Tag: Joe Biden

Tijdens een persconferentie ter gelegenheid van Biden’s eerste ambtsjaar vroeg een verslaggever: “De inflatie stijgt, uw belangrijkste binnenlandse wetgeving zit vast in het Congres, en over een paar uur zal een poging in de Senaat om de hervorming van de kieswetgeving te behandelen mislukken. Covid-19 eist nog steeds het leven van 1.500 Amerikanen per dag en de verdeeldheid in de natie is nog even groot als een jaar geleden. Heb je het Amerikaanse publiek te veel beloofd?” Biden antwoordde: “Ik heb niet te veel beloofd.”

Door Grace Fors, Socialist Alternative (ISA in de VS)

De helft van de Amerikanen geeft aan zich “gefrustreerd” en “teleurgesteld” te voelen over Biden’s presidentschap. Als de verkiezingen van 2024 vandaag werden gehouden, zou 60% van de Amerikanen niet op Biden stemmen. Meer dan een jaar nadat ze hun stem uitbrachten in de hoop het beleid weg te krijgen van rechts, vrezen miljoenen Amerikanen dat de Republikeinse partij in de midterms, tussentijdse verkiezingen, een daverende overwinning kan boeken.

Biden werd verkozen door kiezers die voor een aangepaste aanpak van de pandemie meer op hem vertrouwden dan op Trump. Toch waren er in 2021 meer COVID-gevallen, meer sterfgevallen en minder hulp bij de pandemie dan in 2020. Volgens Gallup is de ongerustheid over de pandemie bijzonder groot: 58% denkt dat het vandaag erger wordt. De ongerustheid is vandaag even groot als voor het begin van de vaccinatie. In het derde jaar van de pandemie raakt de federale steun uitgeput, wat in combinatie met de druk van de hoogste inflatie in 40 jaar tot onhoudbare economische spanningen voor de werkende bevolking leidt. In feite heeft de inflatie COVID-19 ingehaald als de grootste zorg voor de Amerikanen. De stijgende kosten van voedsel en energie branden een gat in de portemonnee van de mensen, terwijl Biden heeft geweigerd de kwestie serieus te nemen.

Een vrouw uit Nevada die door CNN werd geïnterviewd, vatte de gevoelens van velen samen: “Ik wil dit niet zeggen, maar toen Donald Trump hier was, was er niets zoals dit.”

Kortstondige wittebroodsweken

Nog gekker dan Biden’s mislukkingen, is zijn ongeloof in dit alles. Nieuwe varianten, obstructie in het Congres, en inflatie – Biden zegt: wie had dat kunnen zien aankomen? Zo’n beetje iedereen die oplet.

Het Amerikaanse reddingsplan van 1,9 biljoen dollar dat in maart 2021 werd goedgekeurd, zorgde voor cruciale verlichting voor werkende mensen en gezinnen. Miljoenen konden zich begin 2021 laten inenten. Tegen de barbecue van het Witte Huis op 4 juli, aangekondigd als de dag dat we ‘onafhankelijk van Covid-19’ zouden zijn, stonden we nog op 7,4 miljoen mensen van het vaccinatiedoel van Biden. Tegen die tijd was Delta al onderweg, en het duurde niet lang voordat de ‘wittebroodsweken’ van Biden tot een abrupt einde kwam.

Tegelijkertijd weigerden de VS serieus werk te maken van de distributie van degelijke vaccins over de hele wereld. Zonder een dergelijke verspreiding is de ontwikkeling van meer varianten onvermijdelijk. In plaats van de Defense Production Act te gebruiken, zoals hij had beloofd, om massaal tests te produceren, verklaarde Biden de oorlog aan de ongevaccineerden. Terwijl gevaccineerden en niet-gevaccineerden urenlang in de rij stonden voor de tests en lege schappen afstruinden op zoek naar testkits, lachte Jen Psaki, de perschef van het Witte Huis, met het idee om de tests rechtstreeks naar alle gezinnen te sturen.

Hogere werkloosheidsuitkeringen, extra ziekte-uitkeringen en het verhoogde belastingkrediet voor kinderen zijn allemaal gestopt, en Biden is teruggekomen op beloften om een deel van de studieschulden kwijt te schelden. Hij heeft in plaats daarvan het hervatten van de schuldaflossing tot topprioriteit van zijn regering verklaard.

Biden’s “Build Back Better”-agenda stelde populaire sociale programma’s voor die gefinancierd zouden worden door belastingen te heffen op de rijken. In oktober zei slechts 10% van de mensen de details van het plan te kennen, dat betaald ouderschapsverlof, gratis kleuterschool, gratis gemeenschapsonderwijs, ruimere mogelijkheden voor Medicare en klimaatmaatregelen had kunnen omvatten. Dit plaatste Biden voor een hels verzoeningsproces in de herfst met de Democratische verkozenen Sinema en Manchin, en tegen november was de overgrote meerderheid van de programma’s die werkende mensen zouden helpen, geschrapt. Nu hebben zowel Biden als de partijleiding het erover om het pakket nog verder in te krimpen, en de naam te schrappen. Het doel is nieuwe wetgeving te maken die tegemoet komt aan alle eisen van kolenbaron Manchin: eerst en vooral ‘geen aalmoezen’.

De rampzalige strategie van de Democraten

Midden in de Omikron-golf en een dieptepunt van populariteit, verklaarde vice-president Kamala Harris in een interview: “Het is tijd voor ons om te doen wat we hebben gedaan, en die tijd is elke dag.” Ze heeft gelijk, in de zin dat de Democraten zich elke dag in de voet schieten. Het is niet moeilijk te zien waar het vanaf hier heen kan gaan. Bij de tussentijdse verkiezingen zijn er 26 Democratische zetels in het parlement die moeten hernieuwd worden. Terwijl de Democraten naar de midterm ramp strompelen met vrijwel niets om mee uit te pakken, zullen ze waarschijnlijk campagne voeren met alarmerende berichten over de ‘existentiële dreiging voor onze democratie’. Hoewel het absoluut waar is dat democratische rechten worden aangevallen in Republikeinse staten, zullen de Democraten niet ver geraken als dat het enige is wat ze te vertellen hebben.

Het Trump-tijdperk heeft laten zien hoeveel schade de Republikeinse partij kan aanrichten met ook maar een beetje macht – ze gebruiken de begrotingsdrempel van 51 stemmen graag om belastingverlagingen voor de rijken erdoor te drukken, rechtse uitvoeringsbesluiten uit te vaardigen, het Hooggerechtshof vol te proppen met ultraconservatieve mafkezen, en profiteren van een aanzienlijk grotere steun van de andere kant van het gangpad dan andersom. En sinds de Democraten aan de macht zijn, zijn de grootste bedreigingen voor de werkende mensen afkomstig van rechtse deelstaatwetgevers.

Waarom verklaren ze Sinema en Manchin niet de oorlog?

We worden geacht te geloven dat de onstuitbare onoverwinnelijkheid van de conservatieve Democratische senatoren Sinema en Manchin de enige reden is waarom we van deze regering geen vooruitgang voor de werkende klasse kunnen verwachten. Onlangs nog zette het uitblijven van vooruitgang bij de cruciale hervorming van het kiesrecht een sombere toon op MLK Day. De Democraten gebruiken een ijzeren partijdiscipline om de linkerzijde in de pas te doen lopen. De dreigementen van de Democratische leiding aan het adres van Alexandria Ocasio-Cortez zorgden ervoor dat ze in tranen haar stem tegen de financiering van de Iron Dome van Israël wijzigde. Waarom is er geen zelfde druk op Sinema en Manchin? De enorme campagne die opgezet was om ‘The Squad’ (de linkse verkozenen) ertoe aan te zetten steun te geven aan de regering-Biden, zou kunnen herhaald worden.

Ze kunnen gebruik maken van de autoriteit van de partijstructuren. Al die vervelende sms’jes en e-mails van de Nationaal Comité van de Democraten waarin om geld wordt gevraagd, zouden gebruikt kunnen worden om Manchin en Sinema onder druk te zetten om de agenda van de Democraten erdoor te krijgen. De Democraten beschikken over miljoenen voor propaganda, dat geld kunnen ze ook daarvoor gebruiken. Er zijn veel middelen, maar die worden vandaag niet gebruikt. Waarom? Omdat ze dat niet willen.

Progressieven zoals Bernie beginnen te praten over de mogelijkheid om in de voorverkiezingen tegen Sinema en Manchin op te komen. Maar, zelfs indien die twee weg zijn, zal er wel een andere verkozene opduiken in de rol van de ‘schurk’. Daar is niet veel voor nodig: het volstaat dat de bedrijfslobbyisten hen opvrijen. Los daarvan zitten Sinema en Manchin op hun stoel tot de verkiezingen van 2024, een ogenblik waarop er mogelijk een Republikeinse meerderheid in het parlement is en het dus weinig verschil maakt.

Een gedurfd links alternatief is de enige uitweg

Zeggen dat het beleid van de Democraten de deur opent voor de opkomst van het rechtse populisme is een understatement. De mislukkingen van de regering-Biden openen een gigantische boulevard voor rechtse populisten en extreemrechts, die inspelen op de wanhoop van werkende mensen in hun zoektocht naar verandering. Ofwel gaat links mee met het zinkende schip van de Democraten, ofwel staat het op om een alternatief te bieden. We moeten eerlijk zijn over de vreselijke realiteit van het Democratische beleid voor de werkende mensen en de zinloosheid van een stem ‘om de schade te beperken’. Zoniet zullen de frustraties en de ontgoocheling de rechtse dreiging enkel maar verder aanwakkeren, in plaats van de beweging te voeden voor wat de werkende klasse daadwerkelijk vooruit helpt.

Kan het nog duidelijker worden dat een ‘hervorming’ van de Democratische Partij zou betekenen dat er een volledige verandering van onderuit plaatsvindt? Kandidaten die het geld van het bedrijfsleven weigeren en zich inzetten voor een strijdbare benadering voor de eisen van de arbeidersklasse, zouden de Democraten op elk niveau moeten uitdagen, naast een volledige herziening van de ondemocratische partijstructuren. Als een ‘hervorming’ van de Democraten zo’n uitgebreide strijd vereist, waarom zouden we ons daar dan mee bezig houden? Temeer daar de Democratische Partij over tal van ingebouwde instrumenten beschikt om linkse campagnes zoals die van Bernie te saboteren en de linkse flank af te straffen. Het opbouwen van een eigen linkse partij is de enige rationele weg vooruit.

Hoewel de populariteit van Biden over de hele linie is gedaald, zijn de frustraties van jongeren en politiek onafhankelijken (die niet geregistreerd zijn als Democraat of Republikein) het meest uitgesproken. Zij zijn het tot wie links zich kan richten om een politiek alternatief naar voren te brengen. De vorming van een brede linkse partij om de werkende mensen uit de klauwen van de mislukte Democratische strategie en de rechterzijde te halen, was nog nooit zo dringend!

De situatie zag er in december en januari bijzonder somber uit voor de gemiddelde Amerikaan. Er waren dagelijks duizenden doden als gevolg van Covid-19. De lockdowns legden de economie en het leven plat. Nu de vaccinatieprogramma’s opgevoerd zijn  tot meer dan twee miljoen injecties per dag, kijken de mensen uit naar de terugkeer van een normale situatie. Dit gevoel wordt versterkt door het stimuluspakket van Joe Biden, de grootste directe steunmaatregelen sinds de New Deal. Dit is echter een zeer fragiele situatie. Sterk herstel hangt af van het indammen van nieuwe Covid-19-varianten.

Door Erin Brightwell, Socialist Alternative (VS)

Ingrijpende politieke verandering

Het goedkeuren van een stimuleringspakket van 1,9 biljoen dollar is een uitdrukking van een ingrijpende politieke verandering als gevolg van de economische en de gezondheidscrises. De maatregelen in dit pakket zijn niet gericht op voordelen voor de werkende bevolking op lange termijn, maar ondertussen gaat het op korte termijn om enorme uitgaven.

Ooit was Biden de vice-president die aandrong op neoliberale besparingen op de sociale zekerheid. De enorme omvang van de crisis waarmee het Amerikaanse kapitalisme te kampen heeft, zorgt voor een scherpe wending in het denken in Washington DC. De Obama-benadering van de recessie van 2008, waarbij de banken, de beurzen en de bedrijven werden gered en de gewone werkende mensen zo weinig mogelijk rechtstreekse hulp kregen, is uit de gratie.

Naast de cheques van 1400 dollar voor individuen, betekent het stimuleringspakket dat ouders van minderjarige kinderen vanaf juli elke maand een bijdrage zullen ontvangen voor elk kind. Werklozen krijgen tot september een aanvulling van 300 dollar per week. Het moratorium op uithuiszettingen wordt ook verlengd. Er is geld, maar bij lange na niet genoeg, om de enorme problemen van schulden bij de betalen van huren en nutsbedrijven aan te pakken.

Over het geheel genomen is het pakket zo omvangrijk dat economen nu voorspellen dat de economische groei in de VS hoger zal uitvallen dan het niveau dat zou zijn bereikt als er geen pandemie was geweest. De diepgaande omvang van de economische en sociale crisis in de VS en de noodzaak voor het Amerikaanse kapitalisme om de zich ontwikkelende economische macht van China voor te blijven, hebben niet alleen de regering-Biden, maar ook belangrijke instellingen van de kapitalistische klasse, zoals de Kamer van Koophandel en het Internationaal Monetair Fonds, ertoe aangezet een verschuiving naar staatsinterventie in de economie te ondersteunen.

Na decennia van besparingen op de openbare diensten, worden met het stimuleringsplan van Biden miljarden naar staats- en lokale overheden, en met name scholen, overgemaakt. Voor K-12-scholen (vergelijkbaar met lagere school en middelbaar bij ons) komt er 129 miljard dollar extra. Dat stemt overeen met 18% van de totale jaarlijkse overheidsuitgaven voor het onderwijs in een gemiddeld jaar. Ook het openbaar hoger onderwijs zal stimuleringsgeld ontvangen. Besparingen op infrastructuur, verhogingen van inschrijvingsgeld en besparingen op lonen zouden hierdoor meteen kunnen gestopt worden. Personeel dat tijdens de pandemie is afgedankt, moet onmiddellijk terug aangeworven worden. Het is aan de werkenden en de gemeenschap in het algemeen om ervoor te zorgen dat dit gebeurt.

Voor de miljoenen gezinnen die door de recessie grotere economische onzekerheid kennen met opgestapelde schulden inzake huur en betaling van nutsbedrijven, zullen de stimulusmaatregelen van Biden een beetje hulp bieden. Dit geld vormt echter geen oplossing op lange termijn.

Ondanks de beperkingen aan de maatregelen zijn er indicaties dat Biden tijdelijk veel populairder is dan algemeen kon verwacht worden na een fletse campagne waarin Biden weinig andere argumenten aanvoerde dan dat hij niet Donald Trump was. Het stimulusgeld van Biden, het groeiend aantal vaccinaties en de beperktere consumptie in een jaar van isolatie, leiden tot een aanzienlijke economische opleving.

Er is echter een grote maar. Alles in het stimuluspakket is tijdelijk. Vooral voor jongere Amerikanen die geen kinderen hebben, zijn de grootste voordelen uit het pakket (de cheque van 1400 dollar en het uitstel van uithuiszettingen en afbetalingen van studieleningen) in wezen van korte duur. De heersende klasse is momenteel niet echt bezorgd over inflatie. Dat is deels omdat ze begrijpt dat deze steunmaatregelen in het kader van een erg diepe crisis genomen worden.

Covid-19 is niet weg

Het is zeer waarschijnlijk dat er een aanzienlijke, zij het tijdelijke, economische opleving komt als gevolg van de stimulusuitgaven en de toenemende vaccinaties die maken dat grotere delen van de economie worden opengesteld. Dit is echter niet gegarandeerd.

Helaas komt een nieuwe golf van COVID-19 besmettingen steeds sneller op gang. Op het moment van schrijven tonen de statistieken een nieuwe toename van het aantal gevallen. Het sterftecijfer is op nationaal vlak eigenlijk nooit gedeeld tot een echt laag niveau. Elke dag sterven er nog steeds 1000 mensen. Nu de zeer besmettelijke Britse variant van het virus naar verluidt ten minste 30% van de Covid-19-gevallen in de VS vertegenwoordigt, lijkt het erop dat het tempo van de vaccinaties niet voldoende zal zijn om een sterke toename van het aantal besmettingen te voorkomen. Als ziekenhuizen overspoeld beginnen te raken, bestaat de mogelijkheid dat nieuwe beperkingen het economisch herstel doorkruisen.

Omdat meer dan twee derden van de senioren in de VS nu ten minste één dosis van het vaccin kreeg, kan een nieuwe golf mogelijk minder dodelijk zijn. Elke toename van het aantal gevallen zal echter betekenen dat meer mensen zullen sterven, en nieuwe varianten van het virus die besmettelijker en potentieel dodelijker zijn, vormen een nog groter gevaar. De catastrofale aanpak van veel regeringen in de wereld, met de VS als een van de ergste, die nalaten de nodige maatregelen te nemen om het virus onder controle te krijgen, plus de weigering of het onvermogen van het kapitalisme om een wereldwijd plan te ontwikkelen om mensen in arme landen te vaccineren, betekent dat het aantal varianten zal blijven toenemen. We moeten maar hopen dat de nieuwe varianten die zich ontwikkelen niet resistent zijn tegen vaccins.

Waar is links?

De enige oorspronkelijk voorgestelde stimulusmaatregel die blijvende vooruitgang voor de werkende klasse zou opleveren, haalde het uiteindelijk niet: het minimumloon van 15 dollar per uur. Biden verwees de kwestie door naar de ongekozen senaatsadviseur Elizabeth MacDonough, terwijl het perfect mogelijk was om dit niet te doen. Biden maakte hiermee duidelijk dat hij niet bereid was om zich echt in te spannen voor de goedkeuring van een hoger minimumloon. Conservatieve Democraten zoals Joe Manchin en Kyrsten Sinema toonden hun trouw aan de kapitalistische klasse door tegen het voorstel in te gaan. Bernie Sanders ontmaskerde de Democraten die tegen het minimumloon van 15 dollar waren, maar noch hij, noch ‘The Squad’ deden iets om de werkende klasse te mobiliseren.

Er moet kritiek gegeven worden op Alexandria Ocasio-Cortez (AOC) wegens het gebrek aan actie rond een strijdbare strategie om de eis van 15 dollar per uur af te dwingen. Toen progressieven zich mobiliseerden rond de oproep ‘Force the vote’ waarbij druk werd gezet op ‘The Squad’ om hun parlementaire invloed te gebruiken om een stemming over ‘Medicare for all’ (toegankelijke gezondheidszorg) af te dwingen door te dreigen om niet voor Nancy Pelosi als parlementsvoorzitter te stemmen, antwoordde AOC dat de 15 dollar een betere kwestie zou zijn om voor te vechten. Helaas voor de naar schatting 28% van de beroepsbevolking die minder dan 15 dollar per uur verdient, slaagden de progressieven in het parlement er niet in om de Democraten in de Senaat tegen te houden toen ze deze maatregel uit het stimuluspakket haalden. AOC moet nog uitleggen waarom ze weigerde te vechten voor 15 dollar per uur.

De extreem krappe meerderheid van de Democraten in het Huis betekent dat progressieve Democraten hun krachten kunnen bundelen en kunnen dreigen wetgeving tegen te houden tenzij die hun prioriteiten bevat, net zoals Manchin dit deed om de 15 dollar in de Senaat te stoppen. Een hoger minimumloon van 15 dollar per uur is bijzonder populair: 59% van de Amerikanen steunt het. Dit had een rode lijn kunnen zijn voor de progressieven. Als linkse verkozenen als AOC en Bernie Sanders hadden geweigerd om een stimuluspakket zonder de 15 dollar per uur goed te keuren en als ze samen met vakbonden en andere progressieve organisaties hadden gemobiliseerd naar bijeenkomsten en protestacties, dan had het Biden en het establishment in het slechtste geval meer moeite gekost om die 15 dollar van tafel te krijgen. In het beste geval was het echter afgedwongen.

‘The Squad’ en AOC in het bijzonder speelden een positieve rol in het populariseren van progressieve maatregelen zoals de Green New Deal en bij het steunen van de kandidatuur van Bernie Sanders. Nu de Democraten het Witte Huis en het Congres controleren, lijkt AOC zich helaas te beperken tot fel verwoorde tweets in plaats van een geloofwaardige oppositie te voeren die een daadwerkelijke bedreiging vormt voor het Democratische establishment. AOC riskeert haar geloofwaardigheid te verliezen bij een laag van radicaliserende werkenden, in het bijzonder jongeren, die ongeduldig zijn voor echte hervormingen.

Volgende stap: infrastructuurwerken

Biden is van plan zijn programma van staatsinterventie in de economie voort te zetten met een omvangrijk infrastructuurprogramma en een wetsvoorstel voor sociale voorzieningen. Eind maart heeft hij de eerste plannen voor zijn infrastructuurwet bekendgemaakt. Details over het wetsvoorstel voor deel twee moeten nog worden bekendgemaakt, maar naar verluidt zouden de twee wetsvoorstellen samen een waarde van 3 tot 4 biljoen dollar kunnen vertegenwoordigen. Het zou traditionele infrastructuuronderdelen zoals wegen en bruggen, maatregelen ter bestrijding van klimaatverandering, een verlenging van de kinderaftrek en verlichting van de schuldenlast van studenten kunnen omvatten.

Biden suggereerde dat deze maatregelen gefinancierd kunnen worden door belastingverhogingen voor bedrijven en rijken. De Republikeinen in het Congres, maar ook sommige Democraten, zullen zich fel verzetten tegen veel van deze maatregelen, en het valt nog te bezien wat er uiteindelijk door het Congres komt. Net zoals hij deed met 15 dollar, is het mogelijk dat Biden progressieve belastingen ons als een wortel voorhoudt om de steun van Bernie en ‘The Squad’ te behouden, waarna hij de wortel vervolgens wegneemt om Manchin en de Republikeinen gunstig te stemmen. Links moet zich organiseren om van Biden te eisen dat hij veel verder gaat en beslissende stappen zet in de richting van een Green New Deal, een minimumloon van 15 dollar per uur en algemeen toegankelijke gezondheidszorg.

Als Biden erin slaagt één of beide uitgavenpakketten erdoor te krijgen, zal dit ondanks de beperkingen ervan door velen gezien worden als een succes. Dit zal des te meer zo zijn omdat het jobs zal scheppen.

Links moet echter volhouden en duidelijk maken dat er meer nodig is om de gevolgen van de klimaatcrisis en de economische crisis aan te pakken. De Democraten en hun meesters van de miljardairsklasse zijn tijdelijk genoodzaakt om grote uitgaven te doen om de economie op gang te brengen. Dit was echter nooit een permanente oplossing voor het door crises geteisterde kapitalisme. Zelfs de meest verregaande uitgavenvoorstellen van het Democratische establishment, komen nog niet in de buurt van de behoeften van de overgrote meerderheid van de werkende klasse die wanhopig uitkijkt naar ingrijpende veranderingen.

Er broeit een nieuwe crisis van het kapitalisme, nog voor we uit de huidige zijn, en op een gegeven moment zal de miljardairsklasse proberen arbeiders en jongeren op te zadelen met de rekening voor de uitgaven die Biden aan het plannen is. Hoewel werkende mensen Biden’s acties om het coronavirus aan te pakken na de totale chaos van 2020 misschien aanvankelijk zullen waarderen, kan Biden’s nalatenschap uiteindelijk bepaald worden door de enorme woede van werkenden en jongeren over het systeem.

Tijdens de verkiezingen beloofde Biden dat hij als president “de door president Trump veroorzaakte schade zou herstellen en een fundamenteel andere koers zou uitzetten voor het Amerikaanse buitenlandse beleid.” Nu Trump weg is, zijn er verwachtingen dat de regering van Biden een “reset” in de wereldrelaties zal betekenen.

Door George Martin Fell Brown

Onder Trump nam het Amerikaanse buitenlandse beleid de vorm aan van een grillig nationalisme. Onder de slogan ‘America First’ duwde Trump de traditionele bondgenoten van het Amerikaanse imperialisme weg, zette handels- en tariefconflicten in gang en beloofde het einde van de “eindeloze oorlogen”. Tegelijkertijd streefde Trump de belangen van het Amerikaanse imperialisme nog brutaler na, door zich op glad ijs te begeven in de verhoudingen met China en Iran, terwijl hij het meest reactionaire beleid van Israël en Saoedi-Arabië verdedigde.

We kunnen verwachten dat de regering-Biden snel stappen zal ondernemen die haar, althans op het niveau van de retoriek, scherp zal onderscheiden van Trump. Er zijn echter problemen met de hoop op een “reset”. Een belangrijke vraag is in hoeverre hij dit kan uitvoeren. De drang naar protectionisme, handelsoorlogen, deglobalisering en rivaliteit tussen de VS en China is niet het product van de persoonlijkheid van één man. Het is het resultaat van een diepere crisis van het wereldwijde kapitalisme en dat kan de regering-Biden niet oplossen.

Het andere probleem is dat de status quo die Biden wil herstellen niet de moeite waard is om te vieren. Tijdens zijn periode in de senaat was Biden een fervent verdediger van het Amerikaanse imperialisme, van de ‘war on drugs’ in Latijns-Amerika tot de ‘war on terror’ in het Midden-Oosten. Hij steunde gretig de invasie van Irak en Afghanistan. Al deze oorlogen werden gevoerd in het belang van het Amerikaanse bedrijfsleven. Dit ging door tijdens zijn ambtstermijn als Obama’s vice president. Dit is de aanpak die Biden belooft terug te brengen. Elke “reset” die Biden in de wereldrelaties uitvoert, zal niet de belangen van de werkende mensen in binnen- of buitenland vertegenwoordigen.

Herstel van relaties

Een belangrijke slogan van het buitenlands beleid in de verkiezingscampagne van Biden was “het versterken van de coalitie van democratieën die met ons meedoen.” De sleutel tot dit alles zou het herstel zijn van de relaties tussen de Verenigde Staten en hun traditionele bondgenoten die aan de kant geschoven werden onder Trump. Biden zal proberen terug aansluiting te vinden bij het Klimaatakkoord van Parijs en de Wereldgezondheidsorganisatie, waar de VS onder Trump uitgestapt was. Meer in het algemeen zal de regering-Biden zich opnieuw inlaten met wereldwijde kapitalistische instellingen, zoals de NAVO en de Europese Unie, nadat Trump probeerde om daar afstand van te nemen of ze actief te ondermijnen.

Maar er zijn grenzen aan de mate waarin Biden in staat zal zijn om “een fundamenteel andere koers” in kaart te brengen. Zo is het Klimaatakkoord van Parijs uiterst beperkt en zal de herintreding van de VS op zich geen ernstige verandering betekenen in de halsstarrige stormloop richting een complete klimaatramp. Het Europese kapitalisme zal blij zijn dat Biden meer zal leunen op de EU en de NAVO, terwijl hij een meer vijandige houding zal aannemen ten opzichte van Rusland, evenals zijn verzet tegen Brexit. Maar de politieke en economische crisis in Europa kan niet worden opgelost door het opnieuw opbouwen van bondgenootschappen. Brexit wordt gezien als een uitgemaakte zaak en andere crises bedreigen de eenheid van het Europese kapitalisme.

Wellicht kan het beëindigen van de “Amerika eerst”-retoriek van Trump en het streven naar betrokkenheid bij de Wereldhandelsorganisatie de groei van het protectionisme wat afremmen. Maar hoewel dit alles een zekere mate van verandering met zich meebrengt en ten minste voor een tijdje zal worden gezien als een onderdeel van een terugkeer naar “normale” mondiale betrekkingen, zal de enorme verzwakking van de mondiale kapitalistische instellingen niet fundamenteel worden teruggedraaid. Evenmin zal de trend naar deglobalisering worden omgekeerd.

“China. China. China. Rusland”

Eén van Biden’s adviseurs werd geciteerd in de Financial Times me de omschrijving van Biden’s buitenlands beleid als “China. China. China. Rusland.” Onder Trump was er een escalerende tarievenoorlog met China die tegen de neoliberale orthodoxie inging waar Biden voor staat. Maar er zijn grenzen voor Biden om de dynamiek van dit conflict te veranderen, als hij dat al wil.

Biden kan proberen met China tot een overeenkomst te komen om de tarieven terug te schroeven, maar het Amerikaanse beleid van “engagement” met China, dat begon met het bezoek van Nixon in 1972 en ertoe leidde dat China in 2000 toetrad tot de Wereldhandelsorganisatie, is nu definitief voorbij. Het idee dat China zou kunnen worden hervormd tot een “partner” van de VS en de westerse mogendheden is vervangen door een angst voor de opkomende macht van China. Een deel van de Amerikaanse heersende klasse wil nu een regimewisseling in China. Dit wordt weerspiegeld in de ruwe retoriek van Mike Pompeo die onlangs verklaarde dat landen voor de keuze stonden tussen “barbaarsheid aan de ene kant en vrijheid aan de andere… We hebben ze wakker geschud voor de dreiging van dit marxistisch-leninistische monster.” De retoriek van de Democraten zal anders zijn, maar het resultaat zal niet bestaan uit het wegvegen van het conflict.

Vóór Trump al was het doel van Obama met de Trans Pacific Partnership (TPP), de handelsovereenkomst waar Trump zich uit terugtrok, net om China te ‘omsingelen’ en de verdere ontwikkeling ervan in te dammen. Onder Obama was er geen volledige handelsoorlog, maar in een recent interview met The Atlantic verklaarde hij dat “als we niet door een financiële crisis waren gegaan, dan was mijn houding ten opzichte van China explicieter omstreden geweest rond de handelskwesties.” Michèle Flournoy, Biden’s kandidaat als minister van Defensie, staat voor een harde lijn inzake de opbouw van de Amerikaanse militaire aanwezigheid in de Zuid-Chinese Zee.

Het afkoelen van de rivaliteit tussen de VS en China is niet alleen een kwestie van wat de Amerikaanse regering bereid is aan te bieden. Het is ook een kwestie van wat de Chinese regering bereid is te accepteren. Bovendien kan van een regering onder Biden worden verwacht dat zij zich harder opstelt tegen Rusland dan Trump.

We kunnen verwachten dat Biden de “mensenrechten” als onderdeel van de campagnes van het Amerikaanse imperialisme in veel grotere mate zal benadrukken dan Trump. En we kunnen een vermindering van openlijke xenofobe anti-Chinese onverdraagzaamheid verwachten, zoals Trump’s verwijzingen naar “het Chinese virus”. We kunnen evenwel geen serieuze verandering verwachten in het conflict over technologie, inclusief de Amerikaanse uitsluiting van het 5G-netwerk van Huawei. Evenmin kunnen we een ommekeer verwachten in de trend naar de ontkoppeling van de Amerikaanse en Chinese economie, waarbij bedrijven hun activiteiten beperken of terugtrekken uit China en de wereldwijde toeleveringsketen opsplitsen in regionale toeleveringsketens. Maar terwijl het Amerikaanse imperialisme in staat is een gemeenschappelijk front tegen China op te bouwen met een aantal belangrijke kapitalistische landen, zal het dit doen vanuit een positie van aanzienlijke zwakte in vergelijking met zelfs een decennium geleden. In werkelijkheid heeft het conflict beide machten verzwakt en zal het dat ook blijven doen.

De aanvallen van Biden op China zullen de nadruk leggen op de onderdrukking door de “communistische” partij van de bevolking in Hongkong of de detentie van tot een miljoen etnische moslim-Oeigoeren in de regio Xinjiang. Het regime van de CCP is inderdaad een wrede, chauvinistische dictatuur. Maar de misdaden van het Amerikaanse imperialisme zijn nog erger. Van Vietnam tot Irak hebben de VS miljoenen afgeslacht in het belang van de verdediging van het winstbejag. Als socialisten verzetten wij ons tegen elk imperialisme, waaronder in de eerste plaats “het onze”.

Het Midden-Oosten

In het Midden-Oosten zou een “reset” van de wereldrelaties niets om te vieren brengen. Biden was een fervent voorstander van de “war on terror” van Bush en de voortzetting daarvan onder de regering-Obama. Tijdens de verkiezingen maakte Biden bewust de ministers van onder Bush het hof, zoals Colin Powell. Zijn voorgestelde regeringsleden die verantwoordelijk zijn voor de wereldrelaties – Michèle Flournoy voor het ministerie van Defensie en Anthony Blinken voor het ministerie van Buitenlandse Zaken – zijn allemaal trouwe vertegenwoordigers van de rotte imperialistische benadering van het Midden-Oosten, gebaseerd op het steunen van dictators en het voeren van oorlogen om de controle over de olie te behouden.

Biden en zijn team zullen zeker proberen het Iraanse regime anders te benaderen dan Trump. Ze zijn vastbesloten om te proberen de nucleaire overeenkomst met Iran nieuw leven in te blazen, maar in de praktijk kan dit wel eens onmogelijk zijn. Iran geeft aan dat het in ruil het einde van de sancties wil, wat wellicht politiek onmogelijk is voor Biden. Alleszins zal de regering grenzen hebben met betrekking tot de mate waarin ze de nucleaire overeenkomst opnieuw kan opstarten. Blinken verklaarde reeds: “We zullen de sancties voortzetten als een sterke hefboom tegen Iraans wangedrag op andere vlakken.” In de laatste periode onder Trump, probeerden zijn regering en bondgenoot Netanyahu (de Israëlische premier) Iran te provoceren tot een direct conflict om het Biden moeilijker te maken. De laatste stap was de moord op de belangrijke Iraanse kernwetenschapper, Mohsen Fakhrizadeh, zeer waarschijnlijk door Israël.

Er zijn aanwijzingen dat Biden een minder vriendelijke houding zal aannemen ten opzichte van het Saoedische regime. De relatie met Netanyahu zal eveneens killer zijn. Maar dit zegt meer over hoe vriendelijk Trump was met de Saudische en Israëlische regeringen, dan dat het iets zegt over hoe onvriendelijk Biden zal zijn. Tijdens het Obama-bewind handhaafden Biden, Blinken en Flournoy nauwe banden met beide landen, waarbij ze de Saudische invasie van Jemen ondersteunden en de financiering van het Israëlische defensieprogramma verhoogden.

Biden’s verklaring over een “coalitie van democratieën” zal een serieuze test ondergaan in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De aanpak van Biden en anderen kwam tijdens de revoluties in het Midden-Oosten en Noord-Afrika tien jaar geleden op losse schroeven te staan toen er massale opstanden waren tegen de traditionele Amerikaanse bondgenoten in Egypte en Tunesië. De dictatuur van Abel el-Sisi in Egypte, die aan de macht kwam in een contrarevolutionaire staatsgreep, zal dienen als een test om te zien hoe geëngageerd Biden is voor de democratie. Trump was een fervent voorstander van Sisi. Obama bekritiseerde Sisi, maar herstelde desondanks de relatie tussen de VS en Egypte.

Latijns-Amerika

Onder het bestuur van Clinton was Biden één van de belangrijkste architecten van het “Plan Colombia”, een zwaar gemilitariseerde reactie op de drugshandel met massale militaire hulppakketten aan de rechtse regering in Colombia. Dit ging gepaard met economische hulp aan Colombia die gekoppeld was aan verbintenissen tot privatisering, vrije handel en besparingen. Dit resulteerde in massale mensenrechtenschendingen en groeiende armoede. Desalniettemin heeft Biden het Colombia-plan als één van zijn belangrijkste prestaties op het gebied van het buitenlands beleid genoemd.

Biden was onder Obama verantwoordelijk voor de ‘Alliantie voor Welvaart’ en het ‘Programma Frontera Sur’ in Midden-Amerika en Mexico. Het doel van deze programma’s was om de migratie bij de bron te stoppen door financiële hulp te verlenen aan sterk gemilitariseerde politiekorpsen in de regio. Het zorgde in de praktijk voor meer repressie en corruptie, elementen waarvoor mensen net op de vlucht gingen.

Net zoals in zijn China-beleid zal Biden tegenover Midden- en Latijns-Amerika het openlijke racisme van Trump vermijden. Hij zal zijn eigen beleid uit het verleden voortzetten en rechtse Amerikaans-gezinde regeringen in de regio ondersteunen.

Op het ogenblik dat Biden president wordt, is er een heropleving van massastrijd in Latijns-Amerika. Zo waren er de massale protesten in Ecuador en Chili. De verkiezingsoverwinning van de MAS in Bolivia maakte een einde aan de poging tot staatsgreep waarmee Evo Morales in 2019 werd afgezet. Er is momenteel massastrijd in Peru en Guatemala. Deze zijn allemaal gericht tegen het beleid en regeringen die Biden in het verleden steunde. Een regering-Biden zal een obstakel zijn voor deze en toekomstige strijdbewegingen.

De nieuwe golf van strijd in Latijns-Amerika vormt een alternatief voor de aanpak van het Amerikaanse imperialisme, of die nu wordt geleid door Trump of door Biden. De internationale arbeidersstrijd en solidariteit kunnen de weg wijzen naar een werkelijk “andere koers” voor de wereldpolitiek.