Deze week viel het doek over Crown. Er werd een sociaal plan goedgekeurd dat boven het wettelijke minimum ligt. Bij gebrek aan een strategie om het protest uit te breiden tot een offensieve strijd voor het behoud van alle jobs door het bedrijf in publieke handen te nemen, werd een dergelijk sociaal plan door een ruime meerderheid van het personeel als enige haalbare kaart gezien. Net voor het doek viel, kwam er een belangrijke uitspraak van het Antwerpse Hof van Beroep dat bijzonder scherp uithaalde naar het gebruik van eenzijdige verzoekschriften tegen collectieve acties.

Op 19 juni was er een solidariteitsactie voor de poorten van Crown Cork in Deurne. Bedoeling was om de bezettingsactie die bezig was te versterken. Het personeel werd een week eerder geconfronteerd met een lock-out. Bijna een maand voor de voorziene sluiting waardoor 305 van de 322 werknemers op straat zouden staan, ging de directie over tot het letterlijk op straat zetten van iedereen. De poorten gingen dicht. Het protest kwam onmiddellijk op gang en het bedrijf werd bezet.

Dat was het geval tot 19 juni. Vlak voor de solidariteitsactie kwam een legertje van deurwaarders de collectieve actie verstoren. Ze hadden beschikkingen op basis van een eenzijdig verzoekschrift dat was toegekend door het Hof van Beroep (wat betekent dat de directie in eerste aanleg bot had gevangen). Wie het terrein nog zou betreden, kon een boete van 2.000 euro krijgen.

Mensen die tientallen jaren op Crown Cork hadden gewerkt en de patroons ruime winsten hadden opgeleverd, zouden een zware boete moeten betalen als ze te dicht bij hun werkplek kwamen. Dat vertelden deze deurwaarders die voor het eerst de bedrijfssite van dichtbij zagen en ze hadden daarvoor een beslissing van een rechter die het niet eens de moeite vond om het standpunt van het personeel te horen.

Vertegenwoordigers van de vakbonden tekenden derdenverzet aan, dat is een procedure om alsnog tot een uitspraak ‘op tegenspraak’ te komen. Kortom, een beroep tegen een beslissing waarbij het personeel niet werd gehoord met de vraag om een nieuw proces te voeren waarbij het standpunt van de werknemers wél aan bod komt. Het Hof van Beroep behandelde dit derdenverzet en vernietigde de eerdere uitspraak op eenzijdig verzoekschrift.

In de laatste uitspraak (van 29 juni) wordt uitdrukkelijk erkend dat het bezetten van een bedrijf (zelfs indien het voornamelijk om de kantine en de parking gaat) onderdeel is van het recht op collectieve actie. De aanwezigheid van de werknemers op de bedrijfssite had volgens het Hof tot doel om “op een effectieve wijze uiting te kunnen geven aan hun geweldloze collectieve actie.”

Er wordt bevestigd dat de acties werden georganiseerd door de representatieve vakbonden waarvan de vertegenwoordigers bij de directie bekend zijn, waardoor een procedure niet op eenzijdig verzoekschrift dient te gebeuren. Volgens het Hof was het mogelijk om het standpunt van de werknemers van bij het begin van de procedure aan bod te laten komen, er waren geen omstandigheden die dergelijke ‘tegenspraak’ onmogelijk maakten.

Bovendien werd door de directie enkel een procedure ingesteld om de collectieve acties van het personeel te breken. Het Hof weerlegt daarmee de traditionele patronale argumenten dat een eenzijdig verzoekschrift met dwangsommen tegen een stakingspost of een bezettingsactie gericht is op het vrijwaren van het eigendomsrecht. De feitelijke doelstelling van de directie, het breken van de collectieve actie, wordt uitdrukkelijk erkend.

De uitspraak van het Antwerpse Hof van Beroep is belangrijk omdat het bevestigt dat een bedrijfsbezetting onderdeel is van een collectieve actie, dat het voeren van een procedure op eenzijdig verzoekschrift tegen een collectieve actie niet zomaar kan en dat bijzonder omzichtig moet omgesprongen worden met het breken van een collectieve actie. Hiermee zit het Hof in het verlengde van een eerder ingenomen standpunt van het Europees Comité voor de Sociale Rechten.

Bij de acties die ongetwijfeld zullen volgen bij komende sluitingen en collectieve afdankingen, zal de uitspraak van het Hof van Beroep nuttig zijn. Er werden bij herstructureringen dit jaar al 62% meer jobs bedreigd dan in dezelfde periode vorig jaar. In juni ging het onder meer om Philips Turnhout (136 jobs), Desso Dendermonde (91), Emgo Lommel (118) en 13 andere bedrijven waar in totaal 1.514 jobs bedreigd zijn. Bovendien volgen er nog andere bedrijven, bij ArcelorMittal komt er mogelijk een herstructurering die een duizendtal jobs in ons land bedreigt.

Dat het recht op actievoeren door een rechter wordt erkend, is een goede zaak. Dat moeten we aangrijpen om onze strijd vooral te kunnen richten op het behoud van jobs. Hoeveel goede jobs zullen via sociale plannen nog verdwijnen om in het beste geval plaats te maken voor slecht betaalde en onzekere jobs waarmee jongeren geen toekomst kunnen uitbouwen? Het is begrijpelijk dat bij Crown Cork een grote meerderheid van het personeel uiteindelijk met het sociaal plan instemde en een goed sociaal plan is belangrijk. Maar er zat meer in indien een offensieve strijd voor het behoud van alle jobs werd gevoerd, waarbij deze strijd niet enkel aan de arbeiders van Crown Cork en hun sympathisanten werd overgelaten maar werd opgenomen door de volledige arbeidersbeweging en waarbij ervoor werd opgekomen om het bedrijf in publieke handen te nemen. (Lees ons eerder standpunt: ‘Crown mag geen tweede Opel worden’). De arbeidersbeweging moet dringend het debat aangaan over hoe we effectief kunnen ingaan tegen de golf van collectieve afdankingen en de oprukkende werkloosheid. Of zullen we toelaten dat pakweg ArcelorMittal een derde Opel wordt?

De afgelopen dagen en weken werden de werknemers van Crown Cork in Deurne het slachtoffer van patronale agressie. De directie maakte bekend dat het winstgevende bedrijf de deuren sluit. Het personeel wordt, vaak na tientallen jaren dienst, aan de deur gezet. Als het van de directie afhangt, gebeurt dat met het absolute minimum. Een uur voor de solidariteitsbijeenkomst vandaag werden deurwaarders op het piket afgestuurd.

Verslag en interview door Geert

Vorige week besloot de directie om de geplande sluiting van begin juli te vervroegen. De poorten gingen dicht en het personeel moest thuisblijven. Er werd meteen gereageerd op deze lock-out, de arbeiders hielden het bedrijf bezet. Er was een levendig en goed bijgewoond piket en vandaag werd een bredere solidariteitsbijeenkomst gepland.

Nog voor die bijeenkomst plaatsvond en midden de praktische voorbereiding ervan, kwamen plots enkele deurwaarders naar het piket. Ze hadden eenzijdige verzoekschriften bij en dreigden met boetes tot 2.000 euro voor wie op het terrein kwam. De arbeiders mochten het materiaal van het piket van de parking verhuizen naar de straat. Hierna wilden de deurwaarders de poorten sluiten, maar het duurde enkele uren vooraleer ze een vorkheftruck die de poort blokkeerde weg kregen.

Op de solidariteitsactie waren er enkele honderden aanwezigen, waaronder arbeiders en bedienden van Crown Cork aangevuld met sympathisanten die vooral door het ABVV werden gemobiliseerd en ook de linkse bewegingen/partijen Rood! en PVDA.

Er was gedurende enige tijd een bezetting van drukke kruispunten in de buurt. Tijdens de solidariteitsoptocht probeerde de politie namelijk om het materiaal van het piket voor de poorten van Crown te verwijderen. Ondertussen werd langs een andere ingang een takelwagen op het terrein gebracht om de blokkerende vorkheftruck weg te krijgen. Een eerdere naïeve poging van de deurwaarders om naar de sleutels van de vorkheftruck te vragen, leverde heel veel sleutels op waarop ze nog geen stap verder stonden.

Op de solidariteitsactie was er ook een groep LSP-leden, zowel syndicalisten als jongeren. We verdeelden een open brief van onze woordvoerder Jarmo Van Regemorter, tevens kandidaat op de lijst van Rood! bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. In die brief werd gepleit voor een actieplan met een lokale solidariteitsbetoging in de komende dagen waar de oproep voor een regionale 24-urenstaking in de metaal kan gelanceerd en geconcretiseerd worden. Dat kan gepaard gaan met een nationale campagne. Zo laten we de ruim 300 arbeiders en bedienden van Crown de strijd niet alleen voeren. Door het volledige gewicht van de arbeidersbeweging in te zetten, kunnen we de overheden dwingen om dit bedrijf in publieke handen te nemen en een sociaal bloedbad te vermijden.

Interview

ACV-delegee Santiago: performant bedrijf en bijhorende jobs opgeofferd voor extra winsten

Aan het piket spraken we met ACV-delegee Santiago die al 37 jaar op het bedrijf werkt. “De directie nam de beslissing om te sluiten omdat we volgens hen slecht zouden scoren in vergelijking met andere bedrijven. Wij stelden dat dit niet klopt en vroegen een doorlichting door een extern bureau, uiteindelijk werd dat afgedwongen door de Europese Ondernemingsraad. Tijdens de doorlichting werden de poorten dicht gehouden, maar werd wel geproduceerd. Er werd een stock opgebouwd. Uit de doorlichting bleek dat Crown Cork in Deurne helemaal niet slecht scoort.

“Er waren verdere onderhandelingen, onder meer rond de mogelijkheid om de kleinere site uit Hoboken ook naar Deurne over te brengen. Maar vooral de investering in aluminium zou een verschil maken. De directie weigerde dat, er wordt liever in lageloonlanden geïnvesteerd ook al staat hier een performante fabriek waarbij de bestaande lijnen mits een investering in machines nog meer dan vandaag zouden opbrengen.

“De directie wachtte het overleg niet af. Er waren twee gemandateerden van de directie om de sluiting door te voeren, een Engelsman en een Schot. Die kregen als budget het wettelijke minimum voor de opzegvergoedingen. Toen nieuw overleg gepland was, liet de directie het bedrijf volledig afsluiten. Zogezegd omdat ze ‘schrik’ hadden. Hierop werd het fabriek bezet en dat gebeurde zonder enig probleem. Tot er vandaag deurwaarders opdoken…

“Tegen die achtergrond vinden morgen opnieuw onderhandelingen plaats bij Agoria. Na dergelijke provocaties zal een ‘verzoening’ niet evident zijn. Wij blijven gaan voor een goed sociaal plan.”

Overheid moet tussen komen om bedrijf in publieke handen te nemen

Open brief door JARMO VAN REGEMORTER, woordvoerder van LSP-Antwerpen en kandidaat op de lijst van Rood! bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. PDF

Crown Cork sluit de deuren. Het nieuws sloeg begin dit jaar in als een bom bij de 322 werknemers en de gemeenschap in Deurne. Een winstgevend bedrijf – 1,565 miljoen euro in 2009 en 2,633 miljoen euro in 2010 – zet zijn personeel koudweg op straat omdat er Oost-Europese landen zijn waar de arbeiders en bedienden harder uitgebuit kunnen worden en dus meer winst opleveren.

Door middel van allerlei patronale cadeaus zoals de notionele interestaftrek voerden politici – op alle niveau’s: Belgisch, Vlaams, Waals, Brussels en lokaal – de afgelopen jaren een pamperbeleid voor de bazen. Crown Cork is een treffend voorbeeld: de directie kreeg 8 miljoen euro cadeau aan notionele interestaftrek. Gedurende die periode dankte Crown Cork stelselmatig mensen af en nu sluit de vestiging in Deurne volledig. Het argument dat de notionele interestaftrek investeringen stimuleert en dus banen creëert – een argument dat door alle gevestigde politieke partijen verdedigd wordt – is wel erg cynisch…

De LSP (Linkse Socialistische Partij) ondersteunt de bedrijfsbezetting omdat het de meest doeltreffende manier is om terug te vechten tegen het bloedbad dat de directie wil aanrichten. Hoewel de bazen via een lock-out probeerden om de werknemers van Crown Cork uit hun eigen bedrijf buiten te sluiten, wordt nu aangetoond dat dit niet zomaar mogelijk is. De bezetting van de fabriek door de mensen die er werken werpt de vraag op wie de fabriek zou moeten bezitten. De mensen die er werken en begaan zijn met de functionering ervan en met het sociale weefsel in Deurne en Antwerpen; of de enkel op winst beluste haaien die nooit genoeg profijt kunnen maken en daartoe bereid zijn tot het aanrichten van sociale bloedbaden.

Wij denken dat de strijd voor een goed sociaal plan zeer belangrijk is. Maar hoeveel sociale plannen waarbij goede jobs verdwijnen kunnen we ons nog veroorloven? Er is een offensieve strijd nodig voor het behoud van alle jobs. Dat mogen we niet alleen aan de 322 arbeiders van Crown en hun sympathisanten overlaten. De volledige arbeidersbeweging moet haar sterkte gebruiken om de overheid ertoe te dwingen om het bedrijf in publieke handen over te nemen.

Volgens LSP heeft de overheid de verantwoordelijkheid om het behoud van de jobs te verzekeren. Ze beschikt immers wel degelijk over de hefbomen om de fabriek over te nemen en zo de productie te garanderen. Zo’n overname zou niet mogen leiden tot een verkoop aan de hoogst biedende, maar moet verzekeren dat de fabriek blijft draaien in het belang van de werknemers en de gemeenschap. Een bedrijf dat op die manier genationaliseerd is, zou onder democratische controle van de werknemers moeten staan. Enkel zo kan de toekomst voor Crown Cork veilig gesteld worden. Of zal de overheid opnieuw lijdzaam toekijken hoe een sociaal bloedbad zoals bij Opel wordt aangericht?

Een voorstel van de vakbonden om jobs te verzekeren met een alternatief plan door de uitbouw van de productie van aluminiumverpakkingen werd botweg van tafel geveegd. De arbeiders hebben jaren de winsten voor Crown verzekerd; als dank krijgen ze nu hun C4. Als een bank in de problemen komt, wordt ze gered door de overheid. Waarom deze keer niet nationaliseren om meer dan 300 jobs te redden? Wij denken dat de overheid haar verantwoordelijkheid moet opnemen en moet overgaan tot een onteigening en nationalisatie van de fabriek.

Een goede organisatie van de strijd zal noodzakelijk zijn. De afgelopen dagen werd aan het piket getoond dat zoiets mogelijk is. Met een actieplan en een actieve solidariteit van arbeiders uit de sector en de regio – alsook vanuit de buurt – kunnen we stappen vooruit zetten. Een regionale betoging voor werk in de komende dagen zou nuttig zijn om de solidariteit te organiseren. Waarom niet als opstap naar een regionale staking in de metaalsector? We mogen de arbeiders van Crown niet alleen laten vechten. De opbouw van hun strijd moet gepaard gaan met een nationale campagne voor de nationalisatie van Crown en eender welk bedrijf dat met sluiting bedreigd wordt.

Deze strijd zal door de vakbonden moeten georganiseerd worden. Bij Opel zagen we immers dat we niet op de gevestigde politiekers moeten rekenen. Die blijven zich vastklampen aan een beleid dat uitgaat van de belangen van de bazen, managers en aandeelhouders. Als we met die politiek willen breken dan zullen we onze strijd ook op politiek vlak moeten voeren. In het kader van de opbouw van een breed, open en democratisch politiek alternatief steunt LSP de beweging Rood!