Tag: Caterpillar

De aankondiging van de sluiting van Caterpillar is een economische en sociale ramp voor de betrokken arbeiders en de hele regio rond Charleroi. We mogen dit niet aanvaarden, de fabriek van Caterpillar en de onderaannemers moeten genationaliseerd worden.

Artikel door Thomas (Henegouwen) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Krokodillentranen en politiek opportunisme

Vertegenwoordigers van de traditionele partijen hadden het over een “enorme verrassing” en een “aankondiging die niet verwacht werd.” Van Paul Magnette tot Charles Michel wordt lovend gesproken over de “enorme opofferingen” die de arbeiders in 2013 deden. Ze stelden tegelijk dat de multinational de spelregels niet nakwam en ondanks de grote winsten vertrok. De gevestigde politici vergissen zich: dit soort beslissingen is eigen aan de regels van het kapitalistische winstspel. Financiële constructies om belastingen te vermijden, coördinatiecentra, notionele intrestaftrek, … zijn zelfs een specialiteit van dit land geworden. Dit werd ondersteund door de verschillene partijen.

Het verlies van bijna 1.400 jobs in 2013 was geen goede zaak. Het was een nederlaag die meteen de dreiging van een sluiting in zich droeg. Het bedrijf werd gericht op meer specifieke producten die moeilijker op de markt konden gebracht worden. De volledige sluiting kwam dan ook niet als een totale verrassing.

De woede bij het establishment was zo groot dat Olivier Chastel (MR) iedereen verraste met het voorstel van een uitzonderlijk beslag op de productiemiddelen van de fabriek. Paul Magnette zei een week later: “Laat ons stoppen met ideeën te lanceren, we moeten in het kader van de bestaande procedures werken.” Gelet op de woede bij de gewone werkenden, vormden de verschillende regeringen een “heilige eenheid.” Het toont de rol van de PS als sociaal vijgenblad voor de kapitalisten. Paul Magnette speelt in Charleroi dezelfde rol als Jean-Claude Marcourt in Luik toen ArcelorMittal in 2010 tot afdankingen overging.

Allemaal moeten ze erkennen dat ze niets kunnen doen en hebben ze het enkel over wat er na Caterpillar mogelijk is. Marcourt duidde een task force aan van bankiers en investeringsbedrijven om voor de onderaannemers nieuwe markten en klanten te vinden met onder meer extra krediet en fiscale stimulansen. De gevestigde politici halen uit naar die slechte Amerikaanse multinational die van het systeem profiteerde, maar ze hebben geen andere oplossing dan hetzelfde systeem verderzetten.

De sluiting van Caterpillar komt op een vervelend moment voor de regering die zich over nieuwe besparingsmaatregelen buigt in het kader van de begroting. Er is bovendien een situatie waarin elke vonk tot een sociale explosie kan leiden. De werkgeversfederatie uit de metaalsector Agoria en de middenstandsorganisaties roepen op tot kalmte en benadrukken dat de arbeiders van Caterpillar erg ervaren zijn en gewild op de arbeidsmarkt. Bedrijven zouden volgens de werkgeversfederatie al navraag doen over de beschikbaarheid van Caterpillar-arbeiders.

Het klopt dat de arbeiders ervaren zijn, maar op de arbeidsmarkt zijn er al veel werklozen met dezelfde kwalificaties. Uiteraard wordt geen enkele naam van een mogelijke nieuwe werkgever genoemd. De verklaringen hebben enkel als doel om de woede te beperken en de nadruk te leggen op individuele oplossingen in plaats van collectieve strijd waarmee meer geloofwaardige antwoorden worden geëist.

Nationaliseren om jobs te behouden

Het potentieel van breed gedragen steun is aanwezig. 64% van de jongeren is bezorgd over het economische systeem, slechts 4% heeft vertrouwen in de gevestigde partijen (1). In 2013 stonden 43% van de Belgen positief tegenover de nationalisatie van een bedrijf om jobs te redden (2). Dat was zonder massale politieke of syndicale campagne voor de eis van nationalisatie.

De gevestigde politiek heeft in 2010 de banken gered met publieke middelen. Het argument daarvoor was dat de banken ‘systemisch’ waren en dus onmisbaar voor de samenleving. In een regio als Charleroi met een werkgelegenheidsgraad van amper 51% (3) zijn een bedrijf als Caterpillar en zijn onderaannemers eveneens systemisch. De gemeenschap heeft al veel geld in Caterpillar in Gosselies gestoken. Waarom de fabriek niet overnemen met de gemeenschap? Door dezelfde machines te produceren en deze zelfs onder de marktprijzen te verkopen (zie kader) is Caterpillar Gosselies winstgevend. De nationalisatie van de fabriek zou een uitstekende kans bieden om op de noden van de samenleving in te spelen. Met deze infrastructuur, deze machines en dit personeel is het mogelijk om de productie af te stemmen op de sociale behoeften.

Zo kunnen we bijvoorbeeld wijzen naar infrastructuurwerken zoals bruggen, tunnels en gebouwen die vandaag vaak gebouwd worden met zogenaamde Publiek-Private Samenwerking (PPS) waarbij de gemeenschap een hoge prijs betaalt. De structuurelementen voor dergelijke werken kunnen zonder problemen in Gosselies en bij de onderaannemers gemaakt worden. Het zou ook mogelijk zijn om nieuwe treinstellen voor de NMBS te produceren. De laatste treinstellen, de beruchte Desiros, werden duur aangekocht bij Siemens maar zijn slecht gemaakt en kunnen zelfs niet tegen hevige sneeuwval.

 

(1) https://blogs.mediapart.fr/jean-marc-de-jaeger/blog/020215/belgique-les-illusions-perdues-des-18-30-ans

(2) http://www.rtbf.be/info/belgique/detail_barometre-la-libre-rtbf-travail-trop-cher-et-meme-pas-peur?id=7932334

(3) http://www.igretec.com/fr/wp-content/uploads/publications/atlassocioeco/HTML/index.html#46/z

[divider]

Vertrekpremies zwaarder belast, niet langer combineerbaar met werkloosheidsuitkering

We kunnen ons inbeelden dat de arbeiders onder de huidige voorwaarden fatalistisch zijn en vooral willen gaan voor een goed sociaal plan met een zo hoog mogelijke vertrekpremie. We mogen echter niet vergeten dat de RVA sinds 2013 vertrekpremies beschouwt als een inkomen waardoor er geen werkloosheidsuitkering uitbetaald wordt. De regering mag dan wel weigeren om de 942 miljoen euro aan onbetaalde belastingen te innen van multinationals die de door de Europese Commissie onwettig bevonden Excess Profit Rulings gebruikten, maar als het aankomt op het belasten van vertrekpremies zal de regering niet aarzelen. Door de zesde staatshervorming worden vertrekpremies zwaarder belast. Vanaf 1 januari van dit jaar kan er bij de bepaling van het tarief geen rekening meer gehouden worden met regionale belastingverminderingen. Er werd bij het nemen van deze maatregel cynisch opgemerkt dat het hogere tarief niet onmiddellijk zou opgemerkt worden omdat we niet elk jaar opzegvergoedingen krijgen. Het verschil kan al snel oplopen tot duizenden euro’s!

[divider]

Hoe Caterpillar Gosselies werd leeggemolken…

In zijn uitstekende boek ‘Carnets d’un perceur de coffre’ toont de voormalige ACV-syndicalist Guy Raulin aan hoe Caterpillar sinds 1986 gebruik maakt van fiscale cadeaus voor coördinatiecentra en vanaf 2006 van de notionele intrestaftrek. Het bedrijf heeft voldoende geld, maar Caterpillar Gosselies leende toch geld van een ander filiaal van Caterpillar en betaalt dit terug met een forse intrest. Hierdoor vloeit een deel van de meerwaarde op de site van Gosselies door naar de bank van de groep.

De enige klant van Caterpillar Gosselies is een aankoopbedrijf dat in 1960 door Caterpillar werd opgezet in Genève (Zwitserland). In feite gaat het om een postbusbedrijf van de multinational. Alle machines uit Gosselies worden door dit bedrijf opgekocht, ook al passeert er nooit één fysieke machine bij dit postbusbedrijf. Een multinational kan producten maken en dit aan zichzelf verkopen tegen lage of hoge prijzen, naargelang van het land waar het winsten wil aangeven.

In 2001 werd deze diefstal nog uitgebreid door een juridische kunstgreep. De fabriek werd omgevormd tot een dienstenleverancier. In plaats van de machines te bouwen en te verkopen, werd de fabriek van Gosselies een “fabricatiedienst.” Het zakencijfer van de site is dan ook geen uitdrukking van de reëel geproduceerde waarde. Caterpillar Gosselies verkoopt elke machine voor 105.000 euro aan Caterpillar Zwitserland. Op verschillende tweedehandssites wordt hetzelfde model verkocht voor 200 tot 300.000 euro!

[divider]

Gustave Dache: “Getuigenis voor een strijdbaar antikapitalistisch en democratisch syndicalisme”

Gustave Dache is een veteraan van de arbeidersbeweging in Charleroi. Hij was jarenlang actief in de metaalsector. Hij was delegee bij Caterpillar, waar hij mee aan de basis stond van de ABVV-delegatie. Nadien werkte hij bij Citroën. Vorig jaar kwam zijn Franstalig boek “Getuigenis voor een strijdbaar antikapitalistisch en democratisch syndicalisme” uit. Daarin wordt onder meer ingegaan op de staking van juni 1970 bij Caterpillar. Dat gebeurt aan de hand van de brochure die Gustave destijds schreef over de “10 stakingsdagen die de directie van Caterpillar en de syndicale bureaucratie van ABVV en ACV deden wankelen.”

Dit boek is een uitstekende bron van informatie en ideeën nu de directie van Caterpillar de vestiging in Gosselies wil sluiten. Het boek gaat in op de noodzaak van een strijdbaar syndicalisme.

Het boek is enkel in het Frans beschikbaar. Een ander boek van Gustave Dache is wel in het Nederlands verkrijgbaar: “De opstandige en revolutionaire algemene staking van de winter van 1960/61,” uitgegeven door marxisme.be. Via onze redactie of via onze webshop vind je alle informatie om deze boeken te bestellen.

Voor de nationalisatie onder arbeiderscontrole

“Je kan alle amendementen indienen die je wil als je denkt dat wat er vandaag gebeurt het resultaat is van het systeem dat zich vergist… Het kapitalistisch systeem vergist zich nooit. Dit systeem zet haar geschiedenis gewoon voort. Wij hebben onze geschiedenis verlaten omdat het kapitalisme ons bang heeft gemaakt voor de excessen die er geweest zijn. En als er dan gezegd wordt dat de arbeidersklasse en de burgers geen voortrekkers meer nodig hebben, ik heb nog nooit zoiets erg horen zeggen. De voortrekkers zijn de mensen die gemobiliseerd zijn, voor wie het verder gaat dan gevoelens, mensen die werken, studeren, mensen die de arbeidersklasse prikkelen. Zij zijn nodig, want wie denkt dat de werkenden allemaal op hetzelfde ogenblik zullen opstaan, kan nog lang wachten.” (Roberto D’Orazio tijdens de strijd tegen de sluiting van Forges de Clabecq).

PDF van dit pamflet

Zo klonk het 20 jaar geleden. Maar D’Orazio zegt hier wat velen heel goed weten: de bazen van Caterpillar vergissen zich niet. Ze zetten hun geschiedenis gewoon verder. De tijd dat sluitingen of herstructureringen verklaard werden door verliezen ligt achter ons. Dat dateert uit de tijd dat de kapitalisten nog geconfronteerd werden met een arbeidersbeweging die grenzen oplegde, het systeem kon reguleren en de kapitalisten temmen.

We leven vandaag in een geglobaliseerde wereld waar de financiële belangen veel belangrijker zijn dan de behoefte aan geproduceerde goederen. Waar de regeringen een fiscale concurrentiestrijd uitvechten en druk zetten op de lonen en arbeidsvoorwaarden. Waar multinationals als Caterpillar de wetten van de ‘vrije markt’ volgen. Het aanbod verminderen laat toe om de prijzen op te drijven en meer winsten te maken met een kleinere omzet. Ze doen dit in de eerste plaats waar er het minste nood is aan die capaciteit en in de hoop dat daar het minste verzet zal zijn.

Elke hefboom voor de strijd is welkom, maar het is niet met amendementen of met wetten-Renault, Inbev, Ford of Caterpillar dat we de multinationals zullen stoppen. Het zal evenmin gebeuren met een nationale eenheid rond een regering die weigert om 942 miljoen onbetaalde belastingen van multinationals terug te vorderen ook al waren die vrijstellingen volgens de Europese Commissie onterecht en onwettelijk. Als Charles Michel dreigt om alle mogelijke juridische middelen in te zetten, geeft hij toe dat deze voorheen niet allemaal benut werden.

Volgens Paul Magnette (PS) die op Olivier Chastel (MR) antwoordde, “gelooft niemand in opeising.” Zelfs indien het slechts om een “tijdelijke opeising” van de productiemiddelen zou gaan om de directie ertoe te dwingen een productielijn te heropenen of om een private overnemer te vinden, blijft het inderdaad erg onwaarschijnlijk. Maar het voorstel van Magnette om de directie van Caterpillar te overtuigen op basis van economische argumenten om het bedrijf op de genomen beslissing te laten terugkomen, maakt evenmin kans. En dit los van de vraag hoeveel publieke middelen Magnette hoopt vrij te maken om de directie gunstig te stemmen. Raoul Hedebouw (PTB) stelt een Koninklijk Besluit voor om Caterpillar tot onderhandelingen te dwingen. In plaats van te eisen dat de productiequota anders verdeeld worden onder de sites, zoals Raoul voorstelt, zou het beter zijn om het werk te herverdelen met een collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies in alle sites.

Maar zoals D’Orazio bepleitte: laat ons vooral terug aanknopen met onze geschiedenis. Hoe? Het is aan de meest strijdbare arbeiders om hun collega’s te prikkelen, de bezetting van de site voor te stellen om er het zenuwcentrum van de strijd voor het behoud van elke job van te maken. Regelmatige algemene vergaderingen, zoals destijds bij Forges de Clabecq, kunnen collectief een ernstig en offensief actieplan opmaken en bespreken. Ook in Clabecq werden duizenden andere werkenden gemobiliseerd om de strijd te ondersteunen. De delegatie heeft dat potentieel maximaal benut. Sympathisanten werden uitgenodigd om aan de algemene vergaderingen op Forges de Clabecq deel te nemen. De meest gemotiveerde werden uitgenodigd op regelmatige vergaderingen met de delegatie. Zo verkreeg ze niet alleen hun solidariteit maar kon ze ook gebruik maken van hun mobilisatie- en organisatiecapaciteit.

In die tijd had het kapitalisme haar Grote Recessie nog niet ondergaan. Er was sociale strijd, maar niet van de omvang van het verzet tegen de regering-Michel. De delegatie van Clabecq slaagde er desondanks in om 70.000 mensen te mobiliseren voor de Multicolore Mars in Tubeke en Clabecq. Ook in Caterpillar moeten we de strijd verbinden met het algemene verzet tegen besparingen en patronale agressie. De arbeiders van Caterpillar kunnen andere bedrijven bezoeken met het oog op de grote vakbondsbetoging van 29 september. Zoals solidariteitsmotie van de delegees van ACOD LRB (Lokale en Regionale Besturen) in Brussel vraagt, moeten de arbeiders van Caterpillar de betoging van 29 september openen zodat de volledige solidariteit van alle werkenden in het land wordt getoond.

Bij het uitbreken van de economische crisis werden de zogenaamde systemische banken genationaliseerd. Is Caterpillar in Gosselies dan geen systemisch bedrijf? Bedreigt deze sluiting niet een hele gemeenschap? Sleurt die niet talloze toeleveranciers, onderaannemers en zelfstandigen mee in haar val? In 2013 gaf een peiling van La Libre/RTBF aan dat 43% van de Belgen positief stond tegenover de “nationalisatie/regionalisatie om activiteiten verder te zetten” (36% in Vlaanderen, 52% in Brussel en 53% in Wallonië). Moest er een regering zijn die niet aanvaardt dat de productie op de schroothoop wordt gezet, dan zouden we wel eens willen zien welke site de directie van Caterpillar zou sluiten. We hebben al voldoende betaald met de vele fiscale cadeaus die Caterpillar kreeg.

Wou Michel trouwens niet investeren in infrastructuur? De machines staan voor het grijpen. Terwijl we daarmee onze infrastructuur oplappen, kan Michel de creativiteit van onze universiteiten bundelen om een ‘duurzaam project’ uit te dokteren voor een ‘multifunctionele machinefabriek’ als die in Gosselies. Hij kan meteen het genationaliseerde Belfius op zoek laten gaan naar vers geld in plaats van gezinnen aan te porren tot risico’s op de kapitaalmarkt. Dat zou pas een ‘geïntegreerd industrieel beleid’ zijn. Democratische inspraak en beheer door de arbeiders en de gemeenschap zouden een rem zetten op snel gewin door eigenaars voor wie de regio geen betekenis heeft, maar integendeel een langetermijnvisie garanderen.

Gaan we daarvoor wachten tot de volgende verkiezingen? Tegen dan zitten de arbeiders van Caterpillar verbitterd thuis. Een goed deel van de vertrekpremie zal door de overheid afgeroomd zijn. Sinds eind 2013 is een ontslagpremie immers niet meer cumuleerbaar met een werkloosheidsuitkering en ook de fiscus zal ons weten te vinden. In plaats van de grote kiesverschuiving zou fatalisme van links, rechts opnieuw aan een overwinning kunnen helpen. Het bedrijf bezetten, mobiliseren en de strijd uitbreiden, dat zou pas de krachtsverhoudingen keren.

LSP ontkent het belang van verkiezingen niet, maar die zijn onlosmakelijk verbonden met de sociale strijd die niet altijd kan wachten tot de verkiezingsdatum. De arbeidersbeweging heeft een strijdpartij nodig. Dat is wat velen hopen dat Corbyn van Labour zal maken in Groot-Brittannië, wat veel Grieken hoopten dat Tsipras van Syriza zou maken, wat veel kiezers van Sanders hoopten dat hij in de VS zou doen en wat veel Spanjaarden hopen dat Podemos zal worden. LSP herhaalt zijn uitnodiging aan de volledige radicale linkerzijde, de PVDA in de eerste plaats, om samen na te gaan hoe we tot een linkse strijdpartij kunnen komen die meer te bieden heeft dan ‘stem volgende keer voor mij’. Wil je dit idee versterken en ons programma ondersteunen? Sluit dan aan bij LSP.

 

BETOGING voor werk en in solidariteit met de werknemers van Caterpillar: vrijdag 16 september om 10u in Charleroi.