Tag: Carrefour

Na de eerste aankondiging van het jobverlies bij Carrefour is het stof wat gaan liggen. De steunbetuigingen van de regering na de bekendmaking dat 1233 jobs verdwijnen, zijn al vergeten. De slogan ‘jobs, jobs, jobs’ wordt enkel gebruikt als het abstract is of als het is om onze lonen en arbeidsvoorwaarden naar beneden te trekken. Zodra het concreet wordt, zijn er echter geen concrete voorstellen en maatregelen.

Artikel door een delegee in de sector, gepubliceerd in maandblad ‘De Linkse Socialist’

Wel spraken de politieke verantwoordelijken zich al uit tegen brugpensioen: wie afgedankt wordt, moet terug aan de slag. In welke omstandigheden dan ook. Personeel en vakbonden gaven aan dat ze kwaad zijn en de strijd willen aangaan tegen zowel de winsthonger van Carrefour als de flexibilisering die de regering wil opleggen om het bedrijven als Carrefour gemakkelijker te maken.

De regering beweert het personeel te steunen. Kris Peeters wilde dat aantonen door vervroegd van het Wereld Economisch Forum in Davos terug te keren. Maar ondertussen staat de regering zelf vooraan in het opvoeren van de mogelijkheden inzake flexibilisering op de arbeidsmarkt en in de handelssector in het bijzonder.

Alle maatregelen die genomen werden om ‘jobs, jobs, jobs’ te creëren falen in de handelssector. Het personeel is er al erg flexibel, bedrijven als Carrefour betalen al weinig belastingen en krijgen veel (fiscale) voordelen. Dit heeft niet geleid tot nieuwe jobs, het zorgt zelfs niet voor het behoud van de huidige jobs.

Voor de directie leidt de automatisering, vooral aan de kassa, tot een mogelijkheid om te snoeien in het aantal jobs. Daarnaast blijken de hypermarkten niet winstgevend genoeg te zijn. Sommige van de winkels die nu sluiten of verkleinen, zijn minder dan 10 jaar oud. In de plaats hiervan komen er meer kleinere winkels. Dit zijn vaak winkels in franchise, uitgebaat door een ‘zelfstandige’ ondernemer die zelf de arbeids- en loonvoorwaarden in zijn winkel bepaalt. Er moet geen tekening bij gemaakt worden: die voorwaarden zijn meestal slechter, het personeel wordt er nog meer uitgeperst. De nieuwe herstructurering bij Carrefour is geen kwestie van het hoofd boven water houden, maar van nog meer winst voor de aandeelhouders.

De vakbonden klagen de houding van de werkgever en de regering aan. Ze stellen dat ze de arbeidsvoorwaarden en de tewerkstelling in de winkels niet willen laten doodbloeden, dat ze de moed niet opgeven en zich er niet zomaar bij neerleggen. Dat is positief, maar er zal meer nodig zijn dan verontwaardiging en losse acties doorheen het land. We mogen ons niet beperken tot de eis van een beter businessplan van Carrefour, waarbij het probleem uitgesteld wordt of doorgeschoven naar andere ketens.

Er was heel wat actiebereidheid onder het personeel en er waren spontane acties. Het ontbreekt echter aan een duidelijk strijdplan gekoppeld aan scherpe eisen. We mogen niet afwachten maar moeten gaan voor een andere organisatie van de handelssector. We hebben al arbeidsduurverkorting bekomen in het verleden, maar vandaag moet dit opnieuw een eis zijn zodat de technologische vooruitgang niet leidt tot sociale achteruitgang. We moeten technologische vooruitgang niet verwerpen of tegenwerken, maar er gebruik van maken om het werk beter te verdelen onder alle werknemers.

Vandaag moeten de winkels die in “betere” paritaire comités zitten, concurreren met franchisewinkels waar de lonen lager zijn, de werkweek langer duurt en er geen vakbonden zijn om toe te zien op het naleven van CAO’s. We mogen ons niet tegen elkaar laten opzetten en niet winkel per winkel of keten per keten de strijd aangaan. Een actieplan met offensieve eisen zoals een minimumloon van 14 euro per uur, een arbeidsweek van 32 uur, voltijdse contracten voor iedereen die dit wil en andere eisen kan alle werknemers van de sector verenigen tegen de moordende concurrentie die de sector zo teistert en bloedbad na bloedbad aanricht. Het zou een eerste stap zijn om de winstlogica uit de sector te halen en te bouwen aan een democratisch geplande distributiesector in dienst van de bevolking en niet van de aandeelhouders.

[divider]

Solidariteitsmotie van ACOD Lokale en Regionale Besturen (LRB) in Brussel

De strijd bij Carrefour belangt niet alleen het getroffen personeel aan. Solidariteit is een van de sterkste punten van de arbeidersbeweging. Het komt echter niet uit de lucht gevallen. Om sterkere solidariteit op te bouwen en de eigen militanten en leden daarvan bewust te maken, is het erg nuttig om met vakbondscentrales of delegaties solidariteitsmoties rond belangrijke kwesties op te stellen. Dit bevordert de discussie op de werkvloer en het creëert banden met collega’s uit andere sectoren. Hieronder een uitstekend voorbeeld van zo’n motie die opgemaakt werd door ACOD Lokale en Regionale Besturen (LRB) in Brussel.

“Het personeel van de Lokale en Regionale Besturen in Brussel en hun syndicale afgevaardigden zijn niet enkel bezorgd om wat er in de publieke sector gebeurt. Ze zijn ook van nabij begaan met hun collega’s in andere bedrijven en sectoren. Dat is waarom ACOD LRB in Brussel vandaag zijn oprechte solidariteit betuigt met de werknemers van Carrefour. Eens te meer stellen we vast dat een multinational meer dan 1.000 werkenden op straat zet met de nauwelijks verborgen ambitie om nog meer schade aan te richten bij de arbeidsvoorwaarden en de lonen van diegenen die kunnen blijven.

“Uiteraard bevinden we ons in een ‘overgangsperiode’, maar het excuus van digitalisering is geen reden om tot een sociaal bloedbad over te gaan. De overgang van de stoommachine naar de elektrische motor, van het werkatelier naar bandwerk, waren allemaal ‘overgangsperiodes’ waarin de productiviteit sterker werd opgevoerd dan met de huidige digitalisering. De werkenden hebben dit niet gewoon aanvaard, ze hebben vooral hun deel opgeëist in de vorm van kortere werkweken en betere loon- en arbeidsvoorwaarden.

“De cijfers van 2017 zijn nog niet bekend, maar we weten dat Carrefour in 2016 een recordomzet heeft behaald. Op wereldvlak werd een gecumuleerde winst van 8,5 miljard euro geboekt. In 2016 was Carrefour België goed voor een winst van 65 miljoen euro. De directie stortte daarvan 50 miljoen euro aan dividenden door naar het moederbedrijf. Doorheen de jaren heeft Carrefour, eerst via zijn interne bank en nadien via de notionele intrestaftrek, miljoenen euro’s aan fiscale cadeaus gekregen van de Belgische overheid. Dat volstaat ruimschoots om de overgang te overbruggen in plaats van deze te laten betalen door het personeel.

“Dat is waarom wij, werkenden en militanten van de LRB, oproepen tot solidariteit met het getroffen personeel van Carrefour. Als de werknemers van Carrefour een nationale betoging organiseren, zullen we daar volop voor mobiliseren. Als ze staken, zullen we solidariteitsdelegaties naar de stakersposten sturen en zullen we elke oproep volgen. Wat vandaag met de werknemers van Carrefour gebeurt, kan ons morgen ook overkomen. Samen staan we sterker: wie de strijd aangaat kan verliezen, wie ze niet aangaat is al verloren.”

Verslag door enkele LSP-militanten die zaterdag langs verschillende vestigingen van Carrefour gingen om onze solidariteit te betuigen.

Zeven jaar na de vorige grote ontslagronde bij Carrefour zijn er nu opnieuw 1.233 jobs bedreigd : 1.053 in de hypermarkten en 180 op de hoofdzetel. Dit nieuws komt in het kader van een herstructurering in Frankrijk waar de groep nog eens 2.400 jobs wil schrappen. Op 15 jaar zijn in België bijna 40% van de personeelsleden van Carrefour opgeofferd in naam van de winst. Nochtans werd de afgelopen vijf jaar 248 miljoen euro winst geboekt en betaalde het bedrijf daar amper 1% belastingen op.

Zaterdagochtend waren verschillende vestigingen van Carrefour dicht. Enkele ploegen van LSP bezochten piketten in de Brusselse regio. We gingen er in discussie met de aanwezigen, verdeelden ons pamflet en verkochten ons maandblad.

Tegen 8 uur kwamen we aan de hypermarkt van Carrefour in Evere. Daar stonden een 40-tal personeelsleden en syndicale militanten van de verschillende bonden. Ze hielden die ochtend een personeelsvergadering waarop we uitgenodigd werden en waar we onze solidariteit mochten toelichten. We bedanken de ploeg in Evere voor de gastvrijheid.

De wil en noodzaak om de strijd verder te zetten en om niet toe te geven aan de arrogante directie, bleken duidelijk op de personeelsvergadering. Het doel van de directie is duidelijk: hypermarkten sluiten om meer nadruk te leggen op kleine winkels, waarvan een groot deel door zelfstandige franchisehouders wordt uitgebaat en waar het personeel minder rechten en dus ook minder loon heeft. Carrefour wil vooral goedkoper personeel inzetten, wat kan door meer kleine winkels en/of franchisevestigingen te openen.

De factuur hiervoor wordt altijd door dezelfde mensen betaald: de werkenden.

Tijdens de personeelsvergadering uitten veel werkenden hun woede. Dit kwam onder meer tot uiting in het voorstel om de beweging die afgelopen donderdag begon verder te zetten. Maandag is er een overkoepelende vergadering van CNE-delegees (de Franstalige tegenhanger van LBC) uit de handelssector. Daar zal ingegaan worden op hoe de onderhandelingen met de regering zullen gevoerd worden en hoe de beweging wordt verdergezet.

In ons pamflet stellen we ook voor om na te gaan hoe de stakingsbeweging kan uitgebouwd worden door de acties te verbreden, zeker in de rest van de sector maar ook onder de klanten. Het is mogelijk om solidariteit te versterken. We mogen ons niet laten verdelen en winkel per winkel de situatie bekijken. Na de eerste spontane acties van woede moeten we het verzet coördineren, waarom bijvoorbeeld niet gaan voor een nationale actiedag in dat kader? LSP meent dat de stakingsbeweging moet verdergezet worden. De regering zal samen met de directe proberen om de acties te beperken en alle aandacht te richten op de onderhandelingen of op individuele oplossingen. Er is een nationale beweging in heel de sector nodig. Dit kan door ook op te komen voor offensieve eisen zoals behoud van alle jobs, een minimumloon van 14 euro per uur, degelijke contracten met een gezond evenwicht tussen werk en privéleven. Als multinationals als Carrefour niet bereid zijn om daarop in te gaan, moeten we niet aarzelen om de sector in publieke handen te brengen.

Het nieuws van het jobverlies bij Carrefour komt hard aan. Zeven jaar na de vorige grote ontslagronde bij het bedrijf zijn er weer 1.233 jobs bedreigd. In de tussentijd kregen we een zware herstructurering bij Delhaize te verwerken. Bij Carrefour werkten in 2004 nog 17.400 mensen. Als het van de directie afhangt, blijven er daar straks geen 10.000 meer van over. Op 15 jaar tijd is bijna 40% van het personeel weg. Wie sprak ook al weer over ‘jobs, jobs, jobs’?

PDF van dit artikel in pamfletvorm

Winst, winst, winst

De reden voor het sociaal bloedbad? Hier en daar wordt geopperd dat de kwestie van e-commerce centraal staat. Moest de digitale verkoop echt een prioriteit geweest zijn, dan had Carrefour daar al jaren geleden in beginnen investeren. Met dit argument willen werkgevers deze sociale crisis gebruiken om verder met de stormram op arbeidsvoorwaarden en lonen in te beuken. Tegelijk proberen ze de verantwoordelijkheid voor het sociaal bloedbad bij het personeel te leggen dat zich verzet tegen sociale afbraak van de voorwaarden en lonen. Voor de werkgevers en hun spreekbuizen biedt elke crisis een ‘opportuniteit’, voor de gewone werkenden daarentegen biedt het enkel sociale ellende.

Neen, het gaat vooral om het maximaliseren van de winst. Die was al niet slecht. Carrefour maakte de voorbije vijf jaar 248 miljoen euro winst in België en betaalde daar amper 1% belastingen op, zo merkt het ACV op. Vorig jaar was de groep Carrefour internationaal goed voor 1,3 miljard euro winst. Dat cijfer stond onder druk door de zware concurrentie op de Franse markt. Maar in België ging het uitstekend. Zo lazen we in maart 2017 in De Standaard: “Carrefour België doet het inzake winstgevendheid vrij goed, zeggen kenners. Afgelopen jaar werd zelfs het hoogste resultaat geboekt sinds Carrefour de Super- en Maxi-GB’s overkocht van de voormalige GIB Group van de familie Vaxelaire en de holding Cobepa.” In 2016 kende Carrefour in België een groei van 0,6% en een omzet van 4,38 miljard euro.

Het marktaandeel van de hypermarkten daalt lichtjes, maar dat wordt gecompenseerd door kleinere buurtwinkels. Carrefour speelt daarop in door fors te snoeien in de hypermarkten. Een verschil tussen de hypermarkten en de kleine buurtwinkels: in die laatste winkels wordt het personeel tewerkgesteld door zelfstandige franchisenemers. De arbeidsvoorwaarden en lonen zijn er slechter dan in de hypermarkten. Carrefour zet het personeel bij het grofvuil en de arbeidsvoorwaarden in de solden om de winsten op te krikken. Het resultaat: twee hypermarkten die sluiten, andere hypermarkten die krimpen en nog eens 180 jobs op de hoofdzetel die verdwijnen. Bij het krimpen van de hypermarkten wordt uitgekeken naar externe partners om ruimte over te nemen (zoals MediaMarkt bij Makro). Het totale verdict is hard: 1233 werknemers worden op straat gezet.

Met personeel en klanten samen in verzet!

Minister Kris Peeters kondigde aan dat hij vervroegd uit Davos terugkomt om het dossier op te volgen. Wat dat betekent, weet het vroeger personeel van onder meer Ford Genk: het betekent niets. In de raad van bestuur van Carrefour zitten al jarenlang gevestigde politici. Op dit ogenblik is voormalig MR-minister Sabine Laruelle bestuurder bij Carrefour België. Carrefour maakt gebruik van de goede banden met politici om miljoenen euro’s overheidssteun binnen te halen. Anders gezegd: de gevestigde politici zijn mee betrokken bij de beslissing om een sociaal bloedbad aan te richten. Kunnen ze dan tegelijk een rol spelen in het protest ertegen?

Winkel per winkel de strijd aangaan, zal niet volstaan. Het is positief dat er vandaag een aantal winkels dicht bleven. Dit moet gecoördineerd worden met duidelijke ordewoorden om allemaal samen in actie te gaan. Als dit sociaal bloedbad passeert, staan de volgende aanvallen op de arbeids- en loonvoorwaarden al klaar. Er is immers een race naar de bodem om de concurrentiepositie te verbeteren. Het sociaal conflict kan weken en zelfs maanden aanslepen. Een nationale stakingsdag en betoging die ruim vooraf aangekondigd worden, kunnen mobiliserend werken. Er kan aan de kassa’s bij Carrefour en in andere ketens toe opgeroepen worden. Er kunnen affiches en spandoeken aan de winkels opgehangen worden. Zo kan de solidariteit onder personeel en klanten opgebouwd worden.

Tegelijk moeten we opkomen voor fundamentele verandering in de handelssector. Zoals een delegee uit de sector eerder deze week op socialisme.be opmerkte: “Vandaag bestaan er in België vijf grote ketens die allemaal bijna hetzelfde verkopen, maar voor elk van deze ketens wordt er naast elkaar gewerkt, vaak zelfs zeer letterlijk. Als gemeenschap zouden we dit veel efficiënter kunnen organiseren, niet om mensen af te danken zoals vandaag het geval is maar om het werk te verdelen onder iedereen. De winsten die deze vijf grote ketens maken, tonen dat het geld er is. We mogen ons niet laten verdelen: Carrefour tegen Delhaize of Colruyt of Lidl of Aldi, maar moeten in de sector opkomen voor een nationalisatie van de volledige sector. Om zo een planning in het teken van klant, werknemer en leverancier te maken. Enkel zo kan de ingezette neerwaartse spiraal. En offensieve eisen naar voor schuiven zoals een minimumloon van 14€/u, voltijdse contracten voor iedereen die dit wil en een degelijke werk-leven balans en geen 24/7 economie.”

Reactie door een delegee uit de sector

Naar aanleiding van de aankondiging van Carrefour inzake een “transformatieplan” stelde ik mezelf de vraag waar de handelssector naartoe gaat? Het is pas van 2010 geleden dat Carrefour een herstructurering doorvoerde. Ook Delhaize herstructureerde in 2014. Daartegenover staat dat de werkdruk steeds verder stijgt voor de overblijvers. Dit alles om de winstmarges van de bedrijven te vergroten. Hoe kunnen we vechten voor een handelssector waar niet de winst centraal staat maar klant en personeel?

De handelssector staat in voor meer dan 400.000 jobs, vaak niet de meest kwaliteitsvolle of best betaalde. Maar niettegenstaande zorgen ze toch in veel gezinnen voor een deel van het inkomen. Het is echter een sector waar er veel concurrentie is en in tegenstelling tot wat liberale commentatoren ons willen laten geloven, is dit niet goed: niet voor klant, personeel of producent. Door de toenemende concurrentie wordt er overal bespaard en de citroen tot het laatste uitgeperst.

De afdankingen, stijgende werkdruk, hardere onderhandelingen met leveranciers, minder klantenservice, … gebeuren allemaal om de bedrijfswinsten veilig te stellen en zelfs te laten groeien. Deze drang naar winst leidt ook naar de sociale bloedbaden zoals we deze reeds zagen bij Carrefour, Delhaize, Makro/Metro, Cora, … Is er dan geen andere mogelijkheid? Ik denk van wel, waarom moeten enkelingen zich verrijken op de kap van anderen? Waarom halen we de drang naar winst niet uit deze sector en organiseren we hem niet centraal zodat we aan de noden van de mensen kunnen voldoen en de werknemers een degelijke goedbetaalde job kunnen geven.

Vandaag bestaan er in België vijf grote ketens die allemaal bijna hetzelfde verkopen, maar voor elk van deze ketens wordt er naast elkaar gewerkt, vaak zelfs zeer letterlijk. Als gemeenschap zouden we dit veel efficiënter kunnen organiseren, niet om mensen af te danken zoals vandaag het geval is maar om het werk te verdelen onder iedereen. De winsten die deze vijf grote ketens maken, tonen dat het geld er is.

We mogen ons niet laten verdelen: Carrefour tegen Delhaize of Colruyt of Lidl of Aldi, maar moeten in de sector opkomen voor een nationalisatie van de volledige sector. Om zo een planning in het teken van klant, werknemer en leverancier te maken. Enkel zo kan de ingezette neerwaartse spiraal. En offensieve eisen naar voor schuiven zoals een minimumloon van 14€/u, voltijdse contracten voor iedereen die dit wil en een degelijke werk-leven balans en geen 24/7 economie.