Your cart is currently empty!
Tag: alt right
-
“12 regels voor het leven.” Lieveling van alt-right komt niet verder dan seksistische clichés
De publicatie van “12 regels voor het leven” en de aandacht voor schrijver Jordan Peterson versterken gevaarlijke oerconservatieve opvattingen. Peterson is een Canadese professor psychologie die de lieveling werd van alt-right, de ‘nieuwe’ vooral op het internet gebaseerde extreme rechterzijde.door Ross Saunders
In een interview met Vice omschreef hij #MeToo als “schandalig activisme.” Hij stelt dat make-up “seksueel provocerend” is en dat vrouwen die over seksuele pesterijen klagen en tegelijk make-up dragen hypocriet zijn. Nieuw is dit niet: het legt de verantwoordelijkheid voor seksueel geweld bij de slachtoffers in plaats van bij de daders. De man stelde in een ander interview dat “abortus gewoon verkeerd is” en dat “trouwen” het alternatief op abortus is.
De meest schandalige uitspraak van Peterson is wellicht zijn reactie op moorden gepleegd door mannen die verbonden zijn met de vrouwenhatende online ‘Incel’ subcultuur. Incel staat voor ‘onvrijwillig celibatair’ en vertrekt van het seksistische uitgangspunt dat mannen recht hebben op seks met vrouwen. Er waren verschillende moorden door ‘incels’, onder meer Eliot Rodger in 2014 en in april van dit jaar nog in Toronto. In plaats van de vrouwenhaat en de vervreemding in de kapitalistische samenleving te veroordelen, stelt Peterson dat de samenleving “gedwongen monogamie” aan vrouwen moet opleggen zodat voldoende vrouwen kunnen voorzien worden voor misbruikende mannen.
Het boek probeert de loonkloof tussen mannen en vrouwen te rechtvaardigen met pseudowetenschappelijke stellingen alsof genderverschillen maken dat mannen beter geschikt zijn voor jobs die volgens Peterson hogere lonen verdienen.
Eigenlijk is het erg dat we dergelijke achterlijke ideeën niet zomaar kunnen negeren. De extreemrechtse ideologie is nog steeds marginaal. Maar als voortrekkers van de linkerzijde geen duidelijke weg vooruit aanbieden, kan de frustratie toenemen met ook verzet tegen nieuwe opkomende bewegingen van vrouwen, onderdrukte groepen en de arbeidersklasse in het algemeen. Peterson en co worden door een deel van het kapitalistische establishment op de reservebank gehouden om in een latere fase tegen de arbeidersbeweging ingezet te worden.
De interesse in het boek van Peterson zal al wie geen fan is verbazen. Het is immers vreselijk. Het boek blijft rond onderwerpen kronkelen met het ene cliché na het andere dat als vergeten wijsheid opgediept wordt. Peterson vult dit aan met verhalen van dromen die hij en zijn vrouw hadden en om de één of andere reden significant moeten zijn.
Het is geen toeval dat figuren als Peterson opduiken op een ogenblik dat het kapitalisme al een decennium in crisis zit en geen strategie heeft om uit de impasse te raken. Dit leidt tot enorme problemen voor de werkenden en jongeren in heel de wereld. De raad van Peterson is om dat te aanvaarden. Wie verder wil kijken naar de samenleving, krijgt als boodschap: “Breng orde in je eigen huis, voor je de wereld bekritiseert.”
Zijn libertaire kapitalistische idealen maken dat Peterson geen antwoorden heeft op de problemen van de samenleving, of het moet zijn dat individuen maar harder hun best moeten doen. “Recht je schouders” is de titel van één van de hoofdstukken. Dit zijn geen ideeën, maar een gebrek aan ideeën.
-
Aanslag in Toronto: extreemrechts terrorisme tegen vrouwen
Herdenking van de slachtoffers in Toronto. Foto: Wikipedia Na de verschrikkelijke aanslag met een bestelwagen in Toronto werd vreemd genoeg niet over terrorisme gesproken. De dader was een blanke man die bewust op voetgangers inreed en tien doden en vijftien gewonden maakte. Dader Minassian maakt deel uit van een online community die zich ‘incels’ noemt (‘onvrijwillig celibaat’) en houdt er bijzonder reactionaire ideeën op na. Zal deze terreurdaad afgedaan worden als het resultaat van mentale problemen of zal erkend worden dat extreemrechts een reëel gevaar vormt?
Door Sander (Dendermonde)
Binnen alt-right wordt vaak gesteld dat de jonge generatie blanke mannen het ‘ultieme slachtoffer’ zou zijn van de zogezegd ‘politiek correcte samenleving’. Racisme en seksisme zitten ingebakken in het kapitalisme en worden door het establishment gebruikt om verdeeldheid te zaaien. Verzet tegen racisme en seksisme is dus allesbehalve ‘politiek correct’ in een systeem waar de heersende ideeën nog altijd die van de heersende klasse zijn. De verdeeldheid waar ook alt-right zich van bedient, is een vat vol vergif dat enkel een rijke minderheid dient door het establishment buiten schot te houden.
‘Incels’ zijn voornamelijk blanke mannen uit de middenklasse die zich vervreemd voelen van de samenleving en hun haat daarover vooral, maar niet uitsluitend, tegen vrouwen richten. De seksuele revolutie heeft er volgens hen toe geleid dat mannen niet meer de voornaamste kostwinner zijn en dus niet langer de ‘eigenaar’ van vrouwen. Het is geen toeval dat dit soort ideeën opduikt in middens waar ook extreemrechtse standpunten aanwezig zijn.
De ‘incels’ doken voor het eerst op Reddit op. Door hun misogynie, racisme en de verheerlijking van Elliot Rodger (dader van een school shooting waarbij zes mensen omkwamen) werd deze community verbannen en doken ze op andere fora en zelfs een eigen website op. Het seksisme van deze groep gaat van schelden, goedpraten van en aanzetten tot verkrachting, pedofilie als ultieme vorm van dominantie tot het eisen van het vervullen van seksuele behoeften in staatsbordelen waar vrouwen tot seksslaven gedegradeerd worden. Dan zou de man ‘terug’ op zijn ‘rechtmatige’ plaats komen door de vrouw vast te ketenen aan haard, keuken en bed.
Dit is slechts één uitdrukking van de groeiende ‘manosphere’ op het internet. MGTOW (Men Going Their Own Way) zijn het andere uiteinde van het haatveld: zij leggen alle schuld van economische en sociale problemen bij vrouwen, en “kiezen” ervoor om een misogyne levensstijl te volgen die vrouwen enkel als seksobjecten ziet. Er is een stroming die de individuele verantwoordelijkheid als speerpunt ziet. Daarbij wordt de verantwoordelijkheid voor wat fout loopt niet bij het systeem gelegd maar bij de slachtoffers ervan (leefloners, alleenstaande moeders, …). Wat deze stromingen gemeen hebben, is de roep naar een terugkeer naar een samenleving waar vrouwen geen rechten hebben.
De steeds hardere race tot he bottom die gevoerd wordt door de heersende klasse heeft gevolgen in een grotere competitiviteit tussen mensen die daar niets bij te winnen hebben. We worden tegen elkaar uitgespeeld om het establishment te verrijken. Als de arbeidersbeweging er onvoldoende in slaagt om een inclusieve strijd tegen het kapitalisme te voeren, is er een grotere ruimte voor reactionaire strekkingen die de slachtoffers van het systeem tegen elkaar opzetten. Deze strekkingen beweren in te gaan tegen het establishment, maar zijn met hun extreme verdeeldheid onderdeel van de heersende verdeel-en-heerspolitiek.
Tegen deze verdeeldheid moeten we opkomen voor een economie beheerd door de meerderheid van de bevolking om iedereen een plaats te laten vinden in deze samenleving ongeacht afkomst, geslacht of geaardheid.
-
Nieuw Rechts. Een analyse van de opmars van reactionair rechts
Het boek ‘Nieuw Rechts’ sluit naadloos aan bij het vorige boek van Ico Maly waarin hij de ideologische basis van N-VA onderzocht (zie onze bespreking). In dit boek bestudeert Maly de ontwikkeling van nieuw rechts, van de meme-oorlog in de verkiezingscampagne voor Trump tot de pogingen om ook in het reële leven – blijkbaar ‘meat life’ genoemd – een kracht uit te bouwen.Door Geert Cool
De beschrijving van de campagnes voor en door Trump op sociale media is verhelderend. De opmars van nieuwe technologie heeft geleid tot een groot aantal algoritmes die bepalen wat we te zien krijgen als we ‘googelen’ maar ook wat we wel of niet te zien krijgen als we pakweg Facebook openen. De campagnes voor Trump hebben daar als geen ander op ingespeeld met een uitgekiende campagne om de eigen aanhangers, tot de meest extreme elementen, online betrokken te houden terwijl het andere kamp aan het twijfelen gebracht werd. “Algoritmisch populisme” is de omschrijving die Maly in dit boek aanbrengt. Er wordt een uitgebreide analyse gemaakt van de memes die een belangrijke rol spelen in het online activisme. Ook al blijft het een vreemd gegeven: conservatieven die over grote waarden en normen spreken, maar tegelijk te pas en te onpas de kikker ‘pepe the frog’ bovenhalen en ondertussen aan de ‘rode pillen’ zitten.
Natuurlijk volstaat het gebruik van algoritmes niet als verklaring waarom Trump gewonnen heeft: ook Clinton investeerde fors in het bespelen van sociale media. Maar het is wel indrukwekkend om de mechanismen en mogelijkheden te zien. Wat indien de algoritmes niet langer bepaald zouden worden door bedrijven die uit zijn op winst, maar als er democratische controle op wordt uitgeoefend in een systeem gericht op de behoeften van de meerderheid van de bevolking? Dit biedt enorme mogelijkheden voor een erg efficiënte democratische planning.
De auteur heeft uitstekend onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van de ideologie van nieuw rechts: van de ‘nouvelle droite’ van De Benoist tot de hedendaagse online kopstukken als Bannon, Yiannopoulis, Spencer, … en de uitlopers in ons land bij zowel N-VA als de nevengroeperingen zoals KVHV en ‘Schild en Vriend.’ Hij vat hun ideologische positie samen als ‘antiverlichting.’ Een nadeel van die term is dat het laat uitschijnen dat het alternatief op nieuw rechts kan beperkt worden tot de ‘verlichtingsidealen,’ wat de discussie op een wel erg filosofisch terrein brengt dat ver af staat van het dagelijkse leven van de overgrote meerderheid van de bevolking die er de afgelopen decennia op achteruit ging. Waar Maly in zijn boek ‘De beschavingsoorlog’ (zie: onze bespreking) scherp antwoordt op diegenen die de discussie over diversiteit ‘culturaliseren’ en ontdoen van de sociaaleconomische context, lijkt de sociaaleconomische context hier in te grote mate te ontbreken. Het leidt tot een meer filosofische insteek die zeker interessant en belangrijk is, al was het maar om de achterliggende redeneringen en argumenten ten volle te begrijpen, maar het volstaat niet om de omvang van fenomenen als Trump te verklaren.
Terecht merkt Maly in zijn inleiding op dat er een crisis is van het “model van neoliberale globalisering” waarbij het idee van het einde van de geschiedenis failliet is. Hij zegt ook terecht dat de euforie van de jaren 1990 voorbij is. Voor alle duidelijkheid: dat was de euforie van het neoliberalisme na de val van de stalinistische dictaturen in het Oostblok, waarbij de kapitalisten van die val gebruik maakten om de nieuwe markten aan hun bewind te onderwerpen en om hun ideologische dominantie te versterken en op te voeren tegen de achtergrond van een grotere verwarring in de arbeidersbeweging met bijhorende stappen achteruit op vlak van organisatie en alternatieven. Met de economische recessie van 2007-08, het daaropvolgende opgedreven besparingsbeleid terwijl de ongelijkheid steeds grotere vormen aanneemt, raakt de autoriteit van het volledige establishment ondermijnd. Reactionair rechts kan daarop inspelen met snelle successen die niet gebaseerd zijn op reële bewegingen op straat, maar op een vacuüm dat ontstaat door de afwezigheid van sterke politieke alternatieven vanuit de arbeidersbeweging die organisatorisch en ideologisch nog niet hersteld is van de jaren 1990.
Die elementen komen in het boek van Maly slechts zijdelings aan bod. Hij merkt op dat het succes van nieuw rechts toe te schrijven is aan enerzijds een “samenspel tussen de politiek-economische en technologische dynamiek” en anderzijds de “nieuwe rechtse metapolitieke strijd van de laatste decennia.” (p.155) Verder in het boek stelt Maly: “Als we na vijftig jaar Nieuw Rechtse metapolitiek de balans opmaken, dan kunnen we er niet omheen dat hun ideeënstrijd voor een alternatieve moderniteit succesvol is geweest.” (p 241) Dat is als verklaring voor het succes van reactionair rechts te beperkt: er wordt immers niet zozeer vertrokken van de sociaaleconomische context en de krachtsverhoudingen tussen de sociale klassen, maar vooral van een ‘ideeënstrijd.’ Ideeën komen echter niet uit de lucht gevallen: ze zijn het resultaat van een specifieke maatschappelijke context.
Terecht ziet Maly in de betoging van alt-right en co in Charlottesville in augustus 2017 (zie: ons artikel hierover) een keerpunt. Na de verkiezing van Trump was er een toename van extreemrechts geweld en van pogingen om alt-right ook op straat te organiseren. De betoging in Charlottesville onder de slogan ‘Unite the Right’ moest daar het orgelpunt van worden. Er was een angstaanjagende betoging met 6.000 aanwezigen waarbij er dodelijk geweld was tegen antifascisten. Het leidde tot een golf van verontwaardiging en grote antifascistische betogingen in de dagen erna, zo waren er in Boston bijvoorbeeld 40.000 betogers. De ‘zweep van de contrarevolutie’ leidde tot een belangrijke beweging. De actieve mobilisatie tegen de poging van reactionair rechts om zich op straat te manifesteren, stopte niet alleen die poging maar bracht alt-right ook online in de problemen en zorgde voor verdeeldheid onder reactionair rechts. Dat is een belangrijke vaststelling voor elke discussie over antifascistische tactieken en methoden.
De nadruk in het boek ‘Nieuw Rechts’ ligt op de VS, maar het bekijkt het fenomeen terecht in een internationale context. Er hadden tal van voorbeelden ontwikkeld kunnen worden – denk maar aan het trollenleger van de hindoenationalistische BJP in India (zie dit artikel hierover) – maar dat zou wellicht te ver geleid hebben. De pagina’s over België zijn uiteraard bijzonder interessant. Ook hier probeert reactionair rechts zich te organiseren op het internet en ook hier spelen memes een rol. Het is vanuit een Facebookpagina dat de groep ‘Schild en Vriend’ ontstond, een poging om reactionair rechts in het reële leven te organiseren en tegelijk de online campagnes – waaronder haatcampagnes – te coördineren. Het brengt leden van N-VA en VB bijeen en de groep ontstond uit de universiteitsmeetings die Theo Francken (N-VA) hield. De Trumpiaanse methoden op sociale media zijn overigens sterk aanwezig bij Francken en enkele andere partijgenoten van hem. Ook ideologisch haalt De Wever de mosterd regelmatig bij nieuw rechtse filosofen. De gelijkenissen zijn frappant.
Het gevaar van groepen als ‘Schild en Vriend’ is dat ze zich in het reële leven gaan organiseren, naar het model van Génération Identitaire in Frankrijk. Stappen in die richting moeten we meteen beantwoorden met verzet. Acties tegen de haatboodschap van reactionair rechts tegen migranten of nog tegen transgenders (zoals de uitspraken van KVHV’er en S&V’er Van Langenhove naar aanleiding van Bo Van Spilbeeck) kunnen daaraan bijdragen. Ook het antifeminisme van Nieuw Rechts (p140-141) is aanwezig in deze kringen. De column van N-VA’er Joachim Pohlmann in De Morgen brengt regelmatig voorbeelden van typisch nieuw-rechtse redeneringen en standpunten. Verdeeldheid is de core business van reactionair rechts en we beantwoorden dat best met eengemaakt verzet tegen zowel verdeeldheid als het asociaal beleid.
‘Nieuw Rechts’ van Ico Maly is een belangrijk boek om een beter zicht te hebben op zowel de ideeën als de methoden van ‘nieuw’ rechts (dat helemaal niet zo nieuw is, vandaar dat wij eerder spreken over reactionair rechts). Het is nuttige lectuur om de strijd tegen extreemrechts en tegen alle vormen van verdeeldheid en bijhorende haatcampagnes te voeren en te versterken. Kortom, een aanrader voor alle antifascisten!
-
Fundamentalistische predikant in Antwerpen: Baudet op sponsordiner Doorbraak.be
Thierry Baudet. Foto vanop Wikipedia Niet alleen extremistische salafisten houden spreekbeurten in ons land. Extreemrechtse collega’s die zich op andere godsdiensten beroepen doen het ook. Thierry Baudet, de racistische en seksistische fundamentalist van het misnoemde ‘Forum voor Democratie’, spreekt volgende week op een sponsordiner voor de rechtse website Doorbraak. Of Bart De Wever er zal passeren om een Cola Zero te drinken, is niet geweten, maar ongetwijfeld zullen er mensen uit zijn omgeving bij zijn. Aanwezigen betalen 175 euro per persoon.
Overgenomen vanop blokbuster.be
Baudet is een controversieel figuur die een nieuwe extreemrechtse beweging heeft opgezet in Nederland. Eerst was hij actief als columnist en opiniemaker in de gevestigde media, waar rechts-populistische ideeën er als zoete broodjes ingingen, zeker als die wat controverse en bijhorende leescijfers opleverden. Met zijn ‘Forum voor Democratie’ haalde Baudet twee parlementszetels en sindsdien kent hij een opmars in de peilingen. Momenteel worden hem tot 12 zetels gepeild, een deel daarvan komt over van die andere rechtspopulist: Geert Wilders.
Inspiratie haalde Baudet onder meer bij het Amerikaanse alt-right. Hij trok naar de VS om met Milo Yiannopoulos rond te hangen. Dat is een van de voortrekkers van Breitbart. Na het fascistisch geweld bij een optocht van extreemrechts in Charlottesville waarbij een dode viel, ontstond een grote beweging tegen alt-right. Hierdoor werden tal van acties afgelast en Steve Bannon, een alt-right adviseur van president Trump en eveneens voortrekker van Breitbart, werd de laan uit gestuurd. Het leidde ook tot meer onderzoek naar alt-right. In oktober van dit jaar kwam Buzzfeed met een verslag waaruit blijkt dat Yiannopoulos regelmatig overleg pleegde met allerhande neonazi’s om zijn campagnes en artikels op Breitbart te onderbouwen. In plaats van op deze beschuldigingen te antwoorden, schoot Yiannopoulos eerder al op de journalisten van Buzzfeed. Eén van is volgens de man een “media-Jood die zo dik is als varkensschijt.” De blanke suprematie wordt in deze kringen als iets cultureel voorgesteld: zo cultureel als ‘varkensschijt’ wellicht? Yiannopoulos haalt regelmatig uit naar onder meer het feminisme (‘feminism is a cancer’ stond op een bordje dat hij ooit in de lucht hield op een bijeenkomst), antiracisme, de linkerzijde, … Officiële banden met neonazi’s werden steeds weggestopt, maar stilaan wordt voor iedereen duidelijk dat ‘alt-right’ slechts een nieuw imago voor hetzelfde oude neofascistische extreemrechts is.
Een van de sprekers die Baudet voor het Forum voor Democratie liet overkomen uit België is Sam Van Rooy, de ‘islamspecialist’ van het Vlaams Belang die de teksten en boekjes van Filip Dewinter mag volpennen. In 2012 sprak Baudet zelf op een meeting van het Vlaams Belang (waarna hij volgens de extreemrechtse website Rechts Actueel nog een bezoekje bracht aan de N-VA). Migratie is voor Baudet het centrale probleem, het zorgt er volgens zijn partij voor dat de “Nederlandse bevolking homeopathisch wordt verdund met alle volkeren van de wereld, zodat er nooit meer een Nederlander zal bestaan.” Anders gezegd: ‘rassenvermenging’ is uit den boze, Europa moet een “blank continent” blijven (?) zei Baudet. Ook haalt hij regelmatig uit naar feministische standpunten en meent hij dat vrouwen ondergeschikt zijn. Baudet bouwt aan een beweging en beperkt zich niet tot een éénmanspartij zoals Wilders maar probeert regelmatig te mobiliseren en dit niet enkel via sociale media. Het verstoren van verkiezingsdebatten waren de eerste wapenfeiten van de groep rond Baudet.
De vraag is of we het hier zo ver moeten laten komen als in de VS waar alt-right zich uiteindelijk sterk genoeg voelde om de straat op te trekken in Charlottesville en daar gewelddadig op elke andersdenkende te reageren? Protest tegen extreemrechts blijft meer dan ooit noodzakelijk.
‘Aanvaardbaar’ Vlaams-nationalistisch rechts ziet er nu geen punt in om de fundamentalistische predikant Thierry Baudet naar Antwerpen te halen voor een sponsordiner in zaal Horta in Antwerpen op woensdag 29 november. Voor een driegangenmenu met aangepaste wijnen en een toespraak door Thierry Baudet betalen aanwezigen 175 euro per persoon, een tafel van acht personen levert 150 euro korting op: 1.250 euro voor het gezelschap. Het evenement wordt ondersteund door ‘Pro Flandria’, een netwerk van Vlaams-nationalistische ondernemers en academici, waar N-VA en VB-kopstukken kind aan huis zijn voor toespraken.
Een racistische en seksistische fundamentalist wordt uitgenodigd door een zogenaamd ‘aanvaardbaar’ rechts forum dat ook in kringen van regeringspartij N-VA populair is. De ene haatpredikant is blijkbaar niet de andere in die kringen. Onze mening is niet verschillend naargelang de achtergrond van reactionaire fundamentalisten: we bestrijden ze allemaal en plaatsen tegenover hun boodschap van verdeeldheid de noodzaak van solidariteit in de strijd voor een andere samenleving zonder de extreme ongelijkheid, die eigen is aan het kapitalisme en verdeeldheid op basis van racisme, seksisme, … vereist om verzet tegen die ongelijkheid te stoppen.
-
Het nieuwe gevaar op rechts in Nederland. Gesprek met Anne Fleur Dekker
Begin 2018 komt het boek “Fröbelfascisten. Het nieuwe gevaar op rechts” van Anne Fleur Dekker uit bij uitgeverij De Geus. Eerst was er Fortuyn en dan kwam Wilders. Nu is er een nieuwe ster aan het extreemrechtse firmament boven de Moerdijk: Thierry Baudet. Zijn Forum voor Democratie (FvD) staat in de peilingen inmiddels op 9 à 12 zetels tegenover zijn huidige 2 verkozenen. Populistisch rechts lijkt het politieke debat te domineren en dat heeft gevolgen: het gaat er harder aan toe met onder meer dreigementen tegen wie niet in het rechtse kraam past. Activiste en auteur Anne Fleur Dekker ondervond dit aan den lijve. We spraken met haar.
Van waar komen die bedreigingen?
“Dat is niet altijd even duidelijk. Er is geen sprake van één groep of organisatie. Het gaat om een heleboel individuen die zich soms beroepen op groepen als Identitair Verzet, NVU, … maar ook vooral op het Forum voor Democratie. In maart-april waren de bedreigingen erg concreet waardoor ik moest onderduiken. Enkele weken geleden is een bijeenkomst aan de Universiteit van Amsterdam over fascisme afgelast na dreigementen. Het gaat dus echt wel ver.
“Wat ongetwijfeld een rol speelt, is dat het neoliberale afbraakbeleid het hele politieke spectrum naar rechts heeft geduwd. Zelfs een zogenaamde middenpartij als het christendemocratische CDA pleit er nu voor om het Wilhelmus te zingen op school. Dit geeft zelfvertrouwen aan gewelddadige elementen en extreme groepen. Hetzelfde zien we op internationaal vlak. De verkiezing van Trump geeft zelfvertrouwen aan rechtse extremisten: ze worden hierdoor gelegitimeerd.
“De bedreigingen tegen mij begonnen naar aanleiding van wat ik schreef over feminisme. Na kritiek op Wilders en Baudet werd het bijzonder erg en eng.”
Wat is het gevaar van Baudet en zijn Forum voor Democratie?
“Forum voor Democratie begon als een denktank en werd een partij. Bij de verkiezingen haalde het twee zetels, maar volgens de peilingen kan dit nu al oplopen tot 12. Baudet haalt stemmen weg bij de PVV van Wilders maar ook bij het liberale VVD van Rutte.
“Thierry Baudet was reeds langer in de media aanwezig als columnist en opiniemaker. Hij kreeg regelmatig een platform en gebruikte dit om een beweging op te zetten. De beweging werd opgestart na het referendum over een politiek en economisch verdrag tussen de EU en Oekraïne, een referendum dat door Forum voor Democratie en andere groepen werd afgedwongen.
“Waar Wilders zijn PVV uitdrukkelijk beperkt tot een éénmanspartij, probeert Baudet wel een ledenbeweging uit te bouwen. Naar eigen zeggen is het de snelst groeiende partij van Nederland met enkele duizenden leden. Bovendien wordt Baudet meer aanvaard in zowel de media als op het politieke terrein. Hij wordt als salonfähiger gezien, maar zet ondertussen extreemrechtse punten op de agenda. Recent zei hij dat Europa voor hem een ‘blank continent’ moet blijven.
“Forum voor Democratie aarzelt niet om de achterban op de been te brengen. Voor de verkiezingen was er een incident bij een debat in een kerk in Den Haag waarvoor Baudet een bus vol mensen meebracht om de boel op stelten te zetten. Voor een debat georganiseerd door de jongeren van D66 in Rotterdam waarop ik sprak, mobiliseerde Forum voor Democratie om het debat te stoppen of te beperken tot seksistische haatpraat. Er wordt bewust gemobiliseerd via sociale media.”
Thierry Baudet haalde de media met zijn uitspraken over vrouwen. Wordt op zijn seksisme gereageerd?
“Baudet laat zich inderdaad als seksist opmerken. Hij verklaart openlijk dat vrouwen minder ambitieus zijn, minder excelleren of ervoor kiezen om meer deeltijds te werken. Zijn ideologie komt erop neer dat vrouwen beter aan het aanrecht blijven en voor de kinderen zorgen. Dit seksisme ligt gevoelig bij een brede laag in de samenleving, ook al komt er niet meteen actie rond. Maar de groeiende aandacht voor seksisme biedt wel kansen om uit te leggen van waar ongelijkheid komt en hoe dit met het kapitalisme verbonden is.”
Wat kunnen we doen tegen het nieuwe gevaar op rechts?
“Extreemrechts is een fenomeen dat voortkomt uit crisis en dus eigen aan het kapitalisme is. Vandaag ontbreekt het in Nederland aan een demonstratiecultuur. De afgelopen jaren was er een laag niveau van strijd. Maar er is een alternatief op het systeem nodig. Daar kunnen we ook op kortere termijn reeds aan bouwen door een sociaal programma te verdedigen. Het probleem is niet dat vluchtelingen onze huizen afpakken, maar dat er een tekort aan betaalbare huisvesting is; om maar één voorbeeld aan te halen. We moeten ons organiseren: bouwen aan een tegenbeweging die ook de neoliberale politiek aanpakt.”
-
Na Charlottesville. Extreemrechts geweld stoppen met massamobilisatie en een politiek alternatief
Op zaterdag 12 augustus eindigde een extreemrechts protest in Charlottesville (VS) in een brutale aanslag op tegenbetogers met een dode en tientallen gewonden tot gevolg. In de daaropvolgende dagen waren er in de VS honderden solidariteitsacties tegen fascistisch geweld. Een week later werden enkele tientallen ‘Alt-Right’-betogers in Boston geconfronteerd met een tegenbetoging van 40.000 antifascisten. De neonaziterreur heeft een nieuwe golf van verzet tegen extreemrechts en tegen Trump aangewakkerd.
Artikel door Fabian uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
De ‘Unite the Right’-betoging in Charlottesville, Virginia, werd bijgewoond door enkele honderden ‘white nationalists’, aanhangers van de Ku Klux Klan en neonazi’s. Ze waren gewapend met stokken, schilden, nazivlaggen en zelfs machinegeweren. Het voorwendsel voor de actie was protest tegen het besluit van de gemeenteraad om een standbeeld van Robert E. Lee – een 19e eeuwse slaveneigenaar en generaal voor de Confederatie tijdens de Amerikaanse burgeroorlog – te verwijderen.
De echte agenda van de organisatoren bestond er echter uit om de extreemrechtse ‘Alt-Right’-beweging, die voorheen vooral op internet floreerde, op straat te brengen en de basis te leggen voor meer en grotere racistische manifestaties. Tientallen fascistische en ultrarechtse groepen waren er aanwezig: van The Nationalist Front over Identity Evropa tot Vanguard America. Wat ze allen gemeenschappelijk hebben, is het idee de blanke cultuur of ras te moeten verdedigen tegen ‘multiculturalisering’, door sommigen onder hen bestempeld als een Joods complot.
Tussen de hitlergroeten en charges op tegenbetogers werden er antisemitische slogans als “Jews will not replace us” en nazislogans als “Blood and soil” geroepen. Uiteindelijk zou de neonazi James Field met zijn auto op een menigte inrijden met de dood van de antifascistische activiste Heather Heyer en 19 zwaargewonden tot gevolg.
De ‘alt-right’ en Trump
De term ‘Alt-Right’ werd gepopulariseerd door het ultrarechtse Breitbart News, wiens CEO, Steve Bannon, de site “het platform voor Alt-Right” noemde. Krachten die zich als ‘Alt-Right’ identificeren, gooiden zich enthousiast op de campagne voor Trump en bleven hem steeds trouw. Bannon zou later Trump’s campagneleider tijdens de verkiezingen en daarna zelfs topadviseur in zijn kabinet worden. Vandaar ook dat Trump het zo moeilijk had om de extreemrechtse gruwel in Charlottesville te veroordelen. Hij werd verkozen als minst populaire Amerikaanse president ooit, zijn approval rating is er enkel op achteruit gegaan en hij rekent op de actieve steun van extreemrechts en ultrarechtse media om zijn agenda, belastingscadeaus voor de allerrijksten en besparingen voor de rest, te kunnen verhullen achter “America First.”
Trump’s presidentschap is een uitdrukking van de diepe crisis waarin het kapitalisme zich bevindt. De enorme groei van ongelijkheid, besparingen op openbare diensten en precarisering de laatste decennia leidden tot woede en frustratie bij de Amerikaanse bevolking. De traditionele instrumenten van de heersende klasse, zowel de Democratische als Republikeinse partijen, hebben hun krediet verloren. Enkel met een verdeel-en-heersdiscours en gebrek aan een links alternatief in de laatste ronde slaagde Trump erin zich als anti-establishment voor te doen en de verkiezingen te winnen.
Extreemrechts geweld
Terwijl niet alle ‘alt-right’-krachten fascistisch zijn, is het wel steeds meer een middel geworden voor fascistische krachten om zich als respectabel te presenteren. Zo verving de National Socialist Movement, die nauwe banden met Gouden Dageraad in Griekenland claimt, in 2016 de swastika in haar logo door een runeteken om zich gemakkelijker in de ‘ultrarechtse mainstream’ te kunnen integreren.
Trump’s verkiezing heeft extreemrechts nieuw vertrouwen gegeven. Sinds november vorig jaar is er een explosieve stijging van racistisch geweld en acties van extreemrechtse groepen. Zij baseren zich op diens xenofobe discours en beloftes om onder andere nog meer en sneller mensen zonder papieren te deporteren, een muur te bouwen aan de grens met Mexico en geen buitenlandse moslims meer in de VS toe te laten. In de eerste tien dagen na Trump’s verkiezing telde het Southern Poverty Law Center 867 haatmisdrijven, het merendeel uit de hand gelopen vieringen van Trump’s verkiezing.
David Duke, de voormalige ‘Grandwizard’ van de KKK, zei in Charlottesville openlijk: “Wij gaan de beloftes van Trump uitvoeren. Dat is waarom we op hem gestemd hebben. Omdat hij beloofde ons land terug te nemen.”
De mobilisatie in Charlottesville was een uitdrukking van het groeiend zelfvertrouwen van extreemrechts, ook al bleef het beperkt tot naar eigen zeggen 6.000 aanwezigen. Ondanks het gevaarlijke karakter van enkele duizenden gewapende neonazi’s, blijft dit in verhouding met de miljoenen mensen die tegen Trump betoogden tijdens zijn eedaflegging relatief beperkt.
Directe actie
Het zelfvertrouwen op internet gaat niet gepaard met een grote mobilisatiekracht. Na Charlottesville en de vele antiracistische acties moest alt-right tientallen geplande manifestaties afzeggen. Niettemin is alt-right een direct gevaar voor activisten en minderheden in de VS.
Het geweld in Charlottesville leidt tot felle reacties. Een aantal activisten gaan in de richting van individueel geweld tegen fascisten. Het verdedigen van de beweging tegen gewapende fascisten is essentieel. We kunnen hiervoor niet vertrouwen op de politie of het establishment, de beweging moet de eigen verdediging organiseren met democratische comités. Dit moet gekaderd worden in het mobiliseren van brede lagen van de bevolking dat extreemrechts effectief kan gestopt worden. Een louter fysiek verweer tegen extreemrechts dreigt de beweging te vervreemden van de meerderheid van de bevolking.
De beweging moet proberen een zo breed mogelijke laag van werkenden en jongeren te verenigen in strijd tegen discriminatie, maar ook tegen het beleid van Trump, elke vorm van uitbuiting en het systeem dat aan de basis hiervan ligt. Een uitstekend voorbeeld is dat van de vakbondscentrale van de Longshore and Warehouse Union in San Francisco die op 26 augustus een staking hield tegen een bijeenkomst van het extreemrechtse Patriot Prayer.
In de nasleep van Charlottesville waren er grote mobilisaties. De kracht van ons aantal gebruiken, is de beste directe actie. Zo kwam een extreemrechtse bijeenkomst in Boston helemaal in de verdrukking omdat de 25 aanwezigen omsingeld werden door maar liefst 40.000 antiracisten. Sindsdien zijn tientallen gelijkaardige manifestaties van extreemrechtse groepen geannuleerd. Het toont dat massale acties efficiënt zijn in de strijd tegen fascisme. Antiracistische actie volstaat op zich echter niet om de groei van extreemrechts te stoppen.
Nood aan een politiek programma
De voedingsbodem voor extreemrechts en rechtse populisten als Trump kan enkel aangepakt worden als we antwoorden bieden op de enorme tekorten in de samenleving: armoede, werkloosheid, onbetaalbaarheid van wonen en de chronische onderfinanciering van onderwijs, infrastructuur en sociale diensten. Het is mogelijk om dergelijke thema’s op te nemen: het grote en lokale protest tegen de hervorming van de gezondheidszorg is er een voorbeeld van. Dit thema ligt ook bijzonder gevoelig onder kiezers van Trump.
Een massabeweging rond sociale eisen kan een deel van de Trump-kiezers bereiken en overwinnen. Om dergelijke eisen te realiseren, moeten de middelen gezocht worden waar ze zitten: bij de superrijken. Daarvoor zal een breuk met het kapitalisme nodig zijn.
Zolang kapitalistische uitbuiting in het winstbelang van een kleine elite bestaat, zullen allerlei vormen van haat en verdeling gebruikt worden om de meerderheid van de bevolking tegen elkaar op te zetten. Enkel een democratische controle over de enorme rijkdom, om deze in te zetten voor de noden van de gemeenschap, kan de voedingsbodem van racisme, seksisme en homofobie wegnemen. “None of us are free until all of us are free.”
[divider]
Alt-right in België?
Ook bij ons beginnen ‘alt-right’ ideeën een zekere ingang te vinden. Klassieke extreemrechtse groepen als NSV, Voorpost, … hebben het moeilijk om nog te mobiliseren buiten hetzelfde kringetje van marginalen. Op internet lijkt er meer te gebeuren: extreemrechtse trollen vinden elkaar over de grenzen van verschillende groepen heen.
In een poging om Breitbart te kopiëren, richtten enkele KVHV’ers de ultrarechtse propagandasite Sceptr op. Dat blijft voorlopig nog een marginaal fenomeen. Het vertrouwen voor acties zoals in Charlottesville is er nog niet. Maar er is wel een groeiend vertrouwen en dit is een reëel gevaar voor activisten, LGBT+ en mensen van andere origine. Vooral online kwamen er al dreigementen, zoals door voormalig ondervoorzitter van Jong N-VA, Dylan Vandersnickt, die het gezicht van een Comac-studente aan de VUB in een verkrachtingscartoon met “Pepe the frog” – symbool van de Amerikaanse ‘alt-right’ – photoshopte.
[divider]
Socialisme 2017Op Socialisme 2017 tonen we de film ‘I am not your negro’ op zaterdag 21 oktober van 16-18u.
>> Meer info
-
Alt-Right, Génération Identitaire, … oude neofascisten proberen zich hip voor te doen
Antiracistisch protest in Antwerpen eerder dit jaar. Foto: Jente In de VS wordt extreemrechts tegenwoordig omschreven als ‘Alt-Right.’ In Frankrijk was er ophef toen de groep Génération Identitaire aankondigde dat het een boot wil kopen om hulpoperaties voor vluchtelingen op de Middellandse Zee te verstoren. Dat kreeg meteen de steun van enkele neofascisten in ons land. Van waar komen bewegingen als Génération Identitaire en Alt-Right, waar staan die voor en hoe kunnen we ze bestrijden?
Artikel door Sander (Gent) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
Van economische naar politieke crisis
De grote recessie van 2008 leidde tot een kentering in het politieke landschap. Het vertrouwen in de traditionele partijen zakte als een pudding in elkaar. Er wordt gezocht naar alternatieven. De hoge werkloosheidscijfers, immigratie door oorlogen in het Midden-Oosten, terreurdreiging en de hopeloosheid in het algemeen doen zoeken naar vaste grond onder de voeten om niet alle hoop te verliezen.
Het leidt tot een opmars van consequente linkse stromingen en organisaties (zie elders in deze krant). Maar het heeft ook aan de rechterzijde gevolgen. De verkiezing van Trump is er een voorbeeld van, net zoals de hernieuwde steun voor het Franse Front National van Marine Le Pen. Er duiken ook nieuwe neofascistische bewegingen op die een stap verder proberen te gaan: Pegida in Duitsland, Alt-Right in de VS of nog Génération Identitaire in Frankrijk.
Extreemrechts in een nieuw jasje
Deze partijen en bewegingen willen de symptomen van het falend kapitalisme bestrijden zonder het systeem in vraag te stellen. De ‘oplossingen’ beperken zich tot haat tegenover minderheidsgroepen. Er wordt uitgegaan van de identiteit van de ‘blanke man’ en hoe die ‘in gevaar’ komt. Eigenlijk komt het neer op een krampachtig vastklampen aan een systeem waarbij de verantwoordelijkheid voor alle sociale en economische problemen bij zwakkere groepen in de samenleving wordt gelegd in plaats van bij diegenen die de touwtjes in handen hebben.
Openlijk racistische en seksistische standpunten kennen een zekere opgang. De gevestigde partijen hebben er elementen van gebruikt om de eigen neergang af te remmen en om de eigen verantwoordelijkheid voor de crisis van het systeem van zich af te wentelen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat radicalere varianten hiervan een gehoor kunnen vinden.
Nieuw zijn groeperingen als Génération Identitaire niet. De groep baseert zich op de ideeën van Nieuw-Rechts, een extreemrechtse stroming uit de jaren 1960. Dat was op zich een poging om met een opgekuiste versie van het oude fascisme een nieuwe dynamiek tot stand te brengen. Het genoot de steun van heel wat collaborateurs met heimwee naar de Duitse nazi-bezetting. Ook in ons land werden de eerste extreemrechtse bewegingen na Wereldoorlog Twee gedragen door figuren uit de collaboratie. Extreemrechts stond geïsoleerd door de sterke positie van de arbeidersbeweging en de band met de collaboratie die voor iedereen duidelijk was. Het maakte dat geprobeerd werd om een radicaler imago aan te meten met een zogenaamd ‘anti-kapitalisme’. Nochtans werd eigenlijk gepleit voor een meer ‘communale’ vorm van kapitalisme met etnisch ‘zuivere’ zones waarbinnen niet aan de productieverhoudingen wordt geraakt.
Génération Identitaire bouwt hierop voort. Het wil een etnisch homogeen Europa zonder minderheidsgroepen waarbij elke cultuurvermenging slecht zou zijn voor de ‘Europese identiteit.’ De methoden zijn anders, maar de ideeën blijven dezelfde. De verpakking is anders, de boodschap blijft dezelfde als die van de jaren 1930. Internet en sociale media spelen een grote rol in de verspreiding van racisme, vooral omdat er geen basis is om een grote actieve beweging in het reële leven uit te bouwen.
Extreemrechts werd de afgelopen decennia steeds gekenmerkt door een passieve steun, onder meer bij verkiezingen, en een gebrek aan grote mobilisatiekracht. Een paar honderd mensen krijgt het mogelijk op de been, maar geen duizenden laat staan tienduizenden. Op internet kan gemakkelijker ingespeeld worden op passieve steun. Kijk maar naar de ‘Vlaamse Verdedigingsliga’ bij ons: die pagina verdween vorig jaar toen het openlijke racisme ervan in alle media werd aangeklaagd. De pagina had meer dan 20.000 volgers, maar in het reële leven kreeg de groep nooit meer dan 10 mensen bij elkaar.
Gevaar bestrijden
Dit betekent niet dat extreemrechtse groepen niet gevaarlijk zijn. Ze kunnen racistische retoriek breder verspreiden en tegelijk radicaliserende elementen oppikken waarmee ook in de reële wereld groepen worden uitgebouwd. Die groepen richten zich tegen de arbeidersbeweging, de sociale kracht die de grootste bedreiging voor de heersende klasse vormt en het grootste potentieel heeft om mensen los van afkomst te verenigen rond hun gemeenschappelijke belangen als werkenden.
Met spectaculaire acties en uitspraken probeert extreemrechts zich als ‘anti-establishment’ voor te doen. Zo kondigde Génération Identitaire na de aanslagen van 22 maart 2016 aan dat het in Molenbeek zou betogen. Het ging niet door wegens een verbod, maar ondertussen leverde het de groep heel veel mediabelangstelling op. Als het publiek debat door rechts gedomineerd wordt, vormt extreemrechts zelfs een pseudo-aanvaardbare stem. Verzet blijft nodig zodat extreemrechtse groepen geen millimeter ruimte krijgen.
Het succes van Le Pen of Trump en de aandacht voor extreemrechtse groeperingen bestrijden we best met een constructief alternatief op het in crisis zijnde kapitalisme. Er is nood aan een systeem waarin diegenen die het werk verrichten het voor het zeggen hebben en niet diegenen die vandaag enkel de vruchten van ons werk plukken. Een democratisch geplande economie die de noden van de meerderheid van de bevolking centraal stemt in plaats van de winsten van enkelingen. Een alternatief dat mensen samenbrengt om met de werkende klasse eengemaakt sterker te staan in de strijd voor die andere samenleving.
Het zijn niet de vluchtelingen die ervoor zorgen dat wij moeten inleveren en uit de spreekwoordelijke maatschappelijke boot dreigen te vallen. Het is het systeem waarbij de superrijken in hun zoektocht naar steeds meer winsten niet voor terugdeinzen om hele regio’s te plunderen, oorlogen om grondstoffen te voeren en hier de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking naar beneden te trekken. Het zijn de kapitalisten die van vluchtelingen en migranten gebruik maken om de lonen te drukken via de veelzijdige methoden van sociale dumping. Daartegenover is er nood aan een systeem waarin de meerderheid van de bevolking het voor het zeggen heeft en aan al deze zaken een einde maakt.
