een voorsprong op alle andere kandidaten. Hij staat in de peilingen rond de 11-12%, dat wil zeggen op hetzelfde niveau als 5 jaar geleden, eind februari 2017. Bij de verkiezingen twee maanden later had hij uiteindelijk bijna 20% van de stemmen gehaald, nipt onvoldoende om naar de tweede ronde door te stoten.

Mélenchon en La France Insoumise

Mélenchon en La France Insoumise (FI) worden met een andere situatie geconfronteerd dan bij de vorige presidentsverkiezingen. Voor het eerst sinds 2007 heeft de Communistische Partij (PCF) besloten een kandidaat voor te dragen en Mélenchon niet te steunen. Maar bovenal is de FI geen nieuw gegeven meer, en het is niet gemakkelijk om de dynamiek van de campagne van 2017 te herhalen. Deze campagne komt na een ambtstermijn waarin FI het zeer goede afwisselde met het goede maar ook het minder goede.

Na de verkiezingen van 2017 maakten de nieuwe verkozenen van La France Insoumise (FI) voorbeeldig gebruik van hun positie in het parlement om de sociale strijd te stimuleren. Dat is iets wat de leiders van de belangrijkste vakbonden en traditioneel links weigerden te doen, zij beperkten zich tot de ijdele hoop dat de PS wel terug aan de macht zou komen. De initiatieven van FI hadden sommige vakbonden er zelfs toe aangezet om stakingsdagen en acties te organiseren, maar helaas zonder veel vervolg, ondanks het grote potentieel dat er bestond voor een massale veralgemeende strijd. Helaas werd het veelbelovende begin van FI niet doorgezet. De aandacht werd gevestigd op het parlementaire oppositiewerk, met voorstellen die een breuk met het verleden vormden en ondertussen werd strijd ondersteund, maar er kwamen minder initiatieven om de sociale strijd te stimuleren en te organiseren.

Als we vandaag de campagne van La France Insoumise steunen is dat zeker niet zonder kritiek. Maar net als in 2017 gaan de voorstellen zoals geformuleerd in het programma ‘L’avenir en commun’ in de goede richting. Samen met de dynamiek van de campagne draagt dit bij tot de noodzakelijke politieke discussie onder werkenden en jongeren na jaren van afkeer, ontgoocheling en wanhoop. Dit biedt de mogelijkheid om delen van de samenleving te bereiken die zich de afgelopen jaren van de politiek hebben afgekeerd.

Dit potentieel wordt echter gehinderd door het gebrek aan interne democratie van FI en door een aantal dubieuze standpunten inzake buitenlands beleid en de grote nadruk op Franse soevereiniteit. Op lokaal niveau steunt FI – of neemt het zelfs deel aan – allianties met de Groenen, of zelfs met de PS, zoals in de steden Grenoble en Montreuil. Deze politieke organisaties zijn nochtans met handen en voeten gebonden aan het asociale beleid van de afgelopen decennia. Ze zijn meer deel van het probleem dan van de oplossing.

Het programma ‘L’avenir en commun’

Er staan veel goede en zeer goede eisen in het programma ‘L’avenir en commun’, maar het is onmogelijk om die hier volledig te bespreken. Dit zijn enkele van de voorgestelde maatregelen:

• Een collectieve arbeidsduurvermindering, d.w.z. een strikte toepassing van de 35u en de 32u voor zware beroepen, en het openen van onderhandelingen om de 32u te veralgemenen; de invoering van pensioen op 60 jaar; het minimumloon (SMIC) op 1400 euro en geen enkel pensioen onder het SMIC.
• Een jobgarantie: iedere langdurig werkloze die een baan wil, moet van de overheid een job aangeboden krijgen die overeenkomt met zijn/haar kwalificaties, dicht bij huis en voor taken die de markt weigert uit te voeren en die we nodig hebben, onder meer in de zorg, gekoppeld aan ecologische planning.
• Een maandelijkse toelage van 1063 euro per maand voor studenten, zodat ze financieel onafhankelijk kunnen zijn van hun familie en zich volledig kunnen wijden aan hun studie, zonder in soms penibele omstandigheden te hoeven werken;
• Een universele huurgarantie; een verbod op huisuitzettingen zonder openbare herhuisvesting; huurcontroles en -verlagingen in de steden; de bouw van 1 miljoen openbare woningen over een periode van 5 jaar, met inachtneming van ecologische normen; een quotum van 30% sociale woningen in de steden; het opeisen van leegstaande woningen.
• Maatregelen om de lonen en het respect te verhogen en extra personeel aan te werven in de gezondheidszorg en het onderwijs, alsmede investeringen in infrastructuur en de beschikbaarstelling van uitrusting en materiaal in deze sectoren; het scheppen van ten minste 210.000 arbeidsplaatsen in de ouderenzorg; de terugbetaling van 100% van de kosten van voorgeschreven gezondheidszorg; en het volledig gratis maken van openbare scholen voor zowel kantine als materiaal.
• Inzake de klimaatuitdaging herneemt FI haar interessante idee van “ecologische planning” over, met in het bijzonder een plan voor 200 miljard euro aan ecologisch en sociaal nuttige investeringen, om uit de koolstofenergie en de kernenergie te stappen, waarbij wordt gezorgd voor de omscholing van werknemers en massale investeringen in de betrokken sectoren, met als doel uiterlijk in 2050 100% hernieuwbare energie – een plan dat voorziet in de renationalisatie van de energiebedrijven EDF en Engie en het massaal scheppen van jobs.
• Herstel van het netwerk van openbaar vervoer en openbare diensten, met name in plattelandsdepartementen en volksbuurten, om de toegang tot openbare basisdiensten binnen 30 minuten van huis te waarborgen.
• Bijeenroeping van een grondwetgevende vergadering om over te gaan naar een 6e republiek; invoering van een referendum op volksinitiatief en van het stemrecht vanaf 16 jaar.

Dit zijn slechts enkele elementen van het programma, waaraan nog specifieke maatregelen voor de overzeese gebieden moeten worden toegevoegd, een plan voor mensen met een handicap, een plan ter bestrijding van discriminatie en racistisch, seksistisch en LGBTI-geweld, de nationalisering van spoorbedrijf SNCF, snelwegen en strategische luchthavens, de terugtrekking uit de NAVO, enz., en maatregelen om onmiddellijk te reageren op de sociale noodsituatie, met een bevriezing van de prijzen van eerste levensbehoeften, de eerste kubieke meter water gratis, een plan om dakloosheid uit te bannen, enz.

Het is een ambitieus programma, dat probeert het dagelijks leven en de toekomst van arbeiders en jongeren te verbeteren, om tegemoet te komen aan de werkelijke behoeften in de maatschappij, terwijl het binnen het kader van het kapitalistische systeem blijft, maar met elementen van breuk met de werking van het systeem. LSP wil haar constructieve steun geven. Naar onze mening gaat dit programma niet ver genoeg, maar de meeste van de erin vervatte maatregelen en de campagne eromheen maken het mogelijk antikapitalistische conclusies te trekken en een open discussie te voeren over het soort maatschappelijk alternatief dat nodig is.

Voor een plan om de sleutelsectoren te nationaliseren

Op de vraag naar hoe dit programma te betalen, antwoordt FI: “Financiering is geen probleem. De vraag die we ons eerst moeten stellen is wat we nodig hebben.” Het financieringsproject is hoofdzakelijk gebaseerd op belastingen, uiteraard vooral op de rijksten: op dividenden; op erfenissen, met een successie-eis van meer dan 12 miljoen euro; op de hoogste inkomens, met de herinvoering en versterking van de solidariteitsbelasting op grote vermogens (ISF), met inbegrip van een klimaatcomponent om grote vervuilers te belasten; de inkomstenbelasting progressiever maken met een schaal van 14 schijven, tegen 5 nu. Belastingen heffen op de rijken is natuurlijk belangrijk, maar we kennen hun vermogen tot belastingoptimalisering op al dan niet legale wijze. Een dergelijk project blijft ontoereikend om een programma te financieren dat werkelijk in de behoeften voorziet, temeer daar de heersende klasse zal terugslaan door het kapitaal te ontvluchten.

Het programma van Mélenchon verwijst meermaals naar nationalisatie, maar dit gebeurt slechts gedeeltelijk en schuchter. Het gaat nooit om een hele sector, alleen om sleutelbedrijven of om de oprichting van ‘publieke polen’. Voor verandering is er nood aan democratisch beheer en controle van de productie door de werkende klasse en de gemeenschap in alle sleutelsectoren van de economie. De nationalisatie van de gehele financiële sector en de oprichting van één enkele openbare kredietinstelling is de enige manier om de controle over het kapitaal te verzekeren en te voorkomen dat de kapitalisten de investeringen naar hun hand zetten.

De sleutelsectoren (bankwezen, financiën, energie, telecommunicatie, staal, petrochemie, enz.) moeten in hun geheel worden genationaliseerd, zonder compensaties behalve op basis van bewezen behoefte. Ze moeten onder democratische controle en beheer van de werknemers en de gemeenschap worden geplaatst. Dit is het enige doeltreffende antwoord op de dreigementen met bedrijfsverplaatsingen die van veel grote bazen zullen komen.

Voor een verandering van systeem, voor een democratische socialistische samenleving

Het project van een 6e Republiek, gericht op de afschaffing van het huidige systeem, heeft de verdienste dat het de instellingen ter discussie stelt die de overheersing van de kapitalistische klasse beschermen. Een reeks in dit programma opgenomen maatregelen wijst in de richting van een breuk met het systeem, zonder evenwel duidelijk op deze noodzaak te durven wijzen.

We moeten verder gaan. Waarom passen we het uitstekende voorstel van ecologische planning niet toe op de economie zelf? Een democratische economische planning zou het mogelijk maken om de productie te richten op wat noodzakelijk is, op de werkelijke behoeften van de overgrote meerderheid van de bevolking en die van onze planeet.

Wij moeten discussiëren over en toewerken naar een ander soort economisch systeem, naar een maatschappij die vrij is van uitbuiting en de wet van de winst: een democratische socialistische maatschappij. Enkel dan is het mogelijk om te vermijden dat een handvol ultra-rijken over alles beslist in functie van de eigen belangen. Het is de enige optie om een harmonieus samenleven van de mens en zijn omgeving te verzekeren. Het gebrek aan durf inzake het alternatief moet worden bestreden. Het gaat niet alleen om verzet tegen de ‘financiële oligarchie’ maar tegen het volledige kapitalisme. Deze beperking in de benadering van FI ligt ook aan de basis van andere zwakke punten, zoals het terugplooien op de ‘soevereine natie’.

Dit programma kan alleen werkelijkheid worden als we in de bedrijven en op straat een krachtsverhouding creëren rond de georganiseerde arbeidersbeweging. De kapitalistische klasse zal immers niet toestaan dat dergelijke maatregelen worden doorgevoerd zonder er tegen te reageren.

In deze strijd om zich de middelen toe te eigenen, een dergelijk programma uit te voeren en maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen, is het de arbeidersklasse die de hoofdrol kan spelen. Naar onze mening moet deze klassenbenadering een basis zijn voor de verkiezingscampagne, samen met een internationalistische benadering van de strijd.

---

De druk voor linkse eenheid

Sinds het begin van de verkiezingscampagne is er permanente druk uitgeoefend op de kandidaten van links (of van rechts die voorgesteld worden als links) om een vorm van linkse eenheid achter één enkele kandidaat te bereiken, een strategie die wordt gezien als de enige mogelijkheid om de verkiezingen te winnen. Mélenchon, het eerste doelwit van deze door de traditionele media geleide campagne, wordt regelmatig opgeroepen zijn kandidatuur in te trekken ten gunste van iemand die bereid is om meer toegevingen te doen. Nochtans staat Mélenchon in de peilingen een heel eind voor die andere kandidaten.

Het meest bekende onderdeel van deze ‘eenheidscampagne’ was de organisatie van een ‘volksvoorverkiezing’ die als springplank diende voor kandidatuur van Christiane Taubira, voormalig minister onder François Hollande. Taubira wordt als links beschouwd, maar is altijd rechts geweest. Deze campagne is in feite een poging om gebruik te maken van de spontane neiging tot eenheid die onder de arbeidersklasse en de jongeren bestaat, een idee dat is misbruikt om te proberen de kandidatuur van Mélenchon in diskrediet te brengen, door deze voor te stellen als tegengesteld aan eenheid.

Waarom geen oproep voor de PCF of een kandidaat links van Mélenchon?

Fabien Roussel van de PCF zet een campagne en een programma uiteen met sterke punten, die vergelijkbaar zijn met die van de FI, en zelfs sterker, zoals de nationalisatie van de banken BNP Paribas, Axa en de Société Générale. Maar zijn campagne wordt ook gekenmerkt door elementen die duidelijk rechts van Mélenchon staan, zo spreekt hij over de beheersing van migratie en drijft hij de spot met het project van FI voor gegarandeerde werkgelegenheid (‘FI wil kolchozen’). Bovenal heeft het PCF met zijn voorstel voor een mix van hernieuwbare energiebronnen en kernenergie een klimaatplan dat ver afstaat van ‘ecologische planning’.

Bij elke verkiezing is er wel een linkse figuur die door de media en verschillende “specialisten” wordt gebruikt om rechtse aanvallen uit te voeren tegen de persoon die het meest waarschijnlijk een links alternatief vertegenwoordigt dat breekt met het systeem – en deze keer is het Roussel tegen Mélenchon. In elke regering onder leiding van de PS maakte de PCF deel uit van de coalitie en voerde samen het asociale beleid. Op plaatselijk niveau is de situatie zo dat het soms moeilijk is de ene van de andere te onderscheiden, behalve bij naam.

LSP staat inzake programma natuurlijk dichter bij kandidaten als Anasse Kazib (Révolution Permanente), Nathalie Arthaud (Lutte Ouvrière) of Philippe Poutou (Nouveau Parti Anticapitaliste). Net als in 2012 en 2017 gaat het er echter niet om deze verkiezingen te benaderen vanuit de invalshoek van een kandidatuur ‘om te bestaan’. Een kandidatuur die enkel dient om een programma en ideeën te promoten, kan op bepaalde momenten van belang zijn. De vraag vandaag is echter wat de klassenstrijd kan versterken en de noodzaak van maatschappijverandering het beste kan profileren.

Er bestaat een kandidaat met een programma van breuk, van verhoging van het klassenbewustzijn, die zeer brede lagen aanspreekt en probeert te mobiliseren, en die ook in staat is de tweede ronde van de verkiezingen te halen, dat is Mélenchon. Dit programma voor een linkse breuk en deze campagne zijn een stap vooruit, waarop we ons kunnen baseren om constructieve voorstellen te doen en ons maatschappelijk alternatief naar voren te brengen. De uitdaging bestaat er ook in deel te nemen aan de opbouw van een krachtsverhouding in de samenleving. Om dit te doen, zijn we beter af met een tweede ronde Mélenchon vs Macron in plaats van Macron vs Le Pen of Zemmour.

Beeld je in dat Arthaud en/of Poutou in 2017 hun kandidatuur hadden ingetrokken om kritische steun te geven aan Mélenchon met deze benadering: ‘We zetten ons 100% in voor deze campagne, maar op basis van ons eigen programma, om de eisen van ‘L’Avenir en Commun’ in de tweede ronde te brengen, en misschien zelfs in het Elysée. Tegelijk willen we de revolutionaire derde ronde voorbereiden op de werkplaatsen en op straat.’ Waar zouden we vandaag, vijf jaar later, gestaan hebben? Wellicht veel beter geplaatst. Dezelfde vraag dringt zich vandaag opnieuw op.

De campagne voor de Franse presidentsverkiezingen heeft het traditionele politieke kompas doen doldraaien. Een uittredende president, François Hollande, die weigert te kandideren (een primeur in de in 1958 gestichte 5e Republiek); voor het eerst voorverkiezingen in het rechtse kamp die tegen alle verwachtingen in gewonnen worden door François Fillon; diezelfde kandidatuur van de officiële rechterzijde die gebukt gaat onder verschillende schandalen; een voordien weinig gekend personage, Emmanuel Macron, die met goedkeuring van de media op het voorplan wordt gestuwd; … Wat ons betreft, onthouden we, net zoals talrijke jongeren en werkenden, vooral de kandidatuur van Jean-Luc Mélenchon en de dynamiek van “France Insoumise” (vrij vertaald: “Onverzettelijk Frankrijk”).

Door Nicolas Croes uit maandblad ‘De Linkse Socialist’ dat vrijdag van de drukker komt

De resultaten van de eerste ronde liepen binnen op het moment dat deze krant naar de drukker werd verstuurd. Voor een gedetailleerde analyse van het resultaat nodigen we jullie dus uit om de bijlage die bij deze krant gevoegd is te lezen of om socialisme.be te bezoeken. Nog voor de exacte resultaten bekend zijn, kunnen we wel een bilan opmaken van de linkse vloedgolf die doorheen de campagne bleef aanzwellen.

Er waren de peilingen, waarbij JeanLuc Mélenchon achtereenvolgens Benoît Hamon en François Fillon inhaalde, om uiteindelijk kanshebber te worden om naar de tweede ronde door te stoten. Daarnaast waren er de opmerkelijk groter wordende meetings van ‘France Insoumise.’ Enkele sleutelmomenten: op zaterdag 18 maart waren er 130.000 aanwezigen in Parijs voor een herdenking van de verjaardag van de Commune van Parijs in 1871. Zondag 9 april: 70.000 op een meeting in Marseille. Een week later: nog eens 70.000 in Toulouse. Op 18 april, op een weekdag, 35.000 aanwezigen op 6 gelijktijdige meetings in Dijon, Grenoble, Nancy, Clermont-Ferrand, Nantes en Le Port (La Réunion) waar Mélenchon met behulp van hologrammen sprak. Deze meeting werd online nog eens gevolgd door 65.000 anderen. ‘France Insoumise’ telde eind april 431.000 leden. Van een dergelijk enthousiasme voor politieke meetings konden de andere kandidaten enkel dromen.

Lef, durf en nog eens lef

Een van de belangrijkste lessen uit de pijlsnelle opmars van de figuur Mélenchon, is zijn offensief, vechtlustig en stoutmoedig imago. Het is het imago van iemand die terugslaat als hij aangevallen wordt. Iemand die niet aanvaardbaar wil zijn voor de elite, die niet plooit voor de media, maar vastberaden een vooropgesteld doel wil verwezenlijken. Tenslotte gaf hij het vertrouwen dat een overwinning op de tegenstand mogelijk was.  De nood aan een dergelijke benadering was al eens op schitterende wijze aangetoond met de kandidatuur van Bernie Sanders tijdens de voorverkiezingen in de Democratische Partij en zijn oproep voor een “politieke revolutie tegen de klasse van miljardairs.” Een benadering die overigens ten dienste stond van een politiek programma dat

resoluut de kant koos van de werkenden en onderdrukten. Zowel Mélenchon als Sanders hebben begrepen dat politieke ideeën zich niet hoeven te beperken tot wat aanvaardbaar lijkt. Ze verdedigden radicale ideeën (hoewel nog met een heel aantal zwakheden) die het politieke zwaartepunt van het hele debat deden wankelen. Er was een tijd waarin Bernie Sanders simpelweg uit het nationale politieke debat in de VS werd gebannen. Vandaag blijft hij, ondanks zijn capitulatie en ondersteuning van de kandidatuur van Hillary “Wall Street” Clinton, de populairste politicus van het land. Mélenchon, daarentegen, heeft afstand gehouden van de PS. Zelfs toen Benoît Hamon als overwinnaar uit de voorverkiezingen rond de PS kwam. Vervolgens heeft hij gehamerd op de nood aan een project dat breekt met de huidige instellingen van de Ve Republiek. We kunnen betreuren dat zijn project voor een 6e republiek blijft steken bij een utopische invulling van een beteugeld kapitalisme, maar het valt niet te ontkennen dat deze formule de enorme verdienste heeft om de kwestie van een regimeverandering te stellen, en misschien zelfs een maatschappijverandering.

Gebruik van streefdoelen

Een andere belangrijke les is die van het gebruik van een onderbouwd campagneplan. Eerste doel op het programma: Benoît Hamon inhalen in de peiling. Nadien Fillon. Ten slotte moest de campagne in de peilingen voor de tweede ronde verschijnen. Andere doelstelling: 300.000 abonnees op het Youtubekanaal van ‘France Insoumise’. En zo waren er nog tal van tussenstappen in de opbouw van de campagne. Dit was een opbouwend actieplan op electoraal niveau. Het doet denken aan het syndicale actieplan in de herfst van 2014 in ons land. Dat begon met een massabetoging in Brussel, werd gevolgd door regionale stakingen en eindigde met de grote algemene staking van 15 december 2014. Het opbouwende actieplan stimuleerde de actieve betrokkenheid in de campagne, collectieve inspanningen en een groeiend enthousiasme.

En nu?

Vanaf nu staat er meer dan enkel de verkiezing van de president op de agenda. Verschillende commentatoren speculeren openlijk over het einde van de PS. Wat er ook van aan is, ‘France Insoumise’ heeft vandaag een uitstekende positie om doortastende initiatieven te nemen die de linkerzijde radicaal kunnen herschikken. Volgens ons kan er best gegaan worden voor een nieuwe democratische massapartij van de werkenden die in staat is om brede lagen te organiseren in de strijd tegen de kapitalistische klasse, zowel op straat als tijdens verkiezingen. Dat vereist een verfijning van het politieke programma van ‘France Insoumise’ zodat het een werkmiddel voor een antikapitalistische en socialistische breuk met het kapitalisme wordt.

Vorig weekend ging er veel aandacht naar de meeting van Marine Le Pen in Lyon. Zij kreeg echter amper een duizendtal militanten op de been. Mélenchon hield op hetzelfde ogenblik eveneens in Lyon een meeting. Daar waren er 12.000 aanwezigen. Gauche Révolutionnaire was er bij met een stand en de krant ‘L’Egalité’ waarvan er meer dan 70 verkocht werden.

In november publiceerde Le Figaro een artikel onder de titel: “Na Trump, Marine Le Pen in het Elysée? De politieke klasse raakt ongerust.” Met de Brexit en de overwinning van Trump begint het politieke establishment in Europa en de rest van de wereld inderdaad te panikeren. Het succes van  Le Pen is niet te verklaren zonder het falen van de gevestigde partijen.

Artikel door Nicolas M. (Brussel) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Diskrediet gevestigde partijen

De PS-regering voerde een beleid ten dienste van de rijken en de werkgevers. De wet-El Khomri of de arbeidswet maakt afdankingen makkelijker, zorgt voor een langere werkweek en schaft verschillende maatregelen ter bescherming van de arbeidsvoorwaarden af. Zo worden onder meer de mogelijkheden van zondagwerk uitgebreid. Tegenover het enorme sociaal verzet kwam er alleen meer repressie.

Fillon van de Republikeinen wil op vijf jaar tijd 100 miljard euro besparen in de openbare uitgaven, de 35-urenweek afschaffen, de pensioenleeftijd optrekken tot 65 jaar, de sociale zekerheid afbouwen, … De eerste prioriteit van Fillon is de “bevrijding van de economie” waarbij hij openlijk naar Thatcher verwijst. Fillon staat voor een oorlog tegen de jongeren, werkenden en vakbondsmilitanten.

Met het bilan van een asociale regering en een rechtse oppositie die nog agressiever wil besparen, kan elke andere kandidaat zich sociaal voordoen. Zo verklaarde Le Pen op 9 januari: “Ik verbind me ertoe om niet te knippen in de middelen voor de gezondheidszorg en verzet me ten stelligste tegen de privatisering van de gezondheidszorg.”

FN: afkeer tegen gevestigde partijen en het Trump-effect

De meeste peilingen plaatsen Marine Le Pen in de tweede ronde. Op RTL stelde Le Pen: “Donald Trump staat in de VS voor een economisch patriottisme dat ik ook in Frankrijk wens door te voeren.” Zal dit protectionisme de Franse werkenden en hun gezinnen vooruitgang bieden?

Naast racisme en seksisme draait het project van het FN echter volledig rond de belangen van de werkgevers. Het racistische gif wordt gebruikt om de werkenden te verdelen en de aandacht af te leiden van de agenda gericht op de belangen van de rijksten. Waar het FN aan de macht is, wordt tot harde besparingen en het schrappen van subsidies overgegaan. Door zich te richten tegen de meest kwetsbare migranten, maakt het FN het de bazen makkelijker om deze laag van de bevolking onwaarschijnlijk slechte arbeidsvoorwaarden op te dringen waarmee de voorwaarden en lonen van alle werkenden onder druk gezet worden.

“France Insoumise” van Mélenchon

De beweging rond de kandidatuur van Mélenchon heeft al meer dan 170.000 aanhangers verzameld. Er zijn campagnekits die sympathisanten in hun omgeving kunnen gebruiken, onder collega’s of familie. “L’Avenir en Commun” (“Onze gemeenschappelijke toekomst”), het programmaboek van Mélenchon, is één van de meest verkochte boeken van de voorbije maanden. Dit programma is het resultaat van collectieve discussies rond verschillende thema’s. Duizenden mensen werden daarbij betrokken, onder meer bij verenigingen en in de vakbonden. Op 18 maart, de herdenking van het begin van de Commune van Parijs in 1871, wordt een betoging in Parijs gehouden als onderdeel van de opbouw van de campagne en van steuncomités doorheen het land. Volgens de peilingen kan Mélenchon de kandidaat van de PS voorbijsteken.

“Volgens ons zijn de ecologische problemen, de sociale ramp en de ontsporing van de democratie drie gezichten van dezelfde realiteit. We worden verstikt onder de heerschappij van het financiewezen.” Vanuit een dergelijk vertrekpunt is het mogelijk om een brede steun onder jongeren en werkenden op te bouwen. De deelname van Mélenchon aan de solidariteitscampagne met de vervolgde syndicalisten van Goodyear wijst op het klassenkarakter van zijn campagne. Het programma van Mélenchon geeft kritiek op de gevolgen van het kapitalisme zoals de privileges van de top en de groeiende ongelijkheid. Maar het is nog geen radicaal alternatief met als doel om een einde te maken aan dit rotte systeem.

De campagne haalt uit naar het financiewezen dat de arbeidersklasse “verstikt”, maar er zijn geen eisen die de dictatuur van het kapitaal fundamenteel uitdagen. Er wordt gesproken over een grotere controle op de sector en de creatie van een “publieke pool.” Maar over de nationalisatie onder democratische controle van de gemeenschap wordt gezwegen. Het is moeilijk om te controleren wat we niet bezitten. Een volledig publieke financiële sector zou een schitterende hefboom zijn om tot een echte herverdeling van de rijkdom te komen met onder meer een massaal programma van publieke investeringen die antwoorden op de vele tekorten en de andere progressieve elementen die de campagne van Mélenchon naar voor schuift. Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie, steunt de campagne van Mélenchon en verdedigt erbinnen haar specifieke benadering.

Hieronder de verklaring van Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie, over haar deelname aan de campagne ‘France Insoumise’ (Frankrijk staat op) en de stemoproep voor Mélenchon. Terwijl miljoenen mensen werkloos zijn, dagelijks vechten om te overleven en de openbare diensten afgebouwd worden, zien we een mediacircus rond de presidentsverkiezingen van 2017 dat zich bij het lijstje van afstootwekkende zaken voegt. We mogen ons daar niet bij neerleggen en moeten in verzet gaan zodat we het beleid van de PS, Les Républicains of het FN niet langer moeten ondergaan. We moeten ons voorbereiden op strijd.

Sommigen denken dat het beter is om zich te onthouden en via die weg hun afkeer tegen deze parodie op een democratie te tonen. De afwezigheid van massale betogingen of van een duidelijke oproep van een brede politieke kracht onder de jongeren en werkenden maakt dat een onthouding vooral een passief gegeven is waar de politieke leiders van zowel de rechterzijde, de PS als het FN niet van wakker liggen.

De beloften om ons het leven zuur te maken

Het leven van gewone werkenden zal er niet op verbeteren onder Fillon, Valls of Le Pen. De samenleving zal er evenmin rechtvaardiger op worden.

De rechterzijde en de PS (en zijn bondgenoten) zijn verantwoordelijk voor de huidige sociale ramp. Fillon was premier. Hij heeft de aanval op de pensioenen in 2010 doorgevoerd. Hierdoor gingen de pensioenen erop achteruit, werden ouderen tot werkloosheid veroordeeld en moeten anderen werken tot ze erbij neervallen. Fillon belooft om de werkloosheid aan te pakken… door 500.000 jobs in de publieke sector te schrappen of nog door iedereen te verplichten om langer te werken voor een lager loon (39 uur werken, 35 betaald krijgen). Verder wil hij onder meer de BTW verhogen.

Het bewind van Valls-Hollande heeft geleid tot 5 miljoen werklozen, dat zijn er 1,2 miljoen meer dan in 2012. Er zijn tientallen miljarden cadeau gedaan aan de superrijken en de multinationals die blijven jobs schrappen (Air France, La Poste, Peugeot, SFR, Sanofi, …) terwijl ze miljarden winsten boeken. Het FN beweert anders te zijn, maar dat is een illusie. Le Pen beweert te spreken in naam van het ‘volk’ terwijl haar eigen familie uit miljonairs bestaat. Alle leiders van het FN zijn carrièristen die hun verkozen posities cumuleren zoals bij de rechterzijde en de PS. In de steden waar het FN aan de macht is, wordt de aanval ingezet op hulpverlening aan de armsten. Het FN spreekt zelfs niet over loonsverhogingen, de partij wil zich vooral niet tegen het kapitalisme richten. De doelwitten van extreemrechts zijn de zwaksten: migranten, jongeren, … Wat het FN wil is verdeeldheid onder de werkenden, wat enkel de rijksten ten goede komt.

Onze revolte tegen dit systeem naar voor brengen

Waar de gevestigde partijen vooral bang van zijn, is dat wij ons ongenoegen laten zien in een campagne voor een kandidaat die zich volledig tegen hun beleid keert, die het jobverlies in de publieke sector verwerpt en die opkomt voor loonsverhogingen, meer sociale zekerheid en betere pensioenen. Zo’n kandidaat die miljoenen stemmen haalt, is een probleem voor het establishment. Dat is waarom Gauche Révolutionnaire oproept om voor Mélenchon te stemmen. Zo kunnen we al wie genoeg heeft van het kapitalisme, de winsthonger en de uitbuiting bijeenbrengen.

Dat is essentieel om het verzet te organiseren als Fillon de presidentsverkiezingen wint. Door de belangen van brede lagen van de bevolking te verdedigen, is de campagne van Mélenchon ook een middel om de stem voor Le Pen te counteren waar zij zich probeert te baseren op de woede tegen de PS en de Républicains.

De kandidatuur van Mélenchon kan een belangrijke hefboom zijn, zelfs indien er meningsverschillen zijn met hem en zijn campagne. Maar hij verdedigt loonsverhogingen, pensioen op 60 jaar, hij eist dringende maatregelen tegen de ecologische rampspoed en verdedigt een geplande economie die rekening houdt met de natuurlijke middelen en die niet gericht is op de winsthonger. Het programma van Mélenchon verzet zich tegen het Europa van het kapitaal. De campagne verzet zich tegen het cumuleren van politieke mandaten en vraagt stemrecht vanaf 16 jaar. Dat zijn positieve elementen waar wij nog aan zouden toevoegen dat verkozenen niet meer mogen verdienen dan het gemiddelde loon van een geschoolde werknemer en dat verkozenen afzetbaar moeten zijn door wie hen gekozen heeft.

Als miljoenen mensen deze kandidatuur steunen, dan kan dit vertrouwen geven aan al wie genoeg heeft van deze onrechtvaardige samenleving.

We zullen verder moeten gaan in het aanvallen van de macht van de multinationals, banken en grote aandeelhoudersgroepen. Een verkiezingscampagne is slechts een manier om de discussie over onze eisen en voorstellen tot strijd tegen het kapitalisme te voeren. Tegen de dictatuur van de multinationals verdedigt Gauche Révolutionnaire de nationalisatie van de volledige financiële sector (banken, verzekeringen, immobiliëngroepen, …) en andere sleutelsectoren van de economie. We eisen de nationalisatie onder democratische controle van de werkenden en de bevolking. Het zou het mogelijk maken om investeringen te financieren om miljoenen jobs te creëren in de publieke sector, voor het milieu of voor sociale behoeften.

Nood aan massale politieke kracht van werkenden en jongeren

De strijd tegen de arbeidswet toonde het aan: we zijn met miljoenen en hebben genoeg van het kapitalisme en de dictatuur van winst en uitbuiting. Sinds de lente hebben miljoenen mensen deelgenomen aan de acties tegen de lage lonen, de slechte arbeidsvoorwaarden, de dictatuur van de bazen. Maar we zagen ook dat ons kamp onvoldoende georganiseerd is, we zijn er niet in geslaagd om de arbeidswet tegen te houden ook al was 70% van de bevolking ertegen. Er is nood aan een massale politieke kracht, een nieuwe partij van werkenden, jongeren, gepensioneerden, … om de strijd mee te organiseren en in te gaan tegen de propaganda van het kapitalisme. Een partij die bovendien ingaat tegen racisme, seksisme, homofobie en elke vorm van discriminatie.

We moeten de campagne en de beweging rond Mélenchon gebruiken om strijd rond sociale, ecologische en democratische eisen te versterken en mee op te bouwen. Er zijn wekelijks honderden stakingen in het land die nood hebben aan een politieke en militante ondersteuning.

Dat is wat wij in deze campagne naar voor willen brengen en waarvoor we steun vragen. Tegenover Fillon en de anderen is er nood aan een campagne die vastberaden de strijd aangaat tegen elke maatregel die ze willen opleggen. Er zal een harde strijd nodig zijn, wellicht een algemene staking, waarin we de kracht van de werkenden en jongeren laten zien op een ogenblik dat ze samen strijden.

Door de campagne voor Mélenchon op te bouwen, kunnen we die mensen bereiken en beginnen met de opbouw van een nieuwe politieke kracht tegen het kapitalisme en tegen de gevestigde partijen.

Binnen het kapitalistische systeem is er geen oplossing mogelijk, dit systeem put de natuur uit, veroordeelt miljoenen mensen tot ellende en dit om een handvol superrijken nog rijker te maken. Er is geen oplossing in dit systeem dat leidt tot oorlogen om olie of andere grondstoffen en die zich vervolgens keert tegen vluchtelingen en migranten die proberen te overleven.

Het kapitalisme moet weg, het moet vervangen worden door democratisch socialisme zodat de economie kan gericht worden op de behoeften van iedereen, zodat een einde kan gemaakt worden aan discriminatie, dat jongeren een toekomst kunnen uitbouwen en zodat er een democratische samenleving mogelijk wordt. Dat is waar Gauche Révolutionnaire voor opkomt.