Tag: linkse regering

De Ierse premier Enda Kenny heeft beslist om de parlementsverkiezingen in de lente van 2016 te houden en niet in november zoals werd aangenomen. Het is een poging om de regerende Labour partij wat ademruimte te geven. Het breed gedragen ongenoegen, onder meer tegen de waterbelasting, zet de regeringspartijen onder druk.

Het leidt ook tot een sterke opmars van de linkerzijde. Een peiling afgelopen weekend plaatste de electorale samenwerking van Anti-Austerity Alliance (AAA) en People Before Profit (PBP) nationaal op 7%, wat tot een aanzienlijke uitbreiding van de linkse parlementaire aanwezigheid zou leiden en snel tot de vraag kan leiden of deze linkerzijde bereid is om met Sinn Fein, dat in de Ierse republiek een links imago probeert hoog te houden, in een regering te stappen.

De vraag naar coalitievorming is belangrijk voor de radicale linkerzijde, verschillende nieuwe linkse krachten gingen onderuit op basis van deelname aan wat al gauw besparingscoalities werden. Een duidelijk standpunt over coalities is dan ook noodzakelijk. Hieronder een vertaling van een standpunt van de drie huidige parlementsleden van de Socialist Party en Anti-Austerity Alliance, Paul Murphy, Ruth Coppinger en Joe Higgins. We denken dat dit standpunt ook nuttig is voor het debat in ons land waar de PVDA de afgelopen maanden meer nadruk is gaan leggen op de mogelijkheid van ‘progressieve coalities’ met de sociaaldemocratie en de groenen, onder meer in Antwerpen.

[divider]

In de aanloop naar de parlementsverkiezingen is er heel wat discussie in de media over de vraag of er een haalbaar alternatief is op de huidige coalitie van Fine Gael en Labour. In dit debat werd de vraag opgeworpen of de parlementsleden van de Socialist Party als onderdeel van de Anti-Austerity Alliance bereid zouden zijn om aan een alternatieve regering deel te nemen.

Standpunt door Ruth Coppinger, Joe Higgins, Paul Murphy

De criteria van de Socialist Party om aan een regering deel te nemen, zijn gebaseerd op wat in het belang van de werkende bevolking is. We zouden enkel aan een linkse regering deelnemen indien deze bereid is om het besparingsbeleid te stoppen en de belangen van de werkende bevolking centraal te stellen. Zo’n regering zou ingaan tegen het economische en sociale systeem dat de 300 rijksten toeliet om sinds 2010 hun vermogen met 34 miljard euro aan te dikken, terwijl honderdduizenden Ieren veroordeeld worden tot lage lonen, werkloosheid, armoede en dakloosheid. Er is een fundamentele politieke en economische verandering nodig. Een linkse regering moet de bevolking van de bevolking boven die van de winsten van de superrijke 1% plaatsen.

Sommige commentatoren maken hiervan dat we ofwel niet bereid zijn om met gelijk wie een coalitie te vormen of dat we andere partijen, in het bijzonder Sinn Fein, zonder voorwaarden zouden steunen. Onze benadering naar andere partijen, los van de vraag of we met hen samenwerken of zouden overwegen om een coalitieregering met hen te vormen, is steeds afhankelijk van politieke programma’s, hun daden en de vraag of samenwerking een stap vooruit zou betekenen voor de werkende bevolking.

Arbeidersbeweging

De Socialist Party staat vooraan in de strijd om een nieuwe beweging van de werkende bevolking uit te bouwen waarmee we echte verandering kunnen bekomen. We stonden vooraan in de strijd tegen de huizentaks of nu tegen de waterbelasting. We moedigen werkenden doorheen het land aan om zich te organiseren en op te komen in de verkiezingen om een alternatief te bieden op de besparingspartijen.

De vraag of Sinn Fein een rol kan spelen in het aanbieden van een links politiek alternatief wordt breed bediscussieerd. Wij denken dat de benadering van Sinn Fein erin bestaat dat verandering wordt beloofd en dat in woorden tegen besparingen zoals de waterbelasting wordt ingegaan, maar dat het niet verder gaat dan woorden en retoriek.

In de tussentijdse verkiezing in Dublin South West in 2014 haalde de Anti-Austerity Alliance met Paul Murphy een zetel omdat de benadering van Sinn Fein werd doorprikt. De partijleiders Gerry Adams en Mary Lou McDonald waren naar buiten gekomen met een verzet tegen de waterbelasting, maar ze weigerden steun te geven aan een boycot van de taks. Adams en McDonald stelden eerder dat ze zelf de waterbelasting zouden betalen, maar tijdens de verkiezingscampagne moesten ze daarop terugkomen.

Een belangrijke reden waarom Paul Murphy die verkiezingen won, was omdat veel kiezers vragen hadden bij het engagement van Sinn Fein in het verzet tegen de besparingen.

Sinn Fein heeft 14 parlementsleden en 157 gemeenteraadsleden in de Ierse republiek. Deze weigeren echter om mee te bouwen aan een actieve lokale beweging tegen het besparingsbeleid. Sinn Fein beschikt over een aanzienlijke kracht en kon een belangrijke rol spelen in de uitbouw van een massale niet-betalingscampagne. Maar de partijleiders verklaarden steeds opnieuw dat ze niet voor een dergelijke campagne zijn. Ze lieten het over aan de Anti-Austerity Alliance, de Socialist Party en anderen om de niet-betalingscampagne te voeren. Dit gebeurde overigens met succes, 57% van de mensen hebben hun waterbelasting niet betaald.

Coalitie

Sinn Fein verklaarde nu dat het bereid is om een regering te vormen met rechtse partijen. “Sinn Fein wil een regering vormen met gelijk welke partij die een mandaat van de kiezers kreeg, stelde Gerry Adams. Gevraagd naar wie in aanmerking komt voor een coalitie, verklaarde Adams: “Al wie succesvol is in de verkiezingen”.” (Irish Times 16 september 2015)

Er zit een fundamentele tegenstelling tussen de retoriek van Sinn Fein en de realiteit van wat ze bereid is te doen eens ze in een regering zit. Sinn Fein is bereid om een coalitie te vormen met de pro-kapitalistische besparingspartijen zoals Fine Gael, Fianna Fail en Labour, partijen die verantwoordelijk zijn voor de economische en sociale crisis, partijen die besparingen doorgevoerd hebben en vastberaden zijn om op dit ingeslagen pad verder te gaan na de verkiezingen.

Op een ontbijtvergadering van de Kamer van Koophandel in Dublin stelde Gerry Adams dat Sinn Fein de vennootschapsbelasting op het lage niveau van 12,5% wil houden. “We proberen momenteel de Britse regering ervan te overtuigen om fiscale bevoegdheden, waaronder de vennootschapsbelasting, naar de Noord-Ierse raad over te hevelen. We stellen dat deze vennootschapsbelasting over heel het eiland moet geharmoniseerd worden.” (Irish Times 22 september 2015).

Sinn Fein aanvaardt het status quo waarbij de zwaarste lasten van de belastingen bij de meerderheid van de bevolking terechtkomen, terwijl de superrijken hun vermogen met miljarden kunnen aandikken.

Besparingsbeleid

Sinn Fein en de protestantse DUP zijn het in Noord-Ierland eens dat de vennootschapsbelasting van 20% naar 12,5% moet afnemen, zelfs indien ze weten dat dit cadeau aan de grote bedrijven zal leiden tot een jaarlijkse afname van de middelen voor de openbare diensten voor een bedrag van 300 tot 400 miljoen pond per jaar.

Als Sinn Fein in Noord-Ierland beweert een antibesparingspartij te zijn, dan komt dit weinig geloofwaardig over. De partij is er samen met de DUP aan de macht en voert zelf een besparingsbeleid. Sinn Fein onderhandelde en ondertekende het Stormont House Agreement, een akkoord met 4 miljard pond aan besparingen waarbij onder meer 20.000 jobs in de publieke sector verdwijnen. De vicepremier Martin McGuinness omschreef dit akkoord als “fantastisch”. Het akkoord staat onder druk door de politieke crisis in Noord-Ierland, maar alles wijst erop dat dit niveau van besparingen overeind blijft bij gelijk welke uitkomst van die politieke crisis.

De positie van Sinn Fein over de zogenaamde hervorming van de sociale zekerheid (een besparing op de uitkeringen) is slechts een rookgordijn. Alles wijst erop dat Sinn Fein eerder instemde met het gros van de maatregelen bij de hervorming van de sociale zekerheid. Er werd telkens slechts om tactische redenen afgezien van de effectieve doorvoering van de maatregelen. Dit is geen principiële positie.

Als we kijken naar wat Sinn Fein gedaan heeft in de periode dat het aan de macht was in Noord-Ierland, dan zegt dit veel over de bocht naar rechts van deze partij. Het toont aan dat Sinn Fein niet betrouwbaar is als kracht die ingaat tegen besparingen en om de belangen van de werkende bevolking naar voor schuiven tegen die van de 1% rijksten.

We begrijpen dat veel werkenden in het zuiden van Ierland hoop vestigen op een regering die een andere economische en sociale koers zal varen dan die van de gevestigde partijen. Velen zijn er half van overtuigd dat een regering met Sinn Fein de besparingen zou stoppen. Jammer genoeg dreigt deze hoop snel de kop ingedrukt te worden, tenzij er een drastische verandering komt. Alles wijst immers in de andere richting, Sinn Fein gaat steeds meer in de richting van een compromis rond de besparingsagenda die door de gevestigde partijen en de EU wordt opgelegd.

Het excuus van Sinn Fein in Noord-Ierland bij het uitvoeren van het besparingsbeleid is dat het daar met handen en voeten gebonden is aan de Britse regering die de middelen voorziet. Hetzelfde argument wordt ook door Labour in het zuiden van Ierland gebruikt, dat ze met handen en voeten gebonden zijn aan de puinhoop die door Fianna Fail en de Groenen is nagelaten en door de voorwaarden opgelegd door de trojka.

Een waarschuwing voor links

We weten allemaal wat dit betekende voor de werkende bevolking in Ierland: vier jaar van besparingen onder Fine Gael en Labour. Alexis Tsipras en de leiding van Syriza in Griekenland gebruikten overigens dezelfde argumentatie toen ze instemden met nieuwe drastische besparingen. Syriza werd in januari verkozen op basis van een antibesparingsprogramma, maar jammer genoeg heeft de partij ondertussen gecapituleerd. In plaats van het enorme mandaat van het referendum in juli te gebruiken om een beweging tegen besparingen in Griekenland en doorheen de rest van Europa op te bouwen, ging Syriza door de knieën. Ondanks een tweede verkiezingszege is de steun voor Syriza fors afgenomen. De woede van de werkende bevolking tegenover het verraad bleek onder meer uit het feit dat 45% niet ging stemmen. Het is een waarschuwing voor linkse partijen en krachten. In de strijd tegen de besparingen moeten we de strijd tot op het einde voeren.

Sinn Fein verwelkomde de herverkiezing van Syriza, terwijl dit ging om een regering die verkozen werd met een programma van de verlaging van de pensioenen van 490 naar 360 euro per maand, een privatiseringsproject van 50 miljard euro en de onderwerping van elke nieuwe wet aan de goedkeuring ervan door de trojka. Door de nieuwe regering van Tsipras te ondersteunen, geeft Sinn Fein aan waar ze zelf met een toekomstige regering naartoe wil. Sinn Fein maakt zich op om het voorbeeld van Syriza te volgen en de ‘noodzaak’ van besparingsmaatregelen te aanvaarden.

Politieke partijen moeten beoordeeld worden op hun daden en niet enkel op hun woorden. Sinn Fein is bereid om een regering met besparingspartijen te vormen in het zuiden en in Noord-Ierland voert de partij al een besparingsbeleid.

Kunnen werkenden op Sinn Fein rekenen om deel te zijn van een oprechte antibesparingsregering na de verkiezingen?

De Socialist Party nam deel aan discussies met sommige vakbonden in de campagne Right2Water in een poging om linkse partijen en krachten te verenigen in de strijd tegen de waterbelasting en om een politiek alternatief aan te bieden in de volgende verkiezingen. In deze discussies stelde de Socialist Party aan de vakbonden dat de beste optie was om een nieuwe politieke beweging te lanceren die bestaat uit de linkse partijen en de lokale actiegroepen. Dit vormde een alternatief op de pogingen van de vakbonden om zich vooral op Sinn Fein te richten, terwijl die partij niet bereid is om actief tegen de besparingen in te gaan.

Socialistisch beleid

De werkende bevolking heeft nood aan een linkse regering na de komende verkiezingen. Zo’n regering zou de besparingen moeten stoppen en omkeren door de belangen van de 99% voor die van de superrijke elite van de 1% te plaatsen. Zo’n regering zou ingaan tegen het rotte systeem dat leidt tot massale werkloosheid, armoede, dakloosheid, … En zo’n regering zou een socialistisch beleid doorvoeren.

Het volstaat niet om in een regering te zitten om zo’n programma te realiseren. Dat heeft de ervaring met Syriza in Griekenland nogmaals getoond. Linkse partijen, vakbonden en lokale actiegroepen moeten een rol spelen in het opbouwen van massabewegingen van de werkende bevolking tegen de besparingen. Een linkse regering zou de actieve steun van de werkende bevolking nodig hebben om in te gaan tegen de rechtse partijen, de grote bedrijven en de EU die er alles aan zouden doen om sociale maatregelen tegen te houden. De Socialist Party denkt dat Sinn Fein al aangegeven heeft dat het niet bereid is om zo’n beweging uit te bouwen en evenmin bereid is om de maatregelen te nemen die nodig zijn om de besparingen te stoppen.

Kan Sinn Fein een rol spelen in het opbouwen van een verenigde beweging van katholieke en protestantse werkenden in Noord-Ierland tegen de besparingen en het sectarisme? De Socialist Party denkt dat er nood is aan een nieuwe arbeiderspartij in Noord-Ierland, een partij die niet sectair is en protestanten en katholieken kan verenigen op basis van een actieve strijd tegen besparingen, voor degelijke jobs, openbare diensten en een beter leven voor iedereen.

Sinn Fein baseert zich in Noord-Ierland maar op een bevolkingsgroep. Het beleid en de acties van de partij dragen bij tot de sectaire verdeeldheid. De rol van Sinn Fein en van het IRA tijdens de Troubles blijft een belangrijke rol spelen in de aanhoudende verdeeldheid in Noord-Ierland.

Tijdens de Britse parlementsverkiezingen eerder dit jaar, vroeg de kandidaat van Sinn Fein in North Belfast openlijk aan de kiezers om te stemmen op basis van de volkstelling: “De cijfers van de laatste volkstelling geven aan dat Sinn Fein nu de Britse zetel in North Belfast kan binnenhalen” (pamflet van de campagne van Gerry Kelly naar zijn startmeeting op 4 maart). Anders gezegd: er waren nu meer katholieken dan protestanten in North Belfast. Voor de start van de verkiezingscampagne vroeg Sinn Fein een pact met de SDLP om de nationalistische stemmen te ‘maximaliseren’. Wat is dit anders dan een sectaire oproep aan een gemeenschap om de andere gemeenschap te overstemmen?

Sinn Fein is geen betrouwbare kracht om de besparingen in het zuiden van Ierland te stoppen, net zoals het geen betrouwbare kracht is om de werkende bevolking in Noord-Ierland te verenigen en de gemeenschappelijke belangen van die werkende bevolking boven de eigen sectaire agenda te plaatsen.

Arbeiderseenheid

De Socialist Party toont doorheen zijn acties aan dat het de eenheid van de werkende klasse in Noord-Ierland centraal stelt en oprecht bouwt aan een massale beweging tegen de besparingen, zowel in het noorden als het zuiden. De verkozenen van de Socialist Party en AAA zijn actief betrokken in het opzetten van massabewegingen tegen de besparingen en in de opbouw van een echte linkse regering in het zuiden om daarmee in te gaan tegen de heerschappij van de 1% rijksten.

We zijn bereid om te discussiëren met alle organisaties die ernstig opkomen voor radicale politieke verandering. De Socialist Party heeft er vertrouwen in dat het mogelijk is om van onderuit te bouwen aan een nieuwe linkse beweging van de arbeidersklasse. We denken dat Sinn Fein in de tegenovergestelde richting gaat en niet bereid is om te bouwen aan een beweging van de arbeidersklasse om een echte linkse regering te vormen en tegen het kapitalisme in te gaan.